نشریه علوم (دانشگاه خوارزمی)
سال:1387 | دوره:8 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

وسعت حوزه آب خیز تیرگان حدود 3571 هکتار بخشی از منطقه هزارمسجد واقع در شمال غرب شهرستان کلات است. میانگین حداکثر دما 20.8 درجه سانتی گراد در مرداد و میانگین حداقل دما 9 - درجه سانتی گراد در دی است. پوشش گیاهی این منطقه به روش فلورستیک بررسی شد و سپس شکل های زیستی و پراکنش جغرافیایی آن ها تعیین شد. به طور کلی در منطقه 65 تیره 282 جنس و 404 گونه وجود دارد. بزرگ ترین تیره، کاسنی با 52 جنس و 82 گونه و بزرگ ترین جنس، گون از تیره پروانه آساها با 19 گونه است. شکل های زیستی عمده منطقه به صورت همی کریپتوفیت، تروفیت و کریپتوفیت هستند. بیش ترین پراکنش جغرافیایی گیاهان با %54.45 مربوط به منطقه ایران ـ تورانی است.

دریای مازندران به عنوان زیستگاه منحصر به فرد و عمده ماهی سفید در طی قرن جاری متحمل تغییرات عمده اکولوژیک و مدیریتی گشته است که یکی از تبعات چنین تغییراتی، تغییر در ترکیب و اجزای تشکیل دهنده اکوسیستم شکننده دریایی است. که پژوهش های محققان مختلف، حکایت از بروز چنین تغییراتی در پیکره و اجزای اکوسیستمی و موجودات زنده آن دارد. تحقیق حاضر به منظور تعیین مراحل رسیدگی جنسی ماهی سفید از طریق بررسی های زیستی و بررسی های بافتی اندام های جنسی در بخش جنوبی دریای مازندران صورت پذیرفته است. بدین منظور، ماهیان مهاجر به سواحل، رودخانه ها و محدوده مصبی آن ها در حاشیه جنوبی دریای مازندران به وسیله تورهای پره صید شده و شاخص های مرفومتریک و مرفومریستیک اندازه گیری و ثبت شدند آن گاه نمونه های فلسی و گنادی از آن ها استحصال گشت که پس از نمونه برداری و قرار دادن در محلول بوئن وآماده سازی ( مراحل آب گیری، شفاف سازی، قالب گیری و رنگ آمیزی به روش H & E)، بررسی بافتی با کمک میکروسکوپ نوری صورت پذیرفت. نتایج نشان می دهد که ماهیان نمونه برداری شده دارای میانگین طولی (349±58) میلی متر و وزنی (564±334) گرم و درصد ترکیب جنسی %45.6 ماده و %54.4 نر هستند. میزان رسیدگی جنسی بر اساس روش 6 مرحله ای نشان دهنده قرارگیری ماده ها در مرحله (IV و V، VI) در طی ماه های اسفند، فروردین و اردیبهشت بوده است. ماهیان ماده در اسفند %32 در مرحله V و %57 در مرحله IV و %11 در مرحله VI بوده اند این نسبت در فروردین به %87 مرحله V و %23 درصد مرحله VI و در اردیبهشت %94 مرحله V و %6 درصد مرحله VI تغییر می یابد. نرها در تمامی ماه های اسفند، فروردین و اردیبهشت دارای مرحله رسیدگی IV و V فعال یا VI غیر فعال بوده اند.

دانه رست های ذرت با غلظت های مختلف مس (0، 25، 50، 75 و100 میکرو مولار) بدون EDTA و با EDTA به مدت 120 ساعت تیمار شدند. کاهش شدیدی در طول ریشه و وزن خشک و افزایشی در نشت یون پتاسیم با افزایش غلظت مس در محلول غذایی در گیاهان تیمار شده با مس بدون EDTA مشاهده شد. تجمع مس در اندام زیرزمینی نسبت به سیستم هوایی به طور معنی داری بیش تر بود. با افزایش غلظت مس، میزان کلسیم، منیزیم، پتاسیم و آهن در ریشه و سیستم هوایی دانه رست کاهش یافت. اعمال EDTA با مس موجب افزایش وزن خشک، طول ریشه و کاهش نشت یون پتاسیم به محیط کشت شد. اعمال EDTA تجمع مس در ریشه را افزایش و در سیستم هوایی کاهش داد و بر میزان عناصر دیگر نیز اثر گذاشت. در کل EDTA توانست اثر مسمومیت ناشی از مس را تا حدودی کاهش دهد.

برای بررسی و تفکیک گونه کاج الدار و دو فرم مورفولوژیک به وجود آمده از آن، نمونه های برگ سوزنی نهال های سه ساله در شرایط یک سان عصاره گیری شدند. الگوی باندهای پروتئینی نمونه ها به روش الکتروفورز SDS-PAGE مقایسه شد. 12 صفت مورفولوژیک نهال و پایه های مادری سه نوع کاج نیز با یک دیگر مقایسه شدند. مقدار پروتئین کل نمونه ها به روش برادفورد و نیز محتوای کلروفیل a و b نمونه ها به روش هاربورن و با استفاده از اسپکتوفتومتر اندازه گیری شده است که الکتروفورز پروتئین تک بعدی نمونه ها الگوهای باندی کاملا مشابهی را برای هر سه نوع کاج بررسی شده (الداریکا و دو کاج کله قندی و توپی) نشان داد. میزان پروتئین کل و محتوای کلروفیل a و b نمونه ها با استفاده از آزمون تجزیه واریانس هیچ گونه تفاوت معنی داری را نشان نداد. در صورتی که 11 صفت از ویژگی های مورفولوژیک اندازه گیری شده در کاج الدار بیش از دو کاج دیگر بوده است. این نتایج حاکی از نبودن اختلاف بیوشیمیایی بین کاج ها، علی رغم وجود تفاوت های بارز ساختاری و مورفولوژیک است.

