دانشکده فنی دانشگاه تبریز
سال:1385 | دوره:33 | شماره:3 (پیاپی 45) ویژه عمران |تعداد مقالات:9

قابلیت جذب خاکهای رسی که عامل موثری در فرآیند میرایی آلودگی هاست به خصوصیات مختلف خاک و آلودگی بستگی دارد. در این فرایند خصوصیات بخش رسی و اجزا غیر رسی خاک نقش مهمی ایفا می کنند. خاکهای غنی در کربنات در ایران و دیگر مناطق نیمه خشک جهان، انگیزه ای برای مطالعه بر نقش کربناتها در میرایی آلودگی ایجاد می کنند. مطالعات قبلی گزارش شده نشان داده است که در میان بخشهای جامد خاک، کربناتها تاثیر قابل توجهی بر نگهداشت فلزات سنگین می گذارند. این تحقیق اندرکنش کائولینیت- کلسیت- آلودگی را در مقادیر مختلف pH و غلظتهای فلزات سنگین بررسی می کند. توجه خاصی به فرایند تاثیر این عوامل بر میرایی آلودگی شده است. به منظور دستیابی به اهداف بیان شده، چندین آزمایش تعادل مخلوط و نیز تحلیل پرتو X انجام شد. آزمایشهای pH کنترل به منظور ارزیابی تاثیر سهم کلسیت بر جذب Zn در مخلوطهای کلسیت- کائولینیت انجام گردید. با تحلیل پرتو X نمونه های کائولینیت- کلسیت- آلودگی روند اندرکنش بخش رسی و کربنات، بررسی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که وجود کربنات در خاکهای رسی، سبب افزایش غلظتهای تعادلی نگهداشت آلاینده فلز سنگین با الگوی هم دمای لانگمیر و به تبع آن افزایش قابلیت میرایی آلودگی در رس کائولینیت می گردد.

سیستم GPS، سیستم تعیین موقعیت ماهواره ای با دقت حدود سانتی متر تحت شرایط و روشهای خاصی است، برای تعیین موقعیت غیر آنی در حالت کینماتیک الگوریتم نرم سازی مورد استفاده قرار می گیرد. این الگوریتم بر اساس مشاهدات فاز اپوک های قبل و بعد از اپوک مورد نظر کار می کند، از آنجا که در این روش از مشاهدات بیشتری نسبت به تعیین موقعیت آنی با الگوریتم فیلترینگ کالمن استفاده می شود انتظار می رود که دقت بهتری داشته باشد. برای بررسی این موضوع، هر دو مدل با مشاهدات فاز در حالت کینماتیک مورد آزمایش قرار گرفت، با مقایسه ماتریس واریانس کواریانس مجهولات به دست آمده دقیق بودن الگوریتم نرم سازی نتیجه گیری شد، نتایج این مقایسه با رسم نمودار انحراف معیار تمام اپوکها در مقاله ارایه شده است.

بیان کرنش تابع زمان خاکها بر حسب مدلهای ویسکوالاستیک روش مفیدی است که برای رفع کاستیهای روشهای جاری ارزیابی رفتار تحکیمی خاک می توان بکار گرفت. در این تحقیق رفتار خزشی نمونه های مختلف خاک بررسی شده و نشان داده می شود که رفتار تحکیم متعدد روی نمونه های بازیابی شده و دست نخورده انجام داده شد و رفتار تابع زمان مورد مطالعه قرار گرفت. بستگی ثوابت مدل ماکسول تعمیم یافته به تراز تنش موثر و همچنین چگونگی پیروی الگوی نشست خزشی (تحکیم ثانویه) از تغییرات ثوابت مدل پیشنهادی ارزیابی گردید. نتیجه گرفته شد که مدل پیشنهادی یک وسیله موثر و مفید برای نشان دادن رفتار نشست پذیری کامل خاک، مخصوصا نشست دراز مدت می باشد.

