مجله پزشکی هرمزگان
سال:1387 | دوره:12 | شماره:3 |تعداد مقالات:14

مقدمه: به منظور کنترل بیماریهایی که از طریق ناقلین به انسان و دام منتقل می شوند، به تحقیقات زیادی جهت شناسایی ناقل و روشهای مبارزه با آن نیاز می باشد. این تحقیقات با پرورش کلنی های آزمایشگاهی ناقلین مالاریا، لیشمانیوز و دیگر بندپایان خونخوار امکان پذیر خواهد بود. هدف از انجام این مطالعه، پرورش انبوه آنوفل استفنسی به روش تغذیه مصنوعی با استفاده از خون انسان در انسکتاریوم ناقلین مالاریای دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران بوده است.روش کار: به منظور تغذیه مصنوعی آنوفل استفنسی، دستگاهی که از اجزای ترموستات دیجیتالی با سنسور، المنت، کنتاکتور و یک عدد آهن ربا تشکیل شده بود، تهیه گردید. غشای مصنوعی مورد استفاده پارافیلم “M” و خون مورد استفاده خون کامل انسان بود. خون در داخل درب نوشابه ای که روی آن با پارافیلم “M” پوشانده شده بود بر روی سطح قفس قرار داده می شد، بطور غیر مسقیم با المنت گرم می گردید و سپس در دمای ثابت 37°C مورد تغذیه آنوفل استفنسی قرار می گرفت.نتایج: در این مطالعه آنوفل استفنسی طی سه نسل متوالی بدون حضور میزبان زنده در شرایط آزمایشگاه، به روش تغذیه مصنوعی با خون انسان پرورش داده شد. درصد خونخواری پشه ها بین %47.7 تا %64 و میانگین دفعات خونخواری و تخم ریزی ماده ها بترتیب 10 و 9 بار بود. در طول مدت پرورش، لاروها فاقد مرگ و میر بوده و کلیه پوپ ها به حشره بالغ تبدیل شدند. درصد جنسیت %51.6 نر و %48.4 ماده بود که اختلاف معنی داری بین تعداد پشه نر و ماده در سه نسل پشه پرورش داده شده مشاهده نشد (P<0.05). میانگین طول عمر پشه های ماده 35-39 روز بود. نسبت جمعیت نسل دوم و سوم، به ترتیب معادل 6 و 25 برابر نسل اول بود.نتیجه گیری: نتایج این بررسی نشان داد که با استفاده از این روش، در کوتاه مدت می توان آنوفل استفنسی را در شرایط آزمایشگاه بدون حضور میزبان زنده به صورت انبوه پرورش داد و زمینه مناسبی را برای مطالعه عوامل مربوط به حشره و انگل فراهم نمود.

مقدمه: استفاده از درن در اعمال جراحی غیر عفونی ارتوپدی بصورت معمول و بدون پایه محکم علمی انجام می گیرد. این مطالعه به منظور اثر بخشی درن همووک در اینگونه اعمال جراحی انجام شد.روش کار: در این کارآزمایی بالینی، 141 بیمار مراجعه کننده به بیمارستان دکتر باهنر کرمان در فاصله زمانی مهرماه 1383 تا اردیبهشت ماه 1384 که باید تحت عمل جراحی تروماتولوژی قرار می گرفتند، بطور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. در گروه اول (102 زخم)، پس از اتمام عمل جراحی در زخم یک درن همووک گذاشته و در گروه دوم (113 زخم) از گذاشتن درن خودداری شد. در پایان، داده ها با آزمون های T و مجذور کای و توسط نرم افزاری آماری SPSSI5 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج: در پایان دوره پیگیری، 5 نفر از گروه بدون درن (%4.4) و 2 نفر از گروه با درن (%2) دچار عفونت عمقی شده بودند که تفاوت مشاهده شده بین دو گروه معنی دار نبود. هماتوم شدید (محتاج تخلیه) فقط در یک بیمار از گروه بدون درن اتفاق افتاد. همچنین اگر در گروه بدون درن نیاز به مسکن در 48 ساعت اول پس از عمل 70 مورد از گروه بدون درن (%61.9) و 58 مورد از گروه درن دار (%56.9) و نیاز به تعویض پانسمان به علت خیس شدن در 24 ساعت اول 27 مورد از گروه بدون درن (%24.5) و 19 مورد از گروه درن دار (%18.6) افزایش یافته بود ولی تفاوت دو گروه از نظر آماری در هیچ یک از این موارد معنی دار نبود.نتیجه گیری: با توجه به این نتایج به نظر می رسد درن همووک نمی تواند در جلوگیری از درد پس از عمل، خونریزی از زخم در 24 ساعت اول، جلوگیری از تشکیل هماتوم و عفونت پس از عمل در یک سال اول پس از اعمال جراحی تروماتولوژی در ارتوپدی موثر باشد. نیاز به مطالعات وسیع تر در این زمینه کاملا محسوس است و تا آن زمان استفاده از درن گزینه معقولانه ای به نظر می رسد.

