بینا
سال:1385 | دوره:11 | شماره:4 (پی در پی 45) |تعداد مقالات:30

مرد 72 ساله ای با شکایت سردرد و دوبینی  متناوب از 4 ماه قبل به درمانگاه چشم مراجعه نمود. سردرد در طول روز به صورت یکنوخت و منتشر در تمام جمجمه احساس می شد. علایم بیمار به تدریج ایجاد شدند. سابقه بیماری سیستمیک یا مصرف دارو، سیگار یا جراحی را نمی داد.

خانم 72 ساله ای با تاریخچه 6 ماهه کراتوکونژنکتیویت چشم چپ به درمانگاه چشم پزشکی مراجعه نمود. در معاینه بیومیکروسکوپی، ندول های متعدد و سفت بدون دردی در پلک بال و پایین قابل لمس بودند. ملتحمه، واکنش پاپیلری منتشر را نشان می داد و قرنیه یک پانوس 360º داشت. چشم راست بیمار طبیعی بود.

هدف: تعیین فراوانی درگیری چشمی در مبتلایان به انواع مختلف سل در شهرستان زاهدان طی سال 1381.روش پژوهش: بیماران مبتلا به انواع مختلف سل که در مرکز هماهنگ کننده سل شهرستان زاهدان در سال 1381 به عنوان بیمار جدید تشکیل پرونده می دادند؛ جهت بررسی تظاهرات چشمی به بیمارستان چشم پزشکی الزهرا (س) مراجعه می کردند و توسط یک نفر فلوشیپ ویتره و ریتن مورد معاینه کامل چشمی قرار می گرفتند. افرادی که هر گونه بیماری شناخته شده چشمی قبلی یا سابقه عمل جراحی چشم داشتند و یا کسانی که در معاینه چشم، بیماری چشمی غیر مرتبط با سل داشتند؛ از مطالعه خارج شدند و در افراد واجد شرایط مطالعه، یافته های مثبت در معاینه چشم که در زمینه بیماری سل ایجاد شده بود؛ ثبت گردید. شیوع تظاهرات چشمی سل به صورت درصد و نسبت شانس (OR) عوامل موثر در بروز آن ها به همراه حدود اطمینان 95 درصد (CI%95) محاسبه شدند.یافته ها: از مجموع 444 چشم از 222 بیمار شرایط مطالعه، 199 چشم (4.3 درصد، CI%95 بین 2.6-6.6 درصد) از 17 بیمار (7.7 درصد، CI%95 بین 4.5-12.0 درصد) دارای یافته های پاتولوژیک مرتبط با عفونت سل بودند. گرفتاری های سلی در 19 چشم گفته شده شامل توبرکل مشیمیه در 4 چشم (21.1 درصد) ؛ کراتیت بینابینی و آیریت حاد هر کدام در 3 چشم (15.8 درصد)؛ کوریورتینیت، ندول پری پاپیلاری و لوپوس پلکی هر کدام در 2 چشم (10.5 درصد) و واسکولیت شبکیه، التهاب زجاجیه و فلج ماهیچه راست خارجی هر کدام در یک چشم (53 درصد) بودند. درگیری چشمی در 88.2 درصد موارد یک طرفه بود. در تحلیل آماری چند متغیری، تنها متغیری که با بروز گرفتاری چشمی ارتباط معنی داری نشان می داد؛ طول مدت ابتلا به سل (بر حسب ماه) قبل از شروع درمان بود (1.57-17.35: CI%95 و OR=5.22).نتیجه گیری: تسریع در درمان سل می تواند از بروز عوارض چشمی بکاهد. به علاوه، نتایج این مطالعه نشان می دهند که فراوانی عوارض چشمی مرتبط با سل در جمعیت تحت بررسی، از بسیاری جوامع مشابه از نظر وضعیت اجتماعی- اقتصادی، بالاتر است و این یافته، اهمیت توجه به عوارض چشمی در مبتلایان به سل را در منطقه ما نشان می دهد.

هدف: ارزیابی سریع وضعیت تراخم در مناطق روستایی استان های بوشهر، کرمان، هرمزگان و سیستان بلوچستان در سال 1383.روش پژوهش: تحقیق به روش توصیفی در روستای چهار استان جنوبی کشور که بر اساس شواهد موجود، آلوده تشخیص داده شده بودند؛ انجام گردید. تعداد 5328 نفر شامل 4782 کودک 1-9 ساله و 546 فرد بزرگسال از 90 روستا، به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند و تحت بررسی های غربالگری تراخم قرار گرفتند. طبق دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت (WHO) ، کودکان 1-9 سال از نظر وجود و شدت تراخم فعال و افراد بزرگ سال از نظر تراخم سیکاتریسی مورد معاینه قرار گرفتند. شیوع این انواع تراخم مشخص گردید و با حد تعیین شده توسط WHO برای انجام مداخله مقایسه شد.یافته ها: از مجموع جمعیت مورد بررسی، فقط در استان سیستان بلوچستان، 7 مورد تراخم فعال نوع فولیکولی در کودکان مشاهده گردید که برابر شیوع 0.5 درصد در استان مزبور می باشد. در سایر مناطق مورد بررسی، هیچ موردی از تراخم فعال نوع فولیکولی یا نوع شدید دیده نشد؛ بنابراین شیوع تراخم فولیکولی در مجموع مناطق مورد بررسی، 0.15 درصد بوده است. شیوع تریکیازیس در استان بوشهر 0.17 درصد (15 مورد) و در استان کرمان 0.03 درصد (2 مورد) بود ولی در سایر استان ها، موردی از تریکیازیس یافت نشد؛ بنابراین شیوع کلی تریکیازیس در جمعیت مورد بررسی 0.03 درصد بوده است.نتیجه گیری: شیوع تراخم فولیکولی و تریکیازیس در چهار استان جنوبی ایران با احتمال آلودگی بالا، مطلوب تر از حد نیازمند مداخله بر اساس دستورالعمل WHO می باشد و در واقع وضعیت تراخم در مناطق مستعد کشور، به صورت تک گیر است و ضرورتی برای مداخله بهداشتی و درمانی به طور همگانی وجود ندارد.

