مجله علمی شیلات ایران (فارسی)
سال:1385 | دوره:15 | شماره:2 |تعداد مقالات:20

در این تحقیق تعداد 20 عدد ماهی بنی (Barabus sharpeyi) بالغ، سالم و هم اندازه مورد مطالعه قرار گرفت. به منظور مطالعه میکروسکوپی، از نواحی مختلف بدن شامل لب، باله، سر، نواحی پشتی (زیر باله پشتی)، جانبی (روی خط جانبی) و شکمی نمونه هایی به ضخامت حداکثر 0.5 سانتیمتر تهیه گردید. سپس به روش استاندارد و معمول تهیه مقاطع بافتی، برش هایی به ضخامت 5 تا 6 میکرومتر، تهیه و مورد رنگ آمیزی H&E و PAS قرار گرفتند. جهت مطالعه هیستومتریک و تعیین میزان پراکنش سلول های هشدار دهنده در پوست نواحی مختلف بدن ماهی بنی، تعداد این سلولها در 100 میکرومتر از طول اپیدرم هر ناحیه، مورد شمارش و بررسی مقایسه ای قرار گرفت. نتایج مشاهدات میکروسکوپیک نشان داد که در لایه های میانی تا عمقی تر بافت پوششی سنگفرشی مطبق شاخی نشده اپیدرم پوست نواحی مختلف بدن (به جز پوست ناحیه خارجی لب)، سلول های بسیار بزرگ و حجیمی به نام سلول های هشدار دهنده وجود دارد. این سلولها دارای هسته ای یوکروماتین و بزرگ با سیتوپلاسمی وسیع می باشند که در رنگ آمیزی PAS واکنش منفی نشان داده و بدینوسیله از سلولهای جامی شکل که در رنگ آمیزی PAS واکنش مثبت دارند، بخوبی قابل تمایز می باشند. شکل و تعداد این سلول ها در نواحی مختلف پوست متفاوت می باشد که این اختلاف تعداد، به جز در نواحی پشتی، شکمی و باله در بقیه موارد معنی دار بود (P<0.05). بر اساس نتایج بدست آمده از این تحقیق می توان پوست ماهی بنی را از لحاظ پراکنش سلول های هشدار دهنده به 4 ناحیه مختلف تقسیم کرد:1- پوست ناحیه خارجی لب که فاقد سلول هشدار دهنده می باشد.2- پوست ناحیه سر با 14.814±0.304 عدد سلول هشدار دهنده در 100 میکرومتر از طول اپیدرم.3- پوست نواحی پشتی با 27.628±1.167، شکمی با 28.228±1.541 و باله ها با 29.629±0.314 عدد سلول هشدار دهنده در 100 میکرومتر از طول اپیدرم.4- پوست ناحیه جانبی با 47.497±0.512 عدد سلول هشدار دهنده در 100 میکرومتر از طول اپیدرم که دارای بیشترین تعداد می باشد.

انگلهای گوارشی ماهیان اقتصادی تالاب بوجاق کیاشهر (اردک ماهی، ماهی کپور، ماهی سیم پرک، لای ماهی، ماهی کاراس، بچه ماهی سفید، ماهی کلمه و ماهی سرخ باله) در سال 1381 مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس نتایج حاصله ماهی کاراس، بچه ماهی سفید و ماهی سیم پرک فاقد انگلهای گوارشی بودند. این در حالی است که پنج گونه دیگر ماهیان این تالاب به یکی از سه انگل گوارشی Raphidascaris acus، Caryophyllaeus fimbericeps و Asymphylodora tincae آلوده بودند. از اردک ماهی و ماهی سرخ باله انگل R.acus جداسازی شد که بترتیب میانگین شدت آلودگی±انخراف معیار این انگل در دو ماهی 11±11.15 عدد ( دامنه تعداد 1 تا 30 عدد) و 1.8±0.83 عدد (دامنه تعداد 1 تا 4 عدد)، میزان شیوع 15.4 درصد و 20.2 درصد و میانگین فراوانی 1.69 عدد و 0.38 عدد بود. در ماهی کپور و ماهی کلمه فقط انگل C.fimbericeps دیده شد که بترتیب میانگین شدت آلودگی±انحراف معیار، 46.33±30.30 عدد (دامنه تعداد 2631 تا عدد) و 0±5 عدد (دامنه تعداد 5 عدد)، میزان شیوع 46.5 درصد و 2.78 درصد و میانگین فراوانی 15.48 عدد و 0.14 عدد بدست آمد. انگل A.tincae نیز تنها در لای ماهی تالاب بوجاق مشاهده شد که میانگین شدت آلودگی±انخراف معیار 0±20 عدد ( دامنه تعداد 20 عدد)، میزان شیوع 25 درصد و میانگین فراوانی 5 عدد بود. برای انگل R.acus ماهی سرخ باله اولین بار است که در ایران بعنوان میزبان جدید معرفی می گردد. انگل C.fimbericeps نیز در ماهی کپور قبلا دیده شده است، اما ماهی کلمه تالاب بوجاق برای اولین بار بعنوان میزبان جدید این انگل در ایران گزارش می شود.

