اقیانوس شناسی
سال:1389 | دوره:1 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

به منظور بررسی ساختار اجتماعات ده پایان منطقه بین جزر و مدی سواحل صخره ای بوشهر از چهار ساحل صخره ای- قلوه سنگی در چهار فصل متوالی از مهر 1386 تا شهریور 1387 نمونه برداری به صورت تصادفی با استفاده از یک کوادرات 50×50 سانتی متر به عنوان واحد نمونه برداری انجام شد. در مجموع 8 گونه متعلق به 5 خانواده از ده پایان شناسایی و شمارش گردید. در کل دوره نمونه برداری بالاترین درصد فراوانی را گونه Petrolisthes rufescence با 51%، گونه Pagurus sp. با %22، Metapograpsus maculates با%7 ،  Pilimnus sp.با 6.5%، میگوی Alpheus lobidens با 3% تشکیل می دادند و سایر گونه ها با 10.5% در ردیف بعدی قرار داشتند. طبق نتایج به دست آمده، میزان فراوانی و تنوع در فصول سرد کاهش نشان داد که مهمترین عامل این تغییرات دما است. تغییرات فراوانی مکانی ده پایان نشان داد که در سایت های مناطق لیان و هلیله به دلیل دسترسی کمتر و عدم آلودگی، وسعت و پیچیدگی بستر، تنوع ده پایان بیشتر است.

این مقاله، پژوهشی در ارتباط با رابطه میان نیروهای کشندی ماه و خورشید و وقوع زمینلرزه های بزرگ در طی سالهای 1977 تا 2007 است. در اولین مرحله 3475 زمینلرزه بزرگ از کاتالوگ جهانی CMT برداشت شد. سپس بسامدهای روزانه، ماهانه و سالانه رخداد این زمینلرزه ها همچنین نیروهای کشندی برای دوره وقوع این زمینلرزه ها محاسبه شد. در سومین مرحله با استفاده از برنامه ای به زبان MATLAB همبستگی متقابل بین بسامدهای مختلف رخداد زمینلرزه ها با نیروهای کشند خورشیدی و قمری محاسبه شد. نتیجه، همبستگی خوبی بین بسامدهای مختلف رخداد زمینلرزه ها با نیروهای کشند خورشیدی و قمری را نشان داد. به طور کلی می توان نتیجه گرفت که نیروهای کشندی می توانند به عنوان عامل چکانه ای برای نیروهای ایجادکننده زمینلرزه بشمار آیند.

از دیرباز، سوانح دریایی بخش لاینفک دریانوردی بوده است. بخش اعظم سوانح گزارش شده، به طور مستقیم یا غیرمستقیم به خطای انسانی مربوط می شود. سازمان ها و ارگان های دریایی برای کاهش اثرات خطای انسانی از روش های مدیریت ریسک استفاده می کنند که هدف اصلی آن ها، تقویت ایمنی و کاهش خطای انسانی از طریق انگیزش، آموزش، طراحی سامانه ها و تدوین مقررات است. توسعه قوانین بین المللی به عنوان یکی از روش های افزایش ایمنی در دریا مطرح است که قطعا به کاهش خطای انسانی و لذا سوانح دریایی می انجامد.هدف این مقاله، بررسی ایمنی دریایی و قوانین ایمنی در حوزه حمل و نقل دریایی است. برای این منظور، با مطالعه سوانح دریایی و نقایص کشتی ها در آب های سرزمینی ایران در سه سال گذشته و مشخص ساختن موارد نقض شرایط ایمنی، اثرات قوانین و سازمان های بین المللی در کاهش سوانح دریایی در ایران، مورد ارزیابی قرار می گیرند. هدف اصلی این تحقیق، بررسی موارد نقض شرایط ایمنی دریایی توصیه شده به وسیله ارگان های بین المللی دریایی است که از طریق شواهد دریافتی از بازرسی های انجام شده در بنادر ایران انجام می شود.

در این مقاله، غلظت فلزات ردیاب (Zn, Cu, Vi, Pb) در دوکفه ای Donax turnuculus رودخانه ای و رسوبات دهانه رود آنابا که در شمال شرق الجزایر واقع شده است، مورد مطالعه قرار گرفته است. Donax turnuculusنوعی دوکفه ای است که بیشتر مورد استفاده مردم محلی قرار می گیرد. نمونه ها از چهار محل در امتداد خط ساحلی آنابا جمع آوری شد. نمونه ها در معرض انواع و درجات مختلف آلاینده های صنعتی و شهری قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در مناطقی که به شهر آنابا نزدیک تر بودند، میزان غلظت Pb, Ni, Cu و Zn بالاتر بود. از طرف دیگر، غلظت فلزات به غیر از چند استثنا در نوع ماده و نر دوکفه ای تقریبا مشابه بود.در کل، غلظت فلزات Pb, Ni, Cu و Zn در رسوبات از فرایند مشابهی تبعیت می کند. در این مقاله پیشنهاد شده است که می توان از گونه های دوکفه ای و همچنین از رسوبات برای پایش آلودگی فلزات ردیاب در دهانه رود آنابا استفاده کرد. همچنین توصیه شده است که از این گونه های جانوری برای شیلات و مصارف غذایی انسان در نزدیکی شهر آنابا استفاده نشود.