پروژه میان گذر بزرگراه شهید کلانتری و ضرورت احداث آن به جهت اثرات عمده اقتصادی و اجتماعی آن در منطقه، پژوهشگران مختلف را به کاوش جذب کرده است. حجم زیاد رسوبات وارده و محدود بودن حجم دریاچه ارومیه موضوع این پژوهش بوده و پس از برآورد رسوبات وارده به دریاچه و تفکیک آن به نسبت تقسیم حوضه آبریز دریاچه به دو بخش معلوم گردید که حجم نامتقارن رسوبات وارده به دریاچه شمالی و جنوبی، عامل تعیین کننده ای در طراحی آبگذر و پایداری بدنه میان گذر می باشد. در صورت تفکیک کامل دو دریاچه شمالی و جنوبی از هم، افزایش ارتفاع سطح لجن دریاچه جنوبی بطور متوسط سالانه حدودا 4 الی5  سانتیمتر بیشتر از ارتفاع سطح لجن دریاچه شمالی می باشد که این انباشتگی نامتقارن رسوبات طرفین بزرگراه موجب وارد شدن تنشهای نامتقارن بین دو طرف جاده خواهد گردید. حال که بدنه بزرگراه بصورت شناور در لجن دریاچه مستقر می باشد با گذشت زمان انباشتگی رسوبات دریاچه ای افزایش یافته و پایداری میان گذر را تهدید خواهد نمود.

مقاله حاضر، ابتدا به خلاصه ای از رفتار دیوارهای برشی فولادی پرداخته، آنگاه به بررسی موردی رفتار، آنالیز و طراحی یک پانل یک و چهار طبقه در مراحل الاستیک و پلاستیک، در دو حالت با وجود سخت کننده و بدون آن، با استفاده از نرم افزار المان محدود ANSYS می پردازد. به این نتیجه می رسیم که جذب انرژی این سیستم و جابجایی جانبی آن در محیط پلاستیک بیشتر شده، صفحه فولادی وارد محیط غیر خطی گشته ولی قاب فولادی در محدوده خطی باقی می ماند. همچنین جابجایی جانبی سیستم دیوار برشی فولادی تقویت شده نسبت به سیستم صفحه ای نازک، به دلیل عدم امکان کمانش آن، کمتر بوده و جابجایی جانبی در تراز تیرهای طبقات، در سیستم دیوار برشی فولادی چهار طبقه در حالت پلاستیک بیشتر گشته و سطح بیشتری از پانل صفحه ای فولادی در این مرحله وارد فاز غیر خطی گشته، در حالی که پانل هنوز به باربری خود می تواند ادامه دهد.

حذف خطا همزمان با رقومی سازی عوارض از روی مدل فتوگرامتری، مرحله ویرایش اطلاعات پس از عملیات رقومی سازی را کاهش داده و اطلاعات مکانی مستقیما می توانند وارد سیستمهای GIS گردند. با توجه به اینکه در این حالت عملیات ویرایش با در اختیار داشتن مدل مرجع حاصل از فتوگرامتری انجام می گیرد لذا مشکلات ناشی از عدم در اختیار داشتن مرجع داده ها رفع می شود. محیطهای CAD که در اغلب سیستمهای فتوگرامتری به عنوان محیط رقومی سازی خارجی در اختیار کاربران قرار داده می شوند، دارای توابع قدرتمندی می باشند که همگی به منظور آماده سازی اطلاعات برای ورود به سیستم GIS مورد نیاز می باشند. در این مقاله روش جدیدی برای کشف و حذف اتوماتیک بخشی از خطاها، همزمان با عملیات رقومی سازی عوارض در محیطهای CAD ارایه شده است. در این روش از مبانی سیستمهای شی گرا برای مدلسازی عوارض استفاده شده است. برای نشان دادن کاربردی بودن روش ارایه شده، سیستم OCBPS به عنوان یک سیستم فتوگرامتری مبتنی بر CAD شی گرا، برای حذف خطاهای مربوط به عوارض ارتفاعی نظیر منحنی میزانها همزمان با رقومی سازی آنها از روی مدل فتوگرامتری طراحی، پیاده سازی و تست گردیده است. نتایج حاصل نشان داد که از قیود منطقی مطرح در مورد عوارض، می توان برای کشف و حذف اتوماتیک بخشی از خطاها، همزمان با عملیات رقومی سازی عوارض از روی مدل فتوگرامتری، استفاده کرد. بدین ترتیب در زمان و هزینه تولید و آماده سازی داده های مکانی برای ورود به GIS صرفه جویی شده و قابلیت اعتمادپذیری داده ها افزایش می یابد.

