مجله دندانپزشکی (journal of islamic dental association of iran)
سال:1382 | دوره:15 | شماره:4 (مسلسل 47) |تعداد مقالات:13

خارج شدن پست از داخل کانال یکی از علل بزرگ شکست روش post-core است. یکی از عواملی که درگیر پست می تواند مهم باشد، نوع سمان کاربردی است. هدف از این مطالعه مقایسه گیر پست های ریختگی با دو نوع سمان معمول زینگ فسفات و گلاس آینومر و ماده Core max II است. در همین ارتباط 33 دندان سانترال فک بالا با ابعاد مساوی انتخاب و به صورت تصادفی به سه گروه تقسیم شدند. تاج دندانها در دو میلی متری بالای CEJ قطع شد، دندانها به روش استاندارد درمان ریشه شدند. 3/2 طول ریشه جهت فضای پست خالی شد و طول 12 میلی متر جهت طول پست برای همه دندانها در نظر رفته شد. کانال ها با پیزو ریمر شماره دو و سپس سه گشاد شدند. الگوی آکریلی با ابعاد مشابه برای همه نمونه ها ساخته شد. در ناحیه تاجی سوراخی به قطره دو میلی متر با یکی از سمان های مورد مطالعه سمان شدند. سپس نمونه ها در Gig مخصوص قرار گرفتند تا در دستگاه اینستران جهت انجام آزمون کشش مورد استفاده قرار گیرند. پس از جمع آوری داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS داده ها مورد تجزیه و تحلیل با آزمون آنالیزز واریانس یک طرفه قرار گرفتند و جهت مقایسه دو به دو هر کدام از آزمون t-student در سطح 0.05 استفاده شد.میان میانگین نیروی کششی برای سمان زینک فسفات (kg 29.19) و گلاس آینومر (29.11 kg) اختلاف معنی داری مشاهده شد. (p=0.97) و میان میانگین نیروی کششی برای هر کدام از سمان های زینک فسفات و گلاس آینومر با Core max II کیلوگرم11.56 اختلاف معنی دار بود. (p=0.000) گیرپست هایی که با دو سمان گلاس آینومر و زینک فسفات سمان شدند بیشتر از گیر همان پست ها با Core max II بود.

هدف از انجام این مطالعه بررسی میزان دخالت عوامل دندانی در ایجاد سینوزیت های فکی می باشد. از آنجا که عوامل دندانی می توانند نقش بسزایی در ایجاد سینوزیت های فکی داشته باشند، تعیین میزان تاثیر گذاری این گونه عوامل می تواند برای بسیاری از دندانپزشکان در نحوه پیشگیری، چگونگی مقابله با عوارض احتمالی و همچنین در مواردی ، درمان به موقع علل دندانی که منجر به سینوزیت می گردد مفید واقع شود. در این مطالعه که با بررسی پرونده بیماران مبتلا به سینوزیت ماگزیلا مراجعه کننده به بیمارستان امیراعلم شهر تهران طی ده سال گذشته (آغاز سال 1370تا پایان سال 1379) انجام گرفت عوامل ایجاد کننده سینوزیت ماگزیلا به دو دسته دندانی و غیر دندانی تقسیم شد.کل پرونده های سینوزیت فکی موجود، بالغ بر 158 نمونه بود که از این تعداد 29 مورد منشا دندانی داشتند. (18.35%) 68.96% پرونده های سینوزیت با منشا دندانی مربوط به آقایان بوده است. بیشترین رده سنی درگیر در سینوزیت های فکی ادنتوژنیک سنین 40-30 سال بود. 86.2% از سینوزیت های فکی ادنتوژنیک در اثر عوامل یاتروژنیک ایجاد شده بود که بیشترین دندان مسوول مولر اول بالا بود. در این مطالعه که در بیمارستان امیراعلم به عنوان یک بیمارستان تخصصی در زمینه گوش و حلق و بینی انجام گردید 158 پرونده بیمار مبتلا به سینوزیت فکی مورد بررسی قرار گرفت. مراجعه بیماران عمدتا به دلیل منشا «عفونتهای دندانی» بوده است. نمونه های مورد مطالعه به ترتیب، عفونتهای دندانی، اعمال دندانپزشکی غلط، کیست های ادنتوژنیک را شامل می شد.

