مجله دندانپزشکی (journal of islamic dental association of iran)
سال:1388 | دوره:21 | شماره:4 (مسلسل 73) |تعداد مقالات:12

به نظر می رسد پیچیدگی وجود آدمی و سطحی نگریهای منبعث از اندیشه های غیرالهی، تربیت انسان را به بیراهه کشانده است، در حالی که در تربیت الهی هدف آموزش و هدایت آدمی به سوی فلاح و رستگاری است. از این رو نویسندگان مقاله به شیوه تحلیلی به بررسی تربیت دینی در سیره امام حسین (ع) پرداخته و به این نتایج دست یافته اند که نهضت عاشورا به عنوان یکی از برجسته ترین جلوه های سیره عملی امام حسین (ع) الگوی ارزشمندی در زمینه تربیت دینی است. هدایت و رشد انسانها در راستای تحقق حیات طیبه اهداف تربیتی دینی در واقعه عاشوراست که تحقق آنها زمینه ساز دستیابی به هدف غایی تربیت دینی یعنی قرب الهی خواهد بود. توکل، تسلیم و رضا در مفهوم پویا و سازنده و عبادت آگاهانه و عزت نفس که صلابت و اقتدار در برابر دشمنان را به همراه دارد، از جمله آثار تربیت دینی تجلی یافته در سیره امام است که مبین نقش تربیت دینی در سازندگی درونی انسانهاست. از سوی دیگر توجه به تفاوتهای فردی انسانها در روند تربیت، کل نگری مثبت، عمل گرایی و احترام به حقوق دیگران از جمله اصول تربیت دینی در سیره امام حسین (ع) محسوب می شود.

زمینه و هدف: در سالهای اخیر، تعداد بیماران مبتلا به اختلالات گیجگاهی – فکی(Temporomandibular Disorder: TMD)  افزایش یافته است. هدف از این مطالعه بررسی اپیدمیولوژیک وضعیت سلامت مفصل گیجگاهی-فکی در نوجوانان 11-14 ساله مشهد می باشد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی – مقطعی تعداد 1066 دانش آموز 11-14ساله، به روش نمونه برداری خوشه ای انتخاب شدند. برای هر دانش آموز یک پرسشنامه اطلاعاتی که شامل دو بخش تاریخچه و معاینه بالینی بود، تکمیل گردید. تاریخچه در ارتباط با علایم و نشانه های TMD بود و معاینات بالینی شامل معاینه مفصل گیجگاهی - فکی در دو حالت استراحت و حرکت فک، لمس عضلات، انحراف فک محدودیت در حرکات فک، اکلوژن و نهایتا تماسهای پیش رس در حرکات طرفی مندیبل بود. داده های این مطالعه به کمک آنالیزهای آماری Chi-square وLogistic regression  و Pv=0.05 مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: شیوعTMD ، %23.5 و شایعترین علامت TMD درد در عضلات جونده بود و بعد به ترتیب درد در مفصل حین حرکات فک، کلیک مفصل(Clicking) ، سر درد، انحراف مداوم تا انتهای مسیر بازکردن دهان(Deflection) ، درد در مفصل حین استراحت، به دنبال انحراف اولیه برگشت فک به خط وسط در انتهای مسیر بازکردن دهان (Deviation)، محدودیت در حرکات خارج مرکزی و محدودیت در باز کردن دهان قرار داشتند. شایعترین عامل ایجاد کننده TMD تماسهای پیش رس در سمت تعادل (Balancing side) بود و بعد به ترتیب عادات پارافانکشنال، ترومای صورت، قرارگیری عادتی دست یک طرف و یا زیر چانه، مال اکلوژن دیپ بایت (Deepbite) و جویدن غذا از یک سمت قرار داشت.نتیجه گیری: شایعترین علامتTMD ، درد در عضلات جونده بود و شایعترین عامل ایجادکننده TMD تماسهای پیش رس در سمت تعادل بود.

