مدیریت بیابان
سال:1399 | دوره:8 | شماره:15 |تعداد مقالات:12

در سال های اخیر به دلیل گسترش فعالیت های صنعتی، غلظت فلزات سنگین در محیط زیست و همچنین مواد غذایی افزایش یافته است. قدرت تجمع زیستی فلزات سنگین از دلایل خطرآفرین بودن، آن ها است. با توجه به اهمیت آلودگی عناصر سنگین پژوهش حاضر با هدف ارایه توزیع مکانی آنها در خاک و ارتباط آن با کاربری اراضی در دشت یزد-اردکان، استان یزد انجام شد. محل 201 نمونه خاک از عمق صفر تا cm 20 بر پایه روش نمونه برداری ابرمکعب (هایپرکیوب) تعیین و برداشت شد و غلظت کل عناصر Fe، Mn، Ni، Pb و Zn به کمک دستگاه جذب اتمی مدل Analytik Jena-novAA300 اندازه گیری شد. سپس برای تبدیل داده های نقطه ای به داده های سطحی از روش های زمی نآمار IDW, GPI, RBF, LPI, Kriging استفاده شد. نقشه کاربری اراضی دشت یزد-اردکان مربوط به سال 2016 با استفاده از روش طبقه بندی شیءگرا در 7 طبقه تولید شد. نتایج بررسی رابطه غلظت فلزات سنگین خاک با کاربری ارضی نشان داد که کاربری اراضی کشاورزی و باغ و تپه های ماسه ای با میانگین ppm 0/095 و 0/836 به ترتیب بیشترین و کمترین غلظت Fe را دارند. بیشترین میانگین غلظت Mn مربوط به کاربری اراضی مسکونی با 1/821 ppm و کمترین مربوط به اراضی صخره ای با 1/083 ppm است. مرتع فقیر و اراضی بایر با 0/302 ppm بیشترین و اراضی مسکونی با میانگین 0/219 ppm کمترین غلظت Ni را دارند. بیشترین میانگین Pb در کاربری اراضی کشاورزی و باغ و اراضی مسکونی (1/465 و 1/373 ppm به ترتیب) و کمترین میانگین در اراضی صخره ای با 0/925 ppm دیده می شود. کاربری های اراضی کشاورزی و باغ با 0/583 و اراضی مسکونی با 0/552 بیشترین میانگین غلظت Zn و کاربری اراضی صخره ای با 0/342 ppm کمترین غلظت Zn را به خود اختصاص داده اند.

شرایط خاص اقلیمی و جغرافیایی استان یزد، همواره این منطقه را در معرض توفان های سهمگین گردوغبار و آلودگی هوا قرار داده است. کاهش میدان دید، اولین تاثیر آلودگی هوای ناشی از پدیده های جوی است. افزایش تراکم ذرات گرد و غبار همراه با کاهش شدید دید، تاثیر ناگواری بر سلامتی موجودات زنده، بخش های اقتصادی-اجتماعی و سامانه های حمل و نقل دارد. بنابراین، شناخت مناطق پرخطر برپایه کاهش میدان دید ناشی از گرد و غبار، برای مدیریت و حفظ سلامت ساکنان منطقه دارای اهمیت است. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی روند تغییرپذیری مکانی دید افقی مناطق درگیر با توفان های گردوغبار در استان یزد است. به این منظور، مدل کمی دید افقی بر اساس ارتباط بین عمق نوری هواویزهای حاصل از سنجنده مودیس (AOD) با الگوریتم Deep Blue و داده های دید افقی ایستگاه های هواشناسی منطقه مورد بررسی، معرفی و نقشه دید افقی شش رخداد گرد و غبار در سال های 2015 تا 2017 به روش کریجینگ پهنه بندی شد. نتایج ارتباط معنی داری را در سطح 99% بین AOD و داده های دید افقی نشان داد. دامنه کمی مقدارهای AOD در شش رخداد مورد بررسی از 0/1 در مناطق بدون گردوغبار تا 1/9 در مناطق با گردوغبار شدید، و مقدار دید افقی متناظر با مقدارهای مذکور، از 64 متر در مناطق واقع در کانون های گرد و غبار تا 19951 متر فراتر از کانونهای مذکور، برآورد شد. بنابراین، در تصاویر با مقدار AOD بیش از 0/8، مقدار دید افقی به کمتر از 1000 متر کاهش می یابد. نداشتن محدودیت مکانی در تعیین گستره دید افقی و شناسایی مناطق تحت تاثیر رخدادهای گردوغبار از مزایای مدل کمی دید افقی و پهنه بندی آن است. براساس نقشه کاربری/ پوشش اراضی استان یزد، عرصه های معدنی و ساختمانی، جاده های خاکی، تپه های ماسه ای، مراتع فقیر و بدون پوشش، موثرترین عامل افزایش تراکم گرد و غبار و کاهش دید در مسیر توفان های استان است.

