مجله دانشکده پزشکی اصفهان
سال:1393 | دوره:32 | شماره:320 (ویژه نامه طب مکمل) |تعداد مقالات:12

مقدمه: درمان جانبازان اعصاب مبتلا به افسردگی، با چالش جدی رو به رو است. طب مکمل، به ویژه هومیوپاتی، برای افزایش پاسخ درمانی افسردگی مطرح است. داروی فوق رقیق تهیه شده از نمک طعام، به این منظور مورد آزمون قرار گرفت. در راستای تهیه پروتکل درمانی هومیوپاتی ویژه جانبازان مبتلا به افسردگی، دینامیسم های هومیوپاتی آنان پس از این درمان کلاسیک، بررسی شد.روش ها: بیماران، به فاصله 3-2 هفته، دارو را دریافت کردند و علایم آنان پس از هر بار مصرفNatruium muriaticum (Nat. M.) بررسی شد. دینامیسم های شکایات ذهنی و جسمی آنان توسط پزشک هومیوپات و با کمک نرم افزار هومیوپاتی، به دست آمد. علایم مربوط به Proving دارو، با صبر کردن حذف شد. پس از اتمام طرح، پرونده آنان بررسی و دینامیسم ها و علایم تشدید یافته استخراج گردید. علایم قبلی تشدید یافته و علایم جدید آزارنده، به عنوان تشدید احتمالی ناشی از درمان هومیوپاتی، در نظر گرفته شدند.یافته ها: در 28 بیمار، اطلاعات برای یافتن دینامیسم هومیوپاتی و موارد تشدید علایم کافی بود و در 7 نفر، بررسی امکان پذیر نبود. شایع ترین دینامیسم های مشابه مربوط به سولفور با پوشش پرخاش گری و اگزما و سپس بلادونا با پوشش سردرد و عصبانیت بود. سایر دینامیسم ها به ترتیب عبارت از فسفر، اکونیت و کالکاریا بودند. 25 درصد بیماران تشدید خفیف تا متوسط علایم را گزارش دادند که شایع ترین آن ها، به ترتیب عبارت از سردرد، پوسته ریزی از ضایعات، عصبانیت، اضطراب و لجاجت با خانواده بود.نتیجه گیری: روند تغییرات بالینی جانبازان با استفاده از یک نوع داروی فوق رقیق، علایم و دینامسیم های میازماتیک پلی کرست را نشان داد که امکان تهیه یک برنامه درمانی هومیوپاتی ادغام یافته با طب رایج با سرعت بیشتر ویژه جانبازان اعصاب را برای تحقیقی دیگر فراهم می کند.

مقدمه: احتمال می رود، خواب تحت تاثیر مصرف ویتامین و مواد معدنی و یا کمبود آن ها قرار داشته باشد. این مطالعه، با هدف تعیین تاثیر ویتامین D و کلسیم - ویتامین D در درمان اختلالات خواب در زنان باردار مبتلا به گرفتگی عضلات پا، انجام گرفت.روش ها: این کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده سه سوکور، بر روی 126 زن باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی - درمانی شهر تبریز در سال 1392 انجام گرفت. نمونه ها با روش بلوک بندی تصادفی، به سه گروه 42 نفری تخصیص داده شدند. گروه های مورد، روزانه قرص ویتامین D و یا قرص کلسیم - ویتامین D و گروه شاهد، قرص دارونما را به مدت 60 روز دریافت نمودند. نمره خواب افراد، با استفاده از پرسش نامه خواب Pittsburgh، قبل و بعد از مداخله سنجیده شد. از آزمون ANCOVA (Analysis of covariance) برای تحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها: قبل از مداخله، میانگین نمره کیفیت خواب در گروه های دریافت کننده کلسیم - ویتامین D، ویتامین D و دارونما تفاوت معنی دار آماری نداشت (P>0.050). با کنترل نمره کیفیت خواب قبل از مداخله، تفاوت معنی داری بین گروه دریافت کننده کلسیم - ویتامین D با گروه شاهد (Confidence interval: -1.4-2.1 و Adjusted difference:-0.3)، بین گروه دریافت کننده ویتامین D با گروه شاهد (Confidence interval:-1.7-1.7 و Adjusted difference:-0.007) و بین دو گروه دریافت کننده کلسیم – ویتامین D ویتامین D (Confidence interval:-1.4-2.1 و Adjusted difference:-0.3) پس از مداخله، مشاهده نشد. از نظر زیردامنه های مقیاس کیفیت خواب نیز تفاوت معنی داری بین گروه های مطالعه وجود نداشت (P>0.050).نتیجه گیری: کلسیم - ویتامین D و ویتامین D تاثیری بر بهبود کیفیت خواب زنان باردار دچار گرفتگی عضلات پا ندارد.

