مهندسی بهداشت محیط
سال:1399 | دوره:7 | شماره:4 |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف حضور نیترات و فسفات در غلظتهای بالای حد مجاز در منابع آب سطحی و زیرزمینی منجر به ایجاد بیماری و مشکل در منابع آب سطحی می گردند. هدف این مطالعه، بررسی کارایی جاذب نانوکامپوزیت کیتوزان مغناطیسی-متالیک در حذف نیترات و فسفات از محلولهای آبی می باشد. روش کار جاذب توسط روش هم ترسیبی سنتز گردید. غلظتهای مختلف نیترات (mg/L 300-50) و فسفات (mg/L 400-100) تهیه شده و مقدار حذف آنها توسط غلظتهای مختلف جاذب سنتز شده (g/L 5-1) بررسی شد. پارامترهای مختلف نظیر دما (C° 40-20)، pH (8-5)، زمان تماس (90-0 دقیقه) و حضور یونهای مداخله گر (کلرور، فسفات، سختی mM 5/1) بررسی شد. برای تعیین مشخصات جاذب سنتز شده از آزمایشات SEM، XRD، FTIR و XRF استفاده شد. یافته ها جاذب نانوکامپوزیت کیتوزان مغناطیسی-متالیک قادر به حذف موثر نیترات و فسفات از محلولهای آبی می باشد. راندمان حذف نیترات و فسفات در شرایط 5=pH، غلظت نیترات (mg/L 100)، غلظت فسفات (mg/L 200)، زمان ماند 60 دقیقه و غلظت جاذب g/L 3/0 به ترتیب برابر 87. 2% و 74. 9% بود. فرآیند جذب هر دو آلاینده از مدل فروندلیخ و سینتیک شبه درجه دوم تبعیت نموده که در دماهای بالا، گرمازا بود. یونهای مداخله گر باعث کاهش راندمان حذف آلاینده ها تا 73. 1% برای نیترات و 65. 9% برای فسفات بود. نتیجه گیری از آنجایی که حضور آنیونهای مزاحم نیترات و فسفات، به عنوان آلاینده های متداول و شاخص منابع آبی مطرح می باشند، استفاده از جاذب نانوکامپوزیت کیتوزان مغناطیسی-متالیک در حذف این آلاینده ها بسیار موثر می باشد.

زمینه و هدف آنتی بیوتیک ها جزو آلاینده های زیست محیطی دارای اثرات پایدار هستند. هدف از این پژوهش تعیین راندمان حذف آنتی بیوتیک سفیکسیم از محلول های آبی توسط فرآیند فتوکاتالیستی پرتوی فرابنفش و نانو ذرات TiO2 مغناطیسی با ساختار پوسته/هسته است. روش کار این مطالعه از نوع مطالعات تجربی– آزمایشگاهی محسوب می شود. متغیرهای موردنظر شامل pH (9-5)، غلظت آلایندهmg/L 10-2، غلظت فتوکاتالیست (g/L 5-5/0) بررسی شدند. فاضلاب سنتتیک برای هر مرحله از آزمایش به حجم یک لیتر بود. کلیه آزمایش ها در رآکتور استیل ضدزنگ با جریان برگشتی انجام شد. زمان نمونه گیری برای کلیه ی متغیر یکسان بود. برای تعیین راندمان حذف آنتی بیوتیک سفیکسیم از دستگاه HPLC استفاده گردید. فتوکاتالیست سنتز شده با استفاده از آنالیزهای SEM، XRD، VSM مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها نتایج آنالیز مشخصات فیزیکی نشان داد که نانو ساختار مغناطیسی هسته/پوسته TiO2 دارای اندازه متوسط nm 10 بوده است. فرآیند فتو کاتالیستی پرتوی فرابنفش و نانو ذرات Tio2 مغناطیسی با ساختار پوسته/هسته قادر به حذف 100% آلاینده سفیکسیم (غلظت mg/L 2 در مدت 25 دقیقه در 6=pH و با غلظت کاتالیست g/L 4) صورت گرفت. بررسی مدل های سنیتیکی نشان داد که روند حذف فتوکاتالیستی سفیکسیم از مدل درجه اول پیروی می کند. نتیجه گیری نتایج این پژوهش نشان داده است که فرآیند فتو کاتالیستی پرتوی فرابنفش و نانو ذرات TiO2 مغناطیسی با ساختار پوسته/هسته به طور بسیار موثر می تواند در حذف کامل سفیکسیم از محیط های آبی به کار رود.

