پژوهش های حفاظت گیاهان ایران
سال:1397 | دوره:32 | شماره:1 |تعداد مقالات:16

به منظور بررسی تاثیر دزهای کاهش یافته علف کش ایمازتاپیر بر علف های هرز لوبیا، آزمایشی مزرعه ای به صورت کرت های خرد شده در سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در سال 1392 انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل غلظت های علف کش ایمازتاپیر (1 لیتر در هکتار فرآورده تجاری با نام پرسوئیت با فرمولاسیون 10% SL به عنوان غلظت 100 درصد و غلظت های 25، 50 و 75 درصد از غلظت توصیه شده به همراه تیمار وجین (شاهد عاری از علف های هرز)) به عنوان کرت های اصلی و کشت جداگانه و مخلوط ارقام اختر (ایستاده) و گلی (رونده) به صورت ردیفی و با نسبت (1: 1)، به عنوان کرت های فرعی اجرا شد. نتایج آزمایش نشان داد که تاثیر دزهای کاهش یافته علف کش در کاهش زیست توده علف های هرز بسته به نوع گونه علف هرز و رقم لوبیا متفاوت است. در بین علف های هرز غالب، حساسیت تاج خروس وحشی نسبت به سلمه تره و تاجریزی سیاه در برابر افزایش دز بیشتر بود. در تیمارهایی که از رقم رونده استفاده شد، به دلیل قدرت پوشانندگی بالاتر، وزن خشک علف های هرز کاهش بیشتری نشان داد. در میان تیمارهای آزمایش، بالاترین میزان عملکرد دانه از رقم گلی با 4237 کیلوگرم در هکتار از دز کامل به دست آمد. کاربرد 75 درصد دز توصیه شده باعث حصول عملکرد بالای 4000 کیلوگرم در رقم گلی شد، و در همین دز مقدار عملکرد از رقم اختر و کشت مخلوط به ترتیب 3617 و 3641 کیلوگرم، حاصل شد. همچنین با توجه به نتایج مجموع عملکرد نسبی (RYT)، این شاخص در دزهای 75، 100 و تیمار وجین به ترتیب 95/0، 87/0 و 001/1 بدست آمد. با توجه به این نتایج، می توان گفت که امکان استفاده از دزهای کاهش یافته این علف کش تنها در صورتی که گیاه زراعی با توانایی رقابت بالا بتواند قدرت رقابتی علف های هرز را کاهش دهد، امکان پذیر است.

این آزمایش جهت ارزیابی اثر آفتاب دهی خاک بر کنترل علف هرز علف پشمکی Bromus tectorum L. )) آزمایشی در تابستان سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام شد. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه عامل شامل 1-تعداد لایه پلاستیک شفاف در سه سطح (شاهد بدون پوشش پلاستیک، یک لایه پلاستیک و دو لایه پلاستیک) 2-مدت زمان آفتاب دهی با سه سطح ( 15، 30 و 45 روز ) 3-عمق دفن بذر علف هرز علف پشمکی در چهار سطح (صفر، پنج، 10 و 15 سانتی متری خاک) در سه تکرار اجرا شد. نمونه های بذر به ترتیب پس از دوره های مختلف آفتاب دهی از اعماق مختلف خاک به آزمایشگاه منتقل شدند. بذرهایی که در مزرعه جوانه زده بودند شمارش، و آزمایش جوانه زنی سایر بذور در تمام تکرارها و تیمارها پس از آماده سازی در ژرمیناتور انجام شد. در طول دوره جوانه زنی، شاخص های همچون سرعت جوانه زنی، درصد زوال و درصد بذور جوانه زده اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد آفتاب دهی خاک سبب افزایش قابل توجه دما (به میزان 3/6 تا 1/15 درجه سانتی گراد) نسبت به تیمار شاهد گردید. بیشترین درصد زوال بذور در تیمار دو لایه پلاستیک بدست آمد. درصد زوال بذر با طولانی تر شدن زمان آفتاب دهی افزایش، و با عمیق تر شدن دفن کاهش یافت. به طور کلی آفتاب دهی قابلیت جوانه زنی بذر علف هرز علف پشمکی را کاهش، و در نهایت باعث کنترل معنی دار آن شد. با توجه به نتایج این تحقیق آفتابدهی می تواند به عنوان یک روش کنترل غیرشیمیایی برای مهار علف هرز علف پشمکی به ویژه در نقاط گرم و خشک کشور به کار رود.