آمونیوم از ترکیبات مهمی است که در هنگام پرورش ماهی در آب تولید می شود. افزایش pH می تواند ضمن تبدیل آن به آمونیاک در غلظتهای کم باعث مرگ ماهی گردد. از جمله روشهای مطرح در حذف این مواد، نیتریفیکاسیون، تبادل یون و ایر استریپینگ می باشند. در این تحقیق بمنظور بررسی امکان استفاده مجدد از آب مصرف شده در حوضچه های پرورش ماهی مدار بسته، از روش تبادل یون به وسیله زئولیت کلینوپتی لولایت برای حذف آمونیوم و از فرآیند ایراستریپینگ برای زدایش آمونیوم از محلول زئولیت پایلوت استفاده شده است.در این تحقیق ابتدا خصوصیات تبادل یونی نمونه زئولیت کلینوپتی لولایت دانه بندی شده منطقه سمنان در سیستم پیوسته مورد بررسی قرار گرفت. سپس روش ترکیبی تبادل یون و ایر استریپینگ بمنظور حذف آمونیوم از پساب حاصل از احیای ستون مبادله کننده استفاده شد.نتایج بدست آمده ظرفیت تبادل کاتیونی نمونه در سیستم پیوسته را تا نقطه شکست 7.61 تا 11.22 و ظرفیت کل آن را 16.31 تا 19.5 میلی گرم آمونیوم در گرم وزن مبادله کننده نشان داد. همچنین راندمان احیای شیمیایی ستون با استفاده از محلول کلرورسدیم 1 نرمال 94.9 تا 99.1 و با استفاده از ایراستریپینگ بر روی محلول احیا جهت حذف آمونیوم حاصل از پساب احیا در حدود 92 درصد در فاصله زمانی صفر تا 16 ساعت بدست آمد. 55 درصد از آمونیاک آزاد شده جذب اسید شده و باقیمانده آن در هوا دفع می گردید.بنابراین با توجه به نتایج بدست آمده می توان کاربرد روش حاضر را بعنوان یک روش تکمیلی در سیستمهای مدار بسته پرورش ماهی جهت حذف ازت آمونیاکی از پساب پیشنهاد نمود.

به منظور مطالعه تاثیر دستکاری کروموزومی ماهی قزل آلای رنگین کمان بر فعالیت آنزیمهای گوارشی، فعالیت آنزیمهای پپسین، تریپسین، کیمو تریپسین، آلفا-آمیلاز، لیپاز و فسفاتاز قلیایی در ماهیان دیپلوئید و تریپلویید ماده این گونه مورد ارزیابی قرار گرفت. بین فعالیت آنزیم پپسین در معده ماهیان مورد بررسی به لحاظ آماری اختلاف معنی داری وجود نداشت (P>0.05). اندازه گیری فعالیت آنزیمهای تریپسین و کیمو تریپسین در روده و ضمایم پیلوریک ماهیان نشان داد که اختلاف معنی داری بین فعالیت آنها در اندامهای مورد بررسی وجود ندارد (P>0.05). همچنین فعالیت آنزیمهای آلفا-آمیلاز، لیپاز و فسفاتاز قلیایی در روده و ضمایم پیلوریک در ماهیان مورد بررسی، اختلاف معنی داری را نشان نداد (P>0.05). این نتایج نشانگر آنست که دستکاری کروموزومی ماهی قزل آلای رنگین کمان تاثیر قابل توجهی بر تغییر فعالیت آنزیمهای گوارشی مورد بررسی در تحقیق حاضر را نداشته است.