مقدمه: تاکنون هیچ مطالعه ای ارتباط بین سطح سرمی منیزیم بیماران بستری را با مرگ و میر و معلولیت آنها در واحد مراقبت های ویژه بیان نکرده است. هدف از این مطالعه تعیین میزان شیوع هیپومنیزیمی بدو بستری در واحد مراقبت های ویژه و ارتباط آن با اختلال عملکرد اعضای بدن، طول مدت بستری و مرگ و میر بود.روش کار: این مطالعه مقطعی روی 100 بیمار بالای 16 سال که طی 2 سال در واحد مراقبت های ویژه داخلی - جراحی بیمارستان های دانشگاهی پذیرش شده بودند، انجام شد. در این بررسی ابتدا سطح سرمی توتال منیزیم بدو بستری در واحد مراقبت های ویژه مشخص شد و سپس ارتباط آن با نیاز به ونتیلاتور، مدت تهویه مکانیکی، مدت بستری در واحد مراقبت های ویژه بیمارستان و سایر اختلال های الکترولیتی تعیین گردید.نتایج: نتایج نشان داد در بدو مراجعه اولیه به واحد مراقبت های ویژه، سطح سرمی منیزیم در %51 بیماران پایین و در %49 طبیعی بود. بین میزان مرگ و میر و طول مدت بستری در بیمارستان یا واحد مراقبت های ویژه، تفاوت معنی داری در دو گروه از بیماران وجود داشت (P<0.05). همچنین کاهش منیزیم در موارد هیپوگلیسمی توتال، هیپوکالمی و هیپوناتومی شایع تر بود. در مقایسه با سطح سرمی منیزیوم نرمال، بیماران با هیپومنیزیمی حین پذیرش در واحد مراقبت های ویژه با ضریب آپاچی 2 و سوفا بالاتر (p<0.01) و حداکثر ضریب سوفا در طی مدت بستری در واحد مراقبت های ویژه نیز بالاتر و نیاز به ونتیلاتور و مدت تهویه مکانیکی نیز بیشتر بود. منحنی راک نمره سوفا نسبت به نمره آپاچی 2 در هیپومنیزیمی نتایج بهتری را نشان داد. افزایش پنج واحدی نمره آپاچی 2 یا سوفا بدو بستری در واحد مراقبت های ویژه باعث افزایش احتمال نسبی هیپومنیزیمی با فاکتور 0.12 و 0.16 شد.نتیجه گیری: رخداد هیپومنیزیمی در دوران بستری همراه با پیش آگهی بدتری است. مانیتورینگ دقیق سطح سرمی منیزیم در واحد مراقبت های ویژه در تعیین پیش آگهی و درمان بعدی موثر است.

