مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
سال:1399 | دوره:19 | شماره:1 |تعداد مقالات:9

به هنگام تکمیل این سخن سردبیری در بیست و سوم فروردین سال 1399 برابر با یازدهم آوریل سال 2020 میلادی، تقریبا صد روز از گزارش رسمی بیماری جدیدی در شهر ووهان Wuhan)) چین می گذرد. این بیماری در تاریخ بیست و دوم بهمن سال 1398 برابر با یازدهم فوریه سال 2020 میلادی، رسما توسط سازمان جهانی بهداشت با نام کرونا ویروس جدید (کووید-19) novel coronavirus disease (COVID-19) نام گذاری شد. طغیان (Outbreak) بیماری که در ابتدا مربوط به یک شهر در چین می گردید، اکنون تبدیل به یک عالم گیری (Pandemic) وسیعی گردیده است که آمار رسمی مبتلایان آن در بیش از دویست کشور و منطقه جهان از یک میلیون و هفتصد هزار نفر، و تعداد مرگ آن از صد هزار نفر گذشته است...

زمینه و هدف: با توجه به وجود مشکل در بیان درد توسط سالمندان مبتلا به دمانس، بررسی و تعیین شدت آن در این گروه نیازمند ابزار مناسب است. مطالعه حاضر با هدف ترجمه و روان سنجی مقیاس درد ابی (Abbey Pain Scale; APS) در سالمندان ایرانی مبتلا به دمانس انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی از نوع روانسنجی ابزار، پس از ترجمه و تعیین روایی صوری و محتوایی ابزار APS، 100 سالمند واجد شرایط به روش در دسترس در کاشان، در سال 98-1397 انتخاب شدند. روایی سازه از طریق تحلیل عاملی اکتشافی، مقایسه گروه های شناخته شده و روایی همگرا؛ و پایایی به روش همسانی درونی، هم ارزی و ثبات تعیین شد. داده ها با آزمون های Wilcoxon و Mann-Whitney، ضرایب Cronbach's alpha، Spearman-Brown و Intraclass Correlation Coefficient (ICC) تحلیل شدند. یافته ها: شاخص روایی محتوایی کل ابزار، 95/0 و امتیاز تاثیر هریک از گویه ها بالاتر از 5/1 بود. تحلیل عاملی، ابزار را تک عاملی شناسایی نمود؛ به طوری که عامل شناسایی شده قادر به تبیین 745/68% از واریانس کل نمره ابزار بود. ابزار مذکور قادر به افتراق دو موقعیت استراحت و حین اجرای پروتکل حرکتی و هم چنین دو گروه مبتلا و غیرمبتلا به بیماری های دردناک از یک دیگر بود (0001/0>p). بین نمرات نسخه فارسی ابزار APS و ابزار PACSLAC-II-IR همبستگی مثبت و معنی دار وجود داشت (877/0=r، 0001/0>p). Cronbach's alpha، ICC و خطای استاندارد اندازه گیری ابزار به ترتیب 927/0، 926/0 و 191/1± محاسبه شد. نتیجه گیری: نسخه فارسی ابزار APS می تواند به عنوان ابزاری روا و پایا جهت ارزیابی درد سالمندان مبتلا به دمانس مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: سکته مغزی سومین علت ناتوانی و مرگ و میر در جهان محسوب می شود. بنابراین، یافتن درمان جدیدی جهت افزایش توان بخشی معلولیت بعد از سکته مغزی مهم است. هدف از این مطالعه تعیین تاثیر تحریک الکتریکی عملکردی و ورزش درمانی عملکردی در درمان سکته مغزی ایسکمی بود. مواد و روش ها: این کارآزمایی بالینی تصادفی شده، در کلینیک فیزیوتراپی فاطمیه(س) رفسنجان در سال 1397 انجام شد. تعداد 33 بیمار مبتلا به سکته مغزی ایسکمی، به طور تصادفی به سه گروه مساوی تقسیم شدند که به ترتیب تحریک الکتریکی عملکردی، ورزش درمانی عملکردی و درمان رایج فیزیوتراپی طی 10 جلسه دریافت کردند. قدرت مشت کردن، شدت اسپاستیسیتی، توانایی راه رفتن و ارزیابی سطح معلولیت در طی جلسات اول، دهم و یک ماه بعد از درمان بررسی شد. داده ها با استفاده از آنالیز واریانس یک طرفه، دوطرفه با اندازه گیری های مکرر به همراه آزمون مقایسات چندگانه Tukey و مجذور کای تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: یافته های این مطالعه نشان داد که 10 جلسه تحریک الکتریکی از ورزش درمانی عملکردی و درمان رایج فیزیوتراپی در کاهش اسپاستیسیتی، افزایش توانایی راه رفتن و کاهش سطح معلولیت سکته مغزی ایسکمی موثرتر بوده است (001/0˂ p). اما این سه روش در افزایش قدرت مشت کردن با هم تفاوت معنی داری نداشتند (070/0=p). نتیجه گیری: براساس یافته های این مطالعه پیشنهاد می شود که تحریک الکتریکی عملکردی در درمان عوارض سکته مغزی نظیر اسپاستیسیتی، مشکل راه رفتن و کاهش معلولیت استفاده شود.