درمانهای جراحی به همراه تجویز آنتی بیوتیک سیستمیک یا موضعی به عنوان یک روش درمانی شناخته شده جهت مداوای بیماران مبتلا به Localized Aggressive Periodontitis (LAP) امروزه مورد استفاده قرار می گیرد.هدف از مطالعه حاضر بررسی اثرات کلینیکی بیواستات همراه با تتراسایکلین در ضایعات انگولر دندانهای مولر مبتلایان به LAP و مقایسه آن با دبریدمان، تنها در گروه کنترل بوده است.چهار بیمار از میان مراجعان به بخش پریو دانشکده دندانپزشکی که دارای ضایعات قرینه در هر دو فک بودند انتخاب شدند و سپس تحت جراحی قرار گرفتند. هر بیمار دارای دو ناحیه آزمایش و دو ناحیه کنترل بود که جمعاً 16 ناحیه مورد بررسی قرار گرفت. هشت (آزمایش و هشت کنترل).جراحی از نوع فلپ با ضخامت کامل و انسیژن هلالی شکل بود که در گروه آزمایش بیواستات آغشته به محلول تتراسایکلین در ضایعات گذاشته می شد اما در گروه کنترل فقط دبریدمان صورت می گرفت.اندازه گیری شاخص کلینیکی در سه مرحله قبل در مرحله اول، عمل اول و عمل Reentry، شش ماه بعد انجام می شد. نوع آزمون آماری بکار گرفته شده Sample-Paired بود.مقایسه شاخصهای عمق پاکت در مراحل مختلف پیش از عمل یک و پیش از عمل دو بین گروههای آزمایش و کنترل با (p>0.005) معنی دار نبود.میزان چسبندگی و اندکس پلاک Leo sillness نیز در مراحل مختلف یا (p>0.005) تفاوت معنی داری نشان نداد.میزان Bone fill در هر دو گروه در عمل دوم تفاوت معنی داری نسبت به عمل اول داشته با (p>0.005) ولی در دو گروه 2.81 مشابه بود و نسبت به هم برتری نداشته اند.مقدار تحلیل کرست استخوان در گروه آزمایش 0.69 و در گروه کنترل یک بود ولی در مقایسه با هم تفاوت معنی دار نبوده است. بدین ترتیب می توان نتیجه گرفت که کاربرد بیواستات با تتراسایکلین نسبت به دبریدمان تفاوتی نداشته است که البته شاید این مساله ناشی از رعایت بهداشت صحیح در هر دو گروه بوده است.

کشیدن دندانها به هر دلیلی که باشد تاثیرات منفی در روح و روان انسان می گذارد. به علاوه اختلالاتی در جویدن غذا، شکل ظاهری و تکلم بوجود می آورد. به دلیل مشاهده از دست دادن نسبتا زیاد داندانهای مولر اول دائمی در نوجوانان و جوانان و همچنین از دست دادن برخی از دندانهای قدامی به دلایل مختلف در بیماران مراجعه کننده به مطبهای ارتودنسی و به دلیل اینکه مراجعه کنندگان جهت درمان ارتودنسی تمام افرادی را که این دندانها را از دست می دهند شامل نمی شوند تصمیم به انجام این بررسی گرفته شد.هدف از این مطالعه تعیین میزان و علل کشیدن دندانها در دانش آموزان 18-15 ساله شهر مشهد در کل و به تفکیک جنسیت بود. این مطالعه از نوع مقطعی (Cross sectional)، و تکنیک تحقیق (معاینه مستقیم، پرسش و در موارد مشکوک رادیوگرافی (OPG با استفاده از فرم اطلاعاتی بود. در این مطالعه 906 نفر شامل 416 دختر دانش آموز و چهار صد و نود پسر دانش آموز دبیرستانی در محدوده سنی 18-15 سال از نواحی هفتگانه آموزش و پرورش شهر مشهد به عنوان نمونه و به صورت تصادفی خوشه ای (Random cluster sampling) انتخاب شدند. در کل 25368 دندان در آنها معاینه گردید و فقدان دندانها در اثر از دست دادن در آنها بررسی شد. محاسبات آماری با استفاده از نرم افزار آماری SPSS انجام شده و نوع تحلیل آماری، تحلیل داده های گسسته و با استفاده از آزمون دقیق فیشر (In two bye two cross tabulation Fisher exact test) در جدول توافقی 2 در 2، آزمون (Chi-square) X2 و آماره (Likelihood-ratio) بود.