تفریخگاه های میگو در جهان به شدت به مولدین وحشی وابسته هستند و از جمله عوامل بیماریزایی که می تواند این صنعت را مورد مخاطره قرار دهد، مشکلات آلودگی قارچی است. مطالعه حاضر در دو دوره تکثیر در سالهای 81-1380 روی 140 نمونه لارو میگوی سفید هندی انجام شده است. نمونه ها در شرایط کاملا استریل از آب، غذای زنده (جلبک کتوسروس) و مراحل مختلف لاروی Penaeus indicus برداشته و بر روی محیط کشت سابرود کستروزآگار (SDA) حاوی کلروامفنیکل کشت گردید. سپس از دیگر محیط های اختصاصی، محلول چاپکس آگار - محیط PYGSA و محیط آگار مغذی جهت تشخیص نهایی استفاده گردید. در این مطالعه 10 گونه قارچ جدا و شناسایی گردید که می توان به فوزاریوم، آسپرژیلوس، آسپرژیلوس نایجر، پنی سیلیوم، کلادوسپوریوم، تریکوتشیوم، موکور و مخمر اشاره کرد. گونه غالب قارچ جدا شده، قارچ فوزاریوم بوده است. به طور کلی قارچ های شناسایی شده در این پژوهش همگی فرصت طلب بودند.

برای استخراج فرمول ساخت بویه صیادی از جنس کوپلیمراتیلن وینیل استات (EVA) این تحقیق به روش مهندسی معکوس انجام گردید. برای آن منظور از آزمایشهای تجزیه شیمیایی و دستگاهی پیشرفته از جمله DSC و TG،FTIR  بر روی محصول نهایی و مواد میانی خط تولید (که از یک کارخانه خارجی بدست آمده بود) استفاده شد. نهایتا ترکیبات بکار رفته بصورت کمی و کیفی شناسایی و بهمراه مطالعات تئوریک فرمول ساخت بشرح زیر تعیین گردید:کوپلیمراتیلن وینیل استات PHR 84، پلی اتیلن سبک PHR 16، یآزو دی کربن آمید 6، اکسید روی 3، کائولین 3، دی کیومیل پراکساید 1.7، استئاریک اسید 2 و رنگ به میزان دلخواه (همه نسبتها به PHR).

در تحقیقات انجام شده بر روی 2600 عدد بچه ماهی خاویاری (سال 1380) از گونه های مختلف، شامل قره برون (2242 عدد)، ازون برون (150 عدد)، شیپ (150 عدد) و فیل ماهی (58 عدد) در کارگاه های پرورش ماهیان خاوریاری شهید بهشتی و شادروان دکتر یوسف پور، سه گونه انگل جدا شد که عبارتند از: Diplstomum spathaceum; Gyrodactylus sp. و .Trichodina sp.درصد شیوع و میانگین شدت آلودگی به دیپلوستوموم در بچه ماهیان قره برون بترتیب 5.49 درصد و 1.66 عدد، در بچه ماهیان ازون برون 0.66 درصد و 1 عدد و در بچه فیل ماهیان 22.41 و 5.38 عدد بود.در بچه ماهیان شیب آلودگی به دیپلوستوموم مشاهده نشد. درصد شیوع و میانگین شدت آلودگی به تریکودینا در بچه ماهیان قره برون بترتیب 45.05 درصد و 76.14 عدد، بچه ماهیان ازون برون 44 درصد و 5.38 عدد، بچه ماهیان شیپ 36 درصد و 63.51 عدد و در بچه فیل ماهیان 32.76 درصد و 34.73 عدد بود.بطور کلی در بچه ماهیان خاویاری مورد بررسی در دو کارگاه درصد شیوع به Gyrodactylus sp. 0.46 درصد، در بچه ماهیان قره برون 0.36 درصد و در بچه ماهیان ازون برون 2.66 درصد بوده است.

