دانش آب و خاک (دانش کشاورزی)
سال:1398 | دوره:29 | شماره:4 |تعداد مقالات:15

در این تحقیق تأثیر اندازه زبری بستر تنداب بر میزان استهلاک انرژی بررسی گردید. ابتدا پس از شناسایی پارامترهای مؤثر، رابطه عمومی بدون بعد توسعه داده شد. آزمایش ها بر روی مدل های فیزیکی درشیب های 25 و 35 درجه با قرار دادن 4 نوع زبری با اندازه های متفاوت (38/3، 7، 7/12 و 1/38 میلی متر) و دانه بندی تقریباً یکنواخت بر روی بستر آن ها انجام شدند. میزان استهلاک انرژی سازه در این نوع تنداب با انجام 80 آزمایش مختلف با 10 دبی بین 4 تا 40 لیتر بر ثانیه و عدد فرود 5/4 تا 9 مورد بررسی قرار گرفت. همچنین رابطه کلی جهت پیش بینی میزان استهلاک انرژی در این نوع تنداب ارائه و با نتایج کارهای قبلی مقایسه گردید. استهلاک انرژی در واحد طول تنداب زبر شده حدود 7 تا 38 درصد نسبت به تنداب صاف (بدون زبری) افزایش نشان داد.

خصوصیات هیدرولیکی جریان در آبراهه های عریض، به دلیل وجود نسبت بالای عرض به عمق جریان، b/h، شرایط متفاوت-تری نسبت به کانال های کم عرض دارد. در این تحقیق، با استفاده از مدل فیزیکی یک کانال عریض با جداره ثابت به طول 60 متر و عرض 5/1 متر با نسبت عرض به عمق جریان 12 الی 56، مشخصه های هیدرولیکی جریان در کانال های عریض، شامل رابطه دبی-عمق، توزیع های سرعت و تنش برشی جریان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان می دهد که سرعت حداکثر در کانال های عریض در نزدیکی سطح جریان رخ می دهد. از بررسی توزیع قائم سرعت جریان آشکار می شود که این توزیع از قانون معروف لگاریتمی پیروی می کند. همچنین نتایج حاصل بیان می کند که تنش برشی حداکثر در محور میانی کانال عریض بوجود می آید و با افزایش نسبت عرض به عمق، b/h، تنش برشی بی بعد افزایش می یابد. در b/h های کمتر از 30، تنش برشی بی بعد کف کوچکتر از 9/0 و برای b/h های بزرگتر از 30، تنش برشی بی بعد کف بزرگتر از 9/0 می باشد. مقایسه نتایج کانال های عریض و کانال های با عرض بهینه به نسبت b/h=2 گویای آن است که در کانال های کم عرض، رابطه بین نسبت b/h با تنش برشی به صورت خطی است ولی در کانال های عریض رابطه توانی بر آنها حاکم است. همچنین در کانال های عریض، درصد سهم نیروی برشی دیواره ها (%SFW) به دلیل عمق کم جریان کمتر از 10 و ناچیز بوده و می توان برای منظورهای طراحی از سهم دیواره ها در تنش برشی صرفنظر نمود.

حوضه دریاچه اورمیه به دلیل اهمیت اقلیمی، اقتصادی، اکولوژیک و زیست محیطی یکی حوضه های مهم در شمال غرب ایران به شمار می رود. در این مطالعه به منظور بررسی علل افت سطح آب دریاچه، روند دو عامل دخیل در تغذیه آن، شامل بارش و دبی رودخانه ها مورد مطالعه قرار گرفت. برای این منظور، داده های مربوط به ایستگاه های باران سنجی و هیدرومتری در سرتاسر حوضه در مقیاس فصلی و سالانه جمع آوری گردید. سری زمانی طولانی مدت متغیرها تهیه شد و روند زمانی آنها با استفاده از آزمون من کندال و کندال فصلی بررسی شد. نتایج نشان داد متغیر بارندگی سالانه در برخی نقاط روند افزایشی و در برخی روند کاهشی دارد اگرچه از نظر آماری روندهای مشاهده شده در اغلب ایستگاهها معنی دار نیستند. علیرغم عدم وجود نشانه هایی از روند کاهشی یکنواخت بارندگی سالانه، در بیشتر ایستگاه های هیدرومتری متغیر دبی سالانه در سطح معنی داری 5 درصد روند کاهشی دارد. بنابراین، به طور آماری نمی توان افت چشمگیر آبدهی رودخانه های منتهی به دریاچه و در نتیجه افت سطح آب دریاچه را به کاهش مقدار بارندگی آن نسبت داد. در نتیجه عوامل دیگری از جمله افزایش روند تبخیر-تعرق ناشی از گرمایش اتمسفر، برداشت بی رویه از آب های زیرزمینی، تغییر کاربری اراضی و یا حتی ذخیره آب در مخازن سدها و کاهش جریان های ورودی به مخزن دریاچه ممکن است باعث افت سطح آب دریاچه شده اند که نیازمند تحقیقات بیشتر است.