یافته ها1- دندانهای از دست رفته در کل جمعیت دختر و پسر 209 عدد بود که 125 عدد (60%) مربوط به پسران و 84 عدد (40%) مربوط به دختران و تفاوت بین دختران و پسران معنی دار نبود. (P.V=0.86)2- تعداد دندانهای کشیده شده درکل جمعیت در فک بالا 39% و در فک پایین 61% و (P.V=0.001) %20 -3دندانهای کشیده شده در فک بالا متعلق به پسران و 19% متعلق به دختران و (P.V=0.530)%40 -4 دندانهای کشیده شده در فک پایین متعلق به پسران و 21% متعلق به دختران بود و (P.V=0.008)5- تعداد دندانهای کشیده شده در پسران در فک بالا 20% و در فک پایین 2/40% و (P.V=0.000)6- تعداد دندانهای کشیده شده در دختران در فک بالا 20% و در فک پایین 21% و (P.V=0.661)7- دندانهای کشیده شده در طرف راست 114 عدد (54.5%) و در طرف چپ 95 عدد (45.5%) بود و (P.V=0.187)8- دندانهای کشیده شده بر حسب فراوانی عبارت بودند از: مولر اول 61%، پرمولر 29%، مولر دوم 4.5%، لترال2.4%، کانین 1.4% و سانترال 1.4% 9- دندانهای قدامی کشیده شده 5.2% (11 عدد) که شامل نه عدد در پسران و دو عدد در دختران (P.V=0.005) و از دست دادن دندانها خلفی 94.8% که 19 برابر دندانهای قدامی بود (P.V=0.000)10- از دست دادن دندانهای خلفی به علت پوسیدگی و از دست دادن دندانهای قدامی به علت ضربه و یا کشیدن آنها به دلیل مال پوزیشن و کراودینگ.11- از دست دادن دندانهای قدامی در پسران 4.5 برابر دختران بود. نتایج نشان می دهد:میزان کشیدن دندانها در پسران بیشتر از دختران و میزان کشیدن دندان در فک پایین بیشتراز فک بالا و کشیدن دندانها در طرف راست بیشتر از طرف چپ بود. کشیدن دندانهای خلفی 19 برابر دندانهای قدامی به علت پوسیدگی، از دست دادن دندانهای قدامی به دلیل ضربه، مال پوزیشن و کراودینگ دندانی بود. از دست دادن دندانهای قدامی در پسران 4.5 برابر دختران و بیشترین دندان خلفی از دست داده شده مولر اول که در فک پایین دو برابر بالا بود.

هدف از این مطالعه مقایسه و بررسی علل بازدارنده در مراجعه افراد به طور غیر اورژانسی به دندانپزشک بوده است.در این مطالعه که به صورت مقطعی (Cross sectional) بر روی دویست نفر شامل 109 زن و 91 مرد با میانگین سنی 35 سال از شهروندان تهرانی انجام شد، زمان آخرین مراجعه منظم، علت عدم مراجعه و میزان ترس از دندانپزشکی از سوالات اصلی و سن، جنیسیت، سطح تحصیلات و سیگاری بودن یا نبودن از سئوالات فرعی در پرسشنامه بود.نتایج نشان داد که میانگین عدم مراجعه غیر اورژانسی در مردها 265 روز و در زنها 118 روز بود. بیشترین عامل بازدارنده در مراجعه این افراد عامل عدم احساس نیاز در مراجعه غیر اورژانسی به دندانپزشکی بوده است. (در حدود 60%) کمبود وقت و عدم توان پرداخت هزینه های دندانپزشکی به ترتیب از عوامل بعدی در عدم مراجعه غیر اورژانسی به دندانپزشک عنوان گردید ( به ترتیب 41.3% و 28.2%). عدم اطمینان افراد به کنترل بهداشت و آلودگی زدایی توسط دندانپزشکان ضعیفترین عامل از عوامل بازدارنده بود (1.8% در زنان و 4.4% در مردان). ترس به عنوان عامل اصلی در عدم مراجعه غیر اورژانسی در اکثریت مطالعات انجام گرفته بود. در این مطالعه ارتباط معنی داری بین ترس، سن، جنسیت، سطح تحصیلات و سیگاری بودن یا نبودن وجود نداشت و به طور کلی در این مطالعه ترس از عوامل اصلی در عدم مراجعه غیر اورژانسی و منظم به دندانپزشک نبوده است. از تعداد کل افراد شرکت کننده 50.5% بدون ترس، 14.5% دارای ترس کم، 15.5% دارای ترس متوسط و 19.5% دارای ترس زیاد بودند.از جمع بندی این مطالعه می توان به این نتیجه رسید که به منظور پیشگیری از ایجاد ضایعات وسیعتر و به دنبال آن درمانهای وسیعتر، ارائه آگاهی بیشتر در ارتباط با مراجعه منظم به دندانپزشک یک ضرورت به نظر می رسد.