مقدار بیشینه بارش 24 ساعته یکی از متغیرهای مهم در طرح های آبیاری و زهکشی، آبخیزداری و طراحی سازه های آبی است. از این متغیر برای محاسبه بارش های کوتاه مدت 6 ساعته و سیلاب طرح استفاده می شود. تحلیل ایستگاهی و منطقه ای بیشینه بارش 24 ساعته برای طرح های اقلیم شناسی ضروری است و می تواند گامی مثبت و کارا در تحلیل رگبارها و سیلاب های مولد باشد. تحلیل فراوانی منطقه ای بر اساس تعیین همگنی و تعیین تابع توزیع مناسب برای هر منطقه صورت می گیرد. در پژوهش حاضر از روش گشتاورهای خطی برای تحلیل فراوانی منطقه ای بیشینه بارش 24 ساعته، 18 ایستگاه هواشناسی استان یزد استفاده شده است. با استفاده از روش خوشه بندی Ward ایستگاه های مورد بررسی به دو منطقه همگن تقسیم شد. همگنی به دست آمده از روش خوشه بندی Ward، با معیار ناهمگنی هاسکینگ و والیس شد. بعد از اطمینان از همگنی نواحی بدست آمده، با استفاده از آماره Z، توزیع مقادیر حد تعمیم یافته به عنوان بهترین تابع توزیع منطقه ای برای هر دو منطقه همگن انتخاب شد. در پایان مولفه های توزیع فراوانی به روش گشتاورهای خطی به صورت منطقه ای و ایستگاهی محاسبه و عملکرد آن ها با روش تعیین احتمال وقوع ویبول با استفاده از دو آماره RMSE و RRMSE مورد مقایسه قرارگرفت. بر پایه نتایج، برآوردهای منطقه ای و ایستگاهی در دروه بازگشت های کمتر از 10 سال تفاوت چندانی نداشته و مقدار خطای محاسباتی کم است، ولی با بالا رفتن دوره بازگشت این تفاوت محسوس است. می توان گفت که مقدارهای منطقه ای به ترتیب در منطقه همگن اول و دوم، در حدود 80% و 70% موارد نسبت به مقدارهای ایستگاهی، برآوردهای قابل اعتمادتری از خود نشان می دهد.

فرسایش بادی یکی از فرآیندهای مهم تخریب اراضی در مناطق خشک و نیمهخشک جهان به شمار می آید. با توجه به رخداد پسروی سطح آب دریاچه ارومیه در دهه 1380و احتمال وقوع فرآیند فرسایش بادی و گردوغبار، لازم است تا نقش اراضی حاشیه این دریاچه از منظر حساسیت به بادبردگی ارزیابی شود. برای این منظور از مطالعات ژیومرفولوژی و برداشت های میدانی به همراه شاخص های دانه بندی و تحلیل سرعت آستانه بهره گیری شد. نتایج نشان داد که رخساره های اراضی شور و پف کرده (19%)، اینسلبرگ (13/5%)، پوسته نمکی همراه با خشکه رود (12/8%) و اراضی رها شده (10/7%)، به ترتیب بیشترین سطح از اراضی حاشیه دریاچه را به خود اختصاص داده اند. نتایج دانه بندی بیانگر این است که میانگین قطر ذرات برابر با 870 میکرون و میانگین جورشدگی و کج شدگی به ترتیب برابر با 2/91 و 0/15-هستند. ارزیابی سرعت آستانه فرسایش بادی به روش ولیکانف نشان داد که بیشترین سرعت آستانه 18/83 نات و کمترین آن 8/3 نات است، و از سویی میانگین آن در نمونه های برداشت شده 12 نات و میانگین وزنی رخساره های ژیومورفولوژی 11 نات برآورد شده است. بیشترین فرسایش پذیری نیز متعلق به اراضی شور و پف کرده نمکی است. مقدار پتانسیل فرسایش پذیری منطقه بسیار زیاد است، ولی در عمل به دلیل نوع اقلیم (بارش و دما) و حضور پوشش گیاهی مقدار فرسایش بادی در شرایط طبیعی کم است. پهنه بندی فرسایش پذیری نشان دهنده حساسیت بیشتر اراضی درقسمت های جنوب شرقی جزیزه اسلامی و شمال غرب دریاچه ارومیه است. ارزیابی گلماسه سالانه نشان می دهد که بیشترین مقدار پتانسیل حمل ماسه به ترتیب در ایستگاه های تبریز (UDI=0/05, DP=232)، خوی (130=UDI=0/49, DP) و ارومیه (63=UDI=0/59, DP) است. بر پایه وجود منابع تولید ماسه و انرژی باد در قسمت غربی و شمال غربی دریاچه ارومیه امکان شکل گیری تپه های ماسه ای و فرسایش بادی وجود دارد، ولی با توجه به وجود منابع زیاد نمک لازم است تا از دیدگاه هجوم نمک و رخ دادن هوازدگی نمکی پژوهش های بیشتری در اراضی حاشیه دریاچه انجام شود.