پیشنهاد صحیح پارامترهای لرزه خیزی یکی از با اهمیت ترین مراحل مطالعات لرزه خیزی یک منطقه می باشد. این پارامترها نهایتا در برآورد دوره بازگشت زلزله ها و همچنین در تحلیلهای احتمالاتی خطر زلزله استفاده می شود. بدین منظور روشهای متعددی وجود دارد که در این میان روشهای Kijko و (1992) Sellevol و توابع تجمعی Gumbell مورد مطالعه قرار گرفته است که بنا به دلایلی که بیان خواهد شد روشهای واقع بینانه و مناسبی برای ساختگاه مورد مطالعه نیستند. روش گوتنبرگ ریشتر برای یک فایل کامل از داده ها صادق بوده و تنها در صورتی قابل اعتماد است که داده های مورد استفاده از دقت خوبی برخوردار باشند. همچنین در روش گوتنبرگ ریشتر نسبت به همه داده ها یک رویکرد ثابت وجود دارد در حالی که قسمتی از داده ها دستگاهی و قسمت دیگر تاریخی می باشند. روش ابداعی توسط نگارندگان، بنام روش تلفیقی گوتنبرگ ریشتر نامگذاری شده است. در این روش هر فایل اطلاعاتی از داده ها در محدوده زمانی خود معتبر می باشد. به عنوان مثال زلزله های 40 ساله اخیر در محدوده بزرگی بین 4 و 5، زلزله های 100 ساله اخیر در محدوده بزرگی بین 5 و 6 و زلزله های 1400 ساله اخیر برای بزرگی بزرگتر از 6 معتبر دانسته شده است. برای به دست آوردن فراوانی تجمعی سالانه، داده های هر محدوده باید بر طول همان محدوده زمانی تقسیم شوند تا به فراوانی تجمعی سالانه تبدیل گردند.

مقاله حاضر تثبیت یک نوع خاک کربنات دار را با آهک و ماسه (هم به طور جدا و هم به صورت ترکیبی از هر دو) توضیح می دهد. هدف از انجام تثبیت بالا بردن مقاومت خاک جهت استفاده در لایه اساس و یا زیر اساس جاده های آسفالتی در منطقه مورد مطالعه می باشد. خاک مورد نظر متعلق به منطقه ولیعصر شهر تبریز می باشد. برای بررسی مقاومت از نتایج آزمایش فشار محدود نشده (تک محوری UCS) و آزمایش CBR استفاده گردید. مقدار بهینه آهک جهت تثبیت خاک به میزان 6 درصد تعیین گردید. با این میزان آهک CBR تر خاک مورد نظر به 35 درصد ارتقا می یابد که با معیار ارزیابی تعیین شده (%32) برای لایه زیر اساس قابل قبول می باشد و این نوع خاک را با این میزان آهک می توان به عنوان مصالح زیر اساس مورد استفاده قرار داد. اضافه شدن 20 الی 50 درصد ماسه هرچند باعث افزایش مقاومت خاک می گردد ولی به معیارهای ارزیابی حتی برای استفاده در لایه زیر اساس نزدیک نمی گردد. ترکیبی از آهک- ماسه به عنوان تثبیت کننده هرچند معیارهای ارزیابی را برای لایه زیر اساس جوابگو می باشد ولی کاهش میزان آهک به میزان دو درصد و جایگزین نمودن بیست درصد ماسه از نظر اقتصادی احتمالا گزینه بهتری نسبت به استفاده از شش درصد آهک نخواهد بود.