زمینه و هدف: لیزر از تکنیک های جدیدی است که در درمان بسیاری از بیماری های پوستی از جمله هیرسوتیسم برای کاهش موهای ناخواسته موفق بوده است. هدف از این مطالعه مقایسه میزان تاثیر و عوارض جانبی دو سیستم لیزر آلکساندریت با طول موج 755 نانومتر و Nd-YAG با طول موج 1064 نانومتر به تنهایی و با هم در از بین بردن دایمی موها بود.روش اجرا: در یک کارآزمایی بالینی اتفاقی و یک سو بی خبر 25 فرد داوطلب واجد شرایط مطالعه 4 نوبت به فاصله 8 هفته با لیزر آلکساندریت یا Nd-Yag یا هر دو با هم بر اساس پارامترهای پیشنهادی کارخانه سازنده دستگاه در نیمه های لاترال و مدیال ساق پا تحت درمان قرار گرفتند و پس از 1 و 8 ماه بعد از آخرین جلسه درمان، پی گیری شدند. تعداد موها در هر جلسه ویزیت با بررسی تصویرهای تهیه شده وسیله دوربین دیجیتال و نیز با دستگاه Visiomed شمرده شد و میزان کاهش مو به درصد از تفاضل تعداد مو در یک سانتی متر مربع در جلسه اول و آخر، تقسیم بر تعداد مو در یک سانتی متر مربع در جلسه اول محاسبه شد. شدت درد با اندکس VAS و میزان عوارض جانبی (تاول، اسکار، تغییرهای پیگمانتاسیون) در هر ویزیت ثبت و یافته ها با آزمون ANOVA و post hoc توکی و مربع کای تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: 15 نفر مطالعه را به پایان رساندند و 10 نفر دیگر به دلایل مختلف (عوارض جانبی شامل بروز تاول در 2 بیمار و نداشتن تمایل به ادامه در 8 نفر) از مطالعه خارج شدند. میانگین کاهش تعداد موها در نواحی درمان شده 8 ماه پس از آخرین جلسه با لیزر آلکساندریت، Nd-YAG و آلکساندریت + Nd-YAG با معیار Visiomed به ترتیب 21.09 61.96، 23.40 6.0.3 و 21.23 68.05 درصد و با دوربین دیجیتال به ترتیب 11.62 85.99، 16.57 73.60 و 18.08 79.61 درصد بود. اختلاف بین دستگاه ها در هیچ مورد از نظر آماری معنی دار نبود (ANOVA, P>0.05). مقایسه دو به دوی دستگاه ها (Tukey test) نیز بین آن ها هیچ اختلاف معنی داری را نشان نداد. میزان بروز عوارض جانبی (هیپرپیگمانتاسیون) و درد به صورت معنی دار در گروهی که به صورت توام با هر دو لیزر درمان شده بودند بیش تر بود.نتیجه گیری: هر دو سیستم لیزر آلکساندریت و Nd-YAG در از بین بردن دایمی موها بسیار موثر و کم عارضه هستند ولی استفاده توام هر دو لیزر به افزایش کارآیی منجر نمی شود ولی خطر عوارض جانبی را افزایش می دهد.