برای بررسی تأثیر فسفر (P) و آلودگی سرب (Pb) و روی (Zn) بر غلظت Pb، Zn و P ریشه و تشکیل کانی پیرومورفایت (Pb5(PO4)3Cl, F, OH) در یک خاک آهکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی و با عامل های Pb در چهار سطح (0، 200، 400 و 800 میلی گرم بر کیلوگرم خاک از منبع Pb(NO3)2)، Zn در سه سطح (0، 25 و 250 میلی-گرم بر کیلوگرم خاک از منبع ZnSO4. 7H2O) و P در سه سطح (0، 50 و 500 میلی گرم بر کیلوگرم خاک از منبع Ca(H2PO4). 2H2O) و با سه تکرار در شرایط گلخانه ای و آزمایشگاهی اجرا شد. در پایان دوره رشد گیاه برنج، غلظت Pb، Zn و P ریشه اندازه گیری شد. تشکیل کانی پیرومورفایت در تیمار 800 میلی گرم Pb و 500 میلی گرم P و 250 میلی گرم Zn بر کیلوگرم خاک به روش تجزیه با پراش پرتو ایکس (XRD) بررسی شد. نتایج نشان داد که مصرف کود P، غلظت Pb و Zn ریشه برنج را به طور میانگین به ترتیب حدود 15 و 2 درصد کاهش داد. افزودن Zn غلظت Pb و P ریشه را به طور میانگین به-ترتیب حدود 13 و 6 درصد کاهش داد. نتایج تجزیه XRD نشان دهنده تشکیل کانی کلروپیرومورفایت با بلورینگی کم در خاک بود. همچنین، در خاک های آلوده به Pb و Zn، مصرف کود P از طریق تشکیل رسوب ترکیب های مختلف Pb، Zn و P می تواند پویایی و زیست فراهمی این فلزها و جذب آن ها به وسیله گیاه را کاهش دهد.

رواناب از مؤلفه های اصلی بیلان آب در سطح حوضه آبریز است که برآورد دقیق آن به شبیه سازی بهتر هیدرولوژیک حوضه آبریز کمک می نماید. در این پژوهش از مدل [1]SWAT برای شبیه سازی رواناب در حوضه آبریز نیشابور با مساحت 9500 کیلومتر مربع در حد فاصل سال های 1386 تا 1389 استفاده شد. بدین منظور مدل SWAT با استفاده از داده های اندازه-گیری شده رواناب در سه ایستگاه هیدرومتری اندراب، خرو مجموع و حسین آباد در طی سال های 1376 تا 1386 واسنجی شد. برای واسنجی، بررسی عدم قطعیت و تحلیل حساسیت مدل از الگوریتم SUFI-2 استفاده شد. نتایج نشان داد که پارامترهایی نظیر تلفات انتقال آبراهه ای، شماره منحنی نفوذ و فاکتورهای مربوط به ذوب برف بیشترین حساسیت را در برآورد دبی رواناب از خود نشان دادند. واسنجی مدل در هر سه ایستگاه اندراب، خرو مجموع و حسین آباد به ترتیب با استناد به مقادیر 84/0، 77/0 و 92/0 برای ضریب کارایی (نش-ساتکلیف) مناسب ارزیابی شد، اگرچه کم برآوردی نقاط اوج هیدروگراف به صورت نسبی مشاهده شد. مقادیر همین معیار برای دوره اعتبارسنجی نیز به ترتیب 92/0، 66/0 و 71/0 به-دست آمد. ریشه میانگین مربعات خطا نیز در مرحله واسنجی در بازه 46/0 تا 57/0 متر مکعب در ثانیه و در مرحله اعتبارسنجی در بازه 06/0 تا 19/0 متر مکعب در ثانیه برای ایستگاه های مذکور متغیر بود. نتایج نشان داد که در نظر گرفتن مفاهیم مدیریت گیاهی، تخمین مقادیر رواناب را به میزان قابل توجهی بهبود می بخشد.