مقدمه: بیماری سرطان فرد را دچار مشکلات وجودی، احساسی، روانی و معنوی می کند. با توجه به نیاز بیماران در بعد معنوی، تاثیر استفاده از مضامین دعایی و قرآنی بر سلامت معنوی در این بیماران بررسی گردید.روش ها: در این پژوهش نیمه تجربی، گروه درمانی معنوی، در سه دوره، در سال 1393 در مرکز کنترل سرطان در اصفهان برگزار شد. دوره ها شامل 6 جلسه و در 4 محور اصلی ارتباطی (با خدا، با خود، با دیگران و با طبیعت) و با رویکرد شناختی - رفتاری بود. پرسش نامه 20 سوالی سلامت معنوی Palutzian و Ellison، که خرده مقیاس های سلامت معنوی مذهبی و وجودی را اندازه گیری می کند، توسط بیماران قبل و بعد از مداخله تکمیل شد. داده ها با استفاده از روش آماری آزمون Paired-t و تکنیک لیکرت برای امتیازدهی، در سطح معنی داری P>0.050 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین، نظرسنجی از 12 نفر از بیماران انجام شد.یافته ها: قبل از اجرای مداخله، میانگین نمره سلامت معنوی افراد گروه، 59 بود که پس از مداخله، به 77 تغییر یافت (P=0.01). میانگین تغییرات در سلامت معنوی مذهبی، 10.5 و در سلامت معنوی وجودی، 5 و تفاوت این تغییرات بین هر دو مورد، معنی دار بود (P=0.01)؛ هر چند این تغییرات در زمینه سلامت معنوی وجودی کمتر بود. نظرسنجی حاکی از تغییر نگاه به دعا و احساس آرامش بیشتر، توجه به قدرت خدا و نعمت های موجود و کاهش احساس گناه بود.نتیجه گیری: اثربخشی مداخلات معنوی در بسیاری از پژوهش ها نشان داده شده است. در این پژوهش نیز با استفاده از مضامین دعا، سلامت معنوی بیماران بهبود یافت. با توجه به نتایج، بهتر است جلسات به سمت پاسخ گویی بیشتر به مشکلات وجودی بیماران پیش رود.

مقدمه: شواهد اپیدمیولوژیک نشان داده است که مکمل های آنتی اکسیدانی می توانند نقش مهمی در جلوگیری از آسیب عضلانی و استرس اکسیداتیو ناشی از ورزش ایفا کنند. انار، به جهت داشتن مقادیر بالای ترکیبات منحصر به فرد پلی فنلی و آنتی اکسیدان ها، در سال های اخیر، توجه محققان را به خود معطوف کرده است. این مطالعه، با هدف بررسی تاثیر آب انار طبیعی بر استرس اکسیداتیو و آسیب عضلانی و التهاب ناشی از ورزش در مردان جوان انجام گردید.روش ها: این مطالعه تجربی به صورت کارآزمایی بالینی بر روی 30 مرد سالم جوانی که 3 جلسه در هفته ورزش کردند و واجد معیارهای ورود به مطالعه بودند، به اجرا درآمد. آن ها به طور تصادفی، و با استفاده از جدول اعداد تصادفی، به دو گروه مورد (مکمل) و شاهد (دارونما) تقسیم شدند. افراد گروه مورد، روزانه یک فنجان 250 میلی لیتری آب انار، که به صورت آب انار طبیعی و تهیه شده توسط محقق بود و گروه شاهد نیز، روزانه یک فنجان 250 میلی لیتری دارونما را به مدت 8 هفته در ساعت معین دریافت کردند. نمونه خون، پس از حداقل 8 ساعت ناشتا بودن، جهت ارزیابی شاخص های آسیب عضلانی شامل کراتین کیناز (CK یا Creatine kinase) و لاکتات دهیدروژناز (LDH یا Lactate dehydrogenase) و شاخص پروکسیداسیون لیپیدی شامل مالون دی آلدهید (MDA یا Malondialdehyde) و شاخص التهابی شامل پروتئین واکنشی C (CRP یا C-reactive protein) در شروع و پایان مطالعه گرفته شد. آنالیز آماری با استفاده از آزمون های Paired-t و t مستقل انجام شد.یافته ها: به دنبال مصرف 8 هفته ای آب انار، میزان MDA در گروه دریافت کننده مکمل از 1.5 به 1.1 میکرومول در لیتر کاهش و در گروه شاهد از 1.5 به 1.7 میکرومول در لیتر افزایش یافت. میانگین تغییرات این شاخص بین دو گروه دارای تفاوت معنی دار بود (P=0.047). تغییرات LDH، CRP و CK در هیچ کدام از گروه ها معنی دار نبود.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه، نشانگر احتمال اثرات سودمند آب انار در تقویت سیستم دفاع آنتی اکسیدانی بدن و کاهش استرس اکسیداتیو می باشد.

