پژوهش های پنبه ایران
سال:1398 | دوره:7 | شماره:2 |تعداد مقالات:7

در این تحقیق اثرات تغذیه ای دو نوع کیتوزان به روش گوارشی و با استفاده از دز های مختلف کیتوزان مخلوط شده با غذای مصنوعی بررسی شد. آزمایش ها در شرایط آزمایشگاهی (دمای ٢ ± ٢ 7 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی ٥ ± 7٠ درصد و دوره نوری ١ ٦ ساعت روشنایی به ٨ ساعت تاریکی) در شش دز 0، ٥ /٢ ، ٤ ، ٦ ، 8 و 1٠ گرم بر کیلوگرم غذای مصنوعی روی لاروهای سنین سوم و پنجم این آفت انجام شدند و مرگ ومیر لاروها، و اثرات ضدرشدی و ضدتغذیه ای بررسی گردیدند. به دلیل این که طول دوره لاروی سنین سوم و پنجم این حشره در تحقیق حاضر دو روز بود، آزمایش ها طی دو روز تغذیه انجام شدند. براساس نتایج، مرگ و میر لاروهای سنین سوم و پنجم طی دو روز تغذیه حتی از دز 10 گرم بر کیلوگرم هر دو نوع کیتوزان مشاهده نشد. با وجود استفاده از دزهای بالای 6، 8 و 10 گرم بر کیلوگرم و برخلاف آنچه مورد انتظار بود، تغذیه لاروهای سنین سوم و پنجم کرم غوزه پنبه از دزهای مختلف هر دو نوع کیتوزان در تعدادی از لاروهای هر تکرار باعث تحریک و در تعدادی باعث بازداشته شدن رشد و تغذیه آن ها شد. به طور کلی، هر دو نوع کیتوزان بازدارنده رشد و تحریک کننده تغذیه لاروهای سن سوم، و تحریک کننده رشد و تحریک کننده تغذیه لاروهای سن پنجم بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که برای درک کامل تر اثرات کیتوزان و مشتقات آن روی مرگ و میر و رشد و تغذیه لاروهای حشرات به بررسی های بسیار بیشتری روی انواع گروه های تاکسونومیک آفات و نیز آنزیم های گوارشی آن ها نیاز می باشد.

به منظور ارزیابی و مقایسه از ژنوتیپ ها و دورگ های جدید پنبه که طی آزمایش های متعدد مورد گزینش قرار گرفته و از نظر صفات کمی و کیفی ویژگی های ممتازی بودند، این پروژه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در دو منطقه هاشم آباد (بدون تنش) و انبارالوم (تنش شوری) طی دو سال 94-1393 انجام شد. 38 ژنوتیپ به همراه دو رقم تجاری گلستان و سپید (به عنوان شاهد) مورد مقایسه قرار گرفتند. صفات اندازه گیری شده شامل: عملکرد (چین اول، چین دوم و عملکرد کل)، اجزای عملکرد (وزن غوزه، تعداد غوزه، طول و تعداد شاخه های زایا)، ارتفاع بوته و زودرسی (نسبت چین اول به عملکرد کل) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ژنوتیپ های مورد بررسی در سال ها و مکان های انجام آزمایش از نظر اکثر صفات مورد بررسی تفاوت آماری معنی داری در سطح 5% یا 1% وجود دارد. بیشترین میزان عملکرد را در شرایط بدون تنش ژنوتیپ های Er26، Tj82، Tj135 و DB24 از خود نشان دادند. اما رتبه بندی تیمارها در شرایط تنش متفاوت بود و ژنوتیپ های Tj174، Er34 و Tj135 بیشترین عملکرد را در شرایط تنش شوری تولید کردند. ازنظر شاخص تحمل ژنوتیپ های Er26، Er29 و Tj82 برتر از بقیه ژنوتیپ ها بودند. اما بر اساس شاخص حساسیت به تنش (SSI)ژنوتیپ های Er29، Tj185 و Er26 حساس تر بودند. در نمودار رسم شده توسط نرم افزار GGE biplot دو مؤلفه تعیین شده در مجموع 94 درصد از تغییرات را توجیه کرد. سرانجام از نظر تحمل شوری ژنوتیپ های Tj135، Er38 و Tj82 بعنوان برترین و متحمل ترین ژنوتیپ ها انتخاب و معرفی شدند.