هدف: ارزیابی نتایج بینایی و رفرکتیو پیوند لایه ای خودکار قرنیه (ALTK)  با میکروکراتوم در بیماران مبتلا به قوز قرنیه.روش پژوهش: تحقیق به روش کارآزمایی بالینی از نوع مقایسه قبل و بعد بر روی 14 چشم مبتلا به قوز قرنیه متوسط تا پیش رفته در 14 بیمار نیازمند عمل جراحی، انجام شد. به وسیله میکروکراتوم، لایه ای از قرنیه گیرنده به ضخامت 250 میکرون و لنتیکولی از قرنیه دهنده با ضخامت 350 میکرون و با اندازه 0.25 میلی متر کم تر از قرنیه دهنده برداشته شد و سپس با 16 بخیه جداگانه با نایلون 10-0 به قرنیه گیرنده دوخته شد. اندازه های معادل کروی عیب انکساری (SE) ، رفرکشن، دید بدون اصلاح (UCVA) ، بهترین دید اصلاح شده(BCVA) و میزان آستیگماتیسم در 1،3و6 ماه بعد از عمل و حداقل 2 ماه پس از کشیده شدن کامل بخیه ها مورد ارزیابی قرار گرفتند. حداقل مدت پی گیری بیماران 8 ماه بود.یافته ها: بیماران شامل 9 مرد و 5 زن با میانگین سنی 26.2±5.5 سال (18-36) بودند. میانگین UCVA قبل از عمل 1.2±0.16 لوگمار (معادل 20.300) و در آخرین معاینه 0.55±0.2 لوگمار (معادل 20.70) بود (P<0.001) میانگین BCVA قبل از عمل 0.8±0.2 لوگمار (معادل 20.120) و در آخرین معاینه 0.34±0.15 لوگمار (معادل 20.40) بود (P<0.001). میانگین SE قبل از عمل -6±2.4 دیوپتر و در آخرین معاینه –2.6±2 دیوپتر بود (P<0.001). در آخرین معاینه BCVA بیماران در 64.3 درصد موارد 20.40 یا بهتر بود و 57 درصد بیماران، آستیگماتیسم رفرکتیو در محدوده 4 دیوپتر داشتند.نتیجه گیری: گرچه ALTK به لحاظ نظری، با ایجاد سطح فاصل صاف و یکنواخت بین قرنیه دهنده و گیرنده، روش کارآمدی در درمان قوز قرنیه به نظر می رسد ولی با ایجاد آستیگماتیسم بالای بعد از عمل، هنوز روش ایده آلی به حساب نمی آید و نیاز به مطالعات بیش تر و تکمیل تکنیک دارد تا نتایج آن به حد روش های متداول موجود برسد.

هدف: ارزیابی میزان آلودگی باکتریایی و قارچی قرنیه دهنده قبل از فرایند آلودگی زدایی در بانک چشم ایران بر اساس کشت.روش پژوهش: تحقیق به روش توصیفی بر روی 131 چشم دهنده قرنیه شامل 60 مورد گلوب 71 مورد قرنیه جدا شده در داخل محلول اوپتیزول (Optisol-GS) انجام شد که طی مدت 6 ماه جهت انجام پیوند قرنیه در مرکز لبافی نژاد مورد استفاده قرار گرفتند. کشت میکروب شناختی، در سه مرحله، در محیط های کشت استاندارد به عمل آمد؛ یک بار قبل از تخلیه چشم در پزشکی قانونی، یک بار بعد از آلودگی زدایی در بانک چشم و یک بار هم در اتاق عمل از باقی مانده حلقه قرنیه ای- صلبیه ای دهنده، شیوع آلودگی در هر یک از مراحل با حدود اطمینان 95 درصد (CI%95) ارایه شده است.یافته ها: میزان آلودگی چشم در پزشکی قانونی، قبل از تخلیه و شستشو،93.3 درصد (89.8-98 درصد: CI%95) بود که پس از آلودگی زدایی در بانک چشم، به 7.6 درصد (12.1-3.1 درصد: CI%95) کاهش یافت و در مرحله اتاق عمل فقط 4 مورد (3.1 درصد) دارای کشت مثبت بودند (0.1-6 درصد: CI%95) که همگی، موارد آلودگی جدید بوده اند. استافیلوکوک اپیدرمیدیس، شایع ترین عامل آلودگی قرنیه دهنده قبل از آلودگی زدایی در بانک چشم بود ( به ترتیب، 32.1 درصد و 3.05 درصد). ارتباط آماری معنی داری بین علت مرگ دهنده، مدت نگه داری گلوب و فاصله زمانی از مرگ دهنده تا تخلیه چشم وجود نداشت. هیچ موردی از اندوفتالمیت پس از عمل مشاهده نشد. آلودگی قارچی قرنیه دهنده تنها در یک مورد آن هم در مرحله اتاق عمل دیده شد.نتیجه گیری: روش آلودگی زدایی بانک چشم در کاهش آلودگی قرنیه دهنده، روش موثری است و در مقایسه با سال های گذشته بهبود چشم گیری داشته است. بروز اندوفتالمیت بعد از عمل پیوند قرنیه در شرایط فعلی، نادر می باشد.

