مجله پزشکی قانونی ایران
سال:1393 | دوره:20 | شماره:3 |تعداد مقالات:9

زمینه و هدف: دستور عدم انجام عملیات احیاء در مواردی صادر می گردد که بیمار علی رغم دریافت درمان های لازم دچار ایست قلبی تنفسی شده و بر اساس تشخیص پزشک، درخواست قبلی بیمار و یا درخواست بستگان عملیات احیاء بخصوص در مواردی که پیش آگهی خوبی برای درمان وجود نداشته باشد، انجام نمی گیرد. در حال حاضر دستورالعمل و مجوز رسمی برای صدور دستور عدم انجام عملیات احیاء در مراکز درمانی کشور وجود ندارد و به نظر می رسد این دستور به صورت غیررسمی و سلیقه ای انتخاب می شود. در این مطالعه وضعیت موجود و متغیرهایی که از نظر پزشکان اهمیت بیشتری دارند، مورد بررسی قرار می گیرد.روش بررسی: پرسشنامه ای بی نام در رابطه با صدور دستور عدم انجام احیاء به پزشکان متخصص هوشبری و طب اورژانس بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران ارایه گردید که 62% پزشکان به آن پاسخ دادند. یافته ها به کمک نرم افزار SPSS ویرایش 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: در مجموع 71 پزشک به سوالات پاسخ دادند. بر این اساس صدور دستور عدم احیاء در غالب موارد (%61.4) به صورت غیررسمی و شفاهی صادر می شود. وجود بیماری های ناتوان کننده زمینه ای، وضعیت نامناسب قلبی پیش از ایست قلبی اخیر، پیش آگهی نامناسب برای بیماری زمینه ای و آسیستول بیش از 20 دقیقه از متغیرهای اصلی و موثر در صدور دستور عدم احیاء می باشند.نتیجه گیری: این مطالعه حاکی از شیوع بی ضابطه صدور دستور عدم انجام عملیات احیاء در بیمارستان ها می باشد. با توجه به این که در حال حاضر در کشور معیار مشخصی برای این انتخاب وجود ندارد، لازم است دستورالعمل استاندارد شده ای با استفاده از نظرات فقها و متخصصان مربوطه تعریف شود.

مقدمه: سندرم Ogilvie از عوارض ناشایع جراحی ها به شمار می رود که با تابلوی بالینی انسداد حاد و فانکشنال روده پس از انجام اعمال جراحی بروز کرده و در صورت عدم درمان درست و به موقع می تواند به پارگی روده و پریتونیت کشنده بینجامد. آنچه در مطالعات گوناگون به آن پرداخته شده است شامل علت ایجاد این عارضه، نحوه درمان و عوارض ناشی از عدم درمان به موقع آن می باشد. در این مطالعه با معرفی موردی از این سندرم که به منظور بررسی شکایت از پزشک معالج جراح بیماری های زنان و زایمان به کمیسیون پزشکی استان تهران ارجاع شده، به چگونگی دیدگاه پزشکی قانونی در این گونه موارد مظنون به انجام قصور پزشک معالج می پردازیم.معرفی مورد: خانم 34 ساله در هفته 32 بارداری چهارم خود با خونریزی شدید به مرکز درمانی مراجعه نموده و با تشخیص جداشدگی زودرس جفت به منظور انجام عمل سزارین مورد جراحی قرار می گیرد سپس نوزاد و مادر با حال عمومی خوب از بیمارستان مرخص می شوند. سه روز بعد فرد مزبور با علائم پریتونیت حاد مجددا به بیمارستان مراجعه کرده و بلافاصله به اتاق عمل انتقال می یابد و پس از جراحی و برداشتن بخشی از روده و به دنبال آن بستری در بخش مراقبت های ویژه به مدت 35 روز، با حال عمومی خوب از بیمارستان مرخص می گردد. به علت مشکلات پیش آمده پس از زایمان، با احتمال قصور پزشک متخصص زنان معالج خود و با شک به آسیب دیدگی روده حین عمل سزارین، از پزشک مزبور شکایت می نماید. بررسی های صورت گرفته در کمیسیون پزشکی قانونی استان تهران و بحث و تبادل نظر کارشناسان مدعو شرکت کننده در کمیسیون بررسی پرونده یادشده در نهایت منجر به صدور رای به عدم قصور پزشک متخصص زنان معالج، می گردد.بحث و نتیجه گیری: از آنجا که این سندرم می تواند از عوارض جراحی ها در کلیه رشته ها و همینطور زنان باشد، توجه و در نظر گرفتن آن در موارد محتمل پس از زایمان سزارین توصیه می گردد. آنچه در عملکرد متخصص زنان لازم است مورد توجه قرار گیرد، پیگیری مناسب و دقیق بیماران پس از انجام این عمل می باشد. بدیهی است در صورت شک به ایجاد این سندرم، حداقل انجام یک مشاوره جراحی می تواند هم پزشک و هم بیمار را از مشکلات احتمالی آینده برهاند.

