بررسیهای حسابداری و حسابرسی
سال:1382 | دوره:10 | شماره:33 |تعداد مقالات:6

در میان انبوه تحقیقاتی که در زمینه گزارش گری مالی و رویه های حسابداری در جوامع مختلف انجام شده اند، دسته ای از تحقیقات وجود دارند که به ارائه چارچوب و مدل هایی جهت بررسی تاثیر فرهنگ بر حسابداری پرداخته اند. مک کینون با الهام از تئوری سیستم های اجتماعی و تحقیق اسمیت 1973 و 1976 در رابطه با روند تاریخی تغییر و تکامل حسابداری، مدلی تئوریک جهت بررسی توسعه تاریخی سیستم حسابداری در کشور ژاپن مطرح کرد (Mc kinnon, 1986) دو سال بعد، گری با تلفیق ارزش های فرهنگی مطرح شده توسط هوفستد و تعیین چهار بعد ارزشی حسابداری،مدلی را برای بررسی تاثیر فرهنگ بر سیستم های حسابداری ارائه داد که شدیدا مورد استقبال محققان قرار گرفت  (Gray, 1988)هم اکنون نیز با گذشت نزدیک به پانزده سال از ارائه این مدل، هنوز از آن به عنوان الگویی برتر برای انجام تحقیقات در سطح بین المللی استفاده می شود. مدل گری Gray در حقیقت بسط مدل هوفستد در رابطه با الگوهای فرهنگی می باشد که در آن ارزش ها و عملکردهای حسابداری به عنوان یک زیر مجموعه به ارزش های اجتماعی و پیامدهای نهادی اضافه شده اند. گری معتقد است چون ارزش های حسابداری زیر مجموعه ای از ارزش های اجتماعی هستند، بنابراین می توان آنها را به مانند ماکتی از ارزش ها وسیعتر اجتماعی دانست که ابعادشان در گزارشات مالی و استانداردهای حسابداری نمایان می شود. به عبارت دیگر، مدل گری رابطه علی بین ارزش های فرهنگی و عملکردهای حسابداری را نشان می دهد. هدف پژوهش حاضر نیز در واقع آزمون مدل گری و بررسی روابط تئوریک مطرح شده در این مدل و در رابطه با نحوه ارتباط ابعاد فرهنگی با ارزش های حسابداری در کشور ایران است. برای آزمون این مدل از روش لیزرل Lisrel استفاده شده است. دلیل انتخاب این روش نیز آن است که لیزرل امکان استفاده از چندین متغیر مشاهده پذیر را به عنوان معرف های یک متغیر نهفته فراهم می آورد و این موضوع اندازه گیری متغیرهای نهفته را موثرتر می سازد. تحلیل های آماری صورت گرفته در این پژوهش مبین پایین بودن قدرت توضیحی مدل گری در کشور ایران میباشد که دلیل آن نیز شاید بدین خاطر باشد که حسابداری در ایران به طور تدریجی و در نتیجه نیازهای جامعه تکامل نیافته است و در واقع روش ها و رویه های حسابداری مورد استفاده در این کشور عاریه گرفته از روش ها و رویه هایی است که در کشورهای توسعه یافته دنیا ابداع و اجرا شده اند

این مقاله به مطالعه، بررسی تحلیلی- تطبیقی الگوها و مدل های سنجش اعتبار مشتریان می پردازد. گرچه روش ها و مدل های متعددی نظیر روش های قضاوتی، مدل های رگرسیون منطقی، مدل های تجزیه و تحلیل تشخیص و شبکه های عصبی جهت سنجش و ارزیابی اعتبار مشتریان ارائه گردیده، ولی تاکنون نقد و بررسی تحلیلی- تطبیقی در خصوص ویژگی ها، مزایا و معایب، کاربردها و میزان موفقیت این گوه اگلوها در عمل ارائه نشده است. هدف اصلی این مقاله، ارائه تحلیلی- تطبیقی است به نحوی که طراحی منسجم و منطقی فرایند سنجش و اندازه گیری اعتبار مشتریان، تدوین شاخص های سنجش و اندازه گیری اعتبار و همچنین نقد و بررسی الگوها ومدلهای مختلف سنجش و اندازه گیری اعتبار مشتریان را برای اعتبار دهندگان به آسانی میسر نماید. نتیجه بررسی الگوهای مختلف، بیانگر نتایجی متضاد از حیث برتری در کاربرد الگوها بوده و مقایسات تحلیلی- تطبیقی در این مقاله که طی جداولی چهارگانه ارائه شده را می توان راهنمایی موثر جهت انتخاب و به کار گیری بهترین الگوها و مدل ها جهت ارزیابی اعتبار مشتریان در زمان اعطای اعتبار به آنها به شمار آورد.

در این مقاله سودمندی حسابرسی مستقل صورت های مالی از دیدگاه مدیران مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد از نظر مدیران مالی شرکتهای مزبور، حسابرسی مستقل در خصوص کشف و کاهش احتمال وقوع تخلف، اعمال غیر قانونی و ارزیابی دقیق مبناهای برآوردهای حسابداری موثر و سودمند است ولی در خصوص بهبود سیستم کنترل داخلی، کشف و کاهش احتمال وقوع اشتباه، تقلب و ارائه مبنایی برای ارزیابی فرض تداوم فعالیت بنگاه اقتصادی سودمند نمی باشد.