هدف: تعیین و مقایسه اثرات مفید و عوارض مصرف موضعی میتومایسین- سی 0.01 درصد و قطره دگزامتازون فسفات 0.1 درصد در بیماران مبتلا به کراتوکونژنکتیویت بهاره (VKC) مقاوم به درمان می باشد.روش پژوهش: مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی تصادفی شده دوسوکور بر روی 54 بیمار مبتلا به VKC مقاوم به درمان انجام شد که به طور تصادفی به دو گروه میتومایسین- سی (27 نفر) و گروه دگزامتازون فسفات (27 نفر) تقسیم شدند.قطره میتومایسین 0.01 درصد و قطره دگزامتازون فسفات 0.1 درصد، 4 بار در روز به مدت 20 روز تجویز شدند. شکایات بیماران شامل احساس جسم خارجی، اشک ریزش، نور گریزی (فوتوفوبی)، خارش، ترشحات مخاطی و نشانه ها شامل پرخونی ملتحمه، پاپی های بزرگ ملتحمه ای، ادم لیمبوسی و نقاط ترانتاس (Trantas dots)، در ابتدا و انتهای دوره درمانی ثبت و مقایسه شدند.یافته ها: در انتهای دوره درمانی، شکایات و نشانه های بیماری به طور واضحی در گروه میتومایسین کم تر بود؛ به طوری که دو بیمار (7.4 درصد) در گروه میتومایسین و 26 بیمار (96.3 درصد) در گروه دگزامتازون، در پایان دوره درمان، نیاز به درمان دارویی دیگری داشتند (P=0.000).نتیجه گیری: استفاده کوتاه مدت از میتومایسین- سی موضعی می تواند در موارد VKC مقاوم به درمان موثر باشد.

هدف: تعیین اثرات بلوک ساب تنون بعد از القای بی هوشی عمومی و قبل از شروع جراحی ترمیمی جداشدگی شبکیه (RD) به وسیله باکل اسکلرا و کرایوپکسی بر کاهش عوارض حین و بعد از عمل.روش پژوهش: در این کارآزمایی بالینی، 68 بیمار کاندید جراحی ترمیمی RD به وسیله باکل اسکلرا و کرایوپکسی که در کلاس I و П ASA بی هوشی (American society of Anesthesiologists) قرار داشتند؛ به طور تصادفی به دو گروه مساوی 34 نفره تقسیم شدند. در هر گروه، جراحی تحت بی هوشی عمومی انجام شد ولی در گروه درمان، قبل از شروع جراحی و پس از القای بی هوشی، بلوک ساب تنون انجام شد. بروز رفلکس چشمی- قلبی (OCR) و میانگین فشار خون و ضربان قلب، حین و بعد از عمل و تغییرات ایسکمی در نوار قلب، تهوع و استفراغ، دلیریوم، میزان مصرف کلی مسکن و شدت درد چشمی تا 24 ساعت بعد از عمل جراحی و مدت زمان بستری در بیمارستان، در دو گروه مقایسه شدند.یافته ها: بیماران دو گروه، از نظر سن، جنس و فشار خون و ضربان قلب از عمل، تفاوت معنی داری نداشتند. میانگین فشار خون قبل از عمل در گروه درمان و شاهد، به ترتیب 126/6.74/8و 126/4.76/4 میلی متر جیوه (P>0.2) و بعد از عمل (در بخش)، به ترتیب 126/4.76/4و 134/6.74/4 میلی متر جیوه (P=0.01) بود. فراوانی درجات مختلف درد در گروه درمان، در کلیه مراحل بعد از عمل، کم تر از گروه شاهد بود؛ به طوری که در گروه درمان در هیچ مرحله ای بعد از عمل، درد شدید وجود نداشت ولی در گروه شاهد، در 38 درصد موارد در ریکاوری و در 25 درصد موارد در 6 ساعت بعد از عمل، درد شدید وجود داشت (P=0.001). میزان بروز تهوع و استفراغ تا 24 ساعت بعد از عمل در گروه درمان، 41.2 درصد و در گروه شاهد 73.5 درصد بود (P<0.0001). میزان بروز دلیریوم در ریکاوری، در گروه درمان 3.7 درصد و در گروه شاهد 24.1 درصد بود (P=0.001). مدت زمان بستری در گروه درمان 26±1.5 ساعت و در گروه شاهد 34±1.5 ساعت بود (P<0.01).نتیجه گیری: بلوک ساب تنون بعد از القای بی هوشی عمومی در جراحی ترمیم RD، به طور موثری باعث کاهش عوارض چشمی، حین و بعد از جراحی می گردد و قابل توصیه است.

هدف: تعیین علل، نتایج بینایی و آناتومیک و عوارض ویترکتومی در خون ریزی غیرترومایی و غیر دیابتی زجاجیه (NDVH) در بیماران مراجعه کننده به بیمارستان شهید دکتر لبافی نژاد طی سال های 1372-82.روش پژوهش: پرونده همه بیمارانی که طی مدت مزبور به علت NDVH غیر ترومایی، ویترکتومی شده و حداقل 6 ماه پی گیری شده بودند؛ از نظر ویژگی های فردی و نتایج معاینات قبل و بعد از جراحی مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: مطالعه بر روی 50 چشم (54.2 درصد چشم راست) از 49 بیمار (51 درصد مرد) با میانگین سنی 62.7±10.3 سال (35-87 سال) انجام شد. متوسط حدت بینایی قبل از عمل، 2.36±0.52 لوگمار بود. بر اساس مشاهدات حین عمل، شایع ترین علل NDVH غیر ترومایی عبارت بودند از انسداد شاخه ای سیاهرگ شبکیه (56 درصد)، انسداد سیاهرگ مرکزی شبکیه (16 درصد)، نورگ زایی مشمیه (12 درصد) و جدا شدگی خلفی زجاجیه همراه با پارگی شبکیه، بیماری ایلز (Eales)، ویتریورتینوپاتی مادرزادی خانوادگی و سندرم ترسون (هر کدام 4 درصد). در معاینه 6 ماه بعد از عمل، متوسط حدت بینایی 1.38±0.72 لوگمار بود که نسبت به دید قبل از عمل، افزایش معنی داری داشت (P<0.0001). شایع ترین علل کاهش بینایی قابل تشخیص در معاینه 6 ماه بعد از عمل، عبارت بودند از تغییرات پیگمانته ماکولا (26 درصد)، آتروفی عصب بینایی (16 درصد)، کدورت شدید عدسی (12 درصد) و غشای روی شبکیه ای (8 درصد).نتیجه گیری: به رغم افزایش معنی دار آماری در حدت بینایی بعد از ویترکتومی، در اغلب موارد خون ریزی غیرترومایی و غیر دیابتی زجاجیه، به علت پاتولوژی ماکولا ناشی از عامل زمینه ای خون ریزی، بهبود بالینی قابل توجهی در حدث بینایی مرکزی رخ نخواهد داد.

