مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
سال:1390 | دوره:54 | شماره:2 |تعداد مقالات:12

مقدمهپلورال افیوژن یکی از مشکلات شایع و مهم در بیماریهای ریه می باشد و زمانی ایجاد می شود که میزان تشکیل مایع در پلور از میزان جذبش بیشتر باشد. در برخورد با بیماری که دچار پلورال افیوژن می باشد، افتراق اگزوداتیو از ترانسوداتیو مهم است. CRP یک پروتئین فاز حاد است، که در هنگام التهاب و آسیب بافتها آزاد می شود و استفاده از آن بخصوص با حساسیت بالا (hsCRP) به عنوان معیار مهمی برای افتراق پلورال افیوژن سلی از سرطانی مد نظر قرار گرفته است. هدف ازاین تحقیق بررسی سطح hsCRP در مایع پلور ناشی از سل و سرطان و مطالعه تاثیر اندازه گیری سطح این پروتئین فاز حاد در مایع پلور در افتراق این دو از هم، است.روشکارتحقیق انجام شده از نوع توصیفی آینده نگر بوده که در بیمارستان قائم و امام رضا مشهد در سال 1388 انجام شده است. تعداد 100 بیمار با پلورال افیوژن با اتیولوژی سلی و سرطانی تحت توراکوسنتز قرار گرفتند و سطح hsCRP مایع پلور آنها به روش فتومتری دو گانه تعیین شد و نتایج با نرم افزار SPSS تحلیل شد و نقطه برش برای سطح hsCRP تعیین شد، همچنین از آزمون های من ویتینی و فیشر و کای دو هم استفاده شد.نتایجتعداد 58 نفر معادل 58% افراد مردان و تعداد 42 نفر معادل 42% افراد زنان بودند. میانگین سنی افراد بررسی شده 53.41 سال با انحراف معیار 19.63 بود. میانگین پروتئین فاز حاد با حساسیت بالا 5.78 ±9.53 (hsCRP) بود. مقدار hsCRP مایع پلور در گروه افیوژن سلی 13.06±5.16 mg/lit و در گروه افیوژن سرطانی 6.00±3.93 mg/lit بود (P<0.001). حساسیت hsCRP مایع پلور جهت تشخیص افیوژن سلی از سرطان بر اساس سطح بالای mg/lit 8.35، 92% می باشد. ویژگی hsCRP مایع پلور جهت تشخیص پلورال افیوژن سلی از سرطان در سطح بالای mg/lit 8.35، 78% تعیین گردد.نتیجه گیریhsCRP می تواند در تشخیص موارد مشکوک سل از بدخیمی موثر باشد و در یافتن اتیولوژی افیوژن کمک کننده است.