سولفونیل اوره ها علف کش هایی دومنظوره هستند، ولی خصوصیات باریک برگ کشی بیشتری نسبت به پهن برگ کشی دارند. از این رو، بهتر است این علف کش ها با دیگر علف کش های پهن برگ که جایگاه هدف متفاوتی دارند، مخلوط شوند. به منظور ارزیابی اثرات اختلاط علف کش نیکوسولفورون + ریم سولفورون با علف کش توفوردی + ام سی پی آدر کنترل علف هرز تاج خروس ریشه قرمز در مرحله رشدی چهار تا شش برگی کامل، آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1390 انجام شد. این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با هفت دز مختلف از علف کش ها در چهار تکرار به اجرا درآمد. نسبت های اختلاط بین دو علف کش از100: 0، 5/12: 5/87، 25: 75، 50: 50، 75: 25، 5/12: 5/87 و 0: 100 متغیر بود. نتایج پاسخ به دز منحنی ها در مخلوط علف کشی با کاهش 50 و 90 درصدی در وزن خشک علف هرز تاج خروس ریشه قرمز در مدل افزایشی دز مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که اختلاط علف کش توفوردی + ام سی پی آبا علف کش نیکوسولفورون + ریم سولفورون نسبت به کاربرد هر یک از علف کش ها به تنهایی کنترل کمتری را روی علف هرز تاج خروس ریشه قرمز در پی دارد، بطوری که در اختلاط این دو علف کش تمامی مشاهدات صرف نظر از سطح پاسخ بیرون از خط آیزوبول قرار گرفتند و هم کاهی شدیدی بین دو علف کش اختلاط یافته مشاهده شد. از این رو، اختلاط علف کش توفوردی + ام سی پی آبا علف کش نیکوسولفورون + ریم سولفورون برای کنترل این گونه علف هرزی توصیه نمی شود، زیرا مقدار علف کش بیشتری را به محیط وارد می کند.

به منظور مقایسه اثر سه علف کش سولفونیل اوره در مقادیر مختلف بر کنترل علف های هرز و عملکرد گندم در شرایط کاربرد بقایای گیاهی، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، با 4 تکرار در دانشگاه شیراز، انجام شد. فاکتور اصلی شامل نگهداری بقایای گندم و حذف بقایا و فاکتور فرعی شامل کاربرد علف کش های توتال، آپیروس و آتلانتیس هر کدام در دو مقدار توصیه شده و 30 درصد بیشتر از مقدار توصیه شده آنها و یک کرت بدون علف کش به عنوان شاهد بود. طبق نتایج بدست آمده وزن خشک علف های هرز در تیمار وجود بقایای گندم 1/41 درصد بیشتر از تیمار بدون بقایا بود. در مقایسه بین علف کش ها و مقدار مصرف آنها، علف کش توتال در دز افزوده بیشترین (4/58 درصد) و علف کش آتلانتیس در دز توصیه شده کمترین (3/19 درصد) میزان کنترل علف هرز را در مقایسه با تیمار شاهد (بدون علف کش) نشان داد. همچنین دز افزوده علف کش توتال موجب افزایش عملکرد دانه گندم از 88/3329 کیلوگرم در تیمار شاهد به 19/5283 کیلوگرم در هکتار شد و پس از آن دز توصیه شده توتال و دز افزوده آپیروس بیشترین عملکرد دانه گندم را نشان دادند. علف کش آتلانتیس نیز در دز توصیه شده کمترین (3/17 درصد) میزان افزایش عملکرد دانه را نسبت به تیمار شاهد سبب شد. به طور کلی بیشترین کنترل علف های هرز در تیمار برهمکنش کاربرد علف کش توتال در شرایط بدون بقایا بدست آمد و وزن خشک علف های هرز را 5/58 و 4/54 درصد نسبت به تیمار شاهد، به ترتیب در دز افزوده و توصیه شده، کاهش داد.