زمینه و هدف: زیره سیاه یکی از گیاهانی است که به طور سنتی برای کاهش وزن استفاده می شود. هدف مطالعه حاضر تعیین تاثیر 6 هفته تمرین هوازی و مصرف عصاره آبی دانه زیره سیاه بر بیان ژن CTRP12، تغییرات وزن بدن و چربی زیرجلدی موش های صحرایی نر چاق بود. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، از 24 سر موش صحرایی نر چاق شده، به وسیله 12 هفته رژیم غذایی پرچرب استفاده شد، که به طور تصادفی به 4 گروه 1-کنترل رژیم پرچرب، 2-رژیم پرچرب + تمرین، 3-رژیم پرچرب + عصاره زیره سیاه و 4-گروه رژیم پرچرب + تمرین + عصاره زیره سیاه تقسیم شدند. گروه های تمرین 5 روز در هفته به مدت 6 هفته تمرین هوازی (تقریبا معادل 70-50 درصد VO2max) انجام دادند. بیان نسبی mRNA ژن CTRP12 با کمک Real-time polymerase chain reaction (Real-time PCR) و تغییرات وزن بدن و میزان بافت چربی زیرجلدی اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی Tukey تحلیل شدند. یافته ها: بیان نسبی mRNA ژن CTRP12 پس از 6 هفته تمرین هوازی و مصرف عصاره به طور معنی داری در گروه 4 نسبت به گروه 1 و 3، در گروه 1 نسبت به گروه 2 افزایش و وزن حیوانات و وزن چربی زیرجلدی در گروه 4، 3 و 2 به طور معنی داری نسبت به گروه 1 کاهش یافت. نتیجه گیری: با توجه نتایج این مطالعه پیشنهاد می شود جهت کاهش خطر ابتلاء به چاقی و در راستای کاهش وزن از تمرینات هوازی با شدت متوسط و زیره سیاه استفاده شود.

زمینه و هدف: سردرد وضعیتی بعد زایمان عارضه بی حسی نخاعی بوده و موجب افزایش هزینه بستری و محدودیت مادر می گردد. در این تحقیق نقش مایع درمانی وریدی قبل از شروع بی حسی نخاعی بر میزان بروز، شدت و مدت سردرد وضعیتی بررسی شده است. مواد و روش ها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی، جامعه آماری شامل دو گروه 75 نفری زن کاندید سزارین الکتیو در شهر رفسنجان در سال 1397 بود. قبل زایمان 500 میلی لیتر سرم رینگر به گروه مداخله تزریق و گروه کنترل سرمی دریافت نکردند. دو گروه از جهت سردرد وضعیتی در 7 روز بعد زایمان با آزمون هایt دو نمونه مستقل و مجذور کای تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد مایع درمانی وریدی قبل از عمل در زنان کاندید سزارین الکتیو می تواند میزان بروز سردرد وضعیتی را در شرایط یک سان تکنیکی به طور چشم گیر کاهش دهد (دو نفر معادل 7/2 درصد گروه مداخله در برابر 16 نفر معادل 16 درصد گروه کنترل با 005/0=P). هرچند مقایسه سایر شاخص ها در دو گروه تفاوت آماری معنی داری نشان نداد (05/0

