مجله دانشکده پزشکی
سال:1398 | دوره:77 | شماره:2 |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف: سرطان پروستات در حال حاضر سومین بیماری بدخیم در ایران و پنجمین سرطان رایج در سراسر جهان است. اگرچه شیوع این سرطان در ایران بسیار کمتر از کشورهای غربی است، اما میزان آن در طول سال های اخیر افزایش یافته است. این مطالعه با هدف تعیین بیان ژن های GPRC6A، E. cadherin و ZEB1 در سرطان پروستات در مقایسه با بافت خوش خیم آن انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه مورد-شاهدی در طی بهمن ماه 1395 تا شهریور 1397 در دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران، 30 نمونه شامل 15 نمونه از بافت بدخیم سرطان پروستات و 15 نمونه از بافت خوش خیم آن از بیماران تهیه گردید. از بافت های مورد نظر RNA استخراج شد. سپس cDNA آن ها ساخته شد. در ادامه با استفاده از تکنیک Real-time polymerase chain reaction (PCR) بیان ژن های GPRC6A، E. cadherin، ZEB1 اندازه گیری شده و برای تحلیل میزان بیان ژن ها از نرم افزار Relative expression software tool (REST), Version 2009 (http: //rest. gene-quantification. info/) استفاده شد. یافته ها: در این مطالعه بیان ژن های GPRC6A و ZEB1 در سرطان پروستات در مقایسه با بافت خوش خیم آن افزایش و بیان ژن E. cadherin کاهش داشت. در این مطالعه ارتباط معناداری بین بیان ژن ها در نمونه های خوش خیم و بدخیم با فاکتورهای تشخیصی مرسوم در این نوع بیماری مثل سن، مقدار Prostate-specific antigen (PSA)، مرحله پاتولوژیکی و رتبه گلیسون یافت نشد. نتیجه گیری: ژن های بررسی شده دارای توان بالقوه برای غربالگری سرطان پروستات می باشند و با بررسی های بیشتر می توانند به عنوان مارکر تشخیصی سرطان پروستات استفاده شوند.

زمینه و هدف: کلستریدیوم دیفیسیل مقاوم به مترونیدازول یکی از هفت مقاومت میکروبی مهم و از اورژانس های مقاومت میکروبی اعلام شده از سوی سازمان جهانی بهداشت است که میزان شیوع مقاومت به آن در حال افزایش است. این مطالعه با هدف تعیین شیوع کلستریدیوم دیفیسیل مقاوم به مترونیدازول، به صورت متاآنالیز در ایران انجام شد. روش بررسی: مطالعه حاضر به صورت متاآنالیز می باشد که جستجوی مقالات در فاصله زمانی آبان ماه تا اسفندماه 1396 توسط پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی کردستان انجام شد. جستجو در پایگاه های فارسی Magiran, Irandoc, Barakat و SID، پایگاه های انگلیسی PubMed، ScienceDirect، Scopus در طول سال های 2007 تا 2016 انجام شد. با توجه به هتروژنیسیتی بالا (50%

زمینه و هدف: شناسایی عوامل تعیین کننده مرگ مادران به منظور سیاست گذاری علمی و درست برای کاهش مرگ مادران ضروری است. هدف این مطالعه تعیین روند عوامل موثر بر مرگ مادران در ایران و نقش هر یک از این عوامل در بین سال های 1990 تا 2015 میلادی بود. روش بررسی: مطالعه حاضر یک مطالعه کمی از نوع مطالعات طولی است و از اسفند 1396 تا آذر 1397 در دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. ابتدا، با انجام یک مرور نظام مند در دنیا، 32 عامل مرتبط با مرگ مادران شناسایی شد. سپس، داده های مربوط به عوامل شناسایی شده از طریق مراجعه به منابع داخلی مانند وزارت بهداشت و منابع خارجی مانند سایت های بانک جهانی، سازمان جهانی بهداشت و سازمان ملل متحد جمع آوری شدند. در نهایت، پس از طی فرآیند آماده سازی و مدیریت داده ها، 12 شاخص تعیین شد و ارتباط آن ها با مرگ مادران با استفاده از مدل های رگرسیونی بررسی شد. یافته ها: میزان مرگ مادران در ایران در بازه زمانی 1990 تا 2015 میلادی حدود 80% کاهش یافت. افزایش شاخص های اشتغال، سهم بودجه سلامت و پوشش واکسیناسیون و کاهش میزان باروری کل و سهم پرداختی از جیب منجر به کاهش معنا دار مرگ مادران شد. همچنین، عملکردهای سیاسی، شهرنشینی، درآمد سرانه، دسترسی به محیط بهداشتی و امکانات رفاهی رابطه معنا داری با کاهش مرگ مادران نشان دادند. تحصیلات و امید به زندگی رابطه معناداری با کاهش مرگ مادران نداشتند. نتیجه گیری: مرگ مادران در ایران در ربع قرن گذشته کاهش چشمگیری داشت. مرگ مادران افزون بر عوامل فردی و بهداشتی، تحت تأثیر عوامل کلان اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی می باشد.