هدف: تعیین ارتباط بین BMI (body mass index) و ابتلا به استحاله سنی ماکولا (ARMD) از نوع اگزوداتیو.روش پژوهش: این مطالعه مورد- شاهدی بر روی 60 بیمار مبتلا به ARMD اگزوداتیو و 60 شاهد بدون این عارضه انجام شد که همگی بالای 50 ساله بودند. بیماران دو گروه از نظر سن، جنس، سابقه سیگار کشیدن، ابتلا به فشار خون بالا و BMI مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتند. مقایسه فراوانی ها با استفاده از آزمون مربع کای و مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون t در سطح معنی داری P<0.05 انجام شد. برای عوامل اضافه وزن (BMI>25kg.m2) و کشیدن سیگار، نسبت شانس (OR) و فاصله اطمینان 95 درصد (CI%95) محاسبه شد.یافته ها: در گروه مورد 66.7 درصد و در گروه شاهد 43.3 درصد افراد مرد بودند (P<0.01). متوسط سن گروه مورد 71.0 سال و گروه شاهد 71.4 سال بود. متوسط BMI در گروه مورد 26.77 و در گروه شاهد 25.32 کیلوگرم بر متر مربع بود (P>0.05). در گروه مورد، 5 درصد لاغر (BMI<20kg.m2) ، 35 درصد دارای وزن متناسب (20≤BMI≤25kg.m2) و 60 درصد دارای اضافه وزن بودند، این فراوانی ها در گروه شاهد، به ترتیب 15 درصد، 38.3 درصد و 46.7 درصد بودند (P>0.05). اضافه وزن، قبل (0.81-3.57 :OR=0.71) و بعد از حذف سیگار (0.73-2.6: CI%95و OR=1.65) تاثیری بر بروز ARMD اگزوداتیو نداشت ولی نقش سیگار در بروز ARMD اگزوداتیو (2.33-49.74: CI%95 و OR=10.54) معنی داری بود.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که ارتباط آماری معنی داری بین BMI و ARMD اگزوداتیو وجود ندارد.

هدف: تعیین جنبه های بالینی و نتایج درمانی لنز کتومی در بیماران مبتلا به جابه جایی مادرزادی عدسی در بیمارستان شهید لبافی نژاد طی سال های 1375-1382.روش پژوهش: مطالعه به صورت مجموعه موارد مداخله ای با استفاده از داده های موجود در پرونده بیمارانی که طی مدت فوق تحت عمل جراحی قرار گرفته و حداقل 6 ماه پی گیری شده بودند؛ صورت گرفت. اطلاعات مورد بررسی شامل نوع بیماری زمینه ای، بهترین دید اصلاح شده (BCVA) قبل و بعد از عمل، فشار داخل چشمی (IOP) قبل و بعد از عمل، رفرکشن بعد از عمل و عوارض جراحی بودند.یافته ها: در مدت مزبور، 87 چشم از 49 بیمار با میانگین سنی 13.8 سال (3-38 سال) شامل 27 فرد مذکر و 22 فرد مونث به این علت لنزکتومی شدند. میانگین دوره پی گیری بیماران 20±18 ماه بود. بیماری های زمینه ای شامل سندرم مارفان (79.5 درصد)، اکتوپی ساده عدسی (8.2 درصد)، سندرم ویل- مارچزانی (8.2 درصد) و هموسیستینوری (4.1 درصد) بودند. شایع ترین علت جراحی، عیب انکساری غیر قابل اصلاح (92.1 درصد) بود. میانگین BCVA قبل از عمل 1.13±0.32 لوگمار بود که بعد از عمل به 0.26±0.35 لوگمار بهبود یافت (P=0.00). BCVA بعد از عمل در 82.8 درصد بیماران بهتر از 20.40 بود. در 85.1 درصد چشم ها لنز داخل چشمی اتاق قدامی (ACIOL) از نوع متکی به زاویه (angle-supprted) کار گذاشته شده بود که در طول مدت پی گیری، فقط در یک مورد نیاز به تعویض لنز دیده شد. به منظور پیش گیری از جدا شدگی شبکیه، در 63 چشم (72.4 درصد) از باند استفاده شده بود. تنها در 4 چشم، جداشدگی شبکیه اتفاق افتاد که با موفقیت درمان شد.نتیجه گیری: عمل جراحی لنزکتومی همراه با کار گذاشتن ACIOL از نوع متکی به زاویه در بیماران مبتلا به دررفتگی مادرزادی عدسی، بدون عوارض قابل توجه باعث بهبود قابل ملاحظه بینایی می گردد.

