پژوهش های خاک
سال:1400 | دوره:35 | شماره:1 الف |تعداد مقالات:7

در این پژوهش، اثر کود آبیاری با سطوح مختلف نیتروژن (3/83، 8/124 و 4/166 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) به همراه چال کود بر عملکرد و کیفیت میوه کیوی رقم ʼ هایواردʻ بررسی شد. تیمار شاهد تاک هایی بودند که مقادیر معین کود شیمیایی به صورت پخش سطحی (شاهد) دریافت کردند. نتایج نشان داد که مقدار عناصر غذایی برگ به طور معنی دار تحت تأثیر تیمار کودی قرار گرفت. کودآبیاری با 4/166 کیلوگرم نیتروژن در هکتار همراه با تیمار چالکود بیشترین تأثیر را در افزایش مقدار نیتروژن، پتاسیم و کلسیم برگ ها داشتند، اما تفاوت معنی داری بین تیمارها از نظر مقدار فسفر وجود نداشت. بیشترین مقدار نیتروژن میوه در تیمار چال کود (01/1%) مشاهده شد. بالاترین عملکرد هر تاک در تیمار چال کود (83/56 کیلوگرم) و تیمار کود آبیاری با 4/166 کیلوگرم نیتروژن (82/43 کیلوگرم) مشاهده شد. میانگین وزن میوه تمامی تیمارهای کودی بیشتر از 90[A1] گرم و در درجه ممتاز قرار داشت و از شاهد (82/85 گرم) بیشتر بود. اختلاف معنی داری بین تیمارهای کودی از نظر درصد ماده خشک میوه وجود نداشت، و به جز چال کود، درصد ماده خشک بالاتر از 17% بود. اما سفتی بافت میوه در تیمار کودآبیاری 3/83 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و چال کود به ترتیب با 69/7 و 35/7 کیلوگرم بر سانتی متر مربع بیشتر از سایر تیمارها بود. تیمار کود آبیاری باعث افزایش مواد جامد محلول (SSC) میوه ها در زمان برداشت و زودرسی میوه ها شد. به علاوه، کودآبیاری با 3/83 و 8/124 کیلوگرم نیتروژن در هکتار باعث افزایش معنی دار میزان ویتامین ث میوه شد. در مجموع، کود آبیاری با 4/166 کیلوگرم نیتروژن به دلیل افزایش عملکرد و حفظ کیفیت میوه و همچنین کاهش هزینه های کوددهی و مسائل زیست محیطی در کنار روش چالکود توصیه می شود. [A1]اصولا دو ممیز ضروری نیست ولی برای تیمار دیگر عدد شما دو ممیز دارد. . برای این تیمارهم با ممیز بنویسید.

چرای بی رویه مهم ترین عامل آسیب به ویژگی های خاک مراتع نیمه خشک است. با این وجود، اعمال قرق روشی مؤثر و کم هزینه برای مقابله با این پیامد است. هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر پنج سال قرق مراتع ییلاقی دالاهو در استان کرمانشاه (99-1394) بر برخی ویژگی های خاک مانند کربن آلی، جرم مخصوص ظاهری، میانگین نسبت وزنی خاکدانه ها و پایداری آن بود. به این منظور، دو ترانسکت خطی در محدوده قرق و چرا بطور تصادفی انتخاب گردید که در هر یک 12 نقطه نمونه برداری به فواصل 250 متر مشخص گردید. نمونه برداری سالانه از خاک سطحی در طول این ترانسکت ها انجام شد. هر سال از خاک سطحی نمونه برداشت و مورد تجزیه آزمایشگاهی انجام گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که میانگین کربن آلی خاک تیمار قرق و چرا در سال اول به ترتیب 10/1% و 09/1% بود که با هم تفاوت معنی داری نداشتند که در سال پنجم به ترتیب به 70/3% و 62/1% رسید و مقدار این عامل در تیمار قرق بطور معنی داری افزایش یافت (p<0. 05) که سه برابر سال اول بود. میانگین جرم مخصوص ظاهری خاک تیمار قرق و چرا در سال اول به ترتیب 56/1 و 57/1 گرم بر سانتی متر مکعب بود که با هم تفاوت معنی داری نداشتند، اما از سال دوم به بعد در خاک تحت قرق روندی کاهشی یافت و در سال پنجم به کمترین میزان (266/1 گرم بر سانتی متر مکعب) رسید. همچنین، میانگین نسبت وزنی خاکدانه های با قطر بیش از 1 میلی متر در تیمار قرق و چرا در سال اول به ترتیب 18/9% و 09/8% بود که با هم تفاوت معنی داری نداشتند، در حالیکه در سال پنجم به ترتیب به 29/30% و 90/6% افزایش یافت که در سایت قرق حدود 3/3 برابر افزایش یافت. در نهایت، شاخص پایداری خاک مرتع تحت چرا در طول پنج سال رتبه 4 (کلاس محدودیت زیاد) بود، اما در خاک مرتع قرق شده به رتبه 1 (کلاس بدون محدودیت) ارتقاء یافت. نتایج این تحقیق نشان داد که پنج سال قرق پشت سر هم منجر به بهبود چشمگیر کیفیت خاک و پایداری آن شد.