مقدمه: برخی از بیماران با دردهای مزمن مدعی هستند مصرف بعضی از غذاها، دردهای آنها را تحت تاثیر قرار می دهد و از طرفی اثرات ضد التهابی و ضددرد برخی از غذاها و به خصوص میوه ها به اثبات رسیده است. هدف این مطالعه، بررسی اثر مصرف انواع غذاها روی درد بوده است.روش کار: مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی و به صورت منطقی بوده و جامعه هدف بیماران مراجعه کننده با دردهای مزمن اسکلتی- عضلانی به کلینیک روماتولوژی شهرستان یزد بود. روش جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه و به صورت جداول دارای اطلاعات دموگرافیک بیماران و 97 ماده غذایی و تعیین نوع و میزان اثر آنها بود. روش نمونه گیری به صورت ساده با تکمیل پرسشنامه تا کامل شدن حجم نمونه (455 بیمار) ادامه یافت و تحلیل آماری داده ها توسط نرم افزار SPSS-13 انجام شد.نتایج: از 455 بیمار شرکت کننده، 228 نفر (%50.10) اعتقاد داشتند که مصرف غذاها بر درد موثرند. سن بیماران با میانگین 44.95 سال از 14 تا 81 سال بود. 263 بیمار (%57.8) درد مکانیکال، 164 (%36) درد التهابی و 28 نفر (%6.2) از دیگر انواع درد رنج می بردند. در گروه فرآورده های گوشتی بیشتر بیماران گوشت گاو (%32.9 تشدید و %1.3 تسکین) و سوسیس و کالباس (%10.1 تشدید و %0.9 تسکین) را سبب تشدید دردشان می دانستند. از میوه ها خیار سبز (%31.6 تشدید و %4.4 تسکین)، هندوانه (%30.3 تشدید و %6.6 تسکین) و برخی میوه های ترش مزه نیز سبب تشدید درد شده بودند. بیماران تمام مغزهای آجیل از جمله انواع بادام، گردو، فندق و پسته را بیشتر سبب تسکین درد می دانستند و در مورد گردو از همه بارزتر بود (%37.7 تسکین و %0.4 تشدید).نتیجه گیری: به نظر می رسد امساک از برخی خوردنی ها و آشامیدنی ها می توانند در کنترل بهتر دردهای مزمن در بیماران انتخاب شده موثر باشند و معمولا این غذاها در فرهنگ سنتی ما به عنوان غذاهای سرد نامیده می شوند. دیدگاه های بیماران در خصوص اثر عوامل غیر دارویی بر درد، سرآغازی برای کار آزمایی های بالینی و کشف نادانسته های بیشتری در این زمینه می باشد.

مقدمه: سرنوشت بیماری پرکاری تیروئید تحت بالینی که بصورت سطوح سرکوب شده TSH و نرمال T3 و T4 تعریف می گردد، بطور کامل شناخته شده نیست و در مورد نحوه برخورد با آن اختلاف نظر وجود دارد. این مطالعه به بررسی سیر بیماری بدون مداخله درمانی به مدت 6 ماه پرداخته است.روش کار: 285 نفر از افراد تحت پوشش مطالعه قند و لیپید تهران که در بررسی های اولیه TSH≤0.3 mu/L و T3,T4 نرمال داشتند مورد بررسی قرار گرفتند. در این افراد آزمایش عملکرد تیروئید مجددا انجام شد و جهت تایید تشخیص در افرادی که آزمایش مجدد آنها TSH≤0.3 mu/L را نشان داد، تست TRH انجام گرفت. در پایان، 20 نفر شرایط ورود به مطالعه شامل TSH≤0.3 mu/L و افزایش TSH کمتر از 1 mu/L پس از تست TRH را پیدا کردند. این افراد به مدت 6 ماه و در ماههای اول، دوم و ششم بدون مداخله درمانی مورد بررسی مجدد قرار گرفتند.نتایج: متوسط سن افراد 13±48 سال بود و 12 نفر زن در زمان ورود به مطالعه میانگین TSH سرم 0.2±0.1 mu/L و سطوح T3,T4 نرمال بود. افزایش معنی دار میانگین TSH در ماههای اول و دوم به ترتیب 0.7±0.1 mu/L و (P<0.01), 0.6±0.2 mu/L نسبت به ماه اول دیده شد ولی در ماه ششم پیگیری، مجددا TSH به حدود ماه اول رسید (0.3±0.5 mu/L) که با میانگین TSH در زمان ورود به مطالعه تفاوت معنی داری نداشت. در طول مدت مطالعه تغییرات معنی دار در سطح T4 و T3 دیده نشد.نتیجه گیری: سیر پرکاری تیروئید تحت بالینی بصورت کامل قابل پیش بینی نبوده و نرمال بودن سطوح TSH نمی تواند وضعیت یوتیروئیدی را در ماههای بعدی تضمین کند.