مقدمه: بیماری دیابت اختلالی است که با بروز بسیاری از بیماری های مزمن ارتباط دارد. افزایش سطوح سیتوکین های التهابی، از جمله اینترلوکین 6 (6-IL یا 6-Interleukin)، عامل نکروز توموری - آلفا (TNF-a یا Tumor necrosis factor alpha) و پروتئین واکنشی C (hs-CRP یا High-sensitivity C-reactive protein)، بر حساسیت انسولینی تاثیر می گذارد. در سال های اخیر، استفاده از گیاهان سنتی به دلیل عوارض جانبی پایین، رواج بیشتری یافته است. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر مکمل یاری پودر گیاه شوید بر مقاومت انسولینی و نشانگرهای التهابی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 انجام شد.روش ها: این مطالعه کارآزمایی بالینی دو سو کور، بر روی 60 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 در شهر تبریز انجام شد. افراد حایز شرایط، به صورت تصادفی به دو گروه مورد و شاهد تقسیم شدند. افراد گروه مورد، روزانه 3.3 گرم پودر گیاه شوید و افراد گروه شاهد، مقادیر مشابه پودر نشاسته را به مدت 8 هفته دریافت کردند. در ابتدا و انتهای مطالعه، غلظت انسولین ناشتا، 6-IL و TNF-a با استفاده از روش ELISA (Enzyme-linked immunosorbent assa) و hs-CRP با استفاده از اسپکترومتری اندازه گیری شد. شاخص مقاومت انسولینی با استفاده از فرمول گلوگز ناشتا (mg/dl) × انسولین ناشتا 405/ (mU/ml) به دست آمد.یافته ها: کاهش معنی داری در غلظت انسولین ناشتا و سیتوکین های التهابی 6-IL، TNF-a و hs-CRP در گروه مورد مشاهده شد (P<0.050). پس از تعدیل بر روی مقادیر پایه و متغیرهای مخدوشگر، این معنی داری تایید شد. شاخص مقاومت انسولینی در هر دو گروه تغییرات آماری معنی داری نشان نداد.نتیجه گیری: پودر گیاه شوید، تاثیر مفیدی در کاهش نشانگرهای التهابی و غلظت انسولین ناشتا داشت. با این وجود، انجام مطالعات بیشتر برای تایید نتایج به دست آمده پیشنهاد می گردد.

مقدمه: وجود التهاب در بیماران مبتلا به دیابت، عوارض این بیماری را افزایش می دهد. آنتی اکسیدان ها می توانند شدت التهاب را کاهش دهند. اینترلوکین-6 (6-IL یا 6-Interleukin) و پروتئین واکنشی c (CRP یا C-reactive protein) دو عامل التهابی هستند و این سوال مطرح است که آیا رزوین، به عنوان یک آنتی اکسیدان، می تواند سطح این دو را کاهش دهد و بر مقاومت به انسولین تاثیر بگذارد؟روش ها: روش تحقیق، از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون - پس آزمون بود که در آن، 16 زن مبتلا به دیابت نوع 2 به طور تصادفی در دو گروه مورد (سن: 59.25±5.11 سال) و شاهد (سن: 52.25±10.60 سال) تقسیم شدند. آزمودنی ها در گروه مورد به مدت 6 هفته 400 میلی گرم مکمل رزوین دریافت کردند. نمونه های خونی جهت تعیین اینترلوکین-6، CRP و مقاومت به انسولین، قبل و بعد از دوره مداخله از دو گروه دریافت شد.یافته ها: اینترلوکین-6 و CRP در گروه مورد کاهش معنی داری یافت (P<0.050). همچنین، مقاومت به انسولین نیز با 6 هفته دریافت مکمل رزوین، به طور معنی داری بهبود یافت (P<0.050).نتیجه گیری: احتمال می رود، مصرف مکمل رزوین باعث کاهش عوامل التهابی و مقاومت به انسولین، در زنان مبتلا به دیابت نوع 2، شود.