وقوع گرداب در سازه های هیدرولیکی مسئله ای طبیعی همراه با آثار منفی بر عملکرد این سازه ها به حساب می آید. برای شناخت بهتر این پدیده پیچیده علاوه بر مطالعات ماکروسکوپیک بر روی عمق استغراق بحرانی و سازه های ضد گرداب، انجام پژوهش های میکروسکوپیک جهت بررسی مشخصات هیدرولیکی گرداب نیز ضروری می نماید. در تحقیق حاضر یک جریان گردابی قوی با هسته هوا در حالت استغراق بحرانی بر روی آبگیر قائم در کانالی عریض ایجاد و مولفه های سه بعدی سرعت جریان با به کارگیری روش سرعت سنجی ردیابی ذرات اندازه گیری شد. با بررسی مولفه های سرعت گرداب با هسته هوا و پروفیل سطح آب، روند تغییرات خصوصیات هیدرولیکی گرداب در مسیر جریان گردابی مشخص شده و اطلاعات نوینی از ساختار سه بعدی گرداب با هسته هوا بدست آمد. بر اساس نتایج حاصل مشخص شد که روش سرعت سنجی ردیابی ذرات (PTV) می تواند اطلاعات مفید و نوینی از نحوه توزیع مولفه های سرعت در ساختار جریان گردابی ارائه دهد.

دریچه های کشویی متوالی با هدف تحویل مقدار نسبتاً ثابت دبی جریان برای دامنه ای از تغییرات سطح آب در بالادست کانال های توزیع آب، بکار برده می شوند. در این تحقیق با استفاده از نرم افزار FLOW-3D جریان از دریچه های کشویی متوالی در 4 مدل متفاوت برای 5 عمق جریان ورودی شبیه سازی و مورد بررسی قرار گرفت. با مقایسه نتایج عددی و آزمایشگاهی ملاحظه گردید تفاوت دبی های خروجی همواره کمتر از 10 درصد بوده است. بنابراین دقت شبیه سازی مدل قابل قبول است. پس از صحت سنجی مدل، دبی خروجی برای مدل ها محاسبه و با مقدار دبی طراحی مقایسه شد. مقایسه دبی خروجی مدل ها با دبی طراحی نشان داد در همه حالت های مورد بررسی، در حدود 8 درصد اختلاف وجود دارد. بنابراین سازه دریچه های کشویی متوالی در تحویل دبی جریان تقریباً ثابت به ازای تغییرات عمق آب در بالادست کانال با دقت قابل قبولی عمل می کند. همچنین بررسی میزان استهلاک انرژی در مدل ها نشان داد برای حالتی که تنها دریچه اول فعال است، اتلاف انرژی قابل صرف نظر کردن می باشد. ولی با افزایش عمق جریان ورودی و فعال شدن دریچه های بعدی، میزان استهلاک انرژی ناشی از جریان از دریچه های کشویی متوالی افزایش یافته و به حدود 15 تا 22 درصد می رسد. بنابراین این سازه علاوه بر تنظیم دقیق جریان، در استهلاک انرژی برای عمق های زیاد جریان ورودی نیز موثر می باشد.

در این پژوهش اثرات تغییر اقلیم بر رواناب حوضه آبخیز اراز کوسه با مدل هیدرولوژیکی HBV و نمایه های رواناب بررسی شده است. بدین منظور، بارش و دمای پیش بینی شده تحت سه سناریوی اقلیمی RCP2. 6، RCP4. 5 وRCP8. 5 برای دوره آینده اول (2051-2031) و دوره آینده دوم (2071-2051) در مدل واسنجی شده HBV استفاده شد. پارامترهای مدل HBV که ورودی های آن بارش، پتانسیل تبخیر و تعرق و دما در مقیاس روزانه می باشند، با الگوریتم بهینه سازی DDS واسنجی شدند. داده های جریان روزانه در دوره زمانی 1999-1986 برای واسنجی ودر دوره 2009-2006 برای صحت سنجی مدل در نظر گرفته شد. مقادیر تبخیر و تعرق در دو دوره آتی با استفاده از مدل ماشین بردار پشتیبان شبیه سازی شد. با توجه به مقایسه رواناب دوره پایه و دو دوره آتی با استفاده از نمایه های رواناب مبتنی بر منحنی تداوم جریان، در دوره اول و دوم آتی در بیشتر ماه های سال روند کاهشی رواناب در سطح حوضه آبخیز ارازکوسه انتظار می رود. همچنین نتایج نشان داد که مقادیر دبی های اوج و کم آبی دوره های آتی نسبت به دوره پایه به ترتیب تا %60 و تا %25 کاهش خواهد یافت. مقادیر دبی های متوسط آتی نسبت به پایه به غیر از کاهش جزیی در سناریوی RCP8. 5 در دو سناریوی دیگر در دو دوره آتی تا %25 افزایش خواهد یافت.