مقدمه: تهوع و استفراغ از شایعترین عوارض دوران بارداری است که اغلب مورد توجه قرار نمی گیرد. مصرف داروهای شیمیایی بخصوص در هفته های اول بارداری سبب بروز نگرانی در مادر و خانواده او به دلیل خطر تراتوژنیسیته می شود. استفاده از گیاهان دارویی نگرانی های مصرف داروهای شیمیایی را در بر ندارد. این مطالعه یک کارآزمایی بالینی دوسوکور است که با هدف بررسی تاثیر کپسول زنجبیل در درمان تهوع و استفراغ بارداری و مقایسه آن با ویتامین B6 انجام شده است.روش کار: در این مطالعه در مدت 11 ماه، 80 نفر از زنان باردار تک قلو با سن حاملگی کمتر از 20 هفته که دچار تهوع و استفراغ بارداری بوده و تاکنون تحت درمان قرار نگرفته بودند انتخاب شدند و پس از تقسیم در دو گروه بطور تصادفی تحت درمان با زنجبیل و ویتامین B6 (4 بار در روز به مدت 4 روز) قرار گرفتند. شدت تهوع و دفعات تهوع و استفراغ بر اساس نمودار دیداری 24 ساعت قبل از درمان و در طی روزهای درمان سنجیده شد. هفت روز پس از درمان، نحوه پاسخ به درمان با استفاده از مقیاس 5 قسمتی لیکرت سنجیده شد. نتایج حاصل از پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون T و ویل کاکسون مورد بررسی قرار گرفت. و (P<0.05) معنی دار تلقی شد.نتایج: نتایج حاصل بیانگر تاثیر زنجبیل در کاهش شدت تهوع (p<0.001) و دفعات تهوع (P<0.006) و استفراغ بارداری (p<0.0001) بود. تفاوت معنی داری بین دو گروه در کاهش شدت تهوع، دفعات تهوع و دفعات استفراغ مشاهده نشد.نتیجه گیری: نتایج مطالعه بیانگر آن است که زنجبیل در درمان تهوع و استفراغ بارداری موثر است ولی مصرف آن نیاز به مطالعات گسترده تری جهت تعیین دوز مناسب دارو و بررسی عوارض مادری و جنینی در نتیجه مصرف آن دارد.

مقدمه: وضعیت تغذیه ای مادر یکی از مهمترین فاکتورهای موثر بر رشد جنین می باشد. ریزمغذی ها مانند روی تاثیرات بیولوژیک متفاوتی بر مادر و جنین می گذارند. هدف از انجام این تعیین اثر تجویز مکمل روی در دوران بارداری بر شاخص های وزن، قد و دور سر نوزادان بود.روش کار: در این مطالعه تجربی دو سویه کور، مادران باردار سه شهرستان اصفهان، نجف آباد و برخوردار در دو گروه 229 و 146 نفری از هفته 14-18 حاملگی وارد مطالعه شدند و تا پایان بارداری روزانه به ترتیب یک عدد قرص 50 میلی گرمی سولفات روی یا دارونما دریافت نمودند. هر مادر باردار ماهیانه مراقبت شده و دارو دریافت می نمود. داده ها با آزمون های t، من ویتنی و کای اسکوئر تجزیه و تحلیل شدند.نتایج: دو گروه نوزادان از لحاظ متغیر های مربوط به مادر مشابه بودند. میانگین وزن، قد و دور سر به ترتیب در نوزادان گروه سولفات روی 3.11 کیلوگرم و 49.82 و 34.17 سانتی متر و در گروه دارونما 3.09 کیلوگرم و 49.48 و 34.48 سانتی متر بود. هیچ گونه تفاوت قابل ملاحظه آماری بین شاخص های رشدی نوزادان دو گروه شاهد نگردید. 6.8 نوزادان گروه سولفات روی و 7.4 درصد نوزادان گروه دارونما وزن کمتر از 2500 گرم داشتند که از این نظر نیز تفاوت قابل ملاحظه ای مشاهده نشد.نتیجه گیری: علی رغم کمبود روی و سوء تغذیه، تجویز روی تاثیری بر وزن و قد نوزادان این گروه از مادران نداشت. متا آنالیز تحقیقات مشابه نتیجه یکسانی را نیز نشان داده است، ولی در بعضی از تحقیقات، تجویز روی به مادران باردار اثربخش بوده است.

مقدمه: اهمیت تغذیه با شیر مادر در دو سال نخست زندگی بر همگان واضح است ولی در سال دوم، شیر مادر به تنهایی پاسخگوی نیازهای تغذیه ای کودک نمی باشد. %70 انرژی مورد نیاز روزانه در سال دوم از غذای کمکی تامین می شود و به نظر می رسد اجرای ناصحیح از شیر گرفتن، دریافت کالری مورد نیاز کودک را محدود و تقاضای وی را به شیر مادر افزایش می دهد. هدف این مطالعه تعیین ارتباط بین دفعات شیردهی با رشد کودک در سال دوم تولد است.روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی- مقطعی بوده و جمعیت مورد مطالعه، 404 کودک 2-1 ساله مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان رفسنجان بود. روش نمونه گیری تصادفی ساده بود. اطلاعات بوسیله پرسشنامه کامل شد و قد و وزن کودک توسط پژوهشگر اندازه گیری و تعداد دفعات شیردهی در طول شبانه روز ثبت شد. برای بررسی ارتباط بین تعداد دفعات شیردهی در روز و رشد کودک از آزمونهای کای دو و آزمون دقیق فیشر استفاده شد.نتایج: این بررسی نشان داد که بین تعداد دفعات شیردهی در روز و رشد قدی کودک با P=0.009 ارتباط معناداری وجود دارد. ولی بین تعداد دفعات شیر دهی در روز و رشد وزنی کودک ارتباط معناداری دیده نشد.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد غذای تکمیلی کالری کافی را برای کودک تامین نکرده و باعث تقاضای بیشتر کودک به شیر مادر می شود و در سال دوم با کوتاهی قد کودک همراه خواهد بود. بنابراین پیشنهاد می شود با تاکید بر استفاده از شیر مادر در سال دوم و آموزش بیشتر مادران در استفاده صحیح از غذای تکمیلی، روند رشد طبیعی کودک تامین شود.

