علوم دامی ایران
سال:1398 | دوره:50 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

در این پژوهش، تفاوت های متابولیک و وضعیت ضد اکسیداتیو، تغییرات وزن و عملکرد تولیدی شمار 12 راس ﮔ ﺎ و هلشتاین یک بار زایش (وزن زایش 48± 643) در مقایسه با 15 راس گاو چندبار زایش (وزن زایش 65± 773) طی دوره انتقال بررسی شدند. نمونه خون جهت تجزیه فراسنجه های متابولیک و ضد اکسیداتیو در روزهای 14-، 1+ و 21+ (نسبت به زایمان)، وزن بدن و نمره بدنی در روزهای 21-، 1+ و 21+، مصرف خوراک در کل دوره و تولید شیر اندازه گیری شد. خوراک مصرفی بین دو گروه پیش از زایمان مشابه بود ولی پس از زایمان، مصرف خوراک، تولید شیر و راندمان تولید شیر در گاوهای چندبار زایش بیشتر از گاوهای یک بار زایش بود. وزن بدن و نمره بدنی در هر دو گروه گاوهای یک بار و چندبار زایش روندی کاهشی در طی دوره انتقال داشتند ولی گاوهای چندبار زایش شدت توازن منفی انرژی (02/0P=) و تمایل (07/0P=) به کاهش وزن بیشتری پس از زایمان داشتند. غلظت اسیدهای چرب غیراستریفه، بتاهیدروکسی بوتیرات و کلسترول در هر دو گروه مشابه بود، هرچند سطح گلوکز خون گاوهای یک بار زایش بیشتر از گاوهای چندبار زایش بود. از لحاظ وضعیت ضداکسیداتیو، غلظت مالون دی آلدهید زمان زایمان بیشتر و کل ظرفیت آنتی اکسیدانی پس از زایمان کمتری برای گاوهای یک بار زایش نسبت به چندبار زایش مشاهده شد. از نظر ارتباط بین فراسنجه های مختلف با عملکرد، سطح مالون دی آلدهید خون همبستگی معنی دار بالایی با توازن انرژی و همچنین عملکرد تولیدی گاوها داشت. نتایج نشان می دهد گاوهای یک بار زایش تحت شرایط تنش اکسیداتیو بیشتری نسبت به گاوهای چندبار زایش هستند ولی شدت بار متابولیک و توازن منفی انرژی کمتری طی دوره انتقال دارند.

آزمایش حاضر به منظور مقایسه اثر دو نوع پروبیوتیک متفاوت چند سویه ای بر عملکرد رشد، فراسنجه های بیوشیمیایی و هورمونی خون مورد مطالعه قرار گرفتند. برای این منظور تعداد 21 راس گوساله ی نر و ماده هلشتاین در سن سه روزگی استفاده شد. گوساله-های هلشتاین به طور تصادفی به یکی از سه تیمار شامل شاهد (بدون دریافت پروبیوتیک)، پروبیوتیک پروتکسین و پروبیوتیک دی پرو اختصاص داده شدند. ماده خشک مصرفی به صورت روزانه و وزن بدن در روزهای صفر، 20، 40 و 60 ثبت شد. نمونه های خون در روزهای صفر، 30 و 60 به منظور ارزیابی فراسنجه های بیوشیمیایی و هورمونی جمع آوری شد. ضریب تبدیل خوراک در گروه دریافت کننده پروبیوتیک دی پرو کمتر از شاهد بود (05/0P<)، ولی میانگین افزایش وزن روزانه و مصرف خوراک در بین گروه ها اختلاف معنی داری نداشت. غلظت کورتیزول در گروه دی پرو کمتر از گروه پروتکسین و T3 پلاسما در گروه پروتکسین بیشتر از دو گروه دیگر بود (05/0P<)، اگرچه سایر فراسنجه های خونی تفاوت معنی داری نداشتند. نتایج نشان می دهد پروبیوتیک دی پرو می تواند عملکرد رشد را با کاهش ضریب تبدیل غذایی در گوساله های شیرخوار هلشتاین بهبود بخشد.