دانش و آگاهی از آناتومی داخلی دندان و درک صحیح از تنوع آناتومیکی آن موضوعی است که برای درمان موفق ریشه ضروری می باشد. یکی از دلایل شکست درمان، شکست در تشخیص و درمان کانل اضافی در ریشه می باشد. پرمولرهای فک پایین به جهت تنوع آناتومیکی زیادی که دارند، احتمالا از مشکل ترین دندانها برای درمان ریشه به حساب می آیند. اگر سیستم روت کانال به طور کامل موقعیت یابی و درمان نشود شکست درمان و Flare up به دنبال خواهد داشت. هدف از این مطالعه بررسی پرتونگاری شیوع چند ریشه و چند کاناله بودن دندانهای پرمولرفک پایین در یک جمعیت ایرانی از بیماران مراجعه کننده به دانشکده دندانپزشکی شیراز بود. هزار و صد رادیوگرافی Full Mouth Series از بیماران مراجعه کننده به بخش پریو دانشکده دندانپزشکی شیراز به صورت تصادفی انتخاب گردیدند. از این تعداد آنهایی مورد بررسی قرار گرفت که در آن چهار دندان پرمولرفک پایین وجود داشت و درمان ریشه ای روی آنها انجام نشده بود. از 1052 رادیوگرافی مورد بررسی، جمعاً 2104 دندان پرمولر اول فک پایین 15% بیش از یک کانال داشته و 1.7% پیش از یک ریشه داشتند. در مورد پرمولر دوم فک پایین تعداد 77 دندان برابر 3.65% بش از یک کانال بودند و نه دندان پرمولر دوم بیش از یک ریشه داشتند. در 107 مورد به صورت دو طرفه پرمولرفک پایین چند کانال دیده شد، که در هشت مورد آن هر چهار دندان پرمولر با بیش از یک کانال تشخیص داده شدند. در 12 مورد دیگر، سه دندان پرمولر به صورت دو طرفه بیش از یک کانال داشتند و در 87 مورد باقی مانده دو دندان پرمولر به صورت دو طرفه بیش از یک کانال داشتند. تعداد نه مورد پرمولرفک پایین به صورت دو طرفه (در دو سمت راست و چپ) چند ریشه ای مشاهده شد.از یافته های این مطالعه می توان نتیجه گرفت که احتمال چند کاناله بودن پرمولر اول فک پایین نسبت به پرمولر دوم فک پایین بیشتر است.چند ریشه و چند کاناله بودن دندانهای پرمولر فک پایین در هر دو جنس به یک اندازه مشاهده شد.با توجه به این که رادیوگرافیهای معمول تهیه شده جهت بخش پریو معمولا با زاویه عمودی نسبت به سطح Buccal دندانها گرفته می شود احتمال مخفی ماندن کانال های اضافه در جهت Bucco - Lingual وجود دارد. لذا نتایج بدست آمده به عنوان حداقل موارد ممکن چند کاناله بودن دندانهای تحت بررسی باید تلقی شود.