بیماری زنگ آفتابگردان یکی از مهم ترین عوامل تهدید کننده این گیاه در نواحی مهم کشت در ایران بوده و منابع مقاومت به آن در ژرم پلاسم میزبان دست یافتنی می باشد. طی سال 1389 نمونه های برگ آفتابگردان آلوده به بیماری زنگ از استان های گلستان و آذر بایجان غربی جمع آوری شده و در مجموع هشت جدایه از این مناطق برای شناسایی نژادهای فیزیولوژیک روی رقم حساس رکورد مایه زنی گردیدند. سپس با روش تک پوستول کردن، عمل خالص سازی صورت گرفت. جدایه های قارچ پس از تولید انبوه در اتاقک های مجزای گلخانه بر روی سری نه تایی ارقام افتراقی آفتابگردان مایه زنی گردیدند. نتایج به دست آمده حاکی از تفاوت فیزیولوژیک جدایه های این دو منطقه و وجود دو نژاد مستقل می باشند. با توجه به تشابهات بیماری زایی روی لاین های افتراقی مشترک، نژادهای شماره 302 و 300 به ترتیب برای مناطق گلیداغ (گلستان) و خوی در استان آذربایجان غربی معرفی می شوند. بررسی های مقاومت ژرم پلاسم آفتابگردان به بیماری زنگ نیز در شرایط کنترل شده گلخانه صورت پذیرفت. این آزمایش ها با کاربرد روش مایه زنی گردپاشی با پودر تالک و استفاده از نژادهای شناسایی شده به اجرا در آمدند. نتایج حاصل نشان داد که هیبرید قاسم و لاین نگهدارنده باروری آن به نژاد 302 و هیبرید برزگر و لاین مربوطه آن به هر دو نژاد زنگ مقاوم هستند. از میان شش عدد تک بوته های مقاوم رقم گابور تنها ژنوتیپ G-445 در مقابل هر دو نژاد بیمارگر مقاومت داشت.

بیماری پوسیدگی ریشه و ساقه خیار ناشی از قارچ Fusarium oxysporum f. sp. radicis-cucumerinum یکی از بیماری های مهم و محدود کننده کشت خیار در دنیا و برخی مناطق ایران است. به منظور مطالعه و بررسی تنوع ژنتیکی این بیمارگر در منطقه جیرفت و کهنوج در سال های زراعی 1392-1389 تعداد 45 نمونه خیار دارای علائم به آزمایشگاه منتقل و اقدام به جداسازی بیمارگر گردید. تنوع ژنتیکی جدایه ها با استفاده از آزمون بیماری زایی، گروه های سازگاری رویشی و نشانگر ملکولی RAPD مورد بررسی قرار گرفت. اغلب جدایه های به دست آمده در این تحقیق قدرت بیماری زایی بالایی نشان دادند. در بررسی سازگاری رویشی، 288 جهش یافته نیت به دست آمد که 4/53% از جهش یافتگان نیت در کلاس فنوتیپی nit1، 2/25% در کلاس فنوتیپی nit 3 و 4/21% آن ها در کلاس فنوتیپی nit M قرار گرفتند. سه گروه سازگاری رویشی شناسایی و به صورت اختیاری VCG-B، VCG-A و VCG-C نام گذاری شدند. در مطالعات ملکولی، آغازگرهای تصادفی سری SBS با نشانگر مولکولی RAPD منجر به تکثیر باندهایی در گستره 250 تا 2500 جفت باز گردید. نتایج تجزیه خوشه ای، جدایه ها را در سطح تشابه 84 درصد در دو خوشه قرار داد که بیانگر تشابه ژنتیکی بالای جدایه ها است. این اولین مطالعه بررسی تنوع ژنتیکی در جدایه های قارچ Forc با استفاده از گروه های سازگار رویشی و نشانگر مولکولی RAPD در جمعیت های این گونه در ایران است.