هدف: ارزیابی و مقایسه نتایج روش های مختلف جراحی بازسازی بلب با استفاده از ملتحمه، پس از عمل ترابکولکتومی و میزان موفقیت آن ها در مراجعه کنندگان به بیمارستان شهید لبافی نژاد طی سال های 1378 تا 1382.روش پژوهش: این مطالعه به صورت بررسی داده های موجود در پرونده بیماران انجام شد. همه بیمارانی که به دنبال عمل ترابکولکتومی، دچار هایپوتونی یعنی فشار داخل چشمی (IOP) کم تر از 6 میلی متر جیوه و یا نشت از بلب شده تحت عمل جراحی بازسازی بلب با استفاده از ملتحمه قرار گرفته بودند؛ وارد مطالعه شدند.موارد نشت از بلب، در صورت وجود سوراخ بزرگ تر از 1mm در بلب یا عدم بند آمدن آن به رغم دو هفته درمان نگه دارنده، تحت بازسازی بلب قرار گرفتند. در موارد هایپوتونی نیز در صورت ایجاد یا پیش رفت آب مروارید، وجود ماکولوپاتی ناشی از هایپوتونی یا ایجاد چسبندگی بین عنبیه و قرنیه، بازسازی بلب انجام شد. روش های جراحی بازسازی بلب عبارت بودند از جلو کشیدن ملتحمه (conjunctval advancement)، فلپ چرخشی ملتحمه (rotational conjunctival flap) و گرافت آزاد ملتحمه (free conjunctival graft). توقف نشت از بلب و عدم نیاز به جراحی مجدد، در حضور IOP بین 6-21 میلی متر جیوه با استفاده از حداکثر 2 داروی موضعی ضد گلوکوم (تیمولول و دورزولامید)، موفقیت در نظر گرفته شد.یافته ها: طی مدت مزبور، 27 چشم از 27 بیمار (17 مرد و 10 زن) در محدوده سنی 9 تا 73 سال (37.8±15.2 سال) تحت عمل جراحی بازسازی بلب قرار گرفتند. علت جراحی در 22 مورد، نشت از بلب و در 5 مورد، پیدایش عوارض ناشی از هایپوتونی بود. متوسط IOP قبل و بعد از عمل، به ترتیب 4.4±1.04 و 13.0±1.29 میلی متر جیوه بود (P<0.001). متوسط حدت بینایی قبل و بعد از عمل، به ترتیب 0.9 لوگمار (20.160) و 0.6 لوگمار (20.80) بود (P<0.002).متوسط نسبت کاپ به دیسک (cup/disc) قبل از عمل 0.7 بود که تا پایان پی گیری 6 ماهه ثابت مانده بود. میزان موفقیت در روش جلو کشیدن ملتحمه 72.2 درصد، در روش فلپ چرخشی ملتحمه 66.7 درصد و با گرافت آزاد ملتحمه 66.7 درصد بود (P=0.73). در 2 مورد به علت تداوم نشت، بازسازی مجدد بلب لازم شد. در 62 درصد بیماران، میتومایسین C- و در 7.6 درصد موارد، فلورواوراسیل به هنگام ترابکولکتومی اولیه مورد استفاده قرار گرفته بود و در 19.4 درصد موارد از آنتی متابولیت استفاده نشده بود. در 11 درصد موارد نیز استفاده از آنتی متابولیت نامشخص بود. متوسط زمان بین ترابکولکتومی اولیه تا تشخیص نشت یا هایپوتونی، در موارد مصرف میتومایسین C-، کوتاه تر از همه (17 ماه) و در موارد عدم مصرف آنتی متابولیت، طولانی تر از همه (52 ماه) بود (P=0.05).نتیجه گیری: بازسازی بلب با استفاده از ملتحمه بعد از ترابکولکتومی، روش موفقیت آمیزی در توقف نشت، رفع هایپوتونی و در نتیجه افزایش دید بیماران می باشد.

هدف: مقایسه نتایج و عوارض جراحی ترابکولکتومی + میتومایسین C (MMC) و کارگذاری دریچه احمد (Ahmed) در درمان گلوکوم آفاکی در بیماران 16 ساله یا کوچک تر به دنبال جراحی آب مروارید مادرزادی.روش پژوهش: در این کارآزمایی بالینی تصادفی، 30 چشم دچار گلوکوم آفاکی از 28 بیمار که در آن ها فشار داخل چشمی (IOP) با درمان دارویی (حداقل دو دارای ضد گلوکوم موضعی) تحت کنترل نبودند؛ به طور تصادفی در یکی از دو گروه جراحی ترابکولکتومی + MMC و یا کارگذاری دریچه احمد (AGI) قرار گرفتند. بیماران در صورت وجود سابقه هر گونه جراحی داخل چشمی به جز جراحی آب مروارید، آب مروارید در زمینه زجاجیه اولیه هایپرپلاستیک مداوم (PHPV) و یا عفونت های داخلی رحمی و پی گیری کوتاه تر از 6 ماه، از مطالعه خارج شدند. نتیجه عمل به صورت موفقیت کامل (5<IOP≤21mmHg بدون درمان دارویی) ، موفقیت نسبی (IOP≤21mmHg با حداکثر دو داروی موضعی ضد گلوکوم) و موفقیت کلی (مجموع موفقیت کامل و نسبی) تعریف گردید؛ مشروط بر این که بعد از جراحی، عوارض تهدید کننده بینایی، نیاز به جراحی اضافی، پیش رفت نسبت کاپ به دیسک (cup/disc) و کاهش حدت بینایی بیش تر از دو خط تابلوی اسنلن رخ ندهد. در غیر این صورت، جراحی با شکست مواجه شده بود. اطلاعات به کمک نرم افزار آماری SPSS، نسخه 13 و با استفاده از آزمون های آماری مربع کای، t و t زوج تحت تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.یافته ها: پانزده چشم از 13 کودک با سن متوسط 9.1±4.1 سال (1.5-16 سال)، تحت جراحی ترابکولکتومی +MMC و 15 چشم از15 کودک با سن متوسط 10.9±5.1 سال تحت جراحی AGI قرار گرفتند. میانگین طول مدت پی گیری در گروه ترابکولکتومی +MMC برابر 14.8±11 ماه و در گروه AGI برابر 13.1±9.7 ماه بود. میزان موفقیت کامل، نسبی و کلی در گروه ترابکولکتومی +MMC به ترتیب 33.3 درصد، 40.0 درصد و 73.3 درصد و در گروه AGI به ترتیب 20 درصد، 66.7 درصد و 86.7 درصد بود (P=0.361). میزان عوارض در گروه ترابکولکتومی +MMC برابر 40.0 درصد و در گروه AGI برابر 26.7 درصد بود (P=0.439). شایع ترین عارضه در هر گروه، افیوژن مشیمیه و شایع ترین علت شکست، غیر فعال شدن بلب در گروه ترابکولکتومی +MMC، و خون ریزی فوق مشیمیه ای در گروه AGI بود.نتیجه گیری: به نظر می رسد که میزان موفقیت و عوارض روش های جراحی ترابکولکتومی +MMC و AGI به عنوان اولین اقدام جراحی در درمان گلوکوم آفاکی کودکان، تفاوت قابل توجهی ندارند و جراح، با توجه به وضعیت ملتحمه و تجربه خود می تواند یکی از این دو روش را انتخاب نماید.