مکان یابی اولین و مهمترین مرحلi در اجرای طرح های منابع طبیعی است. مکانیابی از نظر هیدرولوژیک و اقتصادی-اجتماعی دارای اهمیت است و می تواند در کاهش هزینه و زمان برای تعیین محل های مناسب برای ساخت سد زیرزمینی تاثیر زیادی داشته باشد. سد زیرزمینی از سازه هایی است که مخزن آن در زیرزمین است و استحصال آب از آن به شرایط توپوگرافی و زمین شناسی منطقه بستگی دارد. در پژوهش حاضر برای مکانیابی سد زیرزمینی در حوزه آبخیز کجبید-بالاقلی شهرستان گرمه استان خراسان شمالی از مدل تصمیم گیری ARAS و سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده شد. ابتدا، محل های مناسب با استفاده از روش حذفی و براساس معیارهای رتبه آبراهه، شیب، زمین شناسی، کاربری اراضی، گسل، قنات و چشمه تعیین شد. در ادامه برای اولویت بندی معیارهای کمیت آب، کیفیت آب، شیب مخزن، نفوذپذیری مخزن، عمق مخزن، سطح مخزن، ارتفاع سازه، طول سازه، تکیه گاه، نیاز آبی و دسترسی به سازه از روش تحلیل سلسله مراتبی کمک گرفته شد. در پایان از روش تصمیم گیری ARAS برای اولویت بندی مکان های مناسب استفاده شد. معیار کمیت آب با اهمیت نسبی 0/23 بیشترین و معیار تکیه گاه سد زیرزمینی با اهمیت نسبی 0/02 کمترین امتیاز را از دیدگاه کارشناسان به دست آوردند. محل های مناسب ساخت سد زیرزمینی تعیین شده در روش حذفی برپایه معیارها اولویت بندی شد. نتایج نشان داد محل A با 0/36=Si و 1=Ki بهترین گزینه و در اولویت اول قرار گرفت.

منطقه بیابانی طراده، دارای توده های جنگلی ارزشمندی است که زیر فشار جوامع محلی قرار داشته، و به خاطر تخریب های وارده، بیابان زایی در آن دیده می شود. در پژوهش حاضر ابتدا با جنگل گردشی سطح قطعات نمونه 2m 1500 انتخاب و با به کارگیری روش نمونه برداری سیستماتیک تصادفی به ابعاد شبکه m 100×100، درمجموع تعداد 50 قطعه نمونه برداشت شد. در هر قطعه نمونه، نام گونه گیاهی به همراه قطر برابر سینه، ارتفاع درخت، قطر تاج، تعداد درخت، قطرهای بزرگ و کوچک تاج، زادآوری، فاصله مرکز پلات تا نزدیک ترین درخت کهور (Prosopis cineraria L. ) و فاصله این درخت تا درختان همسایه اندازه گیری و ثبت شد. یافته ها نشان داد که جنگلهای مورد مطالعه آمیخته بوده و گونه های کهور، کهورک (Prosopis Farcta Banks and Sol. )، گز (Tamarix stricta Boiss. )، گرگ تیغ (Lyciumshawii Roem. & Schult. و اسکنبیل (Callygonum commosum L. ) گونه های اصلی جنگل را تشکیل می دهند. تراکم درختان کهور و دیگر گونه ها به ترتیب 10/6 و 37/2 اصله در هکتار و تاج پوشش به ترتیب 308 و 1088/3 متر مربع در هکتار بود. ارتفاع و قطر درختان کهور به ترتیب در محدوده m 14-3/5 و cm 100-16 قرار داشته و تراکم زادآوری آن 1/26 اصله در هکتار بود. ساختار جنگل ناهمسال دو اشکوبه و درختان کهور ایرانی در اشکوب فوقانی قرار داشت. الگوی پراکنش درختان کهور کپه ای ارزیابی شد که به جز نوع، اندازه بذر و روش پراکنش، دخالت های انسانی، محدودیت های رویشگاهی و همچنین چرای دام در این میان تاثیرگذار هستند. با توجه به نبود درختان در طبقات قطری کوچک و پایین بودن زادآوری، نهال کاری و قرق به ویژه در اراضی تصرفی پیشنهاد می شود.