این طرح بمنظور بررسی امکان تکثیر میگوی موزی Penaeus merguiensis در استان هرمزگان در کارگاه تکثیر کلاهی اجرا شد. در تاریخ 81.3.7 تعداد 12 عدد مولد میگوی موزی از صیدگاه های منطقه سیریک صید و به کارگاه تکثیر مذکور حمل گردید. میگوهای مولد در دو حوضچه 6 تنی به تعداد مساوی ذخیره سازی شدند. برخی عوامل فیزیکی و شیمیایی آب شامل اکسیژن برابر با 6 میلیگرم در لیتر، دمای آب 30 درجه سانتیگراد، شوری 32 گرم در لیتر و pH=8.2 در هر روز در دو نوبت اندازه گیری و تا آخر مرحله تکثیر نگه داشته شدند.از هر عدد مولد میگوی موزی بطور میانگین در حوضچه اول، 138600 عدد و در حوضچه دوم 160000 عدد ناپلی تولید گردید، که پس از 21 روز در حوضچه اول، 43766 عدد و از حوضچه دوم، 33600 عدد پس لارو 15 روزه بدست آمد. درصد بازماندگی از مرحله ناپلی تا پست لارو 15 روزه بترتیب 31 و 21 درصد محاسبه گردید.تغذیه از مرحله N6 بوسیله زی شناور گیاهی کیتوسروس شروع و در مراحل مایسیس و پست لارو بوسیله آرتمیا ادامه یافت. نتایج بدست آمده بیانگر آن است که تکثیر این گونه میگو براحتی امکانپذیر می باشد.

شفارود در ناحیه جنوب غربی دریای خزر قرار داشته و از نظر تخم ریزی گونه های مهاجر، تغذیه ماهیان دریایی و داشتن جمعیت های خاصی از ماهیان دارای اهمیت می باشد. این بررسی بطور فصلی از پاییز 1380 تا تابستان 1381 در 7 ایستگاه مطالعاتی از دهانه رودخانه تا سرچشمه صورت گرفت و نمونه برداری با استفاده از دستگاه الکتروشوکر، تور پرتابی و پره و با هدف شناسایی، تعیین فراوانی و پراکنش زمانی و مکانی ماهیان و نیز تقش کنونی این رودخانه در بازسازی ذخایر گونه های مهاجر و مصبی انجام پذیرفت. در این بررسی 1912 نمونه ماهی زیست سنجی گردید که متعلق به 21 گونه و زیر گونه از 8 خانواده بودند. خانواده کپور ماهیان با 10 گونه و فراوانی نسبی 62.87 درصد، در تمامی ایستگاهها و فصول غالب بود. بیشترین انتشار مربوط به گونه های Neogobius gorlap، Capoeta capoeta gracilis، Alburnoides bipunctatus و Barbus lacerta cyri بود و این گونه ها بترتیب با فراوانی 25.58، 20.61، 19.87 و 8.37 درصد بیشترین جمعیت ماهیان این رودخانه را دارا می باشند. ماهیان رودخانه ای 11 گونه، ماهیان دریایی (مصبی) 6 گونه، ماهیان مهاجر 4 گونه و 5 گونه نیز ماهیان غیر بومی بودند. این بررسی نشان داد که شفارود دارای توان بالقوه خوبی در بازسازی ذخایر ماهیان مهاجر بوده و مصب آن بستر خوبی برای تغذیه و رشد بچه ماهیان دریایی می باشد.

ذخایر ماهی سفید طی چند دهه گذشته تحت تاثیر عواملی چون صید بی رویه، از بین رفتن محل های تخمریزی و تکثیر مصنوعی و رهاسازی انبوه شاهد نوسانات و تغییرات زیادی بوده است. بطوریکه میانگین صید آن در دهه های 26-1316، 56-1346 و 76-1366 بترتیب 3110، 990 و 8505 تن بوده است. همچنین در چند دهه اخیر حداقل میزان صید سالانه مقدار 121 تن در سال 1343 و حداکثر صید آن 11175 تن در سال 1373 بود که 92 برابر اختلاف نشان می دهد.مقدار صید ماهی سفید در واحد تلاش (صید در هر باره پره کشی) نیز تغییرات زیادی را نشان می دهد. به طوری که مقدار آن در سال 1350 حدود 17 کیلوگرم، در سال 1368 به مقدار 216 کیلوگرم و در سال 1378، حدود 112 کیلوگرم بوده است. کاهش صید در واحد تلاش در سال 1378، بدلیل افزایش تعداد پره کشی ها بمیزان 3.8 برابر (نسبت به سال 1368) در اثر افزایش تعداد شرکتهای تعاونی پره می باشد.مقدار بیوماس محاسبه شده برای ماهی سفید برای سال 1350 حدود 1300 تن بود و طی سالهای 1369 تا 1379 از 18489 تا 25400 تن در نوسان می باشد. میانگین بیوماس ماهی سفید در ده سال اخیر 22750 تن بوده که نسبت به سال 1350 بیش از 17 برابر افزایش نشان می دهد. صید انجام شده طی ده سال اخیر 35 تا 46 درصد بیوماس سالانه بوده و برداشت بیش از حداکثر محصول قابل برداشت بعلاوه پایین آمدن میانگین وزن بچه ماهیان رهاسازی شده و کاهش ضریب بازگشت، باعث گردیده ذخیره ماهی سفید طی سالهای 1377 و 1378 روند کاهشی داشته باشد.