به منظور تعیین اندازه مؤثر جمعیت های گاومیش ایران از 407 رأس حیوان (260 آذری، 120 خوزستانی و 27 مازندرانی) نمونه-گیری به عمل آمد. نمونه ها بعد از استخراج DNA، با استفاده از آرایه های ژنومیکیAxiom Buffalo Genotyping 90K Array، تعیین ژنوتیپ شدند. اندازه مؤثر جمعیت از 700 تا 4 نسل قبل با استفاده از اطلاعات پیوستگی که برای نمونه تصحیح شده بودند و برای نسل حاضر با استفاده از نرم افزار (V2)NeEstimator و بر اساس روش هتروزیگوسیتی اضافی، محاسبه گردید. نتایج به دست آمده برای نسل حاضر نشان می دهد که اندازه مؤثر جمعیت های آذری و خوزستانی نسبتاً بالا است و این جمعیت ها از لحاظ ژنتیکی در معرض انقراض قرار ندارند. ولی شیب بالای کاهش اندازه جمعیت برای این جمعیت ها نگران کننده است و بایستی جهت حفظ اندازه مؤثر جمعیت مطلوب و تنوع قابل قبول برای این جمعیت ها برنامه ریزی صورت گیرد. همچنین نتایج به دست آمده برای جمعیت مازندرانی نشان می دهد این جمعیت از لحاظ ژنتیکی در معرض انقراض قرار دارد. بنابراین بایستی اندازه مؤثر جمعیت به دقت کنترل گردد و نیز با اقتصادی کردن تولید و طراحی تلاقی های مناسب از افزایش هم خونی و انقراض ژنتیکی این جمعیت جلوگیری کرده و جمعیت را حفاظت ژنتیکی کرد.

در این پژوهش اثر کریسین خوراکی بر بافت شناسی و بیان نسبی StAR در بیضه خروس های راس 308 تغذیه شده با کریسین بررسی شد. بیست خروس (40 هفته) به صورت تصادفی به چهار گروه مساوی تقسیم شدند و جیره پایه به اضافه سطوح متفاوتی از کریسین شامل صفر (Ch0)، 25 (Ch25)، 50 (Ch50) و 75 (Ch75) میلی گرم در روز به مدت 12 هفته متوالی دریافت کردند. در پایان آزمایش خروس ها کشتار و بیضه ها به دقت خارج شدند. دو نمونه از یک بیضه برداشته شد، نمونه اولی برای مطالعه بافت شناسی به درون محلول بوئن و نمونه دوم برای ارزیابی بیان نسبی ژن به درون ازت مایع منتقل شد. نتایج نشان داد که قطر و ضخامت اپیتلیوم لوله اسپرم ساز (05/0p<) و تعداد اسپرماتوگونی ها (01/0p<) در دو گروه Ch50 و Ch75 نسبت به شاهد به طور معنی داری افزایش یافت، اما تعداد سلول های لایدیگ و رگ های خونی بین گروه های آزمایشی تفاوت معنی داری نداشت. بیان نسبی ژن StAR در پرندگانی که 75 میلی گرم کریسین در روز دریافت کرده بودند، نسبت به سایر گروه های تیماری به طور معنی داری افزایش یافت (05/0p<). به طور خلاصه، در این پژوهش کریسین خوراکی توانست فراسنجه های بافت شناسی و مسیر استروئیدسازی را در بیضه خروس ها بهبود دهد.