ساحل گلی منطقه بحرکان محل صید انواع میگو و ماهی است و از مناطق مهم شیلاتی استان خوزستان محسوب می شود. به دلیل وجود منابع مختلف آلاینده ها ازجمله فلزات سنگین در منطقه، امکان تاثیر آلاینده ها بر موجودات ساکن بستر و اجتماعات آنها وجود دارد. به منظور تعیین پراکنش و تنوع پرتاران و نیز تعیین غلظت فلزات سنگین در رسوبات منطقه بحرکان، نمونه برداری از رسوبات در زمستان 1386 صورت گرفت. نمونه های رسوب از 5 ایستگاه مختلف برداشت و پرتاران پس از شستشو و رنگ آمیزی در حد جنس و در مواردی گونه، شناسایی گردیدند. همچنین پارامترهای فیزیکی و شیمیایی در محیط اندازه گیری شدند. به علاوه، میزان فلزات سنگین مس، سرب و کادمیوم در رسوبات توسط دستگاه جذب اتمی unicam مدل 919 اندازه گیری شد. نتایج حاصل نشان داد که میانگین تعداد پرتاران در مترمربع در فصل زمستان 2606 پرتار بوده است و همچنین جامعه پرتاران منطقه عمدتا شامل خانواده های(%40) Syllidae ،(%20) Nephtyidae  و (%14) Cossuridae است. میانگین دما، اکسیژن محلول، شوری، pH، درصد مواد آلی و درصد سیلت-رس در ایستگاه های مختلف به ترتیب10.8 °c ، 10.4 mg/l، 37.9 g/l، 8.2،  16.5و 97.6 بوده است. ایستگاهی که در نزدیکی دهانه رودخانه زهره بود بیشترین غلظت فلزات سنگین و کمترین تراکم پرتاران را داشت. به نظر می رسد، ورود آب شیرین و آلاینده های احتمالی از طریق رودخانه، از دلایل کاهش تراکم پرتاران در این ایستگاه بوده است. غالبیت پرتاران با غلظت مس موجود در رسوب رابطه مثبت و معنی داری داشت، بدین معنی که افزایش میزان این فلز در رسوبات می تواند سبب کاهش تنوع و افزایش غالبیت پرتاران گردد.

در این مطالعه میزان جیوه و متیل جیوه در رسوبات سواحل شمالی خلیج فارس مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور رسوبات سطحی 9 ایستگاه از استان های هرمزگان و بوشهر جمع آوری شدند. کلیه آنالیزها بر رسوبات خشک شده و یکنواخت انجام شد. آنالیز جیوه کل توسط دستگاه AMA 254 که بر پایه تجزیه حرارتی و جذب اتمی (AAS) استوار است، صورت گرفت. متیل جیوه به کمک Headspace Gas Chromatography Atomic Fluorescence Spectrometry پس از اتیلاسیون مواد استخراج شده، اندازه گیری شد. غلظت جیوه کل در رسوبات مورد آزمایش بین 13 تا 40 نانوگرم بر گرم وزت خشک بود که متیل جیوه 0.5 تا %1.2 از جیوه کل را شامل می شد. درصد کربن آلی و مواد آلی موجود در رسوبات به ترتیب بین 0.5 تا %1.4 و بین 5 تا 11% به دست آمدند.

در این مطالعه به منظور بررسی اثرات ناشی از فعالیت کارگاههای تکثیر و پرورش میگو بر تراکم ماکروبنتوزها، نمونه برداری از رسوبات (در 6 ایستگاه) با استفاده از دستگاه گراب با سطح مقطع 0.04 مترمربع طی دوره پرورش (از تیر تا آذر) در خور مازغ در سال 1384 صورت گرفت.به طور کلی در این پژوهش بیشترین فراوانی متعلق به گروه سخت پوستان و کمترین فراوانی متعلق به گروه نماتودها بود. همچنین کمترین فراوانی ماکروبنتوزها در ایستگاههای شماره 1 و 2 واقع در مجاورت محل ریزش پسابها و بیشترین تراکم در ایستگاههای شماره 4 و 6 که به ترتیب در محل کانال آبدهی و دریا واقع شده اند، به دست آمد.نتایج حاصل از انجام تحلیل واریانس یک طرفه در خصوص مقایسه فراوانی کل ماکروبنتوزها، بین ایستگاههای 1 و 6 اختلاف معنی داری را از خود نشان داد .(P<0.05) همچنین مقایسه ماکروبنتوزها طی ماههای مختلف نشان داد که اگرچه تراکم آنها از تیر ماه تا آذر ماه یک افزایش نسبی را از خود نشان داده است، اما این اختلاف از لحاظ آماری معنی دار نیست .(P>0.05)

در این تحقیق، جزئیات توسعه یک مدل عددی دوبعدی و در قائم غیرهیدروستاتیک برای شبیه سازی جریانهای با سطح آزاد ارائه شده است. معادلات حاکم بر این مدل، معادلات ناویر-استوکس انتگرال گیری شده در عرض هستند که با استفاده از روش حجم محدود و در مختصات کارتزین گسسته سازی شده و به کمک روش پروجکشن (Projection) حل شده اند. مدل آشفتگی به کار رفته، مدل دو معادله ای k-e است. در مدل توسعه داده شده، برای مدلسازی سطح آزاد آب ارتفاع سلولهای لایه آخر متغیر و متناسب با تراز سطح آب در نظر گرفته شده است. یکی از محاسن این مدل نسبت به مدلهای توسعه داده شده در مختصات سیگما و منحنی الخط، بالاتر بودن سرعت آن است. لذا این مدل برای شبیه سازی جریانهای با سطح آزاد در شرایطی که تغییرات تراز آب و بستر شدید نیست مناسب تر است. پس از توسعه، مدل برای شبیه سازی الگوی جریان و رقوم سطح آب در مسایل مختلف مانند انتشار موج استوکس، شبیه سازی موج ایستاده و جریان عبوری از ترانشه به کار گرفته شده است. مقایسه نتایج عددی با نتایج تحلیلی و آزمایشگاهی، نشان می دهد که مدل ارائه شده در شرایطی که فرض فشار هیدروستاتیک صادق نیست، می تواند جریانهای با سطح آزاد را به خوبی شبیه سازی نماید.