اثرات سمیت کلرید جیوه با غلظت های 0.07 تا 0.115 میلیگرم در لیتر در بچه ماهیان سفید در تابستان 1384 مورد بررسی قرار گرفت. هدف از این مطالعه تعیین LC50 و حداکثر غلظت مجاز سم کلرید جیوه برای ماهیان سفید بود. آزمایشها در 10 تیمار و 3 تکرار به همران شاهد و بر اساس روش OECD و بصورت ساکن انجام پذیرفت. در طول آزمایشها، عواملی شامل: pH، سختی، اکسیژن محلول در آب و دما مورد سنجش قرار گرفتند که بترتیب 7.8±0.1، بالای 7 میلیگرم در لیتر و 27±1 درجه سانتیگراد و میزان یونهای So4-2، Mg، K، Fe و P بترتیب 1، 0.02، 12، 360 و 20 میلیگرم در لیتر اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که میزان LC50 96 ساعت کلرید جیوه بر روی بچه ماهیان سفید 0.2±1 گرمی 0.086 میلیگرم در لیتر می باشد. میزان  LC10، LC50 و LC90 محاسبه گردید. بر این اساس حداکثر غلظت مجاز، (M.a.c.Value) کلرید جیوه در بچه ماهیان 0.0086 میلیگرم در لیتر تعیین گرید. میزان انباشتگی جیوه در بافتهای عضله، کلیه و آبشش در 24 ساعت اول به ترتیب 1.55، 16.1، 22.7 و در 96 ساعت بترتیب 2.9، 16.84 و 26.65 میلیگرم در لیتر تعیین گردید. بررسی نتایج مشخص نمود که میزان جذب جیوه در بافتهای عضله، کلیه و آبشش در 24 ساعت اول بترتیب 14.75، 153.39، 216.11 برابر و در 96 ساعت بترتیب 33.8، 198.1 و 313.5 برابر غلظت جیوه محیط شان بوده است. بر اساس نتایج بیشترین انباشتگی و تاثیر آلودگی در آبشش و کمترین در بافت عضله می باشد و انباشتگی جیوه در اندام مورد بررسی با میزان غلظت آن در محیط رابطه مستقیم دارد.

این تحقیق به منظور شناخت ساختار سنی جمعیت ماهی سرخو معمولی (Lutjans johni) در استان هرمزگاه اجرا درآمد. نمونه برداری، از اردیبهشت ماه 1375 تا تیر ماه 1376 بطور ماهانه انجام شد. جمعا 613 ماهی جمع آوری گردید که از این تعداد 567 نمونه به روش مشاهده ظاهری سنگ گوش تعیین سن شدند. نتایج نشان داد که طی سال تنها یک لایه تیره و یک لایه روشن تشکیل می گردد. در مقایسه بین سن های برآورد شده به دو روش تعیین سن با استفاده از سنگ گوش اختلاف معنی دار بویژه در سنین 1 تا 6 سال و کل نمونه ها مشاهده شد (P<0.05). رابطه سن با طول ماهی برای این گونه بر اساس معادله فون بر تالانفی و با استفاده از روش حداقل مجذورها بدست آمد که عبارت بود از: Lt=89(1-e-0.165(t+10476)) همچنین رابطه بین طول و وزن ماهی مورد بررسی قرار گرفت و معادله زیر بدست آمد: W=(4×10-5)×L2.8214