مقدمهفیستول شریانی وریدی(A-V) روش انتخابی دسترسی عروقی در بیماران همودیالیزی مزمن می باشد. با این وجود بیشتر بیماران ESRD به دلیل مراجعه دیر هنگام به نفرولوژیست، فیستول مناسبی در زمان شروع درمان جایگزینی کلیه ندرند. بنابراین پزشک درمان کننده به استفاده از کاتترهای موقت که عوارض زیادی هم دارند، مجبور می شود.روش کاردراین مطالعه توصیفی تحلیلی و گذشته نگر که در سال های 1374-1388 در بیمارستان های استان خوزستان انجام شده است، به مقایسه میزان استفاده از کاتترهای موقت یا استفاده از فیستول A-V در زمان شروع همودیالیز پرداخته شد، 473 بیمار بر اساس سال شروع همودیالیز به سه گروه تقسیم شدند. گروه 1: بیمارانی که بین سالهای 1374-1384 جهت همودیالیز پذیرفته شده اند. گروه 2: بیمارانی که بین سالهای 1385-1386 انتخاب شده اند و گروه 3: بیمارانی بودند که بعد از سال 1386 همودیالیز شدند.نتایجبه طور کلی 473 نفر بیمار مبتلا به 288) ESRD مرد و 185 زن با سن متوسط 16.4±55.8 سال) در مطالعه قرار داده شدند. علل ESRD شامل پرفشاری خون (34.1%)، دیابت (20.08%)، گلومرولر نفریت (9.72%)، انسداد مجاری ادراری (8.46%)، بیماریهای کیستیک کلیه (5.92%) و ناشناخته (21.77%) بود.در مجموع، فراوانی استفاده از کاتترهای موقت و فیستول A-V در زمان شروع همودیالیز 86.5% و 13.5% محاسبه گردید. اما فراوانی آنها در گروههای الف و ب و ج به ترتیب 93.6% و 6.4%، 85% و 15% و 67.5% و 29.5% بودند. افزایش قابل توجهی در میزان استفاده از فیستولهای A-V در زمان شروع همودیالیز بعد از سال 1384 (P=0.00) و خصوصا بعد از سال 1386 (P=0.000) وجود داشت.نتیجه گیریاگرچه افزایش قابل توجهی در استفاده از فیستول A-V دیده می شود، اما این مقدار هنوز کافی نبوده و باید پزشکان عمومی، پرستاران و بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیه در رابطه با فواید گذاشتن زود هنگام فیستول A-V آموزش داده شوند.

مقدمهپره اکلامپسی عارضه شایع بارداری است که شیوع 2-7% دارد و با افزایش مرگ و میر مادری ـ جنینی همراه است. علی رغم مطالعات بسیار هنوز اتیولوژی دقیق آن مشخص نشده است و فرضیه های متفاوتی در مورد آن مطرح است. در بین فرضیه های طرح شده اخیرا بر نقش کمبود عناصر تغذیه ای تاکید شده است. سلنیوم یکی از عناصر کمیابی است که به عنوان آنتی اکسیدان با خنثی کردن رادیکالهای آزاد اکسیژن در حفاظت از سلولهای اندوتلیال عروق خونی نقش اساسی دارد. این مطالعه با هدف تعیین و مقایسه سطوح سرمی سلنیوم در افراد مبتلا به پره اکلامپسی و زنان حامله طبیعی برای اولین بار در ایران انجام شده است.روش کاراین مطالعه به صورت مورد شاهدی بر 35 زن مبتلا به پره اکلامپسی شدید به عنوان گروه مورد و 30 زن حامله طبیعی به عنوان گروه شاهد در بیمارستان امام رضا مشهد در سال 1386-1388 انجام گرفت. دو گروه از لحاظ سن مادر، سن بارداری، نمایه توده بدنی همسان سازی شدند. سطوح سرمی سلنیوم بر اساس اسکپتروفتومتری و به روش جذب اتمی سنجیده شد و نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون آماری تی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایجمیانگین غلظت سرمی سلنیوم در زنان مبتلا به پره اکلامپسی در مقایسه با زنان حامله طبیعی کمتر بود و این تفاوت معنی دار بود (P<0.05)، و نتایج بارداری در زنان مبتلا به پره اکلامپسی که میانگین سلنیوم پایین تری داشتند وخیم تر بود.نتیجه گیریبر اساس یافته های این مطالعه پره اکلامپسی شدید با کاهش میانگین غلظت سرمی سلنیوم همراه است و اندازه گیری این عنصر کمیاب می تواند پیش بینی کننده زودرس پره اکلامپسی باشد.