بهره برداری از مخازن تحت تأثیر اهداف فراوانی است و عموماً بسیاری از این اهداف با یکدیگر در تناقض هستند. از طرفی جریان های ورودی به مخزن و حجم های ذخیره دارای عدم قطعیت هستند که باعث افزایش پیچیدگی های بهره برداری از مخازن شده است. استفاده از روش های بهینه سازی برای تعیین سیاست بهره برداری از مخازن، مسئله ای مهم در برنامه ریزی و مدیریت منابع آب است. روش های فراکاوشی به عنوان یک ابزار سودمند در بهینه سازی سیستم های پیچیده توسعه داده شده اند. در تحقیق حاضر، به منظور ارزیابی توانایی الگوریتم HS در حل مسئله بهره برداری مخزن و همچنین بهمنظور نشان دادن کارایی الگوریتم در حل مسائل با تعداد زیاد متغیرهای تصمیم، بهینه سازی بهره برداری از مخزن سد دز برای یک دوره آماری بلند مدت (40 سال) در نظر گرفته شده است. هدف تأمین نیاز کشاورزی پاییندست میباشد. مقدار بهینه مطلق تابع هدف با نرم افزار لینگو برابر 55/10 و با استفاده از HSA برابر 78/19 محاسبه گردید. نتیجه حاصل از HSA با الگوریتم های HBMO و ACO مقایسه و معلوم شد که HSA جواب بهتری نسبت به HBMO و ACO ارائه داده است. بنابراین، می توان استفاده از این الگوریتم را در بهره برداری بهینه از مخازن با توابع هدف پیچیده تر و تعداد مخازن بیشتر توصیه نمود.

شناخت تغییرات رژیم های بارش در مدیریت صحیح منابع آب اهمیت بسزایی دارد. در این تحقیق، به منظور تحلیل وضعیت بارندگی و دوره های خشک سالانه، روند تغییرات شاخص SPI سالانه و نیز دو شاخص حداکثر طول دوره خشک سالانه (AMDSL) و تعداد دوره های خشک سالانه (ANDSPs) مورد بررسی قرار گرفت. برای این کار آمار روزانه بارندگی پنج ایستگاه سینوپتیک شمال غرب کشور (ارومیه، تبریز، اردبیل، خوی و مراغه) که دارای آمار 34 ساله (2014-1981) می باشند، مورد استفاده قرار گرفت. پس از بررسی همگنی و نرمال بودن داده ها، وجود خودهمبستگی معنی دار در هرکدام از سری ها مورد آزمون قرار گرفت و در صورت معنی دار بودن حذف گردید. اعمال آزمون من-کندال بر هریک از سری های مورد استفاده، نشان داد هر سه شاخص در اغلب ایستگاه ها دارای روند کاهشی هستند. روند نزولی دو شاخص AMDSL و ANDSPs بیانگر بهبود وضعیت تعداد و طول دوره های خشک در منطقه بوده، ولی سیر کاهشی شاخص SPI حاکی از کاهش میزان بارندگی می باشد. می توان نتیجه گرفت که علی رغم کاهش میزان بارش در منطقه، پراکندگی آن در طول سال بهبود یافته است. روند کاهشی دو شاخص SPI و ANDSP در ایستگاه مراغه معنی دار تشخیص داده شد که آماره من-کندال (Zm)آنها در سطح 05/0 به ترتیب 622/3-و 408/2-می باشد. به منظور شناسایی نقاط آغاز روند از تکنیک من-کندال دنباله ای استفاده شده است. نتایج نشان دهنده وقوع جهش های نزولی شاخص های SPI و ANDSP در ایستگاه مراغه می باشد. در سایر ایستگاه ها جهش معنی داری ملاحظه نشد.