در این بررسی 100 عدد ماهی کیلکای معمولی از حوضه جنوبی دریای خزر (50 عدد از منطقه امیرآباد در استان مازنداران و 50 عدد از منطقه بندر انزلی در استان گیلان) جمع آوری گردید. DNA با روش فنل - کلوفرم از بافت باله ماهی استخراج شد. واکنش PCR با استفاده از یم جفت پرایمر از توالی نوکلوئیدهای ناحیه D-Loop مولکول mtDNA انجام شد که در نتیجه آن محصول PCR در کلیه نمونه ها حدود 1015 جفت باز بدست آمد. جهت هضم آنزیمی محصول PCR از 13 آنزیم مورد استفاده، 5 آنزیم (Nda II, Mae III, Msp I, Hae III, Acy I) الگوهای پلی مورفیک را نشان دادند که در نتیجه آن 9 هاپلوتیپ مختلف بدست آمد. فاصله ژنتیکی بین هاپلوتیپها از 0.0073 تا 0.0369 متغیر بود. میانگین عددی تنوع هاپلوتیپ ها 0.7339±0.00068 و تنوع نوکلوتیدی 0.0000±0.0098 بود. همچنین اختلاف نوکلوتیدی بین جمعیت ها 0.01 درصد بود.بر اساس نتایج حاصله و آنالیز آماری داده ها، تفاوت بین هاپلوتیپها معنی دار بود ((P≤0.01 و بنابراین می توان گفت ساختار ژنتیکی متفاوتی بین دو منطقه نمونه برداری مشاهده گردیده است.

با توجه به اهمیت گونه های مختلف آبزی موجود در تور ترال میگو و نقش آنها در اکوسیستم دریا، مطالعه بر روی ترکیب صید ضمنی میگو به روش ترال کف روب در سال 1381 طی ماههای مهر و آبان در حد فاصل منطقه دارسرخ در شرق جزیره هرمز با موقعیت جغرافیایی 27˚, 4΄ N و 56˚, 30΄ E و منطقه طولا با موقعیت جغرافیایی 27˚, 07΄ N و مرتبه تور کشی در فصل صید میگو در آبهای استان هرمزگان در سال 1381 انجام شد که در مجموع صید نمونه برداری شده به 6050 کیلوگرم رسید.طبق نتایج بدست آمده در این تحقیق 88 گونه آبزی متعلق به 50 خانواده شناسایی شد، که به تفکیک از 67 گونه ماهی استخوانی متعلق به 38 خانواده، 9 گونه ماهی غضروفی متعلق به 6 خانواده، 3 گونه نرمتن از 3 خانواده و 9 گونه سخت پوست متعلق به 3 خانواده بودند.گونه های آبزی کوچک دورریز 49.4 درصد، گونه های درشت دورریز، 18.7 درصد، گونه های تجاری 4.7 درصد و گونه های میگو 27.2 درصد از کل صید را بخود اختصاص دادند.نسبت وزنی صید ضمنی 2.67 برابر میگو و همچنین نسبت وزنی صید میگو 27.2 درصد از کل صید را شامل شده است.

این بررسی با هدف معرفی خانواده های اصلی و شناسایی گونه های راسته کفشک ماهی شکلان در سواحل آبهای ساحلی خلیج فارس در محدوده استان خوزستان از منطقه آبی بحر کانسر تا خورموسی واقع در مصب رودخانه بهمنشیر از فروردین ماه 1382 تا خرداد ماه 1383 با استفاده از روش مورفومتریک و مریستیک صورت پذیرفت. برای این منظور تعداد 671 نمونه ماهی که توسط تور ترال کف روب صید شده بودند یا از بازار فروش ماهی، در صیدگاه های عمده استان جمع آوری گردیدند، استفاده بعمل آمد. نمونه برداری بصورت فصلی در 7 منطقه انجام گرفت. در این ماهیان 36 ویژگی شامل 18 ویژگی مورفومتریک (قابل اندازه گیری)، 11 ویژگی مریستیک (قابل شمارش) و 7 ویژگی ظاهری بدن برای نمونه ها مورد اندازه گیری و سنجش قرار گرفت. بررسی و آنالیز داده های ثبت شده از ویژگیهای مورفومتریک، رسم دندروگرام های مربوط به روش آنالیز خوشه ای و تطبیق اطلاعات مورفومتریک و مریستیک ماهیان بررسی شده با فهرست اسامی  شاخص شناسایی گونه ها مشخص نمود که 6 خانواده اصلی و غالب شامل: Citharidae, Psettodidae, Bothidae, Paralichtidae, Cynoglossidae, Soleidae در منطقه وجود دارد و نتیجه حاکی از شناسایی گونه خانواده های فوق الذکر حضور 25 گونه از این ماهیان را در آبهای ساحلی خلیج فارس محدوده استان خوزستان به اثبات رسانید. گونه های شناسایی شده عبارتند از: Brachirus orientalis, Parachirus marmoratus, Monochirus lutenus, Solea elongate (از خانواده Soleidae)، گونه های ‍C.puncticeps, C.bilineatus, C.arel, C.lachneri, Cynoglossus durbansis (از خانواده Cynoglossidae)، گونه هایPoecilopstei javanicus, P.navaleusis, P.malayanus, P.elevatus, P.arisius, Pseudorombus annulatus و Paralichodes alguensis (از خانواده Paralichtidae)، گونه های Psettina brevirctis, Engyprosopon grandisquama, L.natalensis,L. pectoralis, Laeopes guentheri, A.arabicus, Arnoglossus aspilos (از خانواده Bothidae) گونه Psettdes erumei (از خانواده Psettodidae) و گونه Citharoides macrolepis (از خانواده Citharidae).

