مجله طب نظامی
سال:1380 | دوره:3 | شماره:2-1 |تعداد مقالات:10

هپاتیت ویروسی نوع B شیوع نسبتا بالایی در ایران و به دلیل عوارض وخیمی چون سیروز و کارسینوم هپاتوسلولار از معضلات سیستم بهداشتی کشورمان محسوب می شود. عامل این بیماری ویروسی است که فقط از انسان های آلوده به دیگران منتقل می شود و با شناسایی راه های انتقال و عوامل خطرساز آلودگی به آن می توان به نحو موثری از گسترش بیماری جلوگیری کرد. در این مطالعه محققان سعی نموده اند این نکته را بررسی نمایند که آیا جراحت جنگی می تواند عامل خطرساز آلودگی به HBV محسوب شود یا خیر. بدین منظور در یک طرح آینده نگر، 3220 مرد بدون علامت (با میانگین 12.6 ±37.2 سال) که برای اهدای خون به پایگاه مرکزی انتقال خون تهران مراجعه کرده بودند در مورد سابقه مجروحیت در جبهه و سایر عوامل خطرساز آلودگی به HBV مورد پرسش قرار گرفتند.از میان این افراد 1956 نفر از نظر وجود HBsAg در سرم مثبت بودند (گروه مورد با متوسط سنی 11.6±36.1 سال) و 1264 نفر نیز از نظر HBsAg منفی بودند (گروه شاهد با متوسط سنی 13.8±38.6 سال). در 7.6 درصد از گروه مورد و 4.9 درصد از گروه شاهد سابقه جراحت جنگی مثبت بود.خطر نسبی(odds Ratio)  آلودگی به HBV در گروهی که از نظر سابقه مجروحیت مثبت بودند نسبت به کسانی که سابقه مجروحیت جنگی نداشتند 1.6 برابر بود.گروه مورد نسبت به گروه شاهد از نظر سابقه مجروحیت جنگی اختلاف معنی داری دارد (P<0.005) که حاکی از اهمیت جراحت جنگی عنوان یک عامل خطرساز برای آلودگی به HBV است. ضمن اینکه تبعات مجروحیت نظیر مراقبت پزشکی و تزریق خون از عوامل خطرساز شناخته شده آلودگی به  HBVمحسوب می شوند. بنابراین پیشنهاد می شود که با انجام اقداماتی نظیر واکسیناسیون عمومی نظامیان، استفاده از آزمون های سریع برای شناسایی خون های آلوده بهHBV  و رعایت دقیق نکات بهداشتی از گسترش آلودگی جلوگیری نمود.

ضایعات و صدمات نخاعی از دیرباز به عنوان یکی از معضلات مهم درمانی مطرح بوده است. در قرون گذشته تلقی پزشکان در مورد این گونه بیماران «ناچارا خواهد مرد» بود.ولی در سال های اخیر بهبود روش های درمانی در بسیاری از موارد موجب حفظ حیات در مبتلایان شده است ولی هنوز در مورد ترمیم و جبران ضایعات عملکردی ناشی از این صدمات پیشرفت قابل ملاحظه آی پدید نیامده است و جستجو برای رسیدن به رویکردی مناسب به منظور حفظ و نیز بازسازی نخاع به شدت ادامه دارد. برای درک چگونگی درمان آسیب های نخاعی،باید درباره طناب نخاعی نرمال، عملکرد آن و چگونگی اختلال در عملکرد به دنبال بروز ضایعه اطلاعات مناسبی داشته باشیم.

بسیاری از موادی که در پرواز مورد استفاده قرار می گیرند، برای انسان سمی هستند. با گذشت زمان با پدید آمدن مواد جدید، به تعداد مواد سمی نیز افزوده می شود. گرمای بیش از حد و آتش، مواد بی ضرر و خنثی را سوزانده و آنها را به گازها و بخارات سمی تبدیل می کنند. یک عده از حوادثی در پرواز اتفاق می افتند، مسبب آنها همین مواد سمی می باشند. غلظت های این مواد در کابین هواپیما در سطح دریا ممکن است مشکل ساز نباشند، ولی با صعود به ارتفاعات بالاتر، خطرات آنها ظاهر خواهند شد. قسمت اعظم مواد سمی جذب شده به بدن از طریق دستگاه تنفسی خواهد بود. جذب از طریق پوست و مخاط دستگاه گوارش اندک است، ولی گاهی ملتحمه چشم تحریک می شود. مواد سمی ممکن است در کابین هواپیما و یا در اکسیژن موجود در تجهیزات تنفسی باشد.

بیش از 50 سال است که فلز اورانیوم برای ساخت سلاح های هسته ای بکار گرفته شده است. اورانیوم در طبیعت به صورت 0.7% اورانیوم قابل شکاف با جرم اتمی 235 و مابقی به صورت اورانیوم با جرم اتمی 238 وجود دارد. اورانیوم قبل از آنکه بعنوان سوخت سلاح ها یا رآکتورهای هسته ای بکار گرفته شود،بایستی با روش های مختلف غنی سازی گردد، به نحوی که درصد اورانیوم 235 آن به حدود 3.2 تا بیش از 90% برسد. مراحل غنی سازی اورانیوم مستلزم تبدیل آن به حالت گازی (UF6) است و به دو روش انتشار گاز و سانتریفوژ قابل انجام است. طبیعی است محصول چنین فرایندی فقط اورانیوم غنی شده (دارای بیش از 3.2% اورانیوم 235) نبوده و مواد جانبی نیز تولید می شوند. این مواد جانبی که مجموع اورانیوم فقیر شده یا(Depleted Uranium) DU  نامیده می شوند حاوی حدود 0.3% اورانیوم 235 بوده و باقیمانده آن عمدتا اورانیوم 238 می باشد. نسبت اورانیوم فقیر شده به اورانیوم غنی شده حداقل 7 به 1 است.

