مطالعات ساختار و کارکرد شهری
سال:1398 | دوره:6 | شماره:20 |تعداد مقالات:7

شرایط امروزین کلانشهر شیراز، نیاز به سنجش و گسترش اعتماد اجتماعی در همه سطوح و ابعاد زندگی شهری را جدیتر ساخته است و از سوی دیگر، فقدان پیوندهای سنتی و ایجاد پیوندهای اجتماعی جدید، مفهوم اعتماد را با معضلاتی مواجه نموده است. بنابراین، هدف این پژوهش سنجش عوامل مؤثر بر اعتماد شهروندان به مدیریت شهری(مطالعه موردی: منطقه یک شهر شیراز) می باشد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی – تحلیلی با استفاده از ابزار پرسشنامه می باشد. جامعه آماری پژوهش، شهروندان منطقه یک شهر شیراز بوده اند که تعداد نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر محاسبه شد. روایی سؤالات پرسشنامه توسط اساتید و متخصصان حوزه جغرافیا و برنامه ریزی شهری مورد تأیید قرار گرفت، پایایی آن نیز با آزمون آلفای کرونباخ 0. 93 محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه از نرم افزار spss استفاده شده است. نتایج آزمون کلوموگروف اسمیرنوف غیر نرمال بودن داده ها را نشان داد به همین جهت برای پاسخگویی به سؤالات پژوهش از آزمون های ناپارامتریک کای اسکوئر و کروسکال والیس استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون کای اسکوئر نشان داد که شهروندان منطقه یک شهر شیراز اعتماد پایینی به مدیریت شهری دارند همچنین ویژگی های اعتماد شونده (شهرداری و شورای شهر) بیشترین تأثیر را بر میزان اعتماد شهروندان داشته و ویژگی های اعتماد کننده (شهروندان) و ویژگی های ثابت محیط به ترتیب تأثیر کمتری بر میزان اعتماد شهروندان به مدیریت شهری داشته اند. همچنین آزمون کروسکال والیس نشان داد که تمامی متغیرهای مورد بررسی در پژوهش با 0. 000sig= و خطای کمتر از 0. 05 تأثیر معناداری بر میزان اعتماد شهروندان به مدیریت شهری داشته است.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

یکی از مهم ترین مسائلی که در چند دهه اخیر مورد توجه مسئولان و اندیشمندان مسائل شهری و به ویژه بافت های فرسودة شهری قرار گرفته است، موضوع استفاده از ظرفیت های سرمایه اجتماعی برای تسهیل در روند بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری است. ازاین رو در این تحقیق به بررسی میزان تأثیر مؤلفه های سرمایه اجتماعی در تمایل به نوسازی ساکنان بافت های فرسوده ناحیه سه منطقه ده شهرداری تهران پرداخته شده است. جامعه مورد بررسی در این تحقیق جمعیت بالای 18 سال ناحیه مورد مطالعه به تعداد 86396 نفر می باشد. برای این کار ابتدا با استفاده از فرمول کوکران، نمونه ای با حجم 382 نفر در بین ساکنین ناحیه به صورت تصادفی انتخاب شد. روش پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی و مبتنی بر داده های اولیه می باشد که جمع آوری اطلاعات اولیه، به صورت اسنادی و پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه انجام گرفته است. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزارهای SPSS و Smart PLS مورد پردازش قرار گرفت. برای اولویت بندی هر یک از مؤلفه ها و همچنین تعیین سهم و نقش آن ها در تمایل به نوسازی محدوده مورد مطالعه از سه روش؛ تحلیل میانگین، تحلیل مسیر PLS، رگرسیون وزنی جغرافیایی (GWR) استفاده شد. بر اساس نتایج پژوهش مؤلفه های اصلی تأثیرگذار بر تمایل بر نوسازی ناحیه سه منطقه ده تهران بر اساس درجه اهمیت این گونه اولویت بندی شدند که به ترتیب مؤلفه های رضایتمندی، روابط همسایگی، مشارکت اجتماعی و اعتماد نهادی قرار گرفتند. با برنامه ریزی در راستای ارتقاء و ساماندهی این مؤلفه ها بر اساس درجه اهمیت می توان وضعیت تمایل به نوسازی محدوده مورد مطالعه را بهبود بخشید.