مقدمهیکی از علل گرایش به سوء مصرف مواد مخدر، ابتلا به درد مزمن جسمانی غیر سرطانی ذکر شده است. آگاهی از شیوع آن از نظر پیشگیری و درمان سوء مصرف مواد و همچنین برنامه ریزی آموزشی پزشکی مهم است. این مطالعه به منظور بررسی شیوع افرادی که به دلیل تسکین دردهای مزمن جسمانی به سوء مصرف مواد مخدر روی می آورند، صورت پذیرفته است.روش کاراین مطالعه توصیفی مقطعی در اهواز در سال 1385- 1387 انجام شد. ابتدا توسط یک مطالعه پیلوت شیوع اولیه معتادین مبتلا به درد مزمن معین شد. حجم نمونه با ضریب اطمینان 95% و d=0.6 محاسبه شد. بیمارانی که جهت تسکین به موادگرایش داشته اند، برای یافتن منبع جسمی معاینه فیزیکی شدند و شدت دردشان بر اساس معیارVAS ثبت گردید. برای بررسی وضعیت روانی آنها، دو متخصص روانپزشک جداگانه با تمام آنان مصاحبه کرده و پرسشنامه SCL90 را برای هرکدام تکمیل نمودند، تشخیص اختلال رفتاری بر اساس معیارهای DSM IV TR بود. از آمار توصیفی و آزمون مجذور مربع ها برای تجزیه و تحلیل یافته ها، استفاده شد.نتایججمعیت مورد مطالعه 224 نفر، 221 مرد و3 زن بودند. 21 نفر (9.3%) قبل از اعتیاد به دلیل دردهای مزمن جسمی غیرسرطانی به مواد مخدر گرویده بودند. مصاحبه بالینی اختلالات روانی در افرادی که به دلایلی غیر درد جسمانی معتاد بودند، بیشتر بود، ولی این اختلاف معنی دار نبود (P<0.0972).نتیجه گیریتعدادی از معتادین به مواد مخدر جهت تسکین درد و نه انحراف رفتاری به سوء مصرف مواد هدایت می شوند که جهت پیشگیری و درمان اعتیاد باید بدان توجه خاص نمود.

مقدمهمیکتومی آنورکتال و دیلاتاسیون آنال زیر بیهوشی می تواند روش مفیدی در درمان کودکان مبتلا به هیرشپرونگ با سگمان بسیار کوتاه باشد. در این مطالعه به بررسی پیامدهای عمل جراحی میکتومی آنورکتال پرداخته شده است.روش کاراین مطالعه توصیفی در بیمارستان دکتر شیخ مشهد از سال 1386-1388 انجام شده است. باریم انما و مانومتری آنورکتال بر تمام بیماران انجام شد. بعد از انجام میکتومی آنورکتال بیماران در هفته دوم بعد از عمل و سپس به طور ماهیانه به مدت شش ماه از نظر عوارض عمل و پاسخ به درمان پیگیری شدند. همچنین بیماران از نظر وجود و یا عدم وجود گانگلیون سل در قطعه عضلانی برداشته شده به 3 گروه تقسیم شدند و از نظرپاسخ به درمان با یکدیگر مقایسه شدند. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از جداول فراوانی انجام شد و برای مقایسه از آزمون کای دو استفاده شد.نتایجخونریزی، عفونت محل عمل، سپسیس، آنتروکولیت، تنگی آنوس در هیچ یک از بیماران پس از جراحی مشاهده نشد. در 4 بیمار بی اختیاری گاز و در 3 بیمار بی اختیاری مدفوع پس از عمل مشاهده شد که با دستور بیوفیدبک در عرض 3 تا 6 ماه بهبود یافت. 40 بیمار (87.5%) بعد از عمل بهبود کامل و 2 بیمار (4.17%) بهبود نسبی پیدا کردند و 4 بیمار (8.33%) از این جراحی هیچ نتیجه ای نگرفتند. بر مبنای داده های آماری ارتباط معنی داری بین جنس و عوارض پس از جراحی و پاسخ به درمان وجود ندارد.نتیجه گیریمیکتومی آنورکتال می تواند روش موثر در درمان بیمارانی باشد که این مشخصات را دارند: عدم وجود اختلالات آناتومیکی، یبوست مزمن علی رغم درمان طبی، عدم وجود منطقه تغییر در باریم انما، شکست رفلکس ریلکس شدن آنورکتال با دیلاتاسیون رکتال در مانومتری.