به منظور بررسی فلور وضعیت پراکنش علف های هرز باغ های پسته (Pistacia vera) شهرستان کرمان، تعداد 19 باغ از چهار بخش این شهرستان به طور تصادفی انتخاب و نمونه برداری علف های هرز با استفاده از کوآدرات 5/0× 5/0 متر مطابق الگوی W در سال 1393 انجام شد. سپس علف های هرز موجود در هر کوآدرات به تفکیک جنس و گونه شناسایی و تعداد علف های هرز هر گونه داخل کادر نیز شمارش شد. شاخص های فراوانی گونه، یکنواختی پراکنش، میانگین تراکم گونه و شاخص غالبیت به علاوه فراوانی نسبی، یکنواختی پراکنش نسبی، میانگین تراکم نسبی و شاخص غالبیت نسبی برای هر گونه محاسبه شدند. در نهایت جهت گروه بندی علف های هرز از روش تجزیه خوشه ایبه روش وارد و با استفاده از مربع فاصله اقلیدسی استفاده شد. در این تحقیق 57 گونه علف هرز از 18 خانواده گیاهی شناسایی شد که دو لپه ای ها با 45 گونه متنوع تر از گونه های تک لپه با 11 گونه بودند. پنج علف هرز جو موشی (Hordeum murinum L. )، پیچک صحرایی (Convolvulus arvensis L. )، تلخه (Acroptilon repense L. )، پنجه مرغی (Cynodon dactylon L. ) و اسفناج وحشی (Atriplex sp. ) به ترتیب بیشترین فراوانی را داشتند و با بیشترین شاخص غالبیت، مهم ترین علف های هرز باغ های پسته شهرستان کرمان شناخته شدند. تجزیه خوشه ایگونه های شناسایی شده را به چهار گروه تقسیم کرد که به ترتیب اهمیت از پایین به بالای دندروگرام قرار گرفتند. نتایج این تقسیم بندی شباهت زیادی به نتایج به دست آمده از بررسی شاخص های اندازه گیری شده داشت.

زنگ زرد یکی از بیماری های مهم جو در بیشتر نواحی کشت این محصول در جهان بوده و در برخی سال ها در نتیجه همه گیری بیماری خسارت های شدیدی را موجب می شود. در ایران نیز این بیماری به دلیل کشت ارقام حساس و یا ظهور پاتوتیپ های جدید، در برخی نواحی کشور در حال گسترش است. در این پژوهش واکنش های گیاهچه ای و بالغ 29 رقم جو همراه با شاهد حساس ارزیابی شدند. واکنش گیاهچه ای در شرایط گلخانه ای با استفاده از پاتوتیپ های (PSH-51، PSH-74، PSH-85 وPSH-89) زنگ زرد جو و (6E150A+، Yr27) زنگ زرد گندم ارزیابی شد. واکنش بوته های بالغ نیز با دو بار آلودگی مصنوعی در شرایط مزرعه در طی سال زراعی 90-1389 با مایه زنی زادمایه زنگ زرد جو و گندم در حومه اردبیل انجام شد. نتایج ارزیابی واکنش ها نشان داد که سه رقم Emir، Asterix و ماکوئی در هر دو مرحله گیاهچه ای و بالغ نسبت به تمام پاتوتیپ ها مقاوم هستند. شش رقم در مرحله گیاهچه حداقل نسبت به پاتوتیپ PSH-85 مقاوم و در مرحله بلوغ حساسیت نشان دادند. سیزده رقم در مرحله گیاهچه حداقل نسبت به یک پاتوتیپ حساس و در مرحله بلوغ واکنش نیمه حساس تا نیمه مقاوم نشان دادند. ارقام مقاوم شناسایی شده می توانند به عنوان والد مقاوم در برنامه تولید ارقام مقاوم جو به این بیماری مورد استفاده قرار گیرند.