مقدمه: انسداد مجرای اشکی یکی از اختلالات شایع در شیرخواران و کودکان می باشد که حدود 20 درصد از شیرخواران در طی سال اول تولد از آن رنج می برند. هدف از این مطالعه تعیین میزان موفقیت ماساژ در رفع انسداد مجرای اشکی کودکان 0-24 ماه می باشد.روش کار: 45 کودک که دچار انسداد مجرای اشکی بودند، در اولین مراجعه توسط چشم پزشک مربوطه، تحت ماساژ کیسه اشکی قرار گرفتند. سپس به فاصله یک هفته ضمن بررسی بهبودی، ماساژ تکرار گردید.نتایج: به طور کلی میزان بهبودی در تمام رده های سنی %84.4 بود. اما در کودکان 2-8 ماه، %100 و در کودکان 9-12 ماه، %75 و در کودکان 13-24 ماه نیز %100 بود. تنها یک کودک به درمان جواب نداد. در این مطالعه تعداد دختران نسبت به پسران بیشتر بود و گرفتاری چشم چپ نسبت به چشم راست شایع تر بود.نتیجه گیری: ماساژ کیسه اشکی توسط چشم پزشک در کلینیک، شانس بهبودی در کودکان زیر 24 ماه را افزایش داده و مداخله جراحی را حتی الامکان به حداقل می رساند.

مقدمه: تحلیل استنادی شاخه ای از کتاب سنجی است که با استفاده از آن می توان نیازهای اطلاعاتی و رفتارهای اطلاع یابی جامعه استفاده کننده از منابع کتابخانه ای خاص را ارزیابی نمود. هدف از این مطالعه تحلیل استنادی فهرست مآخذ پایان نامه های دکترای تخصصی دفاع شده در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی هرمزگان به منظور تعیین میزان استفاده از انواع مدارک اعم از کتاب و مجله علمی و سن و زبان آنها و میزان مطابقت آنها با مجموعه کتابخانه مرکزی دانشگاه است.روش کار: در این مطالعه کلیه 55 پایان نامه دکترای تخصصی دفاع شده در سالهای 1383-1376 موجود در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی هرمزگان به صورت موردی انتخاب شدند و فهرست مآخذ آنها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این بررسی اطلاعات منابع استناد شده نظیر سال نشر، نوع مدرک و زبان آنها ثبت شد. برای شناسایی عناوین اختصاری مجلات از فهرست مجلات نمایه شده در ایندکس مدیکوس استفاده شد. سپس نتایج با موجودی مجلات کتابخانه مرکزی مقایسه شد.نتایج: از 977 مدرک مورد استناد بالاترین تعداد استناد ها به مجلات خارجی با 57.11 درصد (588 مورد) تعلق داشت. پس از آن کتاب های خارجی با 25.8 درصد (245 مورد) استناد بیشترین میزان استناد را به خود اختصاص داده بودند. زبان عمده مدارک مورد استناد انگلیسی بود (95.18 درصد) و تنها 4.19 درصد مدارک مورد استناد به زبان فارسی بود. به طور میانگین کلیه مدارک مورد استناد اعم از فارسی و انگلیسی نسبت به متن 8 سال کهنه تر بودند.نتیجه گیری: عدم وجود خدمات چکیده نویسی و نمایه سازی جامع در زمینه آثار فارسی می تواند یکی از دلایل کم بودن تعداد استنادها به مدارک فارسی باشد. با خرید تعداد اندکی از مجلات، نویسندگان پایان نامه ها می توانند به درصد قابل توجه ای از محتوای مقالات مورد نیاز خود دست یابند.