ایدز یک بیماری مسری است که به علت فقدان درمان مشخص شیوع بالا، استریلیزاسیون وسایل آلوده به آن باید مورد توجه قرار گیرد. دندانپزشک با معاینه تظاهرات دهانی ایدز نقش حساسی در تشخیص و پیشگیری از خطرات بعدی آن دارد. هدف از این مطالعه ارزیابی آگاهی، نگرش و عملکرد دندانپزشکان طرف قرار داد با بیمه خدمات درمانی استان گلستان در رابطه با کنترل و پروفیلاکسی بیماران مبتلا به ایدز می باشد.104 دندانپزشک عمومی استان گلستان به صورت تمام شماری تحت مطالعه قرار گرفتند. یک پرسشنامه یا چک لیست شامل 32 سوال در سه بخش آگاهی، نگرش و عملکرد تهیه و در بین دندانپزشکان توزیع گردید. قسمت اول توسط خود آنها و سایر قسمتها به وسیله پرسشگر از طریق مشاهده مطبها تکمیل می شد.میزان آگاهی اکثریت افراد، 52% خوب، نگرش، 64.4%  عالی و عملکرد 66.3% خوب بود. بیشتر دندانپزشکان وسایل یکبار مصرف به کار می بردند (سرشاکشن و لیوان 100%، پیش بند، 70.2% و سر سوزن، 99%)، آنها پوششهای محافظت فردی را رعایت می کردند. دستکش یکبار مصرف، 92.3% عینک محافظ، 82.7% و روپوش سفید 96.2% اتوکلاو به عنوان تنها وسیله استریلیزاتور در نیمی از مطبها 50% و اتوکلاو وفور در 42.3% کلینیک ها مشاهده شد. همچنین رایج ترین محلول آنتی سپتیک میکروتن بود که مقدار آن 92.3% بود. آگاهی و نگرش دندانپزشکان مورد مطالعه در سطح بالایی است ولی عملکردشان کمی ضعیف تر است و لذا فراهم آوردن تسهیلاتی در مورد خرید تجهیزات و تداوم بازآموزی حایز اهمیت می باشد.

وجود بزرگنمایی در نگاره های پانورامیک باعث خطا در طرح درمانها می گردد که عدم تعیین میزان آن در مقالات انگیزه انجام این مطالعه در دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی در سال 1382 گردید.این مطالعه به صورت توصیفی در مراجعان به بخش رادیولوژی و بر روی شصت نمونه که به روش Sequentional انتخاب شدند انجام گرفت، با قرار دادن گوی فلزی با قطر پنج میلی متر و یا محاسبه اندازه واقعی دندانی که خارج می شود با کولیس AACO و با دقت 0.01 میلی متر به عنوان نمونه در مطالعه وارد شدند، سپس تصاویر گویها و دندانهای کشیده شده که توسط دستگاه رادیولوژی پانورامیک تروفی مدل Odontorama PC تهیه شده بود اندازه گیری و تحت آزمون آماری Paired t قرار گرفت.پس از اندازه گیری دقیق کلیه نمونه ها و تصاویر رادیوگرافیک آنها و انجام آزمون آماری نتایج زیر به دست آمد: 1- میزان بزرگنمایی در بعد طولی در ناحیه قدامی، (0.00001) 42% و در بعد عرضی 24.8% (P<0.0001) به دست آمد،2- بزرگنمایی در بعد طولی در ناحیه خلفی و در نمونه های دندانی، 37.48% (P<0.0001) و در نمونه های گوی، 39.4% (P<0.0001) و در بعد عرضی در نمونه های دندانی، 30.55% (P<0.0001) و در نمونه های گوی، 29.8% (P<0.0001) بوده است.در ضمن سن و جنس نقشی نداشته و با توجه به اختلاف بسیار کم بین بزرگنمایی نمونه های گوی و نمونه های دندانی استفاده از گوی جهت انجام اندازه گیری میزان بزرگنمایی هر ناحیه از نظر کلینیکی امکان پذیر است.دستگاه مزبور دارای بزرگنمایی به ترتیب زیر می باشد: 1- طول ناحیه قدامی2- طول ناحیه خلفی 3- عرض ناحیه خلفی 4- طول ناحیه قدامیلذا توصیه می شود نگارها توسط اپراتور با تجربه و به وسیله دستگاهی با کمترین بزرگنمایی تهیه شود و میزان آن در کناره نگاره ها ذکر شود.