ویژگی های کیفی خاک های جنگلی می تواند تحت تأثیر فعل و انفعالات پیچیده آب و هوایی، نوع خاک (سنگ بستر)، نحوه مدیریت و نوع گونه درختی دچار تغییر شود. هدف از این مطالعه بررسی تغییرپذیری ویژگی های کیفی خاک در دو توده جنگل کاری بلند مازو (Quercus castaneifolia C. A. Mey) و کاج رادیاتا (Pinus radiate D. Don) در جنگل های چوب و کاغذ استان مازندران بود. به منظور بررسی ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک در چهار فصل (پاییز، زمستان، بهار و تابستان) در مجموع 36 نمونه در هر توده انتخاب و مورد تجزیه قرار گرفت. ویژگی های فیزیکی (رس، سیلت، شن، رطوبت، چگالی ظاهری و آهک)، ویژگی های شیمیایی (pH، EC، نیتروژن، فسفر، کربن خاک، پتاسیمو نسبت کربن به نیتروژن) و ویژگی های زیستی خاک (تنفس خاک، زی توده میکروبی کربن، زی توده ریزریشه، ضریب سوخت وساز و فعالیت آنزیم اوره آز) اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که غلظت نیتروژن، فسفر و فعالیت آنزیم اوره آز در توده بلندمازو به طور معنی داری بیشتر از کاج رایاتا بود (01/0>p )؛ ولی میزان پتاسیم در توده کاج رادیاتا بیشتر بود (01/0>p ). نتایج مقایسه میانگین ها در ارتباط با تنفس خاک نشان داد که در تمام فصول میزان تنفس خاک در توده کاج رادیاتا بیشتر از بلندمازو است ولی این اختلاف تنها در تابستان از لحاظ آماری معنی داری بود (01/0>p ). ویژگی هایی مانند کربن خاک، زی توده میکروبیکربن و ریزریشه، نسبت کربن به نیتروژن و ضریب سوخت و-ساز در تمام فصول در توده کاج رادیاتا به طور معنی داری بیشتر از توده بلندمازو بود (01/0>p ). نتایج این مطالعه نشان می دهد که در بخش ویژگی های نیتروژن خاک، توده بلندمازو، ولی در رابطه با ویژگی های کربن خاک توده کاج رادیاتا مقادیر بیشتری را به خود اختصاص داده اند. در مجموع نتیجه کاربردی این تحقیق نشان داد که برای احیای خاک های فقیرعرصه های جنگلی تخریب یافته، کاشت گونه های درختی با توانایی بالای تقویت خاک، مورد نیاز است. بنا بر این، به منظور بهبود خاک در عرصه های آسیب دیده، کاشت گونه بلندمازو در جنگل های شمال ایران مرجح به نظر می رسد.

هدف از این پژوهش استفاده از تصاویر چند زمانه سنتینل-2 در تفکیک و تعیین سطح زیر کشت اراضی کشاورزی منطقه بسطام با کمک دوره فنولوژیکی است. برای این منظور، ابتدا محصولات کشت شده منطقه و دوره فنولوژیکی آن ها شامل باغات زردآلو، انگور، گندم و ذرت علوفه ای شناسایی گردید. در ادامه با بهره گیری از نقاط برداشت زمینی و استفاده از روش های ماشین بردار پشتیبان، و مدل های حداکثر تشابه و حداقل فاصله از میانگین، طبقه بندی انجام گرفت. سپس نقشه محدوده اراضی کشاورزی در منطقه به دست آمد. مقایسه دقت مدل ها نشان داد که مدل ماشین بردار پشتیبان بهترین عملکرد را با دقت کلی[1] و ضریب کاپای[2] به ترتیب 86/0 و 82/0 و مدل حداقل فاصله از میانگین، کمترین عملکرد طبقه بندی را با دقت کلی و ضریب کاپای به ترتیب 69/0 و 61/0 داشتند. بر اساس مدل ماشین بردار پشتیبان برای گندم بیش ترین مساحت (3423 هکتار) و برای ذرت علوفه ای کمترین مساحت (738 هکتار) به دست آمد. نتایج حاصله نشان داد که استفاده از تصاویر ماهواره ای چند زمانه و شاخص فنولوژیکی، توانایی قابل قبولی را در تفکیک محصولات زراعی و تعیین مساحت و تهیه نقشه اراضی کشاورزی داشت. [1]. Overall Accuracy [2]. Kappa Coefficient