مقدمهچاقی یک معضل در حال شیوع در دهه اخیر می باشد. یکی از فاکتور های اصلی مرگ و میر مرتبط با امراض کرونر قلبی مربوط به اختلالات لیپوپروتئینی است. بنابراین هدف از این پژوهش بررسی اثر ورزش پیاده روی در کاهش این عامل خطرزای قلبی عروقی در دختران چاق غیر فعال است.روش کارتحقیق حاضر از نوع مورد شاهدی و نیمه تجربی بوده و به صورت میدانی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت در سال 1388 انجام شده است. 20 نفر از دختران غیر ورزشکار چاق (30BMI>) با میانگین سنی 1.50±22.00 سال به طور داوطلبانه در این تحقیق شرکت کردند و سپس به طور تصادفی به دو گروه کنترل وتجربی تقسیم شدند (کنترل 10n=، تجربی 10n=) در ابتدا و 2 ماه بعدHDL-c ، LDL-c و شاخص توده بدن ارزیابی شدند. سپس گروه تجربی برنامه پیاده روی را انجام دادند.داده ها به وسیله روش آماری تی مستقل در سطح P<0.05 تحلیل شدند.نتایجنتایج این تحقیق در گروه تجربی نشان داد که شاخص توده بدن (P=0.001) و میزان LDL-c درآنها (P=0.006) کاهش اما میزان c-(P=0.004) HDL به طور معنی داری در گروه تجربی افزایش یافت.نتیجه گیریاین پژوهش نشان داد که یک فعالیت بدنی منظم مانند پیاده روی می تواند متابولیسم لیپوپروتئین ها را تغییر دهد و موجب کاهش عوامل خطر ساز قلب وعروق در دختران چاق شود.

مقدمهعارضه فتق مغزی که تهدید کننده حیات می باشد، و می تواند ناشی از بزل مایع کمری در بیماران مننژیت با کاهش هوشیاری باشد. بی خطر بودن بزل مایع مغزی نخاعی بدون انجام سی تی اسکن مغزی مورد بحث است.روش کاراین مطالعه توصیفی- مقطعی بر بیماران مشکوک به مننژیت با کاهش هوشیاری در طی سال های 1385 تا پایان 1387 مراجعه کننده به اورژانس عفونی بیمارستان امام رضا (ع) مشهد انجام شد.از کلیه بیماران شرح حال و معاینه فیزیکی به عمل آمد. نتایج شرح حال و معاینات فیزیکی و نتایج سی تی اسکن و بزل مایع مغزی نخاعی در پرسشنامه جمع آوری شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از آمار توصیفی و نرم افزارSPSS  پردازش شد.نتایج136 بیماروارد مطالعه شدند. میانگین سن بیماران 43.88±21.18 سال بود و 58.5% مرد بودند. نتیجه سی تی اسکن مغز در 53.7 موارد طبیعی بود و شایعترین نتیجه سی تی اسکن مغز غیر طبیعی 12% ضایعات هیپودنس بود. 2.4% بیماران دارای ضایعه فضاگیر با اثر فشاری و شیفت خط میانی مغز بودندکه به دلیل ماستوئیدیت مزمن بود.نتیجه گیریبر اساس مطالعه حاضر نزدیک به نیمی از بیماران مبتلا به مننژیت و کاهش هوشیاری سی تی اسکن مغزی غیرطبیعی داشتند و اندکی از آنها (2.4%) هم دارای اثر فشاری بودند.