هدف: ارزیابی سیر بالینی بیماری و اثر بخشی و بی زیانی متوترکسات در مهار التهاب داخل چشمی و ارایه نتایج لنزکتومی-ویترکتومی و گونیوسینکیولایزیس در پان یوووییت ناشی از وگت-کویاناگی-هارادای کودکی (pediatric VKH).روش بررسی: مطالعه بر روی 20 چشم از 10 بیمار مبتلا به پان یووییت ناشی از VKH کودکی (یعنی با شروع در 14 سالگی یا پیش از آن) انجام شد. در همه بیماران، از درمان گام به گام طبی شامل پردنیزولون خوراکی (0.5-1 mg/kg) و متوترکسات تکمیلی به صورت خوراکی (mg 7.5-5، یک بار درهفته) در موارد مقاوم استفاده شد. جراحی برای درمان عوارض بیماری از قبیل آب مروارید دارای اهمیت از نظر بینایی و گلوکوم ثانویه به کار گرفته شد که شامل لنزکتومی ویترکتومی پارس یا بدون سینکیولایزیس محیطی قدامی به صورت یک مرحله ای بود. پیامدهای اصلی مورد سنجش شامل مهار التهاب، میزان کورتیکواسترویید مورد نیاز، حدت بینایی و فشار داخل چشمی (IOP) بودند. حداقل مدت پی گیری 6 ماه بود.یافته ها: همه بیماران در ابتدا با کورتیکواسترویید موضعی و خوراکی درمان شده بودند. در 6 بیمار، متوترکسات نیز اضافه شده بود. در همه چشمه ها، التهاب کاهش یافت. عوارض جانبی متوترکسات در حد خفیف و گذرا بودند. در 9 چشم از 5 بیمار، لنزکتومی-ویترکتومی انجام شد که در همه موارد موفق بود و موجب هیچ گونه تشدیدی در التهاب نگردید. در 8 چشم IOP بالا بود که در 6 مورد، سینکیولایزیس محیطی قدامی همراه با لنزکتومی-ویترکتومی انجام شد. بعد از عمل، IOP در همه موارد همراه با مصرف تیمولول، کنترل شده بود. حدت بینایی در همه موارد حفظ شد یا بهبود یافت. دید نهایی در 30 درصد بیماران 20.40³ و تنها در 20 درصد بیماران کم تر از 20.200 بود.نتیجه گیری: به نظر می رسد که سیر پان یووییت ناشی از VKH کودکی، وخیم تر و میزان وقوع آب مروارید و گلوکوم ثانویه در آن بالاتر باشد. متوترکسات خوراکی به عنوان یک داروی تکمیلی، درمان موثر و بی زیانی است و دارای اثرات کاهنده کورتیکواسترویید مورد نیاز برای کنترل نیز می باشد. مداخلات جراحی شامل سینکیولایزیس در همراهی با لنزکتومی-ویترکتومی پارس پلانا ممکن است در کنترل IOP در چشم های دچار آب مروارید و گلوکوم ثانویه، موثر باشند.

هدف: تعیین شیوع انواع اعصاب 3، 4 و 6 مغزی و تظاهرات بالینی آن در بیماران دیابتی مبتلا به فلج چشمی.روش بررسی: این مطالعه توصیفی در درمانگاه های چشم پزشکی و نورولوژی دانشگاه علوم پزشکی یزد از فروردین 1383 لغایت مهر 1384 انجام شد. شکایات و نشانه های بیماران بررسی گردید.نتایج: مطالعه بر روی 41 بیمار دیابتی با فلج اعصاب چشمی شامل 53.7 درصد زن و 46.3 درصد مرد انجام شد. سن متوسط بیماران 62.5 سال بود و بیش ترین فراوانی را بیماران بین 65 تا 75 سال سن داشتند. شکایات بیماران شامل دوبینی (85.4 درصد)، اختلال در وضعیت نگه داری سر (63.4 درصد)، تاری و اختلال دید (9.8 درصد) و علایم دیگر مثل سردرد، سرگیجه و درد چشم هنگام حرکت (12.2 درصد) بود. شایع ترین عوارض شامل اگزوتروپی (36.6 درصد)، هیپروتروپی (24.4 درصد)، ایزوتروپی (19.5 درصد) و انحراف چشمی مختلط (19.5 درصد) بودند. شیوع انواع فلج اعصاب چشمی عبارت بودند از فلج زوج سوم در 51 درصد، فلج زوج چهارم 24.4 درصد، فلج زوج ششم 19.5 درصد.نتیجه گیری: مطالعه نشان داد که بیش از یک دوم موارد فلج اعصاب چشمی ناشی از دیابت، مربوط به فلج زوج سوم می باشد و شکایت عمده بیماران، دوبینی است.