سرریز اوجی قوس محور نسبت به سرریز با تاج خطی، دارای طول تاج بیشتری است. از این رو در یک تراز معین آن در دریاچه، قادر به تخلیه بده بالاتری نسبت به سرریز مستقیم است و به همین دلیل در طرح هایی که استفاده از آن ها میسر است، ارجحیت دارند. در مطالعه حاضر مدل فیزیکی سرریز سد گرمی چای با مقیاس 1: 50 که از نوع اوجی قوس محور و دیواره های متقارب است در پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری ساخته شده، تأثیر قرارگیری دیواره های هادی سرریز در زاویه های 60 و 90 درجه در دو حالت متقارن و نامتقارن، بر پارامترهای هیدرولیکی جریان شامل پروفیل سطح آب، عمق وتوزیع فشار پیزومتریک در کانال پایین دست سرریز بررسی گردید. آزمایش ها با دبی های مختلف از 30% تا 177% دبی طراحی انجام گردید. مطابق نتایج حاصله در پنجه سرریز و قسمت های انتهایی شوت سرریز، به دلیل تقرب دیواره های جانبی به سمت پایین دست، پدیده تداخل خطوط جریان و همگرایی اتفاق افتاد که در این شرایط پدیده دم خروسی به وضوح مشاهده گردید، همچنین نتایج حاصله نشان داد در زاویه های 90 درجه پدیده دم خروسی تا دبی معادل 118% دبی طراحی تشکیل می گردید، در حالی که در زاویه های 60 درجه این پدیده تا دبی معادل 147% دبی طراحی اتفاق می افتد. در ضمن مشاهدات تجربی تأیید کرد به دلیل عدم تقارن دیواره ها دیواره ی نزدیک به جریان دم خروسی از فشار استاتیکی بیشتری برخوردار است.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثرات احداث سد بوکان بر روی شاخص های هیدرولوژیک مبتنی بر منحنی تداوم جریان (FDC) در رودخانه زرینه رود در دوره های قبل از احداث سد (1350-1334) و بعد از احداث آن (1391-1351) می باشد. برای این منظور نوزده شاخص هیدرولوژیک جریان در گروه های جریان حداکثر، تداوم جریان، جریان حداقل و تغییرپذیری جریان مورد محاسبه قرار گرفت. سپس FDC برای هر دو دوره ترسیم گردید. براساس نتایج، مقادیر شاخص های دبی حداکثر 1 روزه و دبی متوسط روزانه در دوره بعد از احداث سد به ترتیب، 13 و 5/7 درصد کاهش یافته است. در حالی که مقادیر شاخص دبی حداقل 1 روزه در دوره بعد از احداث سد 7/4 درصد افزایش داشته است. نتایج نشان داد که در 50 درصد زمان تداوم جریان در مدت پس از احداث سد میزان دبی 40 درصد بیش تر شده است که تأثیر سد حاضر بر روی دبی حریان رودخانه زرینه رود را نشان می دهد. مقدار متوسط شدت اوج گیری نسبت به دبی متوسط جریان در دوره های قبل و بعد از احداث سد به ترتیب، برابر 71/97 و 18/79 متر مکعب بر ثانیه است که نشان دهنده کاهش 18 درصدی اوج گیری دبی جریان رودخانه در دوره بعد از احداث سد می باشد. در دوره بعد از احداث سد، مقدار متوسط دبی در فصل تابستان افزایش یافته است. در مجموع احداث سد مذکور شاخص های Flow variability را کاهش و شاخص های Flow duration را افزایش داده است.

در بین عوامل خاک سازی، اقلیم با تأثیر بر شدت هوادیدگی و تخریب مواد مادری نقش اساسی را در تکامل خاک بازی می کند. به منظور بررسی اثرات اقلیم بر ویژگی های فیزیکوشیمیایی و تکامل خاک ها در استان ایلام، دو منطقه از یک ردیف اقلیمی انتخاب شد. هدف این پژوهش مقایسه میزان تکامل خاک در ردیف اقلیمی مدنظر بر اساس شاخص های مقادیر رس، آهن، آلومینیوم و منگنز خاک بوده و5 خاکرخ در هر یک از واحد های اراضی دشت های صالح آباد و ایلام حفر، تشریح و نمونه برداری شد. نتایج آنالیز ویژگی های فیزیکوشیمیایی خاکرخ ها در دو منطقه، متفاوت بوده و تفاوت معنی دار در تمام پارامترهای فیزیکوشیمیایی بغیر از pH و سیلت مشاهده گردید. بعلاوه، افزایش قابلیت هدایت الکتریکی در خاک های صالح آباد با رژیم رطوبتی یوستیک و رژیم حرارتی هایپرترمیک نسبت به اراضی منطقه ایلام با رژیم رطوبتی زریک و رژیم حرارتی ترمیک بیانگر تأثیر اقلیم بوده و تغییر رده خاک از اینسپتی سول ها در صالح آ باد به مالی سول ها در ایلام مرتبط با تغییر رژیم های رطوبتی و حرارتی می باشد. رده بندی خاک ها نشان داد که خاک های منطقه صالح آباد و ایلام به ترتیب در زیرگروه های Gypsic Calciustepts، Gypsic Haplustepts و Typic Calcixerolls و Typic Haploxerolls قرار می گیرند. بر اساس نتایج حاصله مقادیر آهن، آلومینیوم و منگنز در خاکرخ های ایلام نسبت به صالح آباد بیشتر بوده و هوادیدگی کمتر در منطقه صالح آباد به دلیل اقلیم خشک تر، رطوبت کمتر و درجه حرارت بیشتر صورت گرفته است. علاوه بر این نتایج نشان دادند که افق های حاوی ژیپسم یا گچ، پتانسیل نگهداری رس و اکسیدهای فلزی را نداشته و تکامل خاک ها بر اساس توزیع و مقادیر آهن، آلومینیوم و منگنز، درک بهتری از خاک ها و تشکیل آن ها را ارائه می دهد و خاک های منطقه ایلام تکامل بیشتری را نشان می دهند.