زمینه و هدف: یکی از روش های پرکاربرد پرتودرمانی پروستات، پرتودرمانی با شدت تعدیلی (Intensity-modulated radiation therapy, IMRT) می باشد که با روش های مختلفی انجام می شود. هدف این پژوهش، مقایسه اثرات دوزیمتریکی و زیست پرتویی روش های مختلف IMRT پروستات با توجه به درصد حجم مشترک بین بافت هدف و اندام های بحرانی به عنوان متغیر آناتومیکی بیماران بود. روش بررسی: این پژوهش، مطالعه ای مقطعی، تحلیلی و کمی بود که از فروردین 1395 تا خرداد 1397 در مرکز پرتودرمانی بیمارستان شهدای تجریش و گروه فیزیک پزشکی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. چهار روش پرتودرمانی IMRT (9، 7 و 5 میدانه و خودکار) بر روی تصاویر سی تی 63 بیمار طراحی شدند. اثرات زیست پرتویی بر اندام های حیاتی (مثانه و رکتوم) و همچنین بافت هدف با روش سریالیتی نسبی محاسبه گردید. نتایج روش های مختلف پرتودرمانی با یکدیگر بر مبنای متغیر آناتومیکی مقایسه شدند. یافته ها: برای بیماران با حجم مشترک بین صفر تا 15%، اختلافی بین متغیرهای زیست پرتویی در روش های مختلف IMRT مشاهده نشد. با افزایش درصد حجم مشترک، احتمال های کنترل تومور و کنترل تومور بدون آسیب، کاهش و احتمال آسیب به بافت نرمال، افزایش داشتند. در تمام مقادیر حجم مشترک، روش های 9 و 7 میدانه با یکدیگر تفاوت معناداری نداشتند (0/06=P). در حجم های مشترک بیشتر از 30%، روش های 9 و 7 میدانه مقادیر زیست پرتویی بهتری داشتند (0/009=P). نتیجه گیری: در بیماران با درصد حجم مشترک پایین، می توان از هر کدام از روش های IMRT استفاده کرد، اما در حجم های مشترک بالا (>30%) روش های 9 و 7 میدانه نتایج مناسب تری دارند. می توان به جای روش 9 میدانه به ویژه در مواردی با عدم قطعیت زیاد در تنظیم بیمار، از روش 7 میدانه استفاده کرد.

زمینه و هدف: با افزایش تعداد نوزادان نارس در کشور، نگرانی هایی در مورد عوارض مختص این گروه از نوزادان به وجود آمده است. از این رو این پژوهش در جهت ارزیابی اثربخشی فلوکونازول وریدی بر میزان ابتلا به عفونت قارچی و دیگر عوارض مرتبط در نوزادان نارس زیر g 1200 بستری در بخش مراقبت های ویژه نوزادان انجام شد. روش بررسی: مطالعه به روش کارآزمایی میدانی انجام شد. مداخله شامل تزریق وریدی فلوکونازول در نوزادان با وزن تولد کمتر از g 1200 بستری در بیمارستان ایزدی قم بود. مداخله از تاریخ شهریور 1395 در تمام جمعیت مورد مطالعه انجام شده است. گروه کنترل به صورت گذشته نگر و از نوزادان بستری در بیمارستان ایزدی قم که پیش از شروع مداخله بستری بودند گرفته شد. پیامدهای مورد نظر (مانند نیاز به تزریق آمفوتریسین، مرگ، سپسیس و مدت زمان بستری) بین دو گروه با کنترل متغیرهای زمینه ای مقایسه شد. یافته ها: پس از انجام مداخله از بین پیامدهای مورد بررسی، ابتلا به عفونت قارچی (از 65 به 48/3%) و نیاز به تزریق آمفوتریسین (از 27/1 به 5%) به طور معناداری کاهش پیدا کرد. میزان مرگ نیز پس از انجام مداخله از 40 به 28/3% کاهش پیدا کرد اما این کاهش از نظر آماری معنادار نبود. نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد تجویز فلوکونازول وریدی می تواند باعث کاهش عفونت در نوزادان با وزن کمتر از g 1200 بستری در بخش مراقبت های ویژه شود، ولی این مطالعه نتوانست تاثیر فلوکونازول بر کاهش مرگ، پنوموتوراکس، آپنه و نیاز به حمایت تنفسی را نشان دهد.