این آزمایش به منظور مقایسه اثر تغذیه با سطوح مختلف مکمل اسیدچرب غیراشباع محافظت شده در جیره آغازین بر میزان افزایش وزن روزانه، فراسنجه های تخمیر شکمبه ای و فراسنجه های متابولیکی پلاسما در بره های قزل زود از شیرگیری شده انجام شد. تعداد 20 رأس بره نر گوسفند قزل بعد از تولد و 4 هفته تغذیه با شیر مادر، به صورت تصادفی به 4 گروه 5 رأسی تفکیک و بعد از طی دوره عادت پذیری به مدت 2 هفته، در قالب طرح کاملاً تصادفی به مدت دو ماه با جیره های آزمایشی تغذیه شدند. جیره آزمایشی در گروه های آزمایشی شامل خوراک استارتر با نسبت کنسانتره به علوفه 90: 10 و دارای مقادیر متفاوتی نمک کلسیمی اسیدهای چرب غیراشباع (3، 5/4 و 6 درصد) به عنوان منبع چربی بود. اثر تیمارها بر میزان ماده خشک مصرفی روزانه و افزایش وزن بره ها معنی دار بوده و بیشترین مقدار خوراک مصرفی و افزایش وزن در گروه مصرف کننده استارتر با 3 درصد پودر چربی مشاهده شد. ضرایب گوارش پذیری پروتئین خام، ماده آلی، الیاف نامحلول در شوینده اسیدی و الیاف نامحلول در شوینده خنثی تحت تأثیر جیره غذایی قرار گرفت ولی تفاوتی در ضریب گوارش پذیری چربی خام در بین گروه های آزمایشی وجود نداشت. با افزایش درصد چربی در جیره، درصد اسید استیک، ایزوبوتیریک و نسبت استیک اسید به پروپیونیک اسید در شکمبه کاهش معنی داری را نشان داد. با این-حال تفاوتی در غلظت اسید پروپیونیک، اسید بوتیریک، اسید والریک و ایزووالریک بین تیمارهای آزمایشی وجود نداشت. برخی از فراسنجه های پلاسما همانند میزان گلوکز و پروتئین تام خون افزایش معنی دار و مقدار تری گلیسیرید خون کاهش معنی داری در همه گروه های آزمایشی نسبت به گروه شاهد نشان داد. به طور کلی از نتایج این تحقیق می توان این گونه نتیجه گیری نمود که زود از شیرگیری بره ها با استفاده از خوراک آغازین حاوی 3 درصد مکمل چربی محافظت شده، باعث بهبود عملکرد بره ها، بدون تأثیر منفی بر سلامت بره ها می شود.

هدف پژوهش حاضر مطالعه ارتباط بین غلظت پلاسمای هورمون های لپتین و تستوسترون خون در مراحل قبل و بعد از پیوبرتی بود. برای این منظور تعداد هشت راس گوساله نر نجدی با میانگین سنی هفت ماه استفاده گردید. از این گوساله ها سه مرحله قبل و بعد از رسیدن به بلوغ جنسی خون گیری به عمل آمد. در هر دوره خون گیری یک نمونه خون به منظور تعیین غلظت پلاسمایی هورمون لپتین از هر هشت راس و شش نمونه متوالی خون و به فواصل 20 دقیقه از چهار راس از این دام ها به منظور تعیین غلظت پلاسمایی هورمون تستوسترون جمع آوری شدند. نتایج این مطالعه نشان داد که محدوده سن بلوغ در نژاد نجدی، 15-13 ماهگی و میانگین وزنی 91/36± 08/120 کیلوگرم می باشد. غلظت پلاسمایی هورمون لپتین همبستگی منفی با هورمون تستوسترون (05/0P<، 43/0-r=)، سن (01/0P<، 77/0-r=)، وزن بدن (01/0P<، 39/0-r=)، محیط بیضه (01/0P<، 62/0-r=) و ارتفاع بیضه (01/0P<، 72/0-r=) داشت. در کل می توان گفت با شروع پیوبرتی و افزایش غلظت تستوسترون، غلظت لپتین کاهش یافته که به دلیل اثر منفی تستوسترون بر تولید هورمون لپتین در بدن می باشد.