یکی از مشکلات مهم بهداشتی شرایط اضطراری مانند جنگ و مانور و اردوهای نظامی، پراکندگی زباله و فاضلاب می باشد که متعاقب آن وفور حشرات و دیگر بندپایان را بدنبال دارد. حشرات و دیگر بندپایان همواره به عنوان ناقلین بیماری، مطرح بوده اند و در زمان جنگ تحمیلی، در بسیاری از موارد، مشکلاتی را برای بنه ها و قرارگاه های رزمی به وجودد آوردند.در این مطالعه، برخی از اقدامات مهم روش های کنترل حشرات و دیگر بندپایان که در سال های دفاع مقدس در آن مناطق انجام شده است مورد بررسی قرار گرفته و در پایان نیز راه کارهای مناسب برای موارد مشابه آتی پیشنهاد شده است.

عوامل عصبی ارگانو فسفره  (OP)گازهای شیمیایی بسیار سمی هستند که در طی چندین دهه گذشته به وفور در عرصه های مختلفی از نبردهای تسلیحاتی بکار برده شده اند. در طول ده سال گذشته اثرات مخرب این عوامل بخصوص در طول جنگ ایران و عراق بارها مشاهده شد. سابقه استفاده از این عوامل به جنگ جهانی دوم برمی گردد که اول بار آلمان ها از عامل DFP بر علیه نیروهای متفقین استفاده نمودند. ارگانو فسفره ها متعلق به فامیل فسفات ها شامل (پاروکسان، پاراتیون، DFP، تابون) و یا متیل فسفونات ها شامل (سارین، سومان) هستند. عوامل اعصاب یعنی: تابون، سارین، سومان و ونوم ایکس اغلب جز فسفونوفلوئوریدات هستند و تفاوت آنها در میزان قدرت و فراریت آنها می باشد.

339 دانشجوی سال اول دانشکده افسری ایلات متحده اقدام به تکمیل یک پرسشنامه نمودند. این پرسشنامه در مورد سابقه فعالیت های نظامی آنها، جنسیت، نژاد، سابقه بیماری و آسیب دیدگی در طول 12 ماه گذشته، نوع پا، استفاده از تنباکوی بدون دود، مصرف سیگار، مصرف الکل و عادات خواب این افراد بود. سپس 21 کیلومتر را در مدت شش ساعت و نیم طی نمودند. پاهای این دانشجویان از نظر وجود تاول قبل و بعد از این راهپیمایی مورد معاینه قرار گرفت. انجام این تحقیقات نمایانگر آن بود که عوامل موثر در ایجاد تاول در پاها شامل: نژاد، (سیاه پوستان کمتر از دیگران در معرض این بیماری قرار دارند) وجود یک بیماری در طول 12 ماه گذشته، عدم سابقه فعالیت های نظامی، مصرف تنباکوی بدون دود و کف پای صاف  (Pes Planus) می باشد. مطالعه با روش رگرسیون خطی نشان داد که تمامی این عوامل به استثنای سابقه معمول نظامی، همگی جز مستقل می باشند.

مهمترین وظیفه تشکیلات طب رزمی آلمان صلح، تربیت و آماده سازی پرسنل پزشکی برای جنگ است. جهت نیل به این هدف، شش زیر مجموعه تشکیل شده است که خدماتی را به صورت سرپایی و بستری به نظامیان ارائه می دهد. خدمات ارئه شده به نیروهای واکنشی بر پایه اصول «طب عملیات جنگی» استوار است که دارای سه سطح کیفی می باشد. این سطوح حمایتی، زنجیره حفظ حیات (Lifesavin Chain) را برای سربازان بوندس ور (Bundeswehr) که به خارج اعزام می شوند و از این مراقبت های استاندارد برخوردارند فرام می آورند.

انسان در معرض انواع میدان های الکترومغناطیسی ناشی از منابع طبیعی و مصنوعی است. این میدان ها باعث ایجاد میدان الکتریکی در بدن و تاثیر بر حرکت یون ها، ایجاد گرما، تحریک عصبی و عضلانی و انواع آثار گوناگون می شوند. آثار بیولوژیکی این امواج به شدت، فرکانس، شکل موج و زاویه بین میدان های اعمالی و میدان مغناطیس زمین و همچنین به پیوسته یا پالسی بودن آنی بستگی دارند. میدان های اکترومغناطیسی ناشی از وسایل معمولی در حد متعارف هستند و به نظر نمی رسد خطری برای انسان داشته باشند. اما نتایج تحقیقات انجام شده بر روی افراد خاص مانند پرسنل نظامی و یا افرادی که در نزدیکی ایستگاه های رادار، فرستنده های پر قدرت مخابراتی و رادیویی و پست های فشار قوی فعالیت و زندگی می کنند نشان می دهد که آثار زیانباری دارند و زندگی در نزدیکی آنها خالی از ریسک نیست. لذا محققین توصیه می کنند تا حد ممکن از چنین میدان هایی اجتناب شود.

«وب» مرسوم ترین و پرطرفدارترین واسط تماس با اینترنت است و به راحتی می توان از طریق این سرویس به پروتکل های اینترنت دست یافت. لذا کاربران اینترنت دیگر به یادگیری نحوه استفاده از (File Transfer Protochole) FTP، گوفر و بقیه ابزارهای دسترسی به اطلاعات اینترنت نیازی ندارد و «وب» بصورت توری گسترده روی اطلاعات اینترنت، برای هر کاربر، هر آنچه را که طلب کند فراهم می سازد.