تعیین نیاز آبی گیاه در مدیریت منابع آب کشاورزی بسیار مهم است. یکی از روش های ساده و موفق برای تعیین تبخیر و تعرق، روش فایو 56 است. مشکل اصلی در این روش، تخمین ضریب گیاهی یا KC به ویژه برای مناطقی است که از لحاظ متغیرهای مختلف پوشش گیاهی ناهمگن باشند. هدف از پژوهش حاضر تخمین ضریب گیاهی و رابطه KC-NDVI گیاه پسته با نام علمی Pistacia vera L. با استفاده از سنجش از دور و دستورالعمل فایو 56 در باغ های پسته حاشیه کویر ابرکوه استان یزد است. رابطه KC-NDVI در تعیین نیاز آبی و مدیریت منابع آب کاربرد زیادی دارد. در پژوهش حاضر ابتدا تبخیر و تعرق واقعی گیاه پسته به وسیله خوارزمیک (الگوریتم) سبال در 16 تاریخ مختلف مربوط به چرخه رشد یکساله پسته محاسبه شد. سپس با تقسیم مقدار تبخیر و تعرق واقعی بر تبخیر و تعرق گیاه مرجع نقشه های KC تهیه شد. در پایان رابطه این نقشه ها با شاخص NDVI به دست آمد. بر پایه نتایج، بین ضریب گیاهی پسته و شاخص NDVI همبستگی معنی داری در سطح 99 درصد (P-value < 0. 01) وجود دارد. در ابتدا و انتهای دوره رشد پسته، کمترین مقدار همبستگی بین ضریب گیاهی پسته و شاخص NDVI به دست آمد و در میانه فصل رشد و اوج گرما و تبخیر و تعرق، بیشترین مقدار همبستگی مشاهده شد. به طور کلی ضریب گیاهی پسته با توجه به مقدار شاخص NDVI در منطقه مورد مطالعه بین دو حد 0/3 تا 0/9 قرار می گیرد. رابطه KC و NDVI در مرحله: 1) شروع رشد، 2) توسعه رشد، 3) مرحله میانی رشد، و 4) برداشت و افول رشد به ترتیب به صورت KC-1=1. 66 NDVI+0. 261، KC-2=1. 29 NDVI+0. 338، KC-3=2. 10 NDVI+0. 147، KC-4=1. 21 NDVI+0. 231 است.

وقوع خشکسالی های پی درپی در منطقه سیستان شرایط را برای تشدید فرسایش بادی و رخداد توفانهای گرد و غبار فراهم کرده است. به منظور مهار این پدیده ها بررسی آن ها از جنبه های مختلف ضروری است. بررسی توزیع عمودی رسوبات بادی برای ارزیابی مقدار انتقال رسوبات و اعتبارسنجی مدل های فرسایش بادی و همچنین شناخت سازوکار انتقال ذرات اهمیت دارد. در پژوهش حاضر شش رخداد توفان گرد و غبار در بازه زمانی چهار ماهه سال 1397 در منطقه سیستان بررسی شد و توزیع عمودی رسوبات بادی طی این رخدادها تحلیل شد. برای واکاوی هر رخداد، داده های لحظه ای سرعت باد، دید افقی و غلظت PM10 ثبت شده در ایستگاه هواشناسی زابل به طور همزمان دریافت شد. در هر رخداد توزیع عمودی رسوبات بادی با نصب رسوب گیرهایی در 7 ارتفاع از cm20 تا cm700 در منطقه نیاتک سیستان بررسی شد. نتایج نشان داد که رخدادهای مورد بررسی از شدت زیادی برخوردار بودند؛ به طوری که بادهای با سرعت m/s 16-19 بیشترین مدت زمان وزش را داشتند. دید افقی در بیشتر اوقات به کمتر از m 1000 و غلظت PM10 به بیشتر از μ g m-3m-3 2000 و در برخی موارد μ g m-3 8000 رسید. بیشترین و کمترین مقدار رسوبات بادی به ترتیب در رخدادهای 3، 4 و 1 مشاهده شد. مقدار رسوبات با سرعت و مدت زمان وزش باد ارتباط داشته و بین غلظت PM10 ثبت شده در ایستگاه هواشناسی و مقدار رسوبات جمع آوری شده وابستگی نزدیک مشاهده شد. همچنین بین مقدار رسوبات و ارتفاع رابطه منفی و نمایی برقرار است.