مقدمه کاربرد مدل های کیفیت هوا در سیستم ارزیابی ریسک سلامت به عنوان ابزاری موثر در ارزیابی مواجهه جمعیت انسانی با عوامل زیان آور محیطی تعریف شده است. این تحقیق با هدف ارزیابی ریسک سلامت مواجهه تنفسی با 10PM انتشاریافته از دپو مواد اولیه و پسماندهای تعدادی از صنایع کانی های غیرفلزی به روش مدل سازی انجام شد. روش بررسی در این مطالعه توصیفی ابتدا برای تخمین میزان نشر 10PM از دپوهای صنایع کاشی سرامیک، خاک چینی و شیشه اطلاعات موردنیاز مدل SWEEP با بازدیدهای میدانی و اندازه گیری های آزمایشگاهی تهیه شد. سپس با ورود اطلاعات هواشناسی به AERMET، مدل رقومی ارتفاع به AERMAP، نرخ انتشار و ابعاد هندسی منابع آلاینده به AERMOD مقادیر مواجهه با 10PM در جمعیت تحت تاثیر شبیه سازی شد. ترکیب شیمیایی دپو ها با استفاده از ICP-MS تعیین گردید. متعاقبا با استفاده از روابط پیشنهادی EPA ریسک سرطان زایی و غیرسرطان زایی مواجهه با 10 PM تخمین زده شد. یافته ها بر اساس نتایج شبیه سازی مدل SWEEP بیشترین میزان نشر 10PM برای دپو کارخانه کاشی و سرامیک تخمین زده شد. بیشترین ماکسیمم های غلظت یک، هشت و 24 ساعته شبیه سازی شده 10 PM به ترتیب برابر با 8840، 1967 و g/m3µ 1272 است. بیشترین میانگین مواجهه تنفسی یک (53/52)، هشت (64/11)، 24 (g/m3µ 85/5) ساعته با 10PM برای کارکنان کارخانه فرآوری شن و ماسه تخمین زده شد. بیشترین درصد ترکیب شیمیایی دپوها، سیلیس بود. بر این اساس، مقادیر ریسک سرطان زایی (ILCR) مواجهه با 10PM کوچکتر از 4-10 و ریسک غیرسرطانزایی (HQ) کوچکتر از یک پیش بینی شد. نتیجه گیری اگرچه مقادیر عددی ریسک در محدوده مجاز پیش بینی شد اما می توان با ایجاد سنگفرش بر روی دپو صنایع تا حدودی میزان انتشار 10PM را کاهش داد.

زمینه و هدف امروزه از آن جا که روند فزاینده آلودگی محیط زیست و بویژه خاک سلامت زیستمندان را تهدید می کند، انواع روش های پالایش خاک از جمله گیاه پالایی برای پالایش آلاینده های آلی، غیرآلی و هسته ای از محل های آلوده مورد توجه قرار گرفته اند. از این رو، این پژوهش با هدف ارزیابی کارآیی عوامل کلات کننده زیست تجزیه پذیر در بهبود عملکرد گیاه پالایی خاک آلوده به کادمیوم توسط گونه های زینتی تاج خروس و گل جعفری در سال 1397 انجام شد. مواد و روش ها در این پژوهش توصیفی، پس از آلوده کردن خاک با 50 و 100 میلی گرم در کیلوگرم کلرید کادمیوم و تیمار آن با محلول های 50/2، 00/2 و 50/2 میلی مول در کیلوگرم EDTA، اسید سالیسیلیک و اسید سیتریک بعنوان عامل کلات کننده، نسبت به کشت و آبیاری گیاهچه گیاهان در گلدان های حاوی خاک آلوده طی 60 روز اقدام شد. پس از برداشت و هضم اسیدی نمونه های خاک تحت کشت، ریشه و شاخساره گیاهان از تیمارهای شاهد و آزمایشی، محتوی کادمیوم در آن ها توسط دستگاه طیف سنج نشری پلاسمای جفت شده القایی تعیین شد. یافته ها بیشینه میانگین غلظت کادمیوم در نمونه های خاک زیر کشت، ریشه و شاخساره تاج خروس با 87/1، 50/4 و 89/1 به ترتیب مربوط به تیمارهای اسید سالیسیلیک، EDTA و اسید سالیسیلیک و در گل جعفری نیز با 86/1، 18/1 و 10/3 به ترتیب مربوط به تیمارهای فاقد کلات، اسید سیتریک و اسید سالیسیلیک بوده است. از طرفی بر اساس مقادیر فاکتورهای انتقال و انباشت زیستی نتیجه گرفته شد که گونه های تاج خروس و گل جعفری به ترتیب از قابلیت تثبیت و استخراج گیاهی برخوردار بودند. نتیجه گیری اسیدهای آلی همچون اسید سالیسیلیک و اسید سیتریک از طریق ساز و کارهایی مانند اثرات شبه هورمونی، آزادسازی و انحلال فسفات، افزایش تحرک کادمیوم و برخی فعالیت های آنزیمی، دگرگونی میکرو ساختاری و کاهش ظرفیت نگه داری فلزات توسط ذرات رس، نقش مهمی در الکتروکینتیک پالایش خاک دارند. لذا، با توجه به اثر مطلوب اسیدهای آلی بعنوان عوامل کلات کننده در ارتقای کارایی گیاه پالایی گونه های فرا انباشتگر، استفاده از آن ها در فرآبند آلودگی زدایی خاک توصیه می شود.