امروزه سرزندگی شهری به عنوان یک پارادایم جامع با گستره ی محتوایی متنوع، در مباحث گفتمان برنامه ریزی شهری و سیاست، جهت بهبود وضعیت وارتقای شرایط زیستی توجه و ملاحظات خاصی را به دست آورده است. لذا مقاله حاضر به عنوان یک تحقیق تحلیلی با بررسی رویکردهای مختلف در حوزه ی سرزندگی شهری سعی بر آن دارد، ضمن تحلیل رویکردهای سرزندگی، با دیدگاه یکپارچه (به دلیل ماهیت علم جغرافیا) به ارائه مدل مفهومی منبعث از آن برای بستر سازی پژوهش های آتی مبتنی بر این مفهوم بپردازد. درهمین راستا، مقاله حاضر که به لحاظ هدف بنیادی و داده های آن به روش کتابخانه ای واسنادی فراهم آمده است در پی پاسخ به این سوالات بوده است که: عوامل موثر بر سرزندگی شهری در چارچوب سیستم های ارزیابی رویکردها (روانشناسی، محیطی، اجتماعی، کارکردی و پایداری) کدامند؟ و نیز اینکه: چه ارتباطی بین ابعاد وعناصر اصلی سرزندگی شهری وجود دارد؟ یافته های پژوهش بیانگر این است که سرزندگی شهری کیفیتی ویژگی ذاتی و مبتنی بر محیط نبوده و به عنوان رخدادی اجتماعی-فضایی، نتیجه یک روند دراز مدت از رضایت کاربران در فضاهای شهری است، که در تعامل شهر و شهروند در میان چندین لایه عملکردی در گستره ای زمانی شکل می گیرد. از اینرو سرزندگی شهری علی رغم رویکردی چندگانه با تفسیرهای متفاوت، نشان دهنده سکانسهای فضایی متنوع با یک تفکر جامع از زیست پذیری شهری و تعابیر لازم از ویژگی های فضایی است که مجموعه ای از شاخصهای موجود با یک رویکرد شفاف مکانی را می طلبد.

زیست پذیری به عنوان مفهومی چندبعدی، بازتابی از نوع فعالیت ها است که در فضا صورت پذیرفته و محیط زیست شهری را تحت الشعاع قرار می دهد. بنابراین می توان گفت زیست پذیری با هدایت سازمان یابی فضایی شهر معنای واقعی می گیرد. از آنجایی که رویکرد زیست پذیری بر مبنای بستر جغرافیایی و شرایط محلی حاصل از سازمان فضایی سنجیده می شود ازاین رو پژوهش حاضر می کوشد تا میزان اثرگذاری سازمان یابی فضایی بر زیست پذیری شهر ایلام را بررسی کند. روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی و پیمایشی می باشد. داده ها به روش کتابخانه ای-اسنادی و میدانی و با ابزار پرسشنامه گردآوری شده است. جامعه آماری پژوهش، متخصصین و صاحب نظران ساکن در شهر ایلام می باشند که از میان آن ها حجم نمونه تحقیق از طریق گلوله برفی 30 نفر مشخص گردید. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از مدل رگرسیون خطی ساده و ضریب همبستگی پیرسون بهره گرفته شده است. نتایج به دست آمده میزان شدت همبستگی 951/0 برای مجموع دو متغیرها را نشان می دهد. نتیجه حاصل از ضریب همبستگی پیرسون نشان می دهد بین دو متغیر رابطه معناداری با شدت همبستگی بسیار قوی وجود دارد. بر اساس آزمون رگرسیون خطی از میان شاخص های سازمان یابی فضایی عوامل طبیعی بیشترین تأثیر بر زیست پذیری شهر ایلام داشته و در مراتب بعدی عوامل تاریخی، اجتماعی، کالبدی و فعالیت ها و درنهایت ساختار اقتصادی با میزان ضرایب همبستگی متفاوت قرار دارد. همچنین نتایج آزمون رگرسیون نشان داد که مقدار ضریب تعیین تعدیل شده برابر با 902/0 است که بر اساس آن متغیر مستقل توانسته است 90. 2 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کند و مابقی تغییرات تحت تأثیر متغیرهای خارج از مدل می باشد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

امروزه دو پدیده شهر با روستا، مجزا از یکدیگر نیستند، بلکه به صورت یک سیستم در یک فضای جغرافیایی خاص مطرح هستند. پویایی یک سازمان فضایی، متاثر از نقش و کارکردهای سکونتگاه های شهری و روستایی و همچنین روابط، مناسبات و پیوندهای بین شهرها و روستاها می باشد، که به وسیله جریان افراد، کالاها، پول، اطلاعات و الگوهای متنوع شغلی انجام می پذیرد. پژوهش با هدف بررسی قابلیت های کالبدی و کارکردی با تاکید پیوندهای شهر و روستا در مورد شهر سنندج انجام گرفته است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی، برای تبیین روابط شهر با پیرامون با استفاده از نرم افزارSpss از شاخص های مختلف در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، اداری-خدماتی و کالبدی استفاده شده و از طریق آزمون های ناپارامتری کای اسکوئر، آزمون تی و روش های محاسباتی درصدی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان داد عامل اقتصادی با بیشترین ضریب پیوندی67 درصد، عامل کالبدی با ضریب 61 درصد کم ترین تاثیر در پیوند شهر سنندج با روستاهای پیرامونی خود داشته است. همچنین نتایج نشان داد روستاهایی که فاصله کمتری با شهر سنندج دارند نه تنها از شرایط توپوگرافی همواری برخوردار و پیوند شهر-پیرامون را گسترش داده بلکه محلی برای تمرکز جمعیت مهاجرین روستایی شده است. بدین منظور اهتمام جدی به مدیریت روستاهای پیرامونی، از نظر کالبدی به منظور ساماندهی توسعه فضایی-مکانی آن ها، ضرورتی اجتناب ناپذیر است.