زمینه و هدف: تغییر در زمان و دفعات کاربرد باندینگ می تواند در باند کامپوزیت ها تاثیر بگذارد. هدف از این مطالعه اثر زمان و دفعات کاربرد باندینگ تک مرحله ای (با کیورینگ هر لایه) بر استحکام باند کامپوزیت به عاج می باشد.روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی سطح عاج باکالی 72 دندان خلفی سالم خارج شده از دهان به مدت پنج ثانیه با اسید فسفریک %37 اچ شده، به مدت 15 ثانیه شستشو و به مدت 2-3 ثانیه خشک شدند سپس دندانها به شش گروه تقسیم گردیدند.گروه 1: یک لایه باندینگ و عدم کیورینگ، گروه 2: یک لایه باندینگ و کیورینگ ده ثانیه، گروه 3: یک لایه باندینگ و کیورینگ بیست ثانیه، گروه 4: دو لایه باندینگ و عدم کیورینگ، گروه 5: دو لایه باندینگ و کیورینگ هر لایه به مدت ده ثانیه، گروه 6: دو لایه باندینگ و کیورینگ هر لایه به مدت بیست ثانیه.پس از کیورینگ کامپوزیت به مدت چهل ثانیه، نمونه ها ترموسایکل شده و استحکام باند برشی آنها توسط دستگاه اینسترون اندازه گیری و داده ها توسط آزمونهای آماری Two-way ANOVA و Tukey's HSD تحلیل شدند.یافته ها: متوسط استحکام باند برشی به مگاپاسکال در گروه 1: 15.57، گروه 2: 16.22، گروه 3: 16.68، گروه 4: 17.39، گروه 5: 18.18، گروه 6، 20.02 بود. (P<0.001) و نیز در بیست ثانیه به طور معناداری بیش از سایر زمانها بود (P<0.05).نتیجه گیری: پلی مریزاسیون بیشتر و افزایش ضخامت ادهزیو STAE تا دو لایه با کیورینگ هر لایه، سبب بهبود استحکام باند می شود.

زمینه و هدف: ادنتوژنیک کراتوسیست درمان وسیعی نیاز داشته و همیشه مورد توجه محققان بوده تا رفتار بیولوژیک آن را بهتر بشناسند.Minichromosome maintenance3 overexpression  در سرطانهای مختلف انسانی گزارش شده است. هدف از این مطالعه بررسی Expression MCM3 در OKC و مقایسه آن با Ki-67 و p27 می باشد.روش بررسی: در این مطالعه تحلیلی 23 مورد OKC از آرشیو آزمایشگاه رازی توسط دو پاتولوژیست مورد بازبینی قرار گرفتند. اطلاعات بالینی – آسیب شناختی از پرونده آنها استخراج شده و رنگ آمیزی ایمونوهیستوشیمی به روش استانداردStreptavidin-biotin peroxidase  برای نشانگرهای Ki-67،p27  و MCM3 در آنها انجام شد. سلول های رنگ گرفته در 10HPF شمارش شده و Labeling Index محاسبه و نهایتا سطوح رنگ پذیری به چهار گروه طبقه بندی شدند. محاسبات آماری با آزمون رگرسیون رتبه ای انجام شد.یافته ها: رنگ پذیری ki-67 بیشتر در سلول های لایه سوپرا بازال و بازال اما p27 بیشتر در لایه های بالا دیده شد. هیچ یک از نمونه ها با Mcm3 رنگ نگرفت. بین سن، محل ضایعه و اندازه کیست با نشانگرها همبستگی معنی داری یافت نشد.نتیجه گیری: اکثر ادنتو‍ژنیک کراتوسیست ها p27 و Ki-67 را ضعیف بیان کردند. احتمالاMCM3  در روند پاتوژنز این کیست نقشی ندارد.