استقرار قابل قبول گیاهچه های پنبه در دست یابی به عملکرد مناسب، بسیار مهم می باشد. بنابراین مطالعه مزرعه ای به منظور ارزیابی تاثیر نوع کارنده و رقم بر یکنواختی سبز شدن و استقرار گیاهچه های پنبه انجام شد. این پژوهش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک-های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی داراب اجرا شد. کرت های اصلی شامل پنج رقم پنبه: تی دو (V1)، کاریزما (V2)، لیدیا (V3)، ایدیسا (V4)، ب440 (V5) و کرت های فرعی نیز شامل چهار نوع کارنده: خطی کار با شیار باز کن نوع کاردی و چرخ فشارنده مخروطی (P1)، کمبینات با شیار بازکن بشقابی و پوشاننده میله ای (P2)، ردیف کار با شیار باز کن کفشکی و چرخ فشارنده با رویه لاستیکی صاف (P3) وکارنده کشت مستقیم با شیار باز کن دو بشقابی و چرخ فشارنده دوتائی (P4) بود. نتایج نشان داد که نوع رقم و کارنده تاثیر معنی داری بر عمق کاشت، سرعت جوانه زنی، فاصله میان بوته ای، تعداد غوزه و عملکرد وش دارد. استفاده از کارنده P2 موجب افزایش عمق کاشت و کاهش سرعت جوانه زنی به طور متوسط به میزان 5/39 و 1/52 درصد نسبت به سایر کارنده ها شد. بیشترین و کمترین تعداد غوزه به ترتیب از برهم کنش های P3 × V3 و P2 × V4 مشاهده شد. یافته آشکار ساخت که میزان عملکرد وش متاثر از کارنده های مختلف به صورت P3>P4>P1>P2 بود. . نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان می دهد که عمق کاشت، فاصله میان بوته ای و تعداد غوزه، به عنوان برجسته ترین شاخص های کارایی کاشت و مورفولوژیک پنبه شناخته می شوند.

ژرم پلاسم از جمله منابع ارزشمند در حوزه علوم زیستی و کشاورزی محسوب می شود که از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف اصلی این تحقیق مطالعه تأثیر حفاظت فراسرد به روش شیشه ای شدن بر شاخص های رشد و نموی بذور گیاه پنبه می باشد. تکنیک نگهداری در نیتروژن مایع از جمله روش های نگهداری بذر و سایر بافت های گیاهی است که در آن مواد گیاهی به طور نامحدود و بدون از دست دادن قوه نامیه قابل ذخیره سازی است. آزمایش حاضر به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بر روی بذور پنبه (بر روی صفات درصد جوانه زنی، طول ریشه چه و طول ساقه چه) انجام گرفت. فاکتور اول رقم با دو سطح (ورامین و ساجدی) و فاکتور دوم زمان آب گیری با پنج سطح شامل (20، 40، 60، 80 و 100 دقیقه) و فاکتور سوم نوع محلول آب گیری در دو سطح (PVS2 و PVS3) و شاهد در نظر گرفته شد. تجزیه واریانس نشان داد که اثر رقم، زمان تیمار و نوع محلول بر روی صفات درصد جوانه زنی، طول ریشه چه و طول ساقه چه در سطح احتمال 1 درصد (P<0. 01) معنی دار است. اثر متقابل رقم × زمان تیمار برای دو صفت طول ریشه چه و درصد جوانه زنی معنی دار بود (P<0. 01). اثر رقم × نوع محلول نیز روی کلیه صفات معنی دار بود. زمان تیمار × نوع محلول تنها در صفت طول ساقه چه معنی دار بود و اثرات سه گانه رقم × زمان تیمار × نوع محلول تنها در صفت درصد جوانه زنی معنی دار بود (P<0. 01). از نتایج حاصله از این تحقیق می توان در حفاظت از ژرم پلاسم بذور پنبه بهره مند گردید.

نیتروژن مهم ترین عنصر محدود کننده تولید محصول در پنبه است. همچنان که کمبود این عنصر در گیاه منجر به کاهش عملکرد می شود، فراهمی بیش از حد آن نیز تاثیر منفی بر تولید محصول خواهد داشت. بنابراین، مدیریت مصرف کود نیتروژن در زراعت پنبه اهمیت بسیار زیادی دارد. باکتری های ازتوباکتر و آزوسپیریلوم، به علت توان تثبیت غیرهمزیستی نیتروژن و بهبود رشد گیاه و تولید محصول، در کشاورزی بسیار مورد توجه هستند. به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف کود نیتروژن و این باکتری ها بر عملکرد و اجزای عملکرد کشت تاخیری پنبه رقم گلستان (کشت دوم پنبه بعد از برداشت گندم)، آزمایشی مزرعه ای با چهار سطح کود نیتروژن (صفر، 30، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار از منبع اوره) و چهار سطح تلقیح بذر پنبه با این باکتری ها (بدون تلقیح، ازتوباکتر، آزوسپیریلوم و ترکیب مساوی از تلفیق این دو باکتری) اجرا گردید. براساس نتایج تحقیق، اثر کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد پنبه معنی دار بود. همچنین، با اینکه تلقیح بذر با باکتری ها منجر به افزایش غلظت نیتروژن برگ گردید، اما عملکرد و سایر اجزای عملکرد پنبه پاسخ معنی داری نسبت به تلقیح باکتری ها نشان نداند. اثر متقابل بین نیتروژن و تلقیح بذر با باکتری ها نیز از نظر آماری معنی دار نبود. با توجه به یافته های این آزمایش، برای کشت دوم پنبه رقم گلستان با عملکرد قابل انتظار کمتر از 2 تن در هکتار، در شرایط خاک محل اجرای آزمایش، 75 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن توصیه می گردد.