زمینه و هدف: حدود 24 تا 40% پذیرش های بیمارستانی در جهان مربوط به اعتیاد و عوارض آن است. تعیین عاملی که نشان دهنده مصرف مواد مخدر و روانگردان در افراد و به ویژه در اجساد باشد برای تشخیص علل بیماری های جسمی و روانی و همچنین تعیین علت فوت می تواند بسیار کمک کننده باشد.روش کار: جمعیت مورد مطالعه کلیه اجساد ارجاع شده به سازمان پزشکی قانونی تهران در سال 88 می باشد. در این مطالعه از بین اجسادی که در یکی از نمونه های زیستی آن ها یکی از مواد مخدر و روانگردان شامل تریاک، هرویین یا کوکایین در آزمایش گاز کروماتوگرافی یا تست نواری کوکایین مثبت شده بود، 20 نفر انتخاب و سپس نمونه های آسیب شناسی ریه این افراد که از قبل و به طور هم زمان با نمونه سم شناسی و به صورت یکسان و از محل های مشخص ریه گرفته شده است، جهت مشاهده هموسیدرین رنگ آمیزی مخصوص گشته و از نظر وجود ماکروفاژهای هموسیدرین- لیدن مورد بررسی میکروسکوپیک قرار گرفتند. همچنین از بین افرادی که سابقه مصرف مواد نداشته و آزمایش سم شناسی ایشان نیز منفی بوده است، 20 نفر انتخاب و سپس ارتباط بین سوءمصرف مواد و وجود ماکروفاژهای هموسیدرین- لیدن در ریه با روش های آماری و با استفاده از نرم افزارهای آماری تعیین گردید.یافته ها: در این مطالعه تعداد 40 جسد با تفکیک جنسیتی 35 مرد (%87.5) و 5 زن (%12.5)) مورد بررسی قرار گرفتند. بیشترین اجساد (%10) در محدوده سنی 30 سال بودند. مدت مصرف مواد حداکثر 20 و حداقل 1 سال بود که بیشتر اجساد (%28) مدت مصرف 10 سال را داشتند. از نظر روش مصرف بیشترین روش تزریقی 8 نفر (%50) موارد بوده است. ماکروفاژهای هموسیدرین در 9 نفر +1 (%22.5)، در 7 نفر +2 (%17.5)، در یک نفر +3 (%2.5) و در 3 نفر (%7.5) نیز +4 بود. بین گروه کنترل و مورد از نظر وجود ماکروفاژهای هموسیدرین لیدن تفاوت آماری معنی دار مشاهده گردید (P=0.01).بحث و نتیجه گیری: مارکر ماکروفاژ هموسیدرین- لیدن یک مارکر مهم در بررسی علت فوت افراد مصرف کننده مواد است و در مطالعه ما این مارکر به طور کامل در تمام اتوپسی هایی که به عنوان گروه مورد بررسی شدند مثبت شد. به نظر می رسد در موارد مشکوک به مصرف مواد مخدر این مارکر می تواند در تعیین علت فوت کمک کننده باشد.

سابقه و هدف: سینوس فرونتال در تشخیص هویت افراد ارزشمند است مخصوصا زمانی که امکان استفاده از سایر راه های تشخیص هویت وجود ندارد. هدف از این مطالعه ارزیابی شاخص های سینوس فرونتال در جمعیت ساکنین اصفهان جهت تشخیص هویت می باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، تصاویر سی تی اسکن سینوس های فرونتال 103 نفر در رده سنی (81-12) سال جمع آوری شد. سپس سینوس از نظر حضور یا فقدان، قرینگی یا ناقرینگی، نوع سپتوم و شکل حدود خارجی لبه فوقانی بررسی و از نظام (FSS) برای طبقه بندی شاخص ها استفاده شد. به علاوه عرض کلی سینوس، عرض و ارتفاع سینوس راست و چپ، فاصله بلندترین نقطه دو سینوس از هم، فاصله بلندترین نقطه سینوس راست از خارجی ترین حد سینوس راست و فاصله بلندترین نقطه سینوس چپ از خارجی ترین حد سینوس چپ اندازه گیری و در نهایت داده های به دست آمده توسط آزمون فیشر و تی- استیودتت آنالیز شدند.یافته ها: غیبت دو و یک طرفه سینوس به ترتیب %1.9 و %9.2 مشاهده شد. همچنین رابطه بین سن و جنس با حضور سینوس معنادار نبود. در مردان اندازه اکثر شاخص های کمی بزرگتر از زنان بود. بین شاخص های کمی و سن رابطه معنی داری وجود نداشت. احتمال یگانگی سینوس توسط روش (FSS) در ساکنین اصفهان %75 بود که با افزودن اندازه شاخص های کمی به %100 رسید.نتیجه گیری: میزان موفقیت %75، نشان می دهد که این نظام طبقه بندی می تواند در تشخیص هویت مفید باشد، بخصوص اگر اندازه شاخص های کمی نیز به آن افزوده شود.