ریشه پالاتال دندان مولر اول فک بالا در بسیاری از موارد انحنائی در جهت باکولینگوال دارد که به دلیل مخفی ماندن در نمای رادیوگرافی می تواند باعث بروز مشکلاتی از قبیل سوراخ شدن ریشه و پله در حین آماده سازی کانال شود. با توجه به اهمیت موضوع هدف از این مطالعه بررسی شیوع انحنای باکولینگوالی و اندازه گیری زاویه انحنای ریشه در دندانهای مولر اول فک بالا در شهر یزد بود. جهت انجام این مطالعه صد وبیست عدد دندان مولر اول فک بالا جمع آوری گردید. دندانها به صورت مزیدودیستالی روی فیلم رادیوگرافی گذاشته شده و رادیوگرافی انجام شد، سپس فیلم های رادیوگرافی روی میز نگاتوسکوپ قرار گرفته و با استفاده از Tracing paper خطوط مربوط به انحنای ریشه ها رسم شده و براساس تکنیک اشنایدر میزان انحنای کانال ها اندازه گیری شد.نتایج بررسی نشان داد که از مجموع صد و بیست ریشه پالاتال مورد مطالعه در 73 مورد، 60.83% انحنا به سمت باکال و در دو مورد، 1.67% انحنا به سمت لینگوال بود. 45 مورد یعنی 37.5% نیز فاقد انحنای با کولینگوالی بودند. از لحاظ میزان انحنای ریشه در نود مورد یعنی 75% انحنای با کولینگوالی بین 30 - درجه ، در 27 مورد یعنی 22.5%  انحنای بین 45-30 درجه و در سه مورد، 2.5% انحنای بین 60-45 درجه وجود داشت.با توجه به شیوع بالای انحنای باکولینگوالی ریشه پالاتال در این دندان و دیده نشدن آن در رادیوگرافی لازم است که دندانپزشکان در حین معالجه ریشه پالاتال دندان مولر اول فک بالا این نکته را در نظر داشته و تدابیر لازم برای مقابله با آن را اتخاذ نمایند.

امروزه سکته مغزی سومین علت شایع مرگ بعد از بیماریهای قلبی و سرطان می باشد. از آنجا که در بسیاری از موارد وقوع این حادثه همراه با بروز علایم شدید و عوارض طولانی مدت است پیش گیری از آن موضوع مطالعات بسیاری بوده است. تشخیص این ضایعات از طریق رادیوگرافی پانورامیکک در برگیرنده مزایا و فواید زیادی است که در مطالعات گوناگون به آن اشاره شده است. این مطالعه با هدف تعیین شیوع کلسیفیکاسیون شریانهای کاروتید در تصاویر پانورامیک در افراد بالای 45 سال مراجعه کننده به بخش رادیولوژی دهان، فک و صورت دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی در سال 1381 طراحی گردید.مطالعه به روش توصیفی Descriptive صورت گرفت. داده ها با مراجعه به پرونده پزشکی بیماران و همچنین مصاحبه و معاینه جمع آوری و در فرم اطلاعاتی ثبت گردید. رادیو گراف های پانورامیک در وضعیت استاندارد از بیماران در بخش رادیولوژی دهان و فک و صورت در دانشکده داندانپزشکی دانشگاه شهید بهشتی تهیه و توسط رادیولوژیست دهان و فک و صورت تفسیر شدند. تعداد رادیوگرافی های مورد مطالعه در نهایت به هفتصد مورد رسید.از میان 52 ضایعه کلسیفیه بافت نرم، ده مورد شریان کاروتید کلسیفیه یافت شد که متعلق به هفت مرد و سه زن با میانگین سنی 64.8 سال و در محدوده81-53 سال بود. در پنج مورد شریان کاروتید سمت چپ، در سه مورد شریان کاروتید سمت راست و در دو مورد هر دوشریان کاروتید درگیر بودند. چهار بیمار فاقد عوامل خطر شناخته شده برای حوادث عروقی مغز (صرف نظر از سن و جنس) بودند و بقیه حداقل یک عامل خطر را داشتند.این مطالعه نشان دهنده شیوه 1.4% کلسیفیکاسیون شریان کاروتید در افراد بالای 45 سال بود که با مطالعات انجام شده در این زمینه مطابقت داشت. این میزان در جمعیت 55-45 سال 0.2% و در جمعیت بالای 55 سال 3.1% به دست آمد.