کاربرد مواد دگرآسیب در مدیریت علف هرز سودمند است و به همین دلیل توجه زیادی را در دو دهه ی اخیر به خود جلب کرده است. پس از جمع آوری نمونه هایی از برگ بنگرو، عملیات اسانس گیری در آزمایشگاه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شیراز صورت گرفت. سپس پتانسیل دگرآسیبی این اسانس بر جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه های علف هرز پنیرک (Malva neglecta) و چاودار (Secale montanum) مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. فاکتور اول شامل علف های هرز پنیرک و چاودار و فاکتور دوم شامل غلظت های صفر، 250، 500، 1000 و 2000 میلی گرم در لیتر از اسانس برگ بنگرو بود. در این پژوهش، آنالیز اسانس برگ بنگرو به دست آمده به روش تقطیر با آب به وسیله کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی امکان شناسایی 53 ترکیب که در برگیرنده 91/98 درصد کل اسانس بود را فراهم ساخت. بیشترین جوانه زنی پنیرک و چاودار با میزان 6/87 درصد در شرایط بدون اسانس بنگرو (شاهد) و همچنین بیشترین سرعت جوانه زنی در پنیرک و چاودار به ترتیب با 9/10 و 1/12 بذر در روز در شرایط شاهد بدست آمد. با افزایش غلظت اسانس بنگرو، درصد و سرعت جوانه زنی در پنیرک و چاودار روند کاهشی را نشان داد، به طوری که کمترین درصد جوانه زنی در تیمار 2000 میلی گرم در لیتر بدست آمد. همچنین با افزایش غلظت اسانس درختچه بنگرو، سبب کاهش در میانگین وزن خشک پنیرک و چاودار شد. در مجموع، نتایج این پژوهش نشان داد که اسانس بنگرو دارای توان دگرآسیبی بالایی بر روی گیاهان پنیرک و چاودار است و علف هرز پنیرک حساسیت بیشتری نسبت به چاودار به اسانس بنگرو نشان داد.

امروزه بدلیل ظهور علف های هرز مقاوم و ایجاد آلودگی های زیست محیطی، محققین به دنبال کاهش وابستگی کشاورزی به علف کش ها می باشند که یکی از جایگزین های مناسب در این زمینه، استفاده از گیاهان آللوپات است. هدف از تحقیق حاضر، غربال اولیه گیاهان از نظر ویژگی های دگرآسیبی می باشد. در این پژوهش، با استفاده از روش ساندویچ ویژگی های دگرآسیبی 55 گونه گیاهی (59 نمونه) متعلق به 27 خانواده، مورد بررسی قرار گرفت. روش ساندویچ، از جمله روش های جدید زیست سنجی گونه های گیاهی است که برای ارزیابی فعالیت ترکیبات سمی بقایای گیاهان به کار می رود. با این روش می توان تعداد زیادی گیاه را در مدت زمانی کوتاه و با حداقل نمونه گیاهی از نظر قابلیت آللوپاتی، ارزیابی کرد. نتایج نشان داد از بین گیاهان مورد بررسی، برگ گیاهان Mentha spicata، Nepeta cataria و Nepeta glomerulosa بیشترین اثر بازدارندگی را بر رشد ریشه چه و ساقه چه دانهال کاهو داشتند. همچنین، بقایای برگی گیاه Leptorhabdos parviflora و بذر گیاه Allium oschanini نیز اثرات دگرآسیبی نسبتا شدیدی را به صورت بازدارندگی رشد، نشان دادند. از گیاهان معرفی شده در این تحقیق می توان در راستای تحقق کشاورزی ارگانیک و تولید علف کش های با ماده موثره طبیعی استفاده کرد.