درک شناخت عواملی که پیش بینی عملکرد منطقه ای محصول نیشکر را محدود کرده و روش های مدیریت را بهبود بخشد، امری ضروری است. هدف از این تحقیق انتخاب مدلی بود که پتانسیل تولید نیشکر را با در نظر گرفتن ویژگی های اقلیمی، گیاهی و خاکی و زمین نما منطقه برآورد کند. مناطق موردمطالعه در جنوب استان خوزستان شامل کشت و صنعت های امیرکبیر، میزا کوچک خان، دعبل خزایی، سلمان فارسی و فارابی بود. بدین منظور 100 سایت در مزارع مناطق مختلف تحت کشت نیشکر در استان خوزستان بر اساس تنوع در ویژگی های خاک موردمطالعه قرار گرفت. روش انجام این تحقیق طی دو سلسله مراتب انجام شد. در مرحله اول پتانسیل تولید نیشکر با استفاده از روش مدل رشد فائو برآورد شد و در مرحله دوم پتانسیل تولید اراضی برای نیشکر با توجه به تأثیر عوامل محدودکننده در خاک (که به صورت شاخص خاک به روش پارامتری محاسبه و موجب کاهش عملکرد محصول نیشکر در مرحله اول شد) برآورد گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها، رگرسیون به روش های استاندارد، گام به گام و منحنی تخمین به کار رفت. در رگرسیون به روش استاندارد و گام به گام ویژگی های خاک به عنوان متغیر مستقل و عملکرد مشاهده شده به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شد و درروش منحنی تخمین به روش های خطی، درجه دوم و درجه سوم، عملکرد مشاهده شده نیشکر به عنوان متغیر مستقل و عملکرد پیش بینی شده به عنوان متغیر وابسته انتخاب شدند. نتایج مرحله اول نشان داد که پتانسیل تولید محصول به روش مدل رشد فائو 8/95 تن در هکتار است و نتایج مرحله دوم نشان داد که پتانسیل تولید اراضی برای نیشکر در منطقه در سطوح مختلف مدیریتی از 18 تا 3/69 تن در هکتار تخمین زده شد. از عوامل کاهش عملکرد می توان به عوامل محدودکننده ای از قبیل محدودیت های آهک، بافت خاک سنگین و خیلی سنگین، زهکشی، شوری و سدیمی بودن و عدم مدیریت مناسب اشاره نمود. نتایج روش رگرسیون استاندارد و گام به گام نشان دادند که به ترتیب ضریب تبیین 52/0 و 49/0 و خطای استاندارد (ME) برابر 13/10 و 77/9 تن در هکتار به دست آمد. ویژگی های خاک به روش استاندارد تا 52 درصد و به روش گام به گام تا 49 درصد توانست عملکرد را پیش بینی کند و درروش منحنی تخمین برای مدل خطی، درجه دوم و درجه سوم، ضریب تبیین به ترتیب 74/0، 85/0 و 87/0 و خطای استاندارد 8/7، 8/5 و 3/5 تن در هکتار محاسبه شد. بنابراین روش منحنی تخمین درجه سوم که از مدل رشد فائو برای پیش بینی عملکرد محصول استفاده نموده دارای دقت بالاتر و خطای کمتر از مدل رگرسیون استاندارد و گام به گام است که فقط از اثر ویژگی های سرزمین بر عملکرد مشاهده شده را استفاده نموده است

