مقدمه: اغلب بیماران جراحی دریچه ای قلب، بعد از انجام جراحی همچنان از نارسایی قلبی و عدم توانایی در انجام امور روزمره رنج می برند. در این تحقیق میزان تاثیر برنامه های توانبخشی قلبی بر تغییرات ظرفیت توانایی عملکردی این دسته از بیماران بررسی خواهد شد.روش ها: 15 نفر از بیماران مبتلا به تنگی و یا نارسایی دریچه میترال و آئورت، که حداقل 6 هفته از جراحی ترمیم و یا تعویض دریچه ایشان گذشته بود، تحت معاینات و ارزیابی های اولیه قرار گرفته، با استفاده از روش اکو کاردیوگرافی، میزان کسر جهشی بطن چپ؛ و با استفاده از تست ورزش و پرسشنامه دوک (DUKE)، ظرفیت توانایی عملکردی ایشان اندازه گیری شد. بیمارانی که از نظر قلب و عروق دارای ثبات بودند، به مدت 4 تا 6 هفته در یک برنامه توانبخشی قلبی مبتنی بر ورزش شرکت داده شدند. در طی این مدت، بیماران 2 تا 4 بار در هفته، روزانه 30 تا 45 دقیقه بر روی تریدمیل با پروتکل رمپ (Ramp) و با شدت 60 تا 85% حداکثر اکسیژن مصرفی ورزش نمودند. پس از اتمام برنامه توانبخشی قلبی، بیماران شرکت کننده تحت تست ورزش و اکوکاردیوگرافی مجدد قرار گرفتند و پرسشنامه DUKE را تکمیل نمودند.نتایج: نتایج تست ورزش نشان داد که حداکثر ظرفیت توانایی عملکردی بیماران بعد از شرکت در برنامه توانبخشی قلبی بصورت معنی داری افزایش یافته است (از 6.70 به 9.92 معادل متابولیکی، (p<0.0001. میزان افزایش این متغیر در بررسی نتایج پرسشنامه DUKE نیز معنی دار بود (p<0.0003). کسر جهشی بیماران در اندازه گیری دستی و اتوماتیک افزایش معنی داری به ترتیب p<0.01 و p<0.05 نشان داده بود. تعداد ضربان قلب و فشارخون سیستولیک بیماران در زمان استراحت بعد از شرکت در برنامه توانبخشی قلبی کاهش معنی داری یافته بود (به ترتیب p=0.003 و (p=0.01 ولی فشار خون دیاستولیک بیماران در زمان استراحت تغییر معنی داری نشان نداد (NS, p=0.6).بحث و تفسیر: در ابتدا بیماران شرکت کننده، هنوز از توانایی عملکردی کافی برای زندگی عادی برخوردار نبودند و در دسته بیماران با ریسک متوسط و بالا (کمتر از 7 معادل متابولیکی) تقسیم بندی می شدند. در حالیکه بعد از شرکت در یک دوره برنامه توانبخشی قلبی، 86.7% از کل بیماران، به کلاس عملکردی درجه یک انجمن قلب نیویورک رسیدند. افزایش کسر جهشی بیماران باعث کاهش معنی دار نارسایی قلبی آنها شد. از اینرو شرکت در برنامه های توانبخشی به بیماران جراحی دریچه ای قلب توصیه می شود.