امروزه در سیستم کشاورزی پایدار استفاده از توانایی آللوپاتیک گیاهان به عنوان روشی سودمند در مدیریت علف های هرز پیشنهاد شده است. در همین راستا، به منظور ارزیابی عکس العمل گندم، چغندرقند، سلمه تره و تاج خروس به اثرات آللوپاتیک عصاره آبی اندام هوایی سورگوم و تلخه، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال 1395 اجرا شد. تیمارها شامل عصاره آبی اندام هوایی تلخه و سورگوم و غلظت عصاره (شاهد، 5، 10 و 20 درصد حجمی) بودند. نتایج نشان داد وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه گندم، وزن تر و خشک ریشه سلمه تره تحت تاثیر ترکیب تیماری نوع عصاره با غلظت قرار گرفتند. در حالی که صفات رشدی چغندرقند و تاج خروس فقط تحت تاثیر غلظت عصاره واقع شدند. علاوه بر این، کاهش صفات رشدی تاج خروس با کاربرد عصاره آبی سورگوم بیشتر از عصاره تلخه بود. در حالی که اثر بازدارندگی عصاره آبی تلخه روی صفات رشدی گندم، چغندرقند و سلمه تره بیشتر از عصاره سورگوم بود. همچنین فعالیت آنزیم های پراکسیداز، کاتالاز و پلی فنل اکسیداز، غلظت پرولین و میزان قند محلول تحت تاثیر غلظت عصاره آبی سورگوم و تلخه قرار گرفتند، به طوری که با افزایش غلظت عصاره فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت پراکسیداز، کاتالاز، پلیفنل اکسیداز و غلظت پرولین و قند محلول در همه گیاهان افزایش معنی داری پیدا کردند. بر اساس میانگین، کاربرد 20 درصد عصاره آبی تلخه و سورگوم فعالیت آنزیم های کاتالاز، پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز و غلظت پرولین گیاهان را به ترتیب 85/100، 02/62، 94/24 و 61/143 درصد نسبت به شاهد (عدم مصرف عصاره) افزایش داد. براساس کاهش رشد گیاهچه و افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت در این مطالعه می توان نتیجه گرفت که عصاره آبی سورگوم و تلخه می توانند به کنترل رشد علف های هرز به عنوان علفکش زیستی کمک نمایند.

مشکلات سموم تدخینی متداول شامل نگرانی های زیست محیطی، سمیت برای انسان، اثر روی موجودات غیر هدف، گسترش مقاومت آفات و هزینه بالا موجب تلاش برای دستیابی به روش های کم خطر و ارزان برای کنترل آفات انباری شده است. در این تحقیق سمیت تنفسی و بازدارندگی تخم ریزی پودر گیاهان بابونه، بومادران، آویشن، پونه، چویل، شبت، دارچین، ریحان و زنجبیل روی سوسک چهار نقطه ای حبوبات در شرایط دمایی 2± 30 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5± 60 درصد و تاریکی انجام شد. هر ترکیب در پنج غلظت و پنج تکرار به همراه شاهد مورد بررسی قرار گرفت. غلظت ها با توجه به آزمایشات اولیه انجام شدند و برای ترکیبات مختلف متفاوت بودند. بر اساس نتایج، همه پودرهای گیاهی بطور معنی داری روی این آفت سمیت تنفسی و بازدارندگی تخم ریزی داشتند. پودر گیاه پونه بیش ترین تاثیر حشره کشی را روی این آفت داشت و در غلظت یک گرم بر لیتر موجب مرگ و میر 96 درصدی این آفت شد. بر اساس نتایج غلظت کشنده 50 درصد (LC50) پودر پونه، دارچین، زنجبیل و ریحان از نظر سمیت تنفسی به ترتیب 31/0، 47/2، 01/4 و 81/4 گرم بر لیتر هوا برآورد شد. پودر پونه، دارچین و زنجبیل در غلظت یک گرم بر لیتر به ترتیب 74/91، 25/90 و 08/90 درصد بازدارندگی تخمریزی داشت. به نظر می رسد پودر این گیاهان بخصوص پونه می تواند به عنوان آفت کش کم خطر و ارزان در مناطق روستایی توصیه شود.