پژوهش حاضر با هدف بررسی انتقال سرب توسط کلوئیدها در دو خاک با بافت های لوم شنی و لوم رسی تحت تیمارهای ورمی کمپوست و اسید آلی انجام گرفت. این آزمایش در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی انجام شد. این آزمایش با سه فاکتور شامل بافت خاک در دو سطح (لوم شنی و لوم رسی)، ماده ی افزودنی در پنج سطح (سطوح 50 و1000 میکرومولار برای اگزالیک اسید، 1% و2% وزنی برای ورمی کمپوست، و یک سطح صفر به عنوان شاهد) و مقدار آب آب شویی در 10 سطح (10 حجم منفذی)، در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. ستون های خاک از جنس PVC با قطر داخلی 15 و ارتفاع 25 سانتی متر تهیه شدند و تیمارها به آن ها اضافه شد. آب شویی بر اساس اندازه گیری مکش خاک صورت گرفت. نتایج نشان داد در خاک لوم رسی با کاربرد ورمی کمپوست آب شویی کلوئید از خاک افزایش و سرب خروجی کاهش یافت، افزودن اسید آلی موجب افزایش آب شویی کلوئید از خاک شد البته تیمار 50 میکرومولار اسید آلی موجب کاهش معنی دار کلوئید خروجی نسبت به تیمار شاهد و تیمار 1000 میکرومولار اسید آلی شد، کم ترین خروج سرب در تیمار شاهد رخ داد و با افزایش غلظت اسید مقدار سرب خروجی ناشی از آب شویی افزایش یافت اما تفاوت معنی داری بین سه سطح از نظر خروج سرب وجود نداشت. در خاک لوم شنی بیش ترین میزان خروج کلوئید مربوط به تیمار شاهد است و افزودن ورمی کمپوست به میزان قابل توجهی از خروج کلوئید از خاک جلوگیری کرد که با روند خروج سرب از خاک مطابقت داشت. افزودن اسید آلی نیز موجب کاهش خروج کلوئید شد و بیش ترین میزان کلوئید خروجی در تیمار شاهد دیده شد که با روند خروج سرب از خاک مطابقت داشت. علاوه براین، رابطه ی بین سرب و کلوئید خروجی در خاک لوم رسی معنی دار نشد اما در خاک لوم شنی معنی دار شد. نتایج این تحقیق نشان داد که حرکت سرب به صورت محلول در خاک ریز بافت بسیار ناچیز و کم اهمیت است، اما با جذب به سطوح کلوئیدها، حرکت آن همراه با ذرات کلوئیدی حائز اهمیت بوده و بدین صورت می تواند موجب آلودگی آب های زیرزمینی گردد.

این مطالعه با هدف ارزیابی پتانسیل جذب فلزات سنگین سرب، کادمیوم، منگنز و نیکل از شیرابه زباله شهری توسط گیاه وتیور در شرایط گلخانه ای انجام گرفت. این تحقیق بر اساس طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار با چهار تیمار، شامل شیرابه زباله با غلظت های صفر، 30، 60 و 100 درصد انجام شد. گیاهان در شرایط دمایی بهینه برای وتیور (27-23 درجه سانتی گراد) و بر اساس نیاز آبی به مدت 5 ماه و 4 نوبت آبیاری در هفته که هر نوبت شامل دو لیتر شیرابه بود آبیاری شدند. نتایج نشان داد که در جذب فلزات سنگین توسط گیاه تفاوت معنی داری در سطح 1 درصد وجود داشت. همچنین با افزایش سطوح تیمار شیرابه تا سطح 60% در طول ریشه و اندام هوایی تفاوت معنی داری در سطح 1 درصد وجود داشت. سپس در تیمار با شیرابه 100% طول ریشه و اندام هوایی کاهش معنی داری داشت. با افزایش سطوح تیمار شیرابه جذب فلزات سنگین توسط گیاه افزایش یافت. بالاترین میزان جذب، مربوط به ریشه با مجموع میانگین 21/200 میلی گرم بر کیلو گرم در کل چهار تیمار بود، که بیشترین مقدار جذب مربوط به منگنز و سپس به ترتیب برای فلزات، سرب، نیکل و کادمیوم با میانگین های 70/70، 73/52، 56/44 و 22/32 میلی گرم بر کیلوگرم در چهار تیمار بود. در بخش اندام هوایی میزان جذب در مجموع با میانگین 93/147 میلی گرم بر کیلوگرم در کل چهار تیمار بود، که بیشترین مقدار جذب مربوط به منگنز و سپس به ترتیب برای فلزات، سرب، نیکل و کادمیوم با میانگین های 18/53، 35/38، 13/35 و 27/21 میلی گرم بر کیلوگرم در چهار تیمار بود. در بین سطوح تیمارهای بکار رفته نیز بیشترین میزان جذب فلزات سنگین (سرب، کادمیوم، منگنز و نیکل) در ریشه و اندام هوایی مربوط به تیمار با سطح 100 درصد بود. همچنین برای همه عناصر در هر چهار تیمار فاکتور غلظت بیولوژیکی (BCF) بیشتر از یک و فاکتور انتقال (TF) کمتر از یک بود. نتایج نشان داد گیاه با درمعرض قرارگرفتن غلظت های بیشتر شیرابه بطور معنی داری قادر به جذب مقادیر بالاتری از فلزات سنگین بود. با توجه به بیشتر بودن جذب فلزات سنگین شیرابه زباله در ریشه نسبت به اندام هوایی، گیاه وتیور بعنوان یک گیاه تثبیت کننده حرکت فلزات سنگین درخاک های آلوده عمل می کند.