زمینه و هدف مدیریت پسماندهای بیمارستانی توجهات زیادی را جلب کرده زیرا مدیریت نامناسب و ناکافی آن سبب خطراتی برای سلامتی انسان و همچنین محیط زیست می شود. در این راستا هدف از این مطالعه بررسی مدیریت پسماند های بیمارستانی شهر کرمانشاه بر اساس چک لیست بهداشت محیط بیمارستانی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی می باشد. روش کار این مطالعه (کمی-کیفی) در دو بازه زمانی در دو سال متوالی از طریق تکمیل چک لیست معتبر مدیریت پسماند وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که شامل تمامی مراحل مدیریت پسماندهای بیمارستانی است انجام شد. میزان پسماند تولیدی هر بیمارستان هم هفته ای یکبار در فصل پاییز در بازه مطالعه اندازه گیری شد. یافته ها نتایج این مطالعه نشان داد که میانگین کل درصد مطلوبیت مدیریت پسماند با استاندارد های بهداشتی در بیمارستان های کرمانشاه در سال های 1394 و 1395 به ترتیب 5/15 ± 38/70 و 8/14 ± 3/74 بود. میانگین مطلوبیت مدیریت پسماند در بیمارستان های دولتی، نظامی، خصوصی و تامین اجتماعی در دو سال مورد مطالعه به ترتیب از 61 به 14/65 درصد، 75 به 79 درصد، 87 به 90 درصد و 5/84 به 86 درصد ارتقاء یافته است. میانگین کل پسماند تولیدی روزانه به ازای هر تخت، 06/4 کیلوگرم به دست آمد، به طوری که برای بیمارستان های دولتی، نظامی، تامین اجتماعی و خصوصی به ترتیب 69/4، 26/3، 7/2 و 62/1 کیلوگرم در روز به ازای تخت فعال بود. نتایج نشان داد که بین مقدار تولید پسماند بیمارستانی و تعداد تخت های فعال رابطه معنی داری (95% دامنه اطمینان) وجود دارد. نتیجه گیری از نتایج حاصل از این مطالعه، امتیاز مدیریت پسماند بیمارستان های کرمانشاه در حدود متوسط ارزیابی می شود. بنابراین نیاز به تلاش، نظارت و کنترل بیشتری برای رسیدن به وضعیت مطلوب مدیریت پسماند بیمارستانی می باشد.

زمینه و هدف امروزه با توجه به روش های متداول لندفیل کردن، دغدغه های محیط زیستی شیرابه های تولیدی به یک مشکل جهانی تبدیل شده است. فرایند فیزیکی-شیمیایی یک راه حل بالقوه و مقرون به صرفه برای تصفیه شیرابه لندفیل به شمار می رود. به دلیل وقت گیر بودن آزمایشات جارتست برای دستیابی به غلظت مناسب مواد منعقدکننده، هدف این پژوهش، بررسی تصفیه پذیری شیرابه لندفیل زباله مشهد با استفاده از روش سطح پاسخ به عنوان جایگزین روش های معمولی در فرایند انعقاد-لخته سازی بوده است. مواد و روش ها آزمایشات در جارتست 6 خانه با حجم موثر mL 500 انجام شد. توانایی کلرید آهن 6 آبه در پاسخ به چهار پارامتر COD، TSS، کدورت و قلیاییت مورد بررسی قرار گرفت. برای ارزیابی مدل و بهینه سازی غلظت منعقدکننده و pH با توجه به بالاترین راندمان حذف، طرح مرکب مرکزی و روش سطح پاسخ استفاده شد. آنالیزهای فیزیکی و شیمیایی بر مبنای روش های استاندارد آب و فاضلاب آمریکا انجام گردید. یافته ها نتایج نشان داد که برای سه پاسخ (COD، TSS و قلیاییت) مدل درجه دوم و کدورت نیز مدل درجه دوم کاهش یافته تحت شرایط بهینه برای غلظت g/L 23/10 در pH 85/8 حاصل شده است. آزمایشات تطبیق تحت شرایط بهینه منجر به حذف COD، TSS، کدورت و قلیاییت به ترتیب برابر 79/66%، 61/88%، 53/97% و 89/67% شد. بررسی های آماری (جدول ANOVA، مقادیر R2 و P-value) نشان داد که مدل ها برای ارایه داده های تجربی مناسب و در تمامی مدل ها، مقدار R2 بیشتر از 99/0 بود. مقادیر P-value نیز نشان داد که اثرات درجه دوم و درجه دوم کاهش یافته در غلظت کلرید آهن و pH انعقاد معنی دار بوده است. همسویی و تطابق نتایج تجربی نیز نزدیک به پیش بینی حاصل از مدل ها بود. نتیجه گیری با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش با روش سطح پاسخ، از فرآیند انعقاد-لخته سازی می توان به عنوان فرایندی موثر برای حذف ترکیبات بازدارنده شیرابه به کار گرفت.