گونه های مختلف موریانه جنس Microcerotermes خسارت اقتصادی زیادی را به لوازم چوبی در ساختمان ها در کشور وارد می کنند. استفاده از طعمه های مسموم به عنوان یک روش بی خطر برای محیط زیست در کنترل موریانه های زیر زمینی پذیرفته شده است. مواد مختلفی جهت ساختن طعمه های جذاب برای موریانه های زیر زمینی مورد آزمایش قرار گرفته اند. در این تحقیق، واکنش تغذیه ای موریانه هدف به کاغذهای صافی (بسترهای سلولزی) تیمار شده با غلظت های مختلف ملاس (1 تا 6 درصد)، اوره (01/0 تا 1 درصد)، مخمر (01/0 تا 1 درصد) و روغن سویا (01/0 تا 10 درصد) در قالب آزمون های انتخابی و غیرانتخابی در چهار تکرار در شرایط آزمایشگاهی مورد ارزیابی قرار گرفت. برای نمونه شاهد از بسترهای سلولزی تیمار نشده (بدون مواد افزودنی) استفاده شد. بسترهای سلولزی هر تیمار به طور جداگانه درون ظروف پتری قرار گرفت و پس از مرطوب کردن با آب مقطر، تعداد 50 موریانه کارگر درآن قرار داده شد. واحدهای آزمایشی به مدت دو هفته در انکوباتور تاریک در دمای 2± 28 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5± 90 درصد نگهداری و در این مدت مرگ و میر موریانه ها شمارش شدند. پس از پایان دوره آزمایش، کاهش وزن هر یک از بسترهای سلولزی مربوط به هر واحد آزمایشی تعیین شد. براساس نتایج بدست آمده از آزمون های انتخابی و غیرانتخابی، غلظت های مختلف ملاس و مخمر از لحاظ تاثیر بر زنده مانی موریانه اختلاف معنی داری با شاهد نشان ندادند اما از لحاظ تغذیه غلظت های 4 و 6 درصد ملاس بیشترین میزان تغذیه را داشتند و در مخمر نیز بیشترین میزان تغذیه را تیمار 1 درصد داشت. غلظت های مختلف اوره و روغن سویا از لحاظ زنده مانی و تغذیه اختلاف معنی داری با شاهد نشان ندادند. بنابراین از لحاظ تغذیه و زنده مانی غلظت های 4 درصد ملاس و 1 درصد مخمر انتخاب و جهت استفاده در تولید طعمه های سمی، جهت جلب هر چه بیشتر موریانه و مصرف بیشتر طعمه توسط آنها، پیشنهاد می گردد.

عصاره گیاهان به عنوان یک کاهنده گیاهی برای تولید سبز، آسان، غیرسمی و دوستدار محیط زیست نانوذرات نقره مورد استفاده قرار گرفته است. در این مطالعه سنتز زیستی نانوذرات نقره با استفاده از عصاره برگ علف هرز تاج خروس ریشه قرمز Amaranthus retroflexus به عنوان کاهنده و پایدار کننده در سنتز نانوذرات نقره مورد استفاده قرار گرفت. تاثیر پارامترهای مختلف از جمله اسیدیته مخلوط واکنش، زمان تماس، نسبت عصاره به محلول نیترات نقره بر روی سنتز نانوذرات نقره مورد مطالعه قرار گرفت. تشکیل نانوذرات در داخل محلول نیترات نقره در ابتدا با استفاده از طیف نگاری در دامنه طول موج 200 تا 800 نانومتر توسط دستگاه طیف نگار UV– vis مورد تایید قرار گرفت. مورفولوژی نانوذرات تشکیل شده با استفاده از میکروسکوپ الکترونی عبوری مورد مطالعه قرار گرفت و نتایج نشان داد شکل نانوذرات کروی بوده و مونودیسپرس بوده و دامنه اندازه ذرات آن بین 2 تا 30 نانومتر بود. ساختار کریستالی نانوذرات به روش XRD مورد بررسی قرار گرفت و گروه های عاملی مسئول کاهش و پایدارسازی نانوذرات نقره با استفاده از طیف سنجی FT-IR مورد ارزیابی قرار گرفت. حداکثر سنتز نانوذرات در نسبت حجمی (v/v) عصاره به محلول نیترات نقره 1/0، 9=pH و مدت زمان واکنش 240 دقیقه مشاهده شد. بعد از تولید نانوذرات نقره زیستی، خاصیت ضدباکتریایی آن بر روی برخی پاتوژن های مقاوم انسانی؛ E. coli(Migula 1895) و Pseudomonas aeruginosa (Schrö ter 1872) و همچنین پاتوژن های مقاوم گیاهی Pseudomonas syringae(Van Hall، 1904) و Xanthomonas oryzae(Ishiyama 1922) مورد مطالعه قرار گرفت و با باکتری کش سیپروفلوکسازین مقایسه شد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که گیاه تاج خروس گزینه مناسبی برای تولید نانوذرات نقره بوده و نانوذرات تولید شده به این روش دارای خواص آنتی باکتریایی هستند. نانوذرات تولید شده دارای شکل کروی بوده و میانگین اندازه آنها 74/10 نانومتر بود که با نتایج حاصل از آنالیز XRD همخوانی داشت. نتایج FTIR نشان داد که آلکالوئیدها و سایر ترکیبات ثانویه گیاه مسئول اصلی سنتز نانوذرات هستند. پارامترهای مختلف مورد مطالعه بر سنتز نانوذرات تاثیرگذار بودند. محیط های قلیایی برای سنتز نانوذرات مناسب تر بوده و درصد عصاره به نیترات نقره 1/0 بهترین کارایی را داشت. تاثیر زمان بعد از 1 ساعت اختلاف معناداری نداشت.