به منظور ارزیابی خصوصیات ریخت شناختی کیفی36 رقم و ژنوتیپ پنبه در این تحقیق در سال های92-1391، 22خصوصیت ریخت-شناختی کیفی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران(ورامین) و مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال در کرج بررسی شدند. نتایج نشان داد، 11 خصوصیت ریخت شناختی کیفی متمایز بودند. برمبنای رنگ گلبرگ ارقام و ژنوتیپ های به دو گروه متمایز گلبرگ زرد و کرم تقسیم شدند. تمامی ارقام گلبرگ زرد رنگ، پنبه های تاربلند و همه ارقام و ژنوتیپ های گلبرگ کرم رنگ پنبه های تار متوسط بودند. از میان ارقام گلبرگ زرد رنگ، شامل ارقام دکتر عمومی، گیزا و ترمز14، رقم ترمز14، به علت همتراز بودن موقعیت کلاله نسبت به پرچم ها از 2 رقم دیگر متمایز شد. ارقام گلبرگ کرم رنگ نیز براساس شکل برگ به2 گروه برگ پنجه مانند و برگ نیزه ای تفکیک شدند. ارقام و ژنوتیپ های برگ نیزه ای3 رقم سپید، اکرا برگ قرمز و سوپر اکرا بودند که در میان آن ها خصوصیت شکل برش طولی قوزه و رنگ کرک بذر3 رقم را از یکدیگر متمایز کردند. ارقام و ژنوتیپ های برگ پنجه ای نیز که بالغ31 رقم و ژنوتیپ مورد ارزیابی بودند، برمبنای صفت شکل برش طولی قوزه به3 گروه اصلی تقسیم شدند. 20 رقم و ژنوتیپ این گروه ارقام و ژنوتیپ های با شکل برش طولی قوزه تخم مرغی بودند که ارقام این گروه نیز براساس7 خصوصیت ریخت شناختی کیفی حفره های سطحی قوزه، دندانه دار بودن براکته، موقعیت کلاله نسبت به پرچم ها، پرز داربودن سطح زیرین برگ، شکل گیاه در بلوغ سبز، تراکم کرک بذر و تیپ گل دهی گیاه از یکدیگر متمایز شدند.

به منظور بررسی اثر پساب تصفیه شده خانگی شهر تربت حیدریه بر عملکرد پنبه رقم ورامین (Gossypium hirsutum L. )، پژوهشی به صورت آزمایش های مزرعه ای در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با پنج تیمار آب آبیاری و سه تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل T1 (آب چاه به عنوان تیمار شاهد)، T2 (فاضلاب تصفیه شده)، T3 (ترکیب حجمی50% آب چاه و 50% فاضلاب تصفیه شده)، T4 (آبیاری یک در میان آب چاه و آب فاضلاب تصفیه شده) و T5 ((ترکیب حجمی 33% آب چاه و 66% فاضلاب تصفیه شده (مورد استفاده کشاورزان منطقه))، می باشند. نتایج نشان داد که تأثیر تیمارهای آب آبیاری بر عملکرد کل در سال اول و دوم در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد. بیش ترین و کمترین عملکرد کل در سال اول به ترتیب مربوط به تیمارهای T3 و شاهد با وزن های 3908 و 2343 کیلوگرم در هکتار بود. هم چنین بیش ترین و کم ترین عملکرد کل در سال دوم به ترتیب در تیمارهای T3 و شاهد با وزن های 4173 و 3107 کیلوگرم در هکتار طبق نتایج، مشاهده شد. در مجموع، نتایج نشان دادند تیمارهای پژوهش در سال دوم در مقایسه با سال اول از عملکرد بالاتری برخوردار بوده، به نحوی که تیمار T3 به عنوان تیمار حداکثر عملکرد کل در سال اول و دوم، دارای بیش ترین مقدار کارآیی مصرف آب به میزان 616/0 و 658/0 کیلوگرم محصول تولیدی بر مترمکعب آب مصرفی می باشد.