مقدمه: از دیرباز اعتقاد زیادی به نقش سیر در کاهش فشارخون وجود داشته است. اما، مطالعه ای که به بررسی اثر مصرف مخلوط سیر و آبلیمو بر فشارخون پرداخته باشد، انجام نشده بود. مطالعه حاضر، با هدف بررسی اثر مصرف مخلوط سیر و آبلیمو بر میزان قندخون ناشتا، فشارخون و نمایه توده بدن انجام شد.روش ها: در این مطالعه، 120 نفر از بیماران 65-30 ساله مبتلا به هایپرلیپیدمی تازه تشخیص داده شده، انتخاب و به طور تصادفی، به 4 گروه مساوی تقسیم شدند. گروه اول، روزانه 20 گرم سیر و 1 قاشق غذاخوری آبلیمو، گروه دوم، روزانه 20 گرم سیر و گروه سوم، روزانه 1 قاشق غذاخوری آبلیمو، 2 ساعت پس از شام دریافت کردند و گروه چهارم طی مداخله، سیر و آبلیمو دریافت نکردند. در ابتدا و انتهای مطالعه، میزان قندخون ناشتا، فشارخون و نمایه توده بدن اندازه گیری شد.یافته ها: مصرف مخلوط سیر و آبلیمو پس از 8 هفته توانست فشارخون سیستولیک و دیاستولیک و نمایه توده بدن را نسبت به گروه آبلیمو و گروه شاهد به طور معنی داری کاهش دهد که البته این کاهش نسبت به گروه سیر معنی دار نبود. همچنین، مصرف مخلوط سیر و آبلیمو تاثیر معنی داری در قندخون ناشتا نداشت.نتیجه گیری: مخلوط شدن سیر با آبلیمو نمی تواند اثر بهتری نسبت به مصرف سیر به تنهایی داشته باشد. پیشنهاد می شود، مطالعات دیگری نیز با روش های متفاوت در این زمینه انجام شود و پس از اطمینان از کارایی، این فراورده در دسترس افراد قرار گیرد.

مقدمه: با توجه به شیوع مولتیپل اسکلروزیس (MS یا Multiple sclerosis) در شهر اصفهان، مطالعه حاضر با هدف بررسی فراوانی نسبی استفاده از طب مکمل و جایگزین در بیماران مبتلا انجام گرفت.روش ها: در این پژوهش توصیفی - مقطعی، 400 نفر از بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس مراجعه کننده به بیمارستان الزهرای (س) اصفهان که شرایط ورود را داشتند، به روش نمونه گیری غیراحتمالی آسان انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته، از طریق مصاحبه جمع آوری و تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: از بین 226 زن (56.5 درصد) و 174 مرد (43.5 درصد) با میانگین سنی 39.57 و میانگین مدت بیماری 4.5 سال، 340 نفر (85 درصد) از این بیماران از حداقل یکی از انواع طب مکمل و جایگزین در طول مدت بیماری استفاده کردند. انواع مورد استفاده از طب مکمل به ترتیب شامل مواد طبیعی (59.1 درصد)، درمان های معنوی (51.5 درصد)، روش فیزیکی و حرکتی (39.4 درصد)، روش ذهن و بدن (38.5 درصد)، سایر روش ها (24.7 درصد)، روش های سنتی (10.6 درصد)، درمان های انرژیایی (4.4 درصد) و سیستم های کامل درمانی (1.2 درصد) بود. بیشترین روش های مورد استفاده، مصرف ویتامین، ورزش و داروهای گیاهی بود. 32.5 درصد از بیماران سه روش و بیشتر را به کار بردند. رابطه معنی داری بین کوتاهی طول مدت بیماری، سن و استفاده از طب مکمل و جایگزین مشاهده شد (P<0.050). زنان بیشتر از مردان از درمان های طب مکمل و جایگزین استفاده کردند. بین تحصیلات و استفاده از طب مکمل رابطه معنی داری مشاهده نشد.نتیجه گیری: اکثر بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس در کنار درمان دارویی، از درمان مکمل و جایگزین استفاده می کنند. با توجه به اثرات مثبت برخی از این درمان ها بر روی درد، خستگی و استرس بیماران و نیز عوارض و خطرات احتمالی ناشی از سایر روش ها، آموزش بیماران، پزشکان عمومی، متخصصان مغز و اعصاب و مراقبان درباره درمان های مکمل و جایگزین ضرورت دارد.