روش بررسی: در این مطالعه توصیفی بیمارانی که نسبت به درمان چشم پزشکی انجام شده از فروردین 1397 تا پایان آذر 1397 در بیمارستان فارابی شهر تهران شکایت داشتند، مورد بررسی قرار گرفتند. بیماران شاکی در صورت تایید قصور توسط پزشکان معتمد بیمارستان برای کمیته رسیدگی به شکایت دعوت می شدند و موضوع شکایت مورد بررسی قرار گرفت و در جهت کسب رضایت بیماران تلاش شد. یافته ها: در مجموع 87 بیمار با شکایت از چشم پزشکان، فرم مخصوص رسیدگی به شکایت را تکمیل نمودند. تعداد 71 نفر (81/7%) از شاکیان مرد بودند. از نظر تحصیلات بیماران 64 نفر (73/5%) زیردیپلم و 36 نفر (26/5%) بالاتر از دیپلم بودند. از نظر آماری میزان شکایت به طور چشمگیری در افراد با تحصیلات کمتر، بیشتر بود (0/02P=). در بررسی فراوانی بیماری اولیه 52 مورد (59/8%) مربوط به کاتاراکت و 14 مورد (16%) به علت اصلاح عیوب انکساری و جراحی رفراکتیو بودند. در بررسی شکایات توسط پزشکان معتمد بیمارستان تعداد 11 مورد قصور چشم پزشکی تشخیص داده شد که درصد قصور معادل 12/6% بود و پرونده این بیماران در کمیته رسیدگی به شکایات بیمارستان مورد بررسی قرار گرفت. از موارد قصور تایید شده که در کمیته مورد بررسی قرار گرفت تنها یک نفر به مراجع قانونی شکایت کرد که برابر 9% از مورد قصور بود. این آمار نسبت به سال 96 در همین مرکز که کمیته بررسی شکایات تشکیل نمی شد و درصد شکایت موارد قصور به مراجع قانونی برابر37/5% بود کاهش قابل توجه نشان می داد (0/05P<). نتیجه گیری: تشکیل کمیته های رسیدگی به شکایات موارد قصور چشم پزشکی در بیمارستان و فراهم نمودن فضایی شفاف و صادقانه جهت شنیدن موضوع شکایت بیماران و همراهان ایشان و سپس تلاش جهت کسب رضایت بیماران و کمک در جهت ادامه درمان ایشان می تواند منجر به کاهش شکایات بیماران به مراجع قانونی مانند پزشکی قانونی و نظام پزشکی شود.

زمینه و هدف: مهندسی بافت یک موضوع چندرشته ای و بین رشته ای است که شامل توسعه ایمپلنت های زیستی برای بازسازی بافت با هدف بهبود یا افزایش عملکرد بافت یا اندام می باشد. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی ویژگی های مکانیکی و هیستولوژیکی داربست های سلول زدایی شده عصبی تهیه شده در مقایسه با عصب تازه جهت کاربرد در ترمیم اعصاب محیطی بود. روش بررسی: این مطالعه از نوع تجربی می باشد که در آزمایشگاه تحقیقاتی ترمیم اعصاب دانشگاه فردوسی مشهد از اردیبهشت 1396 تا مهر 1397 انجام شد. به منظور تهیه داربست، موش های صحرایی با تزریق داخل صفاقی کلرال هیدرات 10% بیهوش شدند. قطعات عصب سیاتیک موش های صحرایی در بالاتر از محل سه شاخه شدن عصب برداشته شد و پس از پاکسازی بافت های زائد به روش ساندل سلول زدایی شدند. سپس داربست های سلول زدایی شده از نظر بافتی و مکانیکی مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: بررسی نتایج حاصل از ارزیابی های بافتی نشان داد که سلول زدایی داربست ها به طور کامل انجام شده است. این نتایج توسط رنگ آمیزی هماتوکسیلین-ائوزین و دپی اثبات شد. ارزیابی های تخصصی بافتی با رنگ آمیزی پیکروفوشین و بررسی میکروسکوپ الکترونی نشان داد که رشته های کلاژن و الاستین در ماتریکس خارج سلولی به طور نسبی حفظ شده اند. همچنین بررسی مکانیکی داربست ها در تست کششی نشان دهنده حفظ نسبی ماتریکس خارج سلولی داربست ها در مقایسه با گروه کنترل بود. نتیجه گیری: در مجموع نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که داربست های حاصل از سلول زدایی با حفظ ترکیبات اصلی بافت مورد نظر می توانند بستر مناسبی برای بررسی رفتارهای سلولی باشند.