برای بررسی تاثیر دیازینون %60 EC به عنوان حشره کشی از خانواده اورگانو فسفره ها بر اووژنز و ساختار تخمدان موش های بالغ نژاد Balb/C، ابتدا LD50 استاندارد به میزان 68 mg/kg B.W با تزریق درون صفاقی تعیین شد. از روغن زیتون به عنوان حلال استفاده شد. سپس دوز زیر حد کشندگی (40 mg/kg B.W)، به مدت یک هفته روزی یک بار به صورت درون صفاقی (IP) تزریق شد. پس از تشریح حیوانات، خون گیری از آن ها انجام و وزن تخمدان ها اندازه گیری شد و سپس تخمدان ها از لحاظ میکروسکوپی و ماکروسکوپی بررسی شدند. مقاطع سریال 5 میکرومتری از تخمدان ها تهیه شد و با روش هماتوکسیلین - ائوزین، رنگ آمیزی و استفاده شد. پس از بررسی مقاطع و نیز سنجش هورمونی و به دست آمدن داده ها، از لحاظ آماری تجزیه و تحلیل نموده و نشان داده شد که در گروه های تجربی تغییر معنی داری در وزن تخمدان و سطح FSH و LH سرم خون در مقایسه با گروه های کنترل صورت نگرفته است. اما در مورد تعداد فولیکول های بدوی، اولیه و در حال رشد، جسم زرد و سلول های آن و همین چنین قطر فولیکول های گراآف، اووسیت ها و هسته های آن ها، لایه تک و لایه گرانولوزا و همچنین قطر جسم زرد و سطح استروژن و پروژسترون سرم خون کاهش معنی دار و در مورد تعداد فولیکول های گراآف و آترتیک و نیز قطر تخمدان، افزایش معنی دار مشاهده شد. از همین روی، با توجه به مشاهدات مذکور می توان نتیجه گرفت که تیمار دیازینون به مدت 7 روز، می تواند بر بافت تخمدان و در نتیجه فرآیند اووژنژ در موش تاثیرگذار باشد.

زنبورهای عسل کارگر پروپولیس (بره موم) را از بخش های در حال رشد درختان و جوانه ها جمع آوری می کنند. زنبورها، شیره های گیاهی را روی پاهای عقبی خود متراکم و تا کندو حمل می کنند. سپس آن را با موم و سایر ترشحات غدد شکمی زنبور مخلوط کرده و به صورت ماده چسبنده ای در می آورند. یک نمونه معمولی پروپولیس دارای 50 نوع ماده مختلف است که در این میان رزین ها و صمغ های گیاهی (%50)، موم ها (%30)، اسانس های روغنی (%10) و بقیه گرده گل ها هستند. تاکنون حدود 180 ترکیب مختلف در پروپولیس یافت شده است. هدف از این تحقیق، تعیین اثرات ضد جهش زایی کرم های آرایشی دارای عصاره اتانولی پروپولیس (EEP) در برابر دو ماده جهش زای شناخته شده آزید سدیم (NaN3) و پرمنگنات پتاسیم (KMnO4) با استفاده از آزمون ایمز و میکروزوم است. در این آزمون از سویه های مختلف به نام های TA100 و TA97 استفاده شد که هر یک حامل یک جهش انتخابی در اپرون هیستیدین خود هستند. سویه های جهش یافته His- بر روی محیط کشت حاوی حداقل مواد معدنی و گلوکز در حضور مواد شیمیایی جهش زا مورد آزمایش کشت داده شدند. به این ترتیب فقط آن دسته از باکتری هایی که با جهش برگشتی، His+ شده بودند، قادر به رشد و تشکیل کلنی بودند. وجود ماده ضدجهش (عصاره اتانولی پروپولیس) در کنار ماده جهش زا، میزان جهش برگشتی را کاهش داده که با استفاده از فرمول می توان درصد ممانعت از جهش را محاسبه کرد. علاوه بر این وجود اختلاف معنی دار بین متوسط تعداد کلنی های برگشتی در هر پلیت در ارتباط با ماده جهش زا، با نرم افزار آماری SPSS و با استفاده از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه تجزیه و تحلیل شد. به طور کلی، یافته های حاصل از آزمون های ضد جهش زایی در in vitro نشان داد که عصاره اتانولی پروپولیس در غلظت های 0.1 تا 4 درصد می تواند اثرات جهش زایی این مواد شیمیایی را در یک وضعیت دوز - پاسخ خنثی کند. نتایج به دست آمده از آزمون میکروزوم (S9)، همچنین توانایی بالقوه پروپولیس را در بازدارندگی از جهش و در نتیجه سرطان نشان می دهد. بنابراین این ماده می تواند در فرمولاسیون کرم های آرایشی به دلایل فوق به کار گرفته شود.