زمینه و هدف: رعایت بهداشت دهان ودندان در گروه پر خطر زنان باردار به دلیل حفظ سلامت خود و جنین، اهمیت زیادی دارد. مطالعه حاضر با هدف شناسایی تعیین کننده های بهداشت دهان و دندان مادران باردار شهر رفسنجان بر اساس تیوری رفتار برنامه ریزی شده در سال 1395 انجام شد. مواد و روش ها: مطالعه حاضر به صورت توصیفی است و 100 زن باردار شهر رفسنجان با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه دموگرافیک، پرسش نامه تعیین رفتار بهداشت دهان و دندان و پرسش نامه عوامل موثر بر رفتار بهداشت دهان و دندان بر اساس سازه های نظریه رفتار برنامه ریزی شده بود. داده ها با استفاده از آزمون های همبستگی پیرسون، آنالیز واریانس یک طرفه و رگرسیون خطی چندگانه تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: در تحلیل رگرسیون خطی چندگانه، ارتباط عوامل آگاهی و قصد رفتاری و درآمد خانواده با نمره رفتار بهداشتی زنان باردار معنی دار بود (05/0

گیاه آویشن (Thyme) یکی از اعضای خانواده نعناع است که به عنوان یک گیاه دارویی معطر چند ساله همیشه سبز در نظر گرفته می شود. کارواکرول (Carvacrol) و تیمول (Thymol) به عنوان دو ترکیب فنولی مهم موجود در گیاه آویشن شناخته شده اند. کارواکرول و تیمول به عنوان مواد آنتی اکسیدان، ضد استرس اکسیداتیو و ضد التهاب قوی شناخته شده اند. هم چنین اثرات حفاظت نورونی، کبدی و کلیوی این مواد پلی فنولیک در مدل بیماری های مختلف مشخص شده است. علاوه بر این، کارواکرول تجمع پلاکتی را مهار می کند و قادر است که مسیرهای سیگنالینگ درگیر در التهاب و پرولیفراسیون سلولی را نیز تعدیل کند. نقش حفاظتی کارواکرول و تیمول در بعضی از دستگاه های بدن از جمله سیستم تنفس، گوارش و غدد نیز گزارش شده است. در مطالعه مروری حاضر، نقش حفاظتی کارواکرول و تیمول به عنوان ترکیبات اصلی گیاه آویشن بر سیستم های مختلف بیولوژیک در مدل بیماری مورد مطالعه قرار گرفته است.

زمینه و هدف: ANGPTL4 یک پروتیین پیام رسان است که در تنظیم متابولیسم گلوکز و چربی نقش دارد. این پژوهش با هدف تعیین و مقایسه دو شیوه تمرینی شخصی سازی شده کم حجم-شدید و ترکیبی (قدرتی-هوازی) بر سطوح سرمی پروتیین شبه آنژیوپوییتین-4 (ANGPTL4) در زنان مبتلا به دیابت نوع دو است. مواد و روش ها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی، تعداد 42 نفر از زنان دیابتی دارای اضافه وزن شهرستان شهرکرد مراجعه کننده به کلینیک پارس به طور تصادفی در سه گروه تمرین کم حجم-شدید، تمرین ترکیبی قدرتی-هوازی و کنترل قرار گرفتند. هشت هفته تمرین انجام شد. جهت آنالیز داده ها از آزمون t زوجی و روش آماری تحلیل واریانس استفاده گردید. یافته ها: بین پیش آزمون و پس آزمون اختلاف سطوح ANGPTL4 معنی داری وجود ندارد (05/0>P). نتیجه گیری: عدم تغییر معنی دار در سطوح سرمی ANGPTL4 به دنبال دو شیوه تمرینی مذکور در زنان مبتلا به دیابت نوع دو احتمالا به دلیل کوتاه بودن طول دوره، سن آزمودنی ها و سطح آمادگی آن ها بوده است.

رصد جغرافیای سلامت جهانی در زمان شیوع بیماریهای نوظهور و مسری می تواند اطلاعات ارزش مندی در مورد مرگ و میر، پیامدها و عوارض ناشی از بیماری های نوظهور را برای اپیدمیولوژیست ها فراهم کند. این امر مستلزم آشنایی با منابع اطلاعاتی است که به طور رایگان داده های مربوط به این بیماری ها را در دسترس قرار می دهد. ProMED یک سیستم گزارش دهی فوری از شیوع بیماری ها است و می تواند داده های رایگان را در ابعاد جهانی در اختیار اپیدمیولوژیست ها قرار دهد. این منبع اطلاعاتی که مبنای مطالعات بسیاری از پژوهش گران در سطح جهان بوده است، به دلیل عدم آشنایی پژوهش گران ایرانی با آن، تاکنون در ایران بدون استفاده مانده است.