هدف از این مطالعه بررسی تأثیر پوسته سویا به عنوان منبع فیبر در خوراک آغازین بر عملکرد رشد، برخی متابولیت های خونی و قابلیت هضم مواد مغذی در گوساله های شیرخوار هلشتاین بوده است. به این منظور 32 راس گوساله شیرخوار هلشتاین (نر و ماده) با میانگین وزنی 5/0± 40 کیلوگرم در یک طرح کامل تصادفی با 4 تیمار و 8 تکرار انتخاب شده و به مدت 75 روز ادامه داشت. تیمار های آزمایشی شامل: تیمار 1) جیره آغازین به همراه 10 درصد یونجه خردشده از 40 روزگی، تیمار 2) جیره آغازین به همراه 10 درصد یونجه خردشده از 1 روزگی، تیمار 3) جیره آغازین به همراه 10 درصد پوسته سویا از 1 روزگی و تیمار 4) جیره آغازین به همراه 5 درصد سویا و 5 درصد یونجه خردشده از 1 روزگی بودند. نتایج نشان داد که تیمارهای آزمایشی تأثیر معنی داری بر وزن بدن انتهای دوره داشت. افزایش وزن روزانه برای تیمار 4 (جیره آغازین به همراه 5 درصد پوسته سویا و 5 درصد یونجه خرد شده از 1 روزگی) در ماه دوم و کل دوره پرورشی و برای تیمار 3 (جیره آغازین به همراه 10 درصد پوسته سویا از 1 روزگی ) در ماه اول بیشترین مقدار بود (05/0>P). مصرف خوراک در ماه اول، دوم و کل دوره پرورشی و ضریب تبدیل غذایی گوساله های شیرخوار در ماه دوم و کل دوره پرورشی تحت تأثیر منبع فیبر قرار نگرفتند. اما جیره های آزمایشی در ماه اول دوره پرورشی به طور معنی-داری ضریب تبدیل غذایی را تحت تأثیر قرار دادند (05/0>P). همچنین گوساله های دریافت کننده 10 درصد پوسته سویا و 5 درصد پوسته سویا + 5 درصد یونجه به عنوان منبع فیبر بیشترین افزایش وزن روزانه را نسبت به گروه شاهد نشان دادند (05/0>P). جیره-های آزمایشی اثر معنی داری بر فراسنجه های رشد بدن (دوره سینه، طول و ارتفاع بدن) ایجاد نکردند (05/0< P) نتایج مربوط به فراسنجه های خونی نشان داد که جیره های آزمایشی غلظت های خونی کلسترول، آلبومین، پروتئین کل و اوره خون را به طور معنی داری تغییر ندادند درحالی که غلظت گلوکز، تری گلیسرید و بتاهیدروکسی بوتیرات تحت تأثیر جیره های آزمایشی قرار گرفتند (05/0> P). منبع فیبر علوفه ای و غیرعلوفه ای بر قابلیت هضم ماده خشک، چربی خام و الیاف نامحلول در شوینده خنثی اثر معنی دار نداشت درحالی که قابلیت هضم پروتئین خام و کربوهیدرات های غیرالیافی را تحت تأثیر قرار داد. به طور کلی می توان چنین استنباط کرد که جایگزینی پوسته سویا به عنوان منبع فیبر به جای یونجه خشک بدون تأثیر منفی بر عملکرد، رشد استخوانی و فراسنجه های خونی گوساله های شیرخوار می تواند به عنوان یک منبع فیبر در خوراک آغازین استفاده شود.

افزایش هوموزیگوسیتی حاصل از آمیزش حیوانات خویشاوند، به عنوان یکی از چالش های فرا روی صنعت پرورش گاو شیری می باشد که توجه زیادی را به خود جلب کرده است. پژوهش حاضر به منظور بررسی هوموزیگوسیتی بر مبنای جایگاه های SNP و ROH در دام های پر تولید و کم تولید هلشتاین انجام شده است. در این مطالعه، برای تعیین حیوانات کاندیدا برای تعیین ژنوتیپ از دو رویکرد تابعیت تصادفی و شاخص شجره ای استفاده شد. برای این منظور، نمونه گیری از 150 رأس گاو شیری (75 دام با ارزش اصلاحی بالا و 75 دام با ارزش اصلاحی پایین برای صفت تولید شیر) انجام شد. یک روش بهینه به منظور انتخاب حیوانات کاندیدا برای تعیین ژنوتیپ، از طریق تلفیق برآوردهای حاصل از تابعیت تصادفی و شاخص شجره ای ارائه گردید. ارزش های اصلاحی ژنومی برای دو گروه نشان داد که تاکید بر افزایش سطح تولید در دام های پر تولید، اثر منفی بر روی صفات مرتبط با باروری (55/0-= DPR) و طول عمر تولیدی (1/0=PL) داشته است. همچنین، میزان هوموزیگوسیتی بر مبنای ROH دامنه ای از تغییرات را برای کروموزوم-های مختلف در دام های با سطح تولید بالا و پایین نشان داد که ممکن است با تفاوت در سطح تولید این دو گروه و پراکنش غیر یکنواخت ژن های مؤثر بر میزان تولید بر روی کروموزوم های مختلف در ارتباط باشد.