زمینه و هدف: اهمیت منابع انسانی به عنوان موتور محرک چرخه اقتصادی بر کسی پوشیده نیست. اما این سرمایه ارزشمند همواره توسط عوامل متعددی از جمله حوادث ناشی از کار تهدید می شود. این پژوهش با هدف بررسی فراوانی یک ساله حوادث شغلی و الگوی صدمات وارده به مصدومان مراجعه کننده به واحد معاینات شهرستان ساری انجام شده است.روش بررسی: این مطالعه به صورت یک مطالعه توصیفی- مقطعی و با حجم نمونه 125 نفر، با استفاده از روش سرشماری بر روی مراجعینی که با شکایت حادثه شغلی برای اولین بار به واحد معاینات پزشکی قانونی شهرستان ساری مراجعه کردند، انجام شده است. در این مطالعه با استفاده از پرسشنامه برای هر یک از مراجعین متغیرهایی مانند سن، جنس وضعیت تاهل، میزان تحصیلات، درآمد ماهیانه، نوع صدمات، ... بررسی، و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 15 تجزیه و تحلیل صورت گرفته است.یافته ها: این مطالعه نشان داد %97 از افراد حادثه دیده مرد و دارای میانگین سنی 35 سال که %84.8 آن ها متاهل بوده و %67.2 از آن ها دارای تحصیلات تا مقطع دیپلم و زیردیپلم، %86.4 از آن ها بدون آموزش فنی و حرفه ای و %56.8 آن ها دارای سابقه کاری کمتر از یک سال بودند. همچنین در میان ماه های سال، خرداد ماه با %17.7 بیشترین موارد حوادث و شیفت صبح با %56.5 بیشترین زمان وقوع حوادث بود. %40.8 از حوادث در کارگاه های صنعتی اتفاق افتاد که %52 آن در اثر برخورد با نیروی مکانیکی بی جان بوده است.در اثر این برخورد %44 از مصدومان دچار شکستگی شده اند. اندام های فوقانی و تحتانی با %39.2 و %27.2 به ترتیب بیشترین اعضای آسیب دیده می باشند. یافته دیگر این تحقیق نشان داد %82.4 از حوادث کار در کارگاه هایی اتفاق افتاده است که دارای جمعیت کمتر از 10 نفر بودند. همچنین %14.4 از نمونه ها دارای سابقه قبلی حادثه شغلی می باشند.بحث و نتیجه گیری: این بررسی نشان داد که افراد جوان که آموزش حرفه ای نداشته اند، در معرض بیشترین حوادث شغلی قرار دارند. همچنین کارگاه های کوچک از مکان های پرحادثه به شمار می روند. نتایج این مطالعه در بسیاری از موارد با یافته های تحقیقات مشابه در ایران و سایر کشورها مطابقت دارد.

زمینه و هدف: ریسین گلیکوپروتیینی است که از دانه های گیاه کرچک به دست می آید و یکی از مهلک ترین سموم گیاهی محسوب می شود. وجود انواع مسمومیت های تصادفی، جنایی و بیوتروریسم ناشی از ریسین سبب شده که این مسمومیت از دیدگاه سم شناسی قانونی دارای اهمیت بالایی باشد. هدف از این مقاله مروری بر تاریخچه، منشا، بیوشیمی، سم شناسی پایه، تظاهرات بالینی و روش های شناسایی ریسین در موارد بالینی و قانونی است.نتایج: سمیت بالا، فراوانی و دسترسی آسان به گیاه، سهولت و ارزان بودن استخراج سم، غیراختصاصی بودن تظاهرات بالینی مسمومیت و عدم وجود پادزهر اختصاصی سبب شده که از ریسین در مسمومیت های جنایی و بیوتروریسم استفاده شود. در سال های اخیر، کشف آزمایشگاه های زیرزمینی تهیه ریسین متعلق به القاعده در افغانستان و برخی از کشورها و ارسال نامه های آغشته به ریسین به دفتر رییس جمهور آمریکا خود گویای اهمیت تهدید بیوتروریستی با ریسین می باشد. آنالیز ریسین در انواع نمونه های زیستی و غیرزیستی جهت تایید علت مسمومیت به ویژه در موارد جنایی ضروری است. از روش های ایمنوآسی برای غربالگری و از تلفیق روش های کروماتوگرافی و طیف سنجی جرمی برای تایید موارد مسمومیت استفاده می شود.نتیجه گیری: با توجه به وجود تهدیدات دایمی و احتمال به کارگیری ریسین در حملات بیوتروریستی در کشور، لزوم آشنایی کلیه شاغلین گروه پزشکی از جمله متخصصان پزشکی قانونی و سم شناسی قانونی با مسمومیت های ناشی از ریسین و روش های تشخیص آن در موارد بالینی و قانونی ضروری می باشد.