زمینه و هدف: مدل های مارکوف چندوضعیتی جهت بررسی پیشروی بیماری ایدز با تقسیم بندی مارکر آزمایشگاهی سلول CD4 کاربرد گسترده ای دارند. این مدل ها با تعداد وضعیت های مختلف، نتایج متفاوتی از اثر متغیر کمکی و پیشگویی روند بیماری ایدز دارند. هدف پژوهش حاضر، مقایسه ی مدل چهار و پنج وضعیتی با مدل سه وضعیتی جهت انتخاب مدل با توان پیشگویی بهتر وقوع ایدز و مرگ در افراد آلوده به ویروس سندرم نقص ایمنی انسانی بود. روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه ی هم گروهی است که بر روی 305 فرد آلوده به ویروس سندرم نقص ایمنی انسانی که از فروردین 1374 تا دی ماه 1389 به مرکز تحقیقات ایدز ایران در تهران مراجعه کرده اند و تا سال 1393 مورد پیگیری قرار گرفته اند، انجام شده است. سه مدل مارکوف همگن زمان سه، چهار و پنج وضعیتی به داده ها برازش داده شد. مقایسه ی مدل ها با استفاده از معیار اصلاح شده ی آکاییکه ی DRAIC و معیار اعتبارسنجی متقابل براساس درست نمایی DRLCV به همراه فاصله ردیابی 95% آن ها انجام شد. برای برازش مدل ها از نرم افزار R استفاده شد. یافته ها: توان پیشگویی مدل چهار وضعیتی از مدل پنج وضعیتی بیشتر است. در مدل چهار وضعیتی نسبت مخاطره ی پیشروی به مرگ برای افرادی که درمان ضد رتروویروس خیلی فعال دریافت کرده اند 0/64 کمتر از دسته ای بود که درمان را دریافت نکرده بودند. همچنین نسبت مخاطره ی پیشروی بیماری در مردان به زنان 2033 برابر بود. همچنین نسبت مخاطره ی پیشروی به مرگ در مردان به زنان 4/9 برابر بوده است. نتیجه گیری: معیار های DRAIC و DRLCV نشان دادند که مدل چهاروضعیتی توان پیشگویی بهتری از روند پیشروی بیماری در مقایسه با مدل پنج وضعیتی دارد.

زمینه و هدف: با افزایش روزافزون کاربرد پرتو ایکس در تشخیص بیماری ها، احتمال پرتوگیری جنین در افراد باردار نیز افزایش می یابد. هدف از این مطالعه بررسی میزان رعایت اصول حفاظتی و قانون 10 روز در تصویربرداری از زنان مستعد بارداری است. روش بررسی: این مطالعه مقطعی از تیر تا مهر 1396 در مراکز تصویربرداری دانشگاه علوم پزشکی سمنان انجام شد. ابتدا از بیماران در خصوص اطلاع رسانی پرتوکاران در خصوص قانون 10 روز، پرسش شد. سپس پرسشنامه ای در اختیار پرتوکاران قرار گرفت. همچنین وجود کاردستور حفاظتی نیز تعیین شد. یافته ها: پرسش از بیماران در خصوص باردار بودن به میزان 19% انجام نشد که ارتباط معناداری با مجرد بودن بیماران نداشت (0/0004=P). همچنین میانگین نمره میزان آگاهی پرتوکاران 0/96± 14/21 به دست آمد که ارتباط معناداری با سابقه کاری و محل خدمت و میزان تحصیلات آنان نیز نداشت (0/09=P). از طرفی در نیمی از مراکز کاردستور های مکتوب موجود نبود. نتیجه گیری: اصول حفاظت پرتو و قانون 10 روز در رادیوگرافی از زنان مستعد بارداری، به میزان مطلوبی انجام شد.

زمینه و هدف: فیبروما شایعترین تومور سالید درجه پایین تخمدان است. فیبرومای تخمدان در 10-1 درصد موارد با سندرم میگز (Meigs syndrome) همراهی دارد. معرفی بیمار: بیمار زن 65 ساله منوپوز با شکایت درد شکمی، فروردین 1397 به مرکز دانشگاهی امام رضا (ع) مشهد مراجعه کرد. در معاینه شکم، توده ی 200×100 میلیمتری با قوام نرم لمس شد. در آزمایشات، لکوسیتوز و CA125 بالاتر از 200 بود. در تصویر قفسه صدری افیوژن پلورال دوطرفه گزارش و در سی تی اسکن کانون هتروژن 170×100 میلی متری لبوله با منشا آدنکس راست با انهنسمنت (Enhancement) ضعیف دیده شد. در لاپاراتومی تجسسی آسیت فراوان مشهود بود. امنتوم ملتهب سطح تخمدان راست را پوشانده و توده حجیم سالید-کیستیک، نامنظم، لبوله و محصور درون کپسول در محل آدنکس راست دیده شد. سالپنگواووفورکتومی راست انجام و نتایج آسیب شناسی ضایعات پرولیفراتیو خوش خیم سلول های فیبروبلاست بدون میتوز منطبق بر فیبروم تخمدانی را گزارش کرد. نتیجه گیری: در موارد همراهی توده تخمدان با آسیت و پلورال افیوژن می بایست سندرم میگز در تشخیص های افتراقی قرار گیرد.