چغندرقند Beta vulgaris L. از محصولات مهم صنعتی به شمار می آید. نماتد سیست، Heterodera schachtii از عوامل محدود کننده رشد این گیاه می باشد. در این تحقیق، مقاومت و ویژگی های آناتومیکی ریشه 70 ژنوتیپ چغندرقند نسبت به این نماتد مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا، میزان مقاومت ژنوتیپ های چغندرقند، بر اساس واکنش به نماتد سیست بررسی شد و بر اساس تعداد سیست تولید شده برای هر ژنوتیپ، در پنج طیف مقاوم، نسبتا مقاوم، متحمل، نسبتا حساس و حساس قرار داده شدند. سپس، اجزای آناتومیکی ریشه، شامل ضخامت پریدرم و ضخامت لایه پارانشیم پوست، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که پریدرم ژنوتیپ مقاوم 33 (SB32) با 27/536 میکرون، بیشترین ضخامت را داشته و سپس، دیگر ژنوتیپ های مقاوم 60 (F-20747)، 61 (F-20746)، 5 (SB31-HSF-2) و 3 (SB27-HSF-10)، به ترتیب با میانگین 480، 87/445، 436 و 47/419 میکرون قرار گرفتند. در صورتی که ژنوتیپ های حساس 23 (SB35-HSF-8)، 62 (F-20583) و 35 (SB35) به ترتیب با کمترین میانگین ضخامت پریدرم 13/194، 67/258 و 47/319 میکرون بودند. در ضخامت پارانشیم پوست، بیشترین مقدار در ژنوتیپ مقاوم 61 (F-20746) با 93/438 میکرون مشاهده شد و سپس، ژنوتیپ های مقاوم 3 (SB27-HSF-10)، 60 (F-20747)، 62 (F-20583)، 29 ((7112*SB36)*S1-11) و 8 (SB31-HSF-7) به ترتیب، با میانگین 20/403، 40/402، 53/360، 27/344 و 73/323 میکرون قرار گرفتند. ژنوتیپ های حساس 19 (SB32-HSF-10) و 63 (F-20603) با میانگین ضخامت پارانشیم پوست 13/210 و 33/213 میکرون، کمترین ضخامت را دارا بودند. مابقی ژنوتیپ های مربوطه، در رابطه با صفات مذکور در طیف میانی این دو گروه مقاوم و حساس واقع شدند. این نتایج، موید یک رابطه مستقیم بین این صفات و میزان مقاومت برخی از ژنوتیپ های مورد بررسی به نماتد سیست چغندرقند، H. schachtii می باشد.

به منظور بررسی اثرات دوره های پوسیدگی اندام های مختلف گیاه گوش بره بر رشد گیاهچه گوجه فرنگی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار در سال 1393 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. آزمایش دارای 2 عامل اندام های گوش بره در 4 سطح (ریشه، ساقه، برگ و گیاه کامل بدون گل آذین) و دوره های پوسیدگی در 8 سطح (0، 15، 30، 45، 60، 75 و 90 روز پوسیدگی و نیز شاهد) بود. نتایج نشان داد که دوره های پوسیدگی، نوع اندام و همچنین اثرات متقابل دوره های پوسیدگی و نوع اندام اثر معنی داری بر وزن خشک گوجه فرنگی داشتند. افزایش دوره پوسیدگی تا 45 روز منجر به کاهش وزن خشک گوجه فرنگی شد درحالی که با افزایش دوره پوسیدگی از 45 روزبه بعد افزایش تدریجی وزن خشک مشاهده شد. بیشترین شدت کاهش وزن خشک تولیدی مربوط به برگ های پوسیده بود.