تالاب گاوخونی در دهه اخیر تغییرات قابل ملاحظه ای در وضعیت فیزیکی سطوح خشک و آبدار خود داشته است. هدف پژوهش حاضر بررسی روند این تغییرات در چند دهه گذشته و نقش احتمالی سطوح خشکیدگی در تشدید پدیده گردوغبار منطقه پیرامونی آن است. به این منظور ابتدا تغییرات سطح آبدار و خشک تالاب در دوره زمانی 1398-1365، از طریق تصاویر ماهواره ای لندست 5، 7 و 8 برای هر ماه از سال های مطالعه تعیین شد. سپس تعداد روزهای دارای پدیده گرد و غبار در ایستگاه های همدیدی پیرامون محدوده مطالعاتی محاسبه شد. نتایج نشان داد در سال آبی 1373-1372 بالغ بر 89 درصد سطح تالاب آب دار بوده و پس از آن روند افزایشی خشک شدن تالاب ادامه داشته است؛ به طوری که در سال آبی 1392-1391 سطح آبدار تالاب به کمتر از 10 درصد رسیده است. از سال مذکور تا سال 1398-1397 سطح تالاب کامل خشک بوده است. بررسی شاخص حرکت تپه های ماسه ای (لنکستر) در حاشیه تالاب گاوخونی و سطح خشک تالاب نشان داد که رابطه معنی داری بین این دو وجود ندارد، ولی تپه های ماسه ای در دوره مورد بررسی تقریبا فعال بوده اند. تحلیل همبستگی روزهای گرد و غبار سالانه و فصلی با خشکیدگی همزمان تالاب در بیشتر ایستگاه ها رابطه معنی داری نشان نداد. این رابطه برای ایستگاه اصفهان در فصل بهار و تابستان در سطح 1% و در فصل پاییز در سطح 5% معنی دار شد، اما به دلیل هم جهت نبودن گل توفانها از طرف تالاب به سمت اصفهان رابطه مذکور قابل پذیرش نبود. برای فصل تابستان ایستگاه شهرضا و فصل پاییز ایستگاه عقدا این رابطه در سطح 5% معنی دار شد. با توجه به هم جهت بودن توفان های گرد و غبار از طرف تالاب به سمت این دو ناحیه در دو فصل مذکور، روند افزایشی تولید گرد و غبار در این دو منطقه و در دو فصل مورد اشاره، می تواند متاثر از سطوح خشکیده تالاب در سال های اخیر باشد.

معدن کاری از جمله فعالیت های توسعه ای انسان است که بر بوم نظامها تاثیرگذار است. در مدیریت پایدار سرزمین، شناخت تغییرهای بوم شناختی عملیات معدن کاری، بسیار مهم و یکی از راهکارهای مناسب برای ارزیابی وضعیت آسیب پذیری بوم شناختی (اکولوژیک) است. پژوهش حاضر در شهرستان طبس برپایه سنجش پایداری بوم شناختی با استفاده از روش عینی، آسیب پذیری طبقه بندی و ارزیابی شد. در این راستا، مجموعه ای از عوامل بوم شناختی شامل توپوگرافی، پوشش گیاهی، اقلیم، آب زیرزمینی، خاک و زمین شناسی با استفاده از تصاویر ماهواره ای و داده های ایستگاهی تهیه شد. بر اساس نتایج، عوامل بوم شناختی جهت جغرافیایی، بارش و پوشش گیاهی به ترتیب بیشترین حساسیت را به خود اختصاص دادد. بر اساس بررسی انجام شده، معادن 15/3 درصد از منطقه مورد مطالعه را به خود اختصاص دادن. بیشترین سطح از معادن اکتشافی در طبقه نیمه حساس طبقه بندی شد. همچنین، عوامل خاک و زمین شناسی با بیشترین محدودیت بوم شناختی، از تنوع زیادتری نسبت به دیگر عامل ها در سطح منطقه برخوردار بودند. به دلیل حساسیت زیاد خاک و امکان فرسایش، به ویژه در نواحی با پوشش گیاهی کم و اراضی بدون پوشش در نواحی شرقی و جنوب غربی، آسیب پذیری بیشتر است. بنابراین برای واگذاری، اکتشاف و بهره برداری بر پایه وضعیت آسیب پذیری این اراضی از اولویت کمتری برخوردارهستند.