زمینه و هدف ایبوپروفن یکی از پرمصرف ترین داروهای ضد التهابی غیر استروییدی است که از طریق کارخانجات سازنده و دفع پساب بیمارستانی و حتی فاضلاب خانگی به منابع آبی وارد می شود. هدف از این مطالعه، حذف ایبوپروفن در فرآیند تجزیه زیستی به وسیله مخمر ساکارومیسس سرویزیه تثبیت شده بر روی بستر آلژینات از محلول های آبی می باشد. مواد و روش ها این پژوهش، یک مطالعه تجربی-آزمایشگاهی می باشد. در این مطالعه تاثیر پارامترهای غلظت مخمر (g/100ml) 3/0-1/0، غلظت اولیه ایبوپروفن (mg/l) 350-50، زمان تماس 30-1 ساعت و pH اولیه محلول (4-7) بر فرآیند تجزیه زیستی ایبوپروفن با مخمرساکارومایسس تثبیت شده بر روی بستر آلژینات مورد بررسی قرار گرفت آزمایشها با استفاده از روش سطح پاسخ در نرم افزار Design Expert 7 با استفاده از روش Behnken Box-طراحی و بهینه سازی گردید. یافته ها یافته های این مطالعه نشان داد حداکثر حذف ایبوپروفن توسط مخمر تثبیت شده بر روی آلژینات 5 /93 درصد در 5/5pH=، غلظت مخمر g/100ml)) 2/0، زمان 30 ساعت و غلظت اولیه mg/L 50 ایبوپروفن است. نتیجه گیری برمبنای نتایج این مطالعه می توان بیان نمود که مخمر ساکارومایسس سرویزیه تثبت شده توانایی تجزیه بیولوژیکی ایبوپروفن را با کمترین هزینه و راندمان بالا دارا است و می توان از این روش مقرون به صرفه جهت تصفیه فاضلاب های دارویی استفاده نمود.

زمینه و اهداف یکی از مهم ترین مشکلاتی که جهان امروز با آن مواجه شده است، مشکلات زیست محیطی آلودگی توسط فلزات سنگین می باشد. جیوه به عنوان یکی از فلزات سمی، به دلیل پایداری و انباشت زیستی آن در زنجیره غذایی و همچنین اثرات نامطلوب بهداشتی مانند نارسایی کلیه و آسیب دستگاه گوارش توجه زیادی را به خود جلب کرده است. هدف از این تحقیق حذف جیوه از محیطهای آبی با نانوکامپوزیت مگنتیت/ بیوسیلیکا / آلژینات سدیم می باشد. مواد و روش ها در مطالعه حاضر نانوکامپوزیت مگنتیت/ بیوسیلیکا / آلژینات سدیم به روش هم رسوبی سنتز گردید و سپس ساختار و مورفولوژی آن با استفاده از آنالیز هایSEM، XRD و VSM بررسی شد. پارامترهای جذبی نظیر pH، زمان تماس، مقدار جاذب، دما و غلظت اولیه یون جیوه مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها pH برابر با 5، میزان جاذب 2/0 گرم در لیتر در زمان تماس 80 دقیقه و دمای 45 درجه سلسیوس به عنوان شرایط بهینه به دست آمد، با افزایش غلظت جیوه راندمان حذف کاهش می یابد. بررسی جذب جیوه توسط جاذب سنتز شده از ایزوترم لانگمویر (9998/0= R2) و سینتیک شبه درجه 2 (9997/0= R2)پیروی می کند. مطالعه ترمودینامک نیز بیانگر انجام یک واکنش گرماگیر و خود بخودی می باشد. نتیجه گیری در مجموع می توان اذعان داشت جاذب سنتز شده به دلیل راندمان مناسب در حذف جیوه و جداسازی آسان و سریع به وسیله آهنربا، می تواند به عنوان جاذبی کار آمد در حذف جیوه از محیط آبی باشد.