زمینه و هدف: الگوی توارث اثر انگشت پلی ژنیک است. گروه های خونی افراد نیز از یک توارث ژنتیکی تبعیت می کنند. بر اساس مطالعات، بین نوع گروه های خونی ABO و اثر انگشت با ویژگی های فیزیکی بدن انسان ارتباط وجود دارد. هدف از این مطالعه بررسی شیوع الگوهای اثر انگشت در گروه های خونی ABO می باشد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی- تحلیلی بر روی 600 فرد سالم در 4 گروه خونی AB، B، A و O و دو وضعیت Rh مثبت و منفی انجام گرفت. گروه خونی و وضعیت Rh افراد با استفاده از روش Cell type و اثر انگشت افراد با روش انگشت نگاری هانری و گالتون تعیین گردید. الگوی اثر انگشت افراد، در 3 گروه اصلی کمانی (Arch)، حلقوی (Loop) و چرخشی (Whorl)) و 9 الگوی فرعی اثر انگشت، طبقه بندی شد.یافته ها: الگوهای چرخشی، حلقوی و کمانی به ترتیب با 44.1%، 43% و 12.8%، فراوان ترین الگوهای اصلی اثر انگشت در میان کل افراد مورد مطالعه بودند. الگوی چرخشی در گروه های خونی B، A و O و افراد Rh مثبت به ترتیب با 25.7%، 27.7%، 27.3% و 91.4% و الگوی حلقوی در گروه خونی AB و افراد Rh منفی به ترتیب با 30.6% و 13.5%، بیشترین الگوی اصلی اثر انگشت بودند.بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه، فراوانی الگوهای اثر انگشت در گروه های خونی ABO متفاوت است و با توجه به کمبود مطالعات در این زمینه، مطالعات بیشتر در آینده توصیه می شود.

زمینه و هدف: پرستاران همراهان را مهم ترین منابع اعمال خشونت محل کار علیه خود می دانند. در متون قبلی پژوهشی یافت نشد که ماهیت خشونت محل کار علیه پرستاران را از دیدگاه همراهان مورد بررسی قرار داده باشد. لذا، هدف این مطالعه تعیین درک همراهان از ماهیت خشونت محل کار علیه پرستاران بود.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی 376 نفر از همراهان در مراکز آموزشی تبریز با روش تصادفی ساده در مطالعه شرکت داده شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه تعدیل شده سازمان جهانی بهداشت بود که با ایجاد تغییراتی مورد استفاده قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS (ویرایش 13) و آمار توصیفی استفاده گردید.یافته ها: در مجموع همراهان 149 مورد خشونت محل کار را گزارش نمودند. همراهان بیشترین خشونت ها را به ترتیب انواع کلامی (%25)، نژادی (%5.9)، جنسی (%4.5) و فیزیکی (%4.3) گزارش نمودند. در مورد خشونت های کلامی، جنسی و فیزیکی همراهان مهمترین عاملان خشونت بودند. عمده ترین عوامل مرتبط با بروز خشونت برخورد نامناسب پرسنل، نگرانی مرتبط با سلامتی و انتظار طولانی مدت برای دریافت خدمات بود. همچنین، عمده ترین واکنش پرستاران به اعمال خشونت علیه آنان اطلاع به نگهبانی، انجام ندادن هیچ کاری و دعوت مهاجم به آرامش بوده است.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش تاییدکننده شیوع بالای خشونت محل کار علیه پرستاران بود و همچنین مشخص شد در بسیاری از موارد مانند شیوع خشونت، عاملان خشونت، انواع خشونت و واکنش پرستاران به خشونت درک همراهان شرکت کننده در مطالعه مشابهت زیادی با گزارشات قبلی پرستاران در این زمینه دارد.بودجه این مطالعه توسط معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی تبریز پرداخت شده و به تایید کمیته منطقه ای اخلاق در پژوهش رسیده است. نتایج مطالعه تعارض منافعی با نویسندگان ندارد.