صفت های کارکردی در یک گونه، نشان دهنده ویژگی های بوم شناختی، راهبرد زندگی و توانایی آن برای زندگی در محیط و به ویژه تاثیرگونه بر فرآیندهای بوم نظام است. برای تعیین ویژگی های کارکردی گیاهان مرتعی، هفت نقطه با اختلاف ارتفاع 50 متر و فاصله های 1500 تا 2000 متر از یکدیگر در نظر گرفته شد. در هر نقطه، در راستای نوار (ترانسکت) عمود بر جهت شیب، 10 قطعه نمونه برداری مستقر شد. شش صفت کارکردی برای بررسی تنوع کارکرد گونه های گیاهی در جامعه، شامل ارتفاع گیاه، شکل رویشی، روش تکثیر، طول عمر، شکل زندگی و نوع تثبیت نیتروژن اندازه گیری و ثبت شد. گروه گونه های کارکردی و پنج شاخص تنوع کارکردی محاسبه شد. برای بررسی تاثیر ارتفاع از سطح دریا بر شاخص های تنوع گونه ای و کارکردی از آزمون تجزیه واریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که ارتفاع بر شاخص های رایو و واگرایی کارکرد اثر معنی داری دارد و بر سه شاخص دیگر تاثیری ندارد. دو گروه کارکردی در منطقه شناسایی شد. مقایسه میانگین فراوانی و ارتفاع گونه های دو گروه نشان دهنده اختلاف معنی دار بین فراوانی و ارتفاع گونه های دو گروه است. نتایج حاکی از آن است که ویژگی های کارکردی ابزار مناسبی برای مطالعه و درک تغییرات محیطی فراهم می کند.

یکی از مهمترین خدمات بوم نظام های تالابی مانگرو Avecenniamarina, Forssk. Vierh، علاوه بر حفاظت ساحل در مقابل امواج دریا، کاهش گرد و غبار و جلوگیری از فرسایش خطوط ساحلی، قابلیت زیاد جاذبه دیداری آنها است. در پژوهش حاضر از روش محدودیت وضعیت کیفیت سرزمین و چهارچوب دستورکار فایو برای تعیین درجه شایستگی و ارزیابی اراضی، استفاده شد. در ادامه، با اولویت بندی عوامل محیطی موثر، با هدف توسعه گردشگری پایدار راهبردها پیشنهاد شد. برای این منظور ماتریس های ارزیابی عوامل درونی IFE، ارزیابی عوامل بیرونی EFE و ماتریس تدوین راهبرد تعیین شد. در پایان، با توجه به نتایج ماتریس QSPM یا ماتریس ارزیابی کمی راهبردی، اولویت بندی گردید. نتایج نهایی مدل شایستگی گردشگری با دستورکار فایونشان داد 61/15% از مساحت حوزه دارای طبقه S1 با شایستگی زیاد و 8/45% در طبقه S2 شایستگی متوسط، 18/01% در طبقه S3 شایستگی کم و 12/48% در طبقه N یا عدم شایستگی قرار داشت. متغییرهای درجه حرارت، ارتفاع، فاصله تا شهر و امکانات رفاهی، از عوامل افزایش دهنده و فاصله از منابع آب و فاصله از جاذبه های طبیعی، از عوامل محدودکننده بود. نتایج روش دیگر استفاده شده نشان داد که در حوزه کولغان، 10 عامل به عنوان نقاط قوت مطرح بوده که در مجموع دارای میانگین امتیاز دریافتی 0/618 و شش عامل به عنوان تهدید شناسایی شد. در صورت استفاده از ظرفیت نقاط قوت و تلاش برای برطرف کردن عوامل تهدید، این حوزه با دارا بودن بوم نظام های جنگل حرا Avecenniamarina, Forssk. Vierh، ظرفیت بسیار مناسبی برای گردشگری ایجاد خواهد کرد.