هدف: تعیین شیوع یافته های چشمی حاصل از مصرف دسفرال در بیماران مبتلا به بتاتالاسمی ماژور.روش بررسی: این مطالعه مقطعی بر روی 100 بیمار مبتلا به بتاتالاسمی ماژور انجام شد که حداقل به مدت 3 سال از پمپ دسفرال استفاده می کردند. بیماران، تحت معاینات کامل چشم پزشکی شامل تعیین دید رنگ و سنجش میدان بینایی قرار گرفتند و در 50 بیمار ERG (الکترورنینوگرافی) نیز به عمل آمد.یافته ها: سن متوسط بیماران 14.4 سال بود. گرچه فقط 9 بیمار از مشکلات چشمی شکایت داشتند (8 نفر از شب کوری و یک نفر از کاهش دایم دید) ولی 74 درصد بیماران براساس معاینات کامل چشم پزشکی و 100 درصد بیماران ERG شده، دچار درگیری چشمی شده، دچاردرگیری چشمی بودند. آب مروارید در 43 بیمار دیده شد که شایع ترین شکل آن، نوع قشری بود (69 درصد). ناهنجاری فوندوس در 9 بیمار دیده شد. دید رنگ در 35 بیمار، غیرطبیعی بود که شایع ترین شکل آن به صورت تریتانوپی (triranopia) بود (80 درصد). نقایص میدان بینایی در 71 بیمار ثبت شدند که اسکوتوم پاراسنترال، شایع ترین شکل آن بود (94 درصد). ERG در موارد انجام شده، در همه بیماران غیرطبیعی بود که دامنه امواج a و b در مرحله تاریکی (scotopic) به طور قابل توجهی (P<0.001) اختلال را نشان می داد. ارتباط قابل توجهی بین سن بیماران و مدت مصرف دسفرال با شیوع عوارض چشمی نداشت. همه بیمارانی که روزانه به میزان 40mg/kg یا بیش تر دسفرال دریافت می کردند؛ علاوه بر نقایص ثبت شده در ERG، اختلال در میدان بینایی و دید رنگ نیز داشتند.نتیجه گیری: دسفرال موجب عوارض چشمی قابل توجهی می گردد و عامل خطر ساز اصلی، مقدار مصرفی دارو می باشد. بیماران باید در فواصل مناسب تحت معاینات چشمی قرار گیرند. ERG در اثبات موارد زودرس سمیت چشمی دسفرال بسیار کمک کننده است. در نبود ERG، سنجش میدان بینایی می تواند در تشخیص زودرس علایم سمیت دارو مفید باشد.

هدف: تعیین اندازه های هنجار فاصله استخوانی بین حدقه ای و برخی دیگر از ابعاد حدقه استخوانی به وسیله سی تی اسکن در یک جمعیت بزرگ سال ایرانی.روش بررسی: این مطالعه بر روی همه افراد بزرگ سال مراجعه کننده به بخش سی تی اسکن بیمارستان فارابی که طی اسفند 1380 تا شهریور 1383 جهت بررسی اختلالات غیرمرتبط با ناهنجارهای جمجمه، صورت و حدقه مراجعه نموده بودند؛ انجام شد. افراد مبتلا به هر گونه اختلال و ناهنجاری در استخوان های حدقه و بافت نرم مرتبط با آن، از مطالعه حذف شدند. سی تی اسکن های انجام شده براساس یک برنامه واحد انجام شدند و مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: شرکت کنندگان شامل 266 مرد (66.5 درصد) و 134 زن (33.5 درصد) با میانگین سنی 16.7±9/36 سال بودند. میانگین اندازه فاصله استخوانی بین حدقه ای در سطح لبه های خلفی زاینده رود فرونتال استخوان ماگزیلا، 2.3 سانتی متر (1.8 تا 3.5 سانتی متر) در مردان و 2.2 سانتی متر (2.0 تا 3.4 سانتی متر) و زنان 2.5 سانتی متر (بین 1.7 تا 3.2 سانتی متر) به دست آمد (P<0.01).نتیجه گیری: مقادیر هنجار فاصله استخوانی بین حدقه ای و حدقه ای در بزرگسالان ایرانی، احتمالا کوچک تر از مقادیر مرجع مورد استفاده و استاندارد بین المللی است که باید در تفسیر در تشخیص گذاری سی تی اسکن های انجام شده در جمعیت ایرانی، مورد توجه قرار گیرد. 

دهه گذشته، شاهد ظهور مجدد پیوند پرده آمینون در چشم پزشکی بوده است. پرده آمینون به دلیل توانش در کاستن از اسکار و آماس، تحریک ترمیم زخم و ترمیم اپی تلیوم و نیز به دلیل خواص ضد باکتریایی، دارای اهمیت است. به تازگی از پرده آمنیون به عنوان پایه ای برای کشت یاخته های بنیادی لیمبوس و پیوند آن به افراد نیازمند استفاده شده است. پیوند پرده آمنیون هم چنین به طور وسیعی در ضایعات قرنیه مانند زخم های نوروتروفیک، نقص های اپی تلیومی دایم (persistent epithelial defects)، زخم های سپری شکل (shield ulcers)، کراتوپاتی نواری (band keratopathy)، کراتوپاتی تاولی (bullous kratopathy)، کراتیت های میکروبی، به دنبال کراتکتومی فورتورفرکتیو، سوختگی های شیمیایی، بازسازی سطح چشم و نیز در پاتولوژی های ملتحمه مانند برداشتن اسکواموس سل کارسینومای (SCC) ملتحمه، ناخنک و اصلاح سیمبلفارون به کار می رود. در این مقاله به توصیف ساختمان پایه و ویژگی های پرده آمینون، روش های فرآوری پرده آمنیون و کاربردهای بالینی پیوند آن در چشم پزشکی پرداخته شده است. 