زمینه و هدف: مطالعات در مورد محتوای نرمال جیوه در اعضای داخلی، خون، ادرار و بزاق انسان می تواند در ارزیابی سطح در معرض قرار گرفتن محیط و نیز رای و نظر کارشناسی از نظر حقوقی و پزشکی مفید باشد. هدف از این مطالعه تعیین غلظت جیوه بزاق کامل غیر تحریکی در دانش آموزان دبیرستانهای تهران می باشد.روش بررسی: در یک مطالعه مقطعی صد و سی دانش آموز داوطلب شامل 65 زن و 65 مرد وارد مطالعه شدند. داوطلبان به صورت تصادفی از پنج ناحیه مختلف در تهران انتخاب شدند. افراد مزبور فاقد پرکردگی آمالگام و بیماری سیستمیک بودند و مصرف دارو نداشتند. تمامی معاینات در طی روز بین ساعت 9-12 حداقل دو ساعت بعد از آخرین خوردن و نوشیدن انجام گرفت. پنج سی سی بزاق توسط روش Spitting در لوله های مخصوص که قبلا تهیه شده بود جمع آوری شد و جیوه آن به وسیله Cold Vapor Atomic Absorption Spectrometry (CVAAS) اندازه گیری گردید. و از آزمون Mann-whitney U استفاده شد.یافته ها: صد و سی دانش آموز دبیرستانی شامل 65 دختر و 65 پسر 15-19ساله با متوسط سن 16.5 سال در این مطالعه شرکت کردند. متوسط غلظت جیوه بزاق در دختران 0.16 میکروگرم در دسی لیتر، در پسران 0.20 میکروگرم در دسی لیتر و در کل 0.17 میکروگرم در دسی لیتر می باشد. اختلاف سطح جیوه بزاق بین دختران و پسران معنی دار نبوده است.نتیجه گیری: این مطالعه نشان می دهد که در بزاق افراد بدون پر کردگی آمالگام نیز مقادیری از جیوه وجود دارد که می تواند به عنوان پایه جهت مطالعات دیگر مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: به دنبال درمان سفید کردن دندانها با ترکیبات پراکسید، کاهش استحکام باند و افزایش ریزنشت ترمیمهای همرنگ دندان مشاهده می شود، به طوری که تاخیر در باند ادهزیو حداقل به مدت یک هفته توصیه می گردد. هدف از این مطالعه بررسی کاربرد ماده آنتی اکسیدان و مقایسه آن با باند تاخیری بر ریزنشت ترمیم کامپوزیت رزین در دندان بلیچ شده می باشد.روش بررسی: در این مطالعه تجربی - آزمایشگاهی، چهل و هشت دندان پرمولرسالم انسانی فک بالا انتخاب شدند. دندانها به طور تصادفی به چهار گروه تقسیم گردیدند. در گروه 1 (کنترل منفی) در سطح باکال حفرات Cl v تراشیده شده و ترمیم انجام شد. سایر گروهها با ژل پراکسید هیدروژن %9.5 بلیچ شدند. گروه 2 بلافاصله پس از بلیچ و گروه 3، یک هفته پس از بلیچ ترمیم گردید. گروه 4 پس از دو ساعت قرار گرفتن در ژل آسکوربات سدیم %10 ترمیم شد. تمامی نمونه ها پس از قرارگرفتن تحت سیصد چرخه حرارتی و سپس غوطه ورسازی در فوشین بازی %2، شستشو و برش داده شدند و در زیر استریومیکروسکوپ (20×) میزان ریزنشت آنها بررسی گردید. از آزمونهای آماریKruskal-Wallis  و Dunn برای آنالیز داده ها استفاده شد.یافته ها: میزان ریزنشت رنگ در مارجین های مینایی و عاجی در گروه 2 با سایر گروهها تفاوت معنی داری نشان داد (P<0.05). میزان ریزنشت گروههای 1، 3 و 4 تفاوت معنی داری نداشت. ریزنشت عاجی به طور معنی داری از ریزنشت مینایی بیشتر بود.نتیجه گیری: استفاده از ژل آسکوربات سدیم %10 بلافاصله پس از تراش حفره دندان بلیچ شده قادر است ریزنشت ترمیم سرویکالی دندان را مشابه با شرایط عدم بلیچینگ و تاخیر یک هفته ای کاهش دهد.