بازار سرمایه در ایران یک بازار ناشناخته است. در این بازار روزانه هزاران سرمایه گذار پول خود را به امید دستیابی به ثروت بیشتر سرمایه گذاری می نمایند. دراین میان برخی به هدف خود دست می یابند وبرخی دیگر سرمایه خود را از دست می دهند. شناخت بازار بورس اوراق بهاردار تهران از جنبه ها و زوایای مختلف می تواند ضمن پیش بینی بهتر آینده این بازار و تغییرات آن، ریسک سرمایه گذاری ها را کاهش و یا بازده بیشتری را به دست آورد. بازده سهام یکی از فاکتورهای مهم در انتخاب بهترین سرمایه گذاری است. یکی از ابعاد شناخت این بازار، شناخت نوع فعالیت واحدهای اقتصادی است. شرکتهایی که در بورس تهران مشغول فعالیت می باشند، با دو نوع بازار در ارتباط هستند. این بازارها عبارتند از: بازار کالا و بازار مالی. هر چند بازار کالا به دو بازار محصول و بازار عوامل تولید و بازار مالی نیز به دو بازار سرمایه و بازار پولی تقسیم می گردد. ارزیابی عملکرد مدیر رابطه مستقیمی با عملکرد شرکت در بازار محصول دارد. در بازار محصول، سودآوری شرکت تابعی از چرخه عمر محصول، چرخه عمر صنعت، نوع فعالیت و غیره دارد. هر گروه از استفاده کنندگان صورتهای مالی از دیدگاه خودشان موفقیت یک فعالیت را در بورس بررسی می کنند. یکی از معیارهای ارزیابی موفقیت یک صنعت و یا فعالیت نسبت های مالی می باشد. در بازار بورس اوراق بهادار تهران در پایان سال 81 بیش از 320 شرکت وجود داشته که 70 نوع فعالیت مختلف طبقه بندی گردیده اند. این تحقیق به بررسی رابطه بین بازده سهام و نسبت های سودآوری در فعالیت های مختلف می پردازد. تحقیق در یک دوره زمانی دو ساله 1379 و 1380 و با استفاده از روش رگرسیون و تکنیک OLS انجام شده است. میانگین متغیرهای مستقل و تابع شامل نسبت های سودآوری و بازده سهام دردوره مزبور محاسبه و رابطه بین آنان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان میدهد که برخی نسبت ها نظیر بازده دارایی ها و بازده حقوق صاحبان سهام ارتباط معنی داری با بازده سهام دارند. در نقطه مقابل معیارهایی نظیر رشد سود، رشد فروش معیار مناسبی برای پیش بینی بازده سهام نمی باشند. همچنین تغییرات برخی از متغیرها نظیر بازده حقوق صاحبان سهام و بازده داراییها به تنهایی تغییرات بازده سهام را به خوبی پیش بینی می نمایند.

پژوهش حاضر به منظور توسعه دانش حسابرسی و کارآیی آن دراستفاده از روشهای تحلیلی آماری و همچنین اشاعه استفاده از این روشها در ایران صورت گرفته است. در این پژوهش هشت روش تحلیلی جایگزین شامل پنج روش رگرسیونی، یک روش سری زمانی و دو روش تحلیلی غیر آماری مارتینگل و ساب مارتینگل مورد ارزیابی قرار گرفته است. داده های مالی وغیر مالی مربوط به نمونه ای از شرکتهای پتروشیمی برای چهار دوره مالی از سال 1377 تا 1380 جمع آوری گردیده است. داده های مذکور برای پیش بینی درآمد فروش و هزینه های تولید مورد استفاده قرار گرفتند. براساس نتایج به دست آمده، روش های رگرسیونی برای پیش بینی مانده حساب ها در انجام روش های تحلیلی حسابرسی، عملکرد بهتری از سایر مدل ها دارند. رگرسیون لگاریتمی برتین روش تحلیلی آماری ارزیابی گردید. روش مذکور دارای ثبات عملکرد در بین چند شرکت هم صنعت است. در انجام روش های تحلیلی آماری، مدل های ماهانه عملکرد بهتری از مدل های فصلی دارند، مدلهای ترکیبی توانایی پیش بینی مناسب ترین از مدل های تک شرکتی دارند. همچنین نتایج حاکی از وجود منافع افزاینده استفاده از متغیرهای غیر مالی درانجام روشهای تحلیلی آماری در حسابرسی است.

سرمایه گذاران، اعتبار دهندگان و تحلیل گران مالی علاقمندند اطلاعات بیشتری راجع به هموار سازی سود در شرکت های سرمایه پذیر داشته باشند، به خصوص اینکه اگر این عمل بر ریسک و بازده شرکت موثر باشد. تحقیقات پیرامون هموار ساز سود توسط محققین مختلف صورت گرفته است. یکی از این تحقیقات پیرامون تاثیر هموار سازی سود بر بازده سهام توسط میچلسون و همکارانش است. تحقیق آنها نشان می دهد که هموار سازی سود بر بازده سهام شرکت ها تاثیر گذاشته و بازار به سودهای هموار پاسخ مثبت نشان می دهد. نتایج حاصل از آزمون فرضیات این تحقیق نشان میدهد که هموار سازی اثری بر بازده های غیر مادی شرکت ها ندارد ولیکن عامل صنعت توام با هموار سازی بر بازده های غیر عادی شرکت ها موثر است. هموار سازی و اندازه تواما بر بازده های غیر عادی بی اثر بوده ولی هموار سازی و افزایش سرمایه را توما میتوان عاملی موثر بر بازده های غیر عادی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران دانست، و نهایتا اینکه تاثیر هموار سازی سود بر بازده های غیر عادی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ضعیف است.