برای طراحی مؤثر و کارای یک صفحه موج تخمین دقیق فشار دینامیکی و نیروی موج ضروری می باشد. این مطالعه به بررسی فشار دینامیکی وارده بر اجزای سازه ی یک صفحه موج متشکل از لوله های افقی که با فاصله ثابت کنار هم قرار می گیرند، می پردازد. این صفحه موج می تواند برای انتقال و تبادل آب دریا در ناحیه بندری مفید باشد و امکان جذب مؤثر انرژی موج را فراهم نماید. به این منظور آزمایش های فیزیکی بر روی صفحه موج تحت تابش امواج منظم در 3 ارتفاع و 6 پریود از موج با عمق آب ثابت 6/0 متر انجام گرفت. هم چنین 3 قطر متفاوت برای لوله های صفحه موج در نظر گرفته شد. توزیع فشار دینامیکی وارد بر لوله های صفحه موج در امتداد عمقی و پیرامون آن توسط مبدل فشار اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد افزایش تخلخل موجب کاهش تغییرات فشار دینامیکی موج می گردد و با افزایش ارتفاع موج تابشی نوسانات فشار برای تخلخل های مختلف افزایش می یابد. هم چنین بیشینه تغییرات فشار دینامیکی موج در زاویه های بیش تر از 45 درجه ایجاد گردید.

معمولاً تبدیل سریع رژیم فوق بحرانی جریان به زیر بحرانی با پرش هیدرولیکی همراه است. این پدیده به طور کلی بعد از سازه های هیدرولیکی از قبیل سرریز اوجی به وقوع می پیوندد. یکی از مهمترین پارامترهای پرش هیدرولیکی که در تعیین ابعاد حوضچه های آرامش استفاده می شود، طول پرش هیدرولیکی است. در مطالعه حاضر، یک روش ترکیبی برای پیش-بینی طول پرش هیدرولیکی بر روی بستر زبر شیب دار توسعه داده شد. به عبارت دیگر، روش حاضر با ترکیب روش های سیستم استنباط فازی عصبی تطبیقی با الگوریتم ژنتیک (ANFIS-GA) ارائه شده است. در این مطالعه، به منظور سنجش عملکرد مدل های ANFIS-GA از شبیه سازی مونت کارلو استفاده شده است. در ابتدا، پارامترهای مؤثر بر روی طول پرش هیدرولیکی که شامل عدد فرود جریان در بالادست پرش هیدرولیکی، نسبت زبری بستر، نسبت اعماق مزدوج و شیب بستر بود شناسایی شد. سپس با توجه به پارامترهای مذکور پنچ مدل ANFIS-GA تعریف می شود. در ادامه، نتایج مدل-های پنج گانه ANFIS-GA مورد بررسی قرار گرفت و مدل برتر معرفی شد. مدل برتر، مقادیر آزمایشگاهی را با دقت قابل قبولی پیش بینی می کند. به عنوان مثال مقادیر درصد میانگین مطلق خطا، خطای جذر میانگین مربعات برای این مدل به ترتیب مساوی 520/4 و 781/0 محاسبه گردیده است. همچنین نتایج مدل سازی نشان می دهد که عدد فرود جریان در بالادست پرش هیدرولیکی موثرترین پارامتر در مدل سازی طول پرش هیدرولیکی بر روی بستر زبر شیب دار با استفاده از مدل ANFIS-GA است.