زمینه و هدف: نگهداری فضاهای مربوط به محل دندانهای شیری که زودتر از زمان خود از دست رفته اند به دلایل مختلف از جمله حفظ فضای رویشی دندان دایمی جانشین، عدم تغییر وضعیت دندانهای مجاور و مقابل و گاه استفاده جهت تغذیه، ضروری می باشد. جهت حفظ فضا از دستگاه فضا نگهدارنده استفاده می شود. هدف از این مطالعه بررسی میزان آگاهی و نگرش دندانپزشکان عمومی تبریز نسبت به فضا نگهدارنده ها می باشد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی، تحلیلی و مقطعی، میزان آگاهی و نگرش دندانپزشکان عمومی تبریز نسبت به فضا نگهدارنده مورد بررسی قرار گرفت. حجم نمونه 151 نفر بود که به طور تصادفی از روی شماره نظام پزشکی و از بین چهارصد و پنجاه دندانپزشک شاغل در این شهر انتخاب و وارد مطالعه شدند. روش کار به صورت گردآوری اطلاعات مورد نیاز به وسیله پرسشنامه و شامل دو بخش ارزیابیهای آگاهی و نگرش بود. داده ها با استفاده از آزمونهای آماری Chi square و ANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: تعداد 103 نفر (%70) از دندانپزشکان مرد بودند. میانگین سن دندانپزشکان 33.32 سال بود. میانگین نمره کسب شده از سوالات آگاهی برابر 5.32 از حداکثر نمره ده بود. میانگین نمره کسب شده در بخش نگرش 25.3 از حداکثر نمره چهل بود. تعداد 115 نفر (%76.5) از دندانپزشکان، کودکان زیر 12 سال را برای درمان دندانپزشکی می پذیرفتند، آنان گرچه نمرات بالاتری کسب کردند، اما از نظرآماری تفاوت معنـی دار نبود. با افـزایش سالهای پس از فارغ التحصیلـی نمرات آنان کاهش می یـافت که این امر از نظر آمـاری معنـی دار بود (P<0.05).نتیجه گیری: به نظر می رسد دندانپزشکان عمومی تبریز از نگرش مثبتی نسبت به درمان با فضا نگهدارنده ها برخوردار بودند اما سطح آگاهی آنان می تواند با استفاده از برنامه های بازآموزی مشخص و مناسبتر، برگزاری کارگاه و ارایه جزوات بهبود یابد.

زمینه و هدف: استفاده از پلان های مرجع اینتراکرانیال برای ارزیابی قدامی - خلفی روابط فکی به طور ذاتی قابل اعتماد نیست، ولی همچنان به طور وسیعی این پلان ها در ارزیابیهای سفالومتریک، جهت تشخیص و درمان بیماران ارتودنسی به کار می روند. هدف از انجام این مطالعه بررسی میزان همبستگی دو آنالیز وابسته به پلان اکستراکرانیال True Horizontal (TH/AB و TH-Wits) با آنالیزهای افقی و عمودی که به صورت معمول انجام می گیرد، می باشد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی مقطعی از چهل بیمار بالغ شامل بیست زن و بیست مرد در محدوده سنی 18-24 سال، رادیوگرافی لترال سفالومتری در حالت موقعیت طبیعی سر تهیه شد. افرادی که سابقه مشکلات کرانیوفاسیال و یا درمانهای ارتودنسی داشتند از مطالعه خارج شدند. تمام رادیوگرافی ها به وسیله یک نفر و یک دستگاه تهیه شد. تریسینگ انجام گرفت و صحت آن به وسیله دو متخصص ارتودنسی تایید گردید و ضریب کاپا برای تعیین توافق بین آن دو تعیین شد. آنالیز همبستگی انجام گردید و ضریب همبستگی Pearson بینTH/AB ، TH-Wits، با پارامترها و آنالیزهای افقیWits ، Harvold, Wylie،APP-BPP ،Schwartz ، زاویه ANB و پارامترهای عمودیSn-GoGn ،S-Go/N-Me ،TH-GoGn  و مجموع زوایای خلفی مشخص گردید.