این انگل دارای دو میزبان واسط می باشد. میزبان واسط اول آن سیکلوپسها و میزبان دوم آن ماهی ها هستند که متاسرکر لیگولا در حفره شکمی آنها یافت می شود (ستاری و فرامرزی، 1378).بیش از 30 گونه ماهی در جهان میزبان واسط انگل لیگولا می باشند که در ایران گونه هایی از جنس شیزوتوراکس در دریاچه هامون، لئوسیسکوس در غرب کشور، سس، سیاه ماهی، کلمه و سیم در شمال کشور، به تازگی ماهی کپور نقره ای که در هامون هیرمند با شیوع گسترده ثبت شده و ماهی علفخوار در رودخانه مهاباد به عنوان میزبانان جدید برای انگل لیگولا گزارش شده اند (جلالی جعفری، 1377).سد خاکی ستارخان با طول و عرض جغرافیایی به ترتیب 46˚,20΄ و 38˚,45΄ در 25 کیلومتری شهرستان اهر و 20 کیلومتری ورزقان در استان آذربایجان شرقی قرار دارد. در بررسی علت تلفات ماهیان سد ستارخان، وجود آلودگی انگلی ناشی از Ligula intestinalis تشخیص داده شد (مرتضوی و همکاران، 1383) که با همکاری اداره کل حفاظت محیط زیست استان اقدام به مطالعه ماهیان، پرندگان آبزی و کنار آبزی در منطقه و شناسایی زئوپلانکتونها گردید.

در سالهای آخر تعدادی از گونه های ماهیان غیر بومی تشکیل جمعیتهای پایداری را در آبهای ایران داده اند. معرفی آنها می تواند به دلایل پرورشی، صید ورزشی، آکواریومی، مبارزه با آفات و علفهای هرز باشد. البته گاهی اوقات به طور ناخواسته همران انتقال سایر ماهیان نیز این معرفی ها صورت می گیرد. گونه های غیر بومی می توانند برای بدست آوردن غذا و مکان تخمریزی با ماهیان بومی به رقابت بپردازند، شکارچی تخم و لارو ماهیان بومی یا ناقل انگلها و بیماریهایی برای ماهیان آنها باشند (&Abdoli, 1993 Coad) که بطور مثال می توان از انگل Corynosoma strumosum در ماهی سه خاره نام برد.این ماهی اولین بار از یکی از کانالهای آب خنک کننده نیروگاه نکا نزدیک بهشهر در استان مازنداران در قسمت جنوبی دریای خزر صید گردید (1993 Coad&Abdoli). منشا و چگونگی ورود این ماهی هنوز مشخص نیست ولی احتمالا به صورت تصادفی و ناخواسته همراه با ماهیان خوراکی وارد ایران شده است. پراکنش آن در ایران در حوضه دریای خزر و استخرهای پرورشی کپور ماهیان و برخی آبگیرهای خراسان (حوضه های تجن و کویر نمک) می باشد (عبدلی، 1378).هدف این گزارش معرفی ماهی سه خاره بعنوان میزبان انگل برای اولین بار در کشور می باشد. بعلاوه تغییرات میانگین فراوانی آلودگی، میانگین شدت آلودگی و درصد شیوع انگل مزبور در ماههای مختلف سال مورد بررسی قرار گرفته ...