هدف: معرفی دو بیمار مبتلا به هیدروپس حاد قرنیه که به دنبال مصرف استرویید موضعی، دچار عفونت شدید قرنیه شدند و در یک مورد نیز اندوفتالمیت روی داد.معرفی بیماران: بیمار اول مرد 44 ساله ای است که با درد و کاهش دید چشم مراجعه نمود. دید بیمار در زمان مراجعه، در حد درک حرکت دست بود. وی قبل از مراجعه به این مرکز، به علت هیدروپس حاد، به مدت یک هفته تحت درمان با قطره بتامتارون 0.1 درصد 4 بار در روز قرار داشت. بیمار با تشخیص بالینی زخم قرنیه به دنبال هیدروپس حاد در زمینه کراتوگلوبوس بسترس شد و تحت درمان قرار گرفت. به رغم درمان دارویی، عفونت به اتاق قدامی چشم گسترش یافت و قرنیه بیمار سوراخ شد که به طور اورژانس تحت پیوند قرنیه قرار گرفت. بیمار دوم، خانم 28 ساله ای با قوز قرنیه شناخته شده است که به علت درد چشم همراه با اشک ریزش و افت ناگهانی دید چشم چپ، از 4 روز قبل، با تشخیص هیدروپس حاد، تحت درمان با قطره بتامتازون 0.1 درصد و قطره کلرور سدیم 5 درصد قرار داشت. بیمار با تشدید درد و قرمزی چشم و ترشح چرکی از چشم مزبور، به بیمارستان لبافی نژاد مراجعه نمود و با تشخیص زخم عفونی قرنیه بستری شد. دید بیمار در زمان مراجعه، در حد درک نور بود. به رغم درمان های لازم، درگیری حفره زجاجیه و اندوفتالمیت رخ داد. عمل پیوند قرنیه ناموفق بود و در نهایت چشم دچار تایزیس (phthisis) شد.نتیجه گیری: در صورت بروز هیدروپس حاد در زمینه قوز قرنیه یا سایر اکتازی های قرنیه، به علت از هم گسیختگی مقاومت قرنیه و سد اپی تلیومی و اندوتلیومی آن، قرنیه مستعد کراتیت عفونی است. تجویز استرویید موضعی در این موارد می تواند منجر به ایجاد زخم قرنیه شود؛ بنابراین توصیه می گردد که در این موارد از تجویز استرویید موضعی، خودداری شود.

هدف: گزارش یک مورد نوروپاتی ایسکمیک خلفی عصب بینایی (PION) در بیماری که تحت عمل جراحی نفرولیتوتومی از طریق پوست (PCNL) قرار گرفته بود.معرفی بیمار: مرد 57 ساله ای که به علت سنگ کلیه، تحت عمل جراحی PCNL قرار گرفته بود؛ بلافاصله بعد از عمل مزبور دچار کاهش دید بدون درد در هر دو چشم (در حد درک نور) شد. بیمار سابقه دیابت، هایپرلیپدمی و کم خونی خفیف داشت. در معاینه چشمی، نکته ای یافته نشد. میدان بینایی به شدت مختل شده بود. CT scan مغز و اوربیت طبیعی بود. پس از گذشت سه ماه، حدت بینایی، دید رنگ و میدان بینایی بهبود قابل توجهی پیدا کرد و دیسک بینایی، مختصری رنگ پریده شد. این یافته ها، موید تشخیص PION می باشند که به دنبال PCNL رخ داده است.نتیجه گیری: PION، علت نادری برای کاهش شدید دید بعد از اعمال جراحی به شمار می رود. خون ریزی زیاد و کم خونی، افت فشار خون حین عمل و وضعیت قرارگیری بیمار حین جراحی، از مهم ترین علل ایجاد کننده آن هستند. این مورد، اولین گزارش بروز PION بعد از جراحی PCNL است. متخصص اورولوژی، چشم پزشک و متخصص بی هوشی باید از احتمال بروز آن آگاه باشند و قبل از جراحی، ضمن اتخاذ تدابیر پیش گیرانه، در مورد احتمال بروز آن با بیمار نیز صحبت کنند.

هدف: گزارش یک مورد سوراخ شدگی تاخیری قرنیه به دنبال مصرف دیکلوفناک موضعی پس از عمل لازک (LASEK) نزدیک بینی و مروری بر منابع موجود.معرفی بیمار: خانم 25 ساله ای که 2 ماه قبل از مراجعه تحت عمل لازک قرار گرفته بود؛ از یک هفته قبل از ارجاع، با تشخیص زخم عفونی قرنیه، توسط پزشک معالج تحت درمان قرار گرفته بود که به علت عدم پاسخ به درمان های معمول آنتی بیوتیکی و پیش رفت نازک شدگی قرنیه، به بیمارستان لبافی نژاد ارجاع شد. بیمار دو روز پس از بستری در بیمارستان، دچار سوراخ شدگی مرکزی قرنیه گردید. قرنیه، از نظر کشت منفی بود. بیمار سابقه مصرف قطره دیکلوفناک چشمی را به مدت 6 هفته داشته است. پس از قطع مصرف دیکلوفناک و با درمان های نگه دارنده، محل سوراخ شدگی خودبه خود بسته شد و بیمار مرخص گردید.نتیجه گیری: مصرف طولانی مدت داروهای ضدالتهاب غیراستروییدی موضعی از جمله قطره دیکلوفناک بعد از جراحی های رفرکتیو از نوع برداشت سطحی (surface ablation)، می تواند منجر به ذوب شدگی و سوراخ شدگی قرنیه گردد. لذا مصرف این داروها، به ویژه در بیماران در معرض خطر، مانند مبتلایان به آرتریت روماتویید، بیماری های سطح چشم، سندرم خشکی چشم و کراتوپاتی نوروتروفیک، باید با احتیاط صورت گیرد.