یافته ها: در بررسی همبستگی با پارامترهای افقی بیشترین همبستگی، به ترتیب بین پارامترهایTH-Wits ،TH/AB  با پارامتر زاویه ای  (0.73) ANBو APP-BPP (0.67 و 0.61) دیده شد. TH-Wits باHarvold, Wylie ،Schwartz  و Wits همبستگی معنی داری نشان نداد.  TH/ABنیز با Wylie و Wits همبستگی معنی دار نداشت. TH-Witsو TH/AB همبستگی معنی داری با پارامترهای بعد عمودی داشتند. هر دو بیشترین همبستگی را با مجموع زوایای خلفی نشان دادند. TH/AB همبستگی معنی داری با S-Go/N-Me نداشت.نتیجه گیری: در استفاده از TH-Wits و TH/AB باید توجه داشت که این دو از بعد عمودی متاثر می شوند و با آنالیزهای خطی افقی همبستگی معنی داری نشان نمی دهد.

زمینه و هدف: مصرف سیگار روی بزاق، باکتری ها و قارچهای دهان به خصوص کاندیدا که موجب کاندیدیازیس دهان می شود موثر است. هدف از این مطالعه بررسی میانگین تعداد کلونی های کاندیدا آلبیکانس در دهان افراد سیگاری و غیرسیگاری بر اساس یافته های کلینیکی و آزمایشگاهی می باشد.روش بررسی: در این مطالعه مورد - شاهدی دو گروه 36 نفره سیگاری و غیرسیگاری پس از معاینه مقدماتی و پرکردن پرسشنامه انتخاب شدند. بزاق افراد پس از مسواک زدن، با روش اسپیتینگ در لوله های استریل جمع آوری و به آزمایشگاه انتقال داده شد و پس از کشت بزاق آنها تعداد کلونی هـای رشد کرده قـارچ کاندیدا شمارش گردید. سپس توسط آزمون t و ضریب همبستگی Pearson تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: میانگین تعداد کلونی ها در گروه افراد سیگاری صد و چهل و در گروه غیرسیگاری 67.25 می باشد و این نشان می دهد که میانگین تعداد کلونی های کاندیدا در دهان افراد سیگاری به طور معنی داری بیشتر از گروه غیرسیگاری بود (P=0.01). همچنین اطلاعات به دست آمده نشان داد که بین تعداد سیگار مصرفی در روز و تعداد کلونی های کاندیدای رشد کرده ارتباط معنی داری وجود داشت. (P=0.039 و r=0.346).در گروه افراد سیگاری با افزایش سن تعداد کلونی های کاندیدا افزایش می یابد. (P=0.039 و r=0.346) همچنین در گروه غیرسیگاریها ارتباط معنی داری بین سن افراد و تعداد کلونی ها وجود نداشت. (P=0.822 و r=-0.039)نتیجه گیری: با استناد به نتایج این مطالعه می توان گفت که بین مصرف سیگار و رشد قارچ کاندیدا در دهان افراد ارتباط وجود دارد و افزایش استفاده از سیگار رشد قارچ کاندیدا را افزایش می دهد.