مقدمهشیوع بیماری های ایسکمیک قلبی، بوی‍ژه انفارکتوس حاد میوکارد و همچنین بروز آن در سنین پایین تر افزایش یافته است و درمان هایی که در مراحل حاد انفارکتوس قلبی صورت می گیرد در پیش آگهی و کیفیت زندگی بیماران نقش بسیار مهمی را ایفا می کنند .هدف از این مطالعه ارزیابی میزان تاثیر استرپتوکیناز در درمان آنفارکتوس حاد میوکارد بر اساس متغیرهای مختلف است.روش کاراین مطالعه که یک مطالعه کارآزمایی بالینی( قبل و بعد) می باشد، دراورژانس بیمارستان قائم (عج) مشهد از سال 1385-1388 انجام شد. 400 بیمار مراجعه کننده با سکته حاد قلبی که استرپتوکیناز دریافت کردند، وارد مطالعه شدند. بر اساس سوال از بیمار، رویت نوار قلب (قبل و بعد از تجویز دارو)، انجام معاینه و آزمایشات مربوطه، اطلاعات مورد نظر استخراج گردید و در پرسشنامه مربوطه وارد شد. معیار پاسخ گویی به دارو، کاهش درد قفسه سینه به همراه حداقل 50 درصد کاهش قطعه ST در نوار قلب دقیقه 30 یا 90 بعد از استرپتوکیناز بود. اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد و از آزمون های تی، کای اسکوئر و آنوا هم استفاده شد.نتایجبین سن (P<0.001)، فاکتور خطر دیابت قندی (P=0.01)، میزان LDL (P=0.001)، محل سکته قلبی (P=0.001)، کلیپ کلاس (P<0.001)، تاخیر مراجعه بیمار (P<0.001) و تاثیر داروی استرپتوکیناز ارتباط معنی داری مشاهده شد. در حالی که جنسیت، فاکتورهای خطر فشار خون، مصرف دخانیات، بیماری ایسکمیک قلبی، ساعت وقوع سکته قلبی و نوع استرپتوکیناز، در پاسخ به داروی استرپتوکیناز بی تاثیر بودند.نتیجه گیریبا توجه به نتایج مطالعه، بیماران مبتلا به سکته حاد قلبی با سن کمتر از 30 سال و بیش از 80 سال، مبتلا به دیابت،LDL بیش از 100 میلی گرم در دسی لیتر، سکته قلبی وسیع قدامی، بلوک شاخه بطنی چب جدید، کلیپ کلاس 3 یا 4 یا تاخیر مراجعه بیش از 12 ساعت پاسخ مناسب به داروی استرپتوکیناز ندارند و ممکن است از استرات‍ژی تهاجمی زودرس بیش از ترومبوتیک تراپی سود ببرند.

مقدمهگلوموس تومور اولیه معده تومور نادری بوده و شیوع به مراتب کمتری نسبت به تومورهای استرومال دستگاه گوارش(GIST) دارند. در مقالات حدود 150 مورد گلوموس تومور اولیه معده گزارش شده است. اما تا کنون موردی از آن در نشریات ایرانی منتشر نشده است.معرفی بیماربیمار مرد 59 ساله با شکایت اصلی احساس پری بعد از غذا از حدود دو سال قبل، مراجعه نموده بود.در اندوسونوگرافی توده ای هیپواکو در عضله مخاطی به ابعاد 29×14 میلیمتر را نشان داد.بیمار تحت عمل جراحی رزکسیون گوه ای تومور معده قرار گرفت. در بررسی ریزبینی صفحات و ندولهایی از سلولهای یک شکل گرد تا چند وجهی دارای حدود سیتوپلاسمی مشخص با هسته های گرد تا بیضی آرام و سیتوپلاسم روشن محصور در استرومای عروقی منشعب شبه همانژیوپریسیتومی با جدار هیالینیزه دیده شد. مارکرهای ایمونوهیستوشیمی با اکتین اختصاصی عضله، دسمین، کروموگرانین و CD117 انجام شدکه اولی مثبت و مابقی منفی بودند.نتیجه گیریگلوموس تومور اولیه معده اساسا یک تومور خوش خیم بوده لذا افتراق آن از سایر تومورهای بدخیم به منظور جلوگیری ازاعمال جراحی رادیکال غیر ضروری الزامی است.