زمینه و هدف: ترمیم پوسیدگیهای زودرس دندانهای قدامی که در کودکان به شدت تخریب شده اند، یکی از چالش برانگیزترین درمانها برای دندانپزشک می باشد. به همین منظور هدف از این مطالعه گردآوری روشهایی است که به طور کلی برای درمان دندانهای قدامی شیری فک بالا در بیماران مبتلا به پوسیدگیهای زودرس انجام شده و همچنین تعیین میزان موفقیت و شکست این روشها در مطالعات انجام شده می باشد.روش بررسی: مقـالات مورد بـررسی با استفـاده از پـایگاههـای اطلاعـاتــیMedline ،Cochrane Library ،Google scholar ،Iran Medex ،Scopus ،Embase  و Science Citation Index در فاصله سالهای 1990-2009 و همچنین مجلات معتبر داخلی که در این زمینه وجود داشت با کلمات کلیدیBottle Caries ،Early Childhood Caries ، Treatment of nursing caries ،Children caries  گردآوری گردید.یافته ها: در دندانهای شیری قدامی به شدت تخریب شده برای ایجاد گیر داخل کانال از کامپوزیت رزینی، فایبرهای تقویت شده، فایبر گلاس،Threated post ،Nickle chronium cast post with macroretentive element  و پست های بیولوژیک استفاده شده است. همچنین برای ترمیم تاج دندانهای قدامی شیری پوسیده مواد و روشهای متفاوتی از قبیل روش ترمیم آتروماتیک، تکنیک ساندویچ، روکشهای استنلس استیل، روکشهایOpen Face ، روکشهای استنلس استیل پری ونیر، روکشهای بیکربنات، روکش رزین کامپوزیت، ترمیمه ترمیم آتروماتیک، تکنیک ساندویچ، روکشهای استنلس استیل ای بیولوژیک و روکشهای سلولوییدی استفاده شده است.نتیجه گیری: روشهای متفاوتی برای درمان دندانهای قدامی شیری پوسیده وجود دارد و دندانپزشک هنگام ارایه روشهای درمانی باید نگرش و عقیده والدین و اهمیت آنها به زیبایی و فانکشن را علاوه بر اندازه پوسیدگی، خطر پوسیدگی، امکان ایزولاسیون مناسب، سن و همکاری بیمار را مدنظر قرار دهد.

زمینه و هدف: سفیدکردن دندانها می تواند باعث کاهش محتوی کلسیم، فسفات و فلوراید مینا و کاهش ریزسختی مینا شود. استفاده از فلوراید در بازیابی مواد معدنی مینا موثر است، لذا هدف از این مطالعه بررسی تاثیر استفاده از فلوراید قبل یا بعد از عمل سفید کردن بر روی ریزسختی مینا می باشد.روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی، شصت دندان پره مولار به پنج گروه 12 تایی تقسیم و سطح اکلوزال این دندانها صاف و با لاک پوشانیده شدند. گروهها بدین ترتیب آماده شدند: 1- بزاق مصنوعی (هفت روز). 2- بزاق مصنوعی (هفت روز)، بیلیچ (دو بار به مدت سی دقیقه به فاصله پنج روز). 3- بزاق مصنوعی (هفت روز)، فلورایدتراپی (پنج دقیقه). 4- بزاق مصنوعی (هفت روز)، فلورایدتراپی (پنج دقیقه) بیلیچ (دو بار به مدت سی دقیقه به فاصله پنج روز). 5- بزاق مصنوعی (هفت روز)، بیلیچ (دو بار به مدت سی دقیقه به فاصله پنج روز)، فلورایدتراپی (پنج دقیقه). ریزسختی نمونه ها پس از پاک کردن لاک قسمت اکلوزال به فاصله سیصد میکرومتر از سطح باکال یا لینگوال در ناحیه زیر سطح مینا در سه نقطه اندازه گیری و میانگین آنها محاسبه شد و آزمونهای LSD, ANOVA انجام شد.یافته ها: سفید کردن دندانها باعث کاهش ریزسختی مینای زیر سطحی می گردد، اما دندانهایی که تحت درمان با فلوراید قرار گرفتند کاهش ریزسختی کمتری را نشان دادند. بیشترین ریزسختی مربوط به نمونه هایی بود که بدون سفید کردن فلورایدتراپی شدند (455.36) و کمترین مربوط به گروهی است که تنها تحت درمان سفید کردن قرار گرفتند. (294.38)نتیجه گیری: فلورایدتراپی بعد از عمل سفید کردن بر روی ریز سختی تاثیر دارد.