مجله مطالعات علوم پزشکی
سال:1394 | دوره:26 | شماره:7 |تعداد مقالات:13

پیش زمینه و هدف: زخم پپتیک بیماری با شیوع بالا در دنیا می باشد و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مسوول ایجاد  15-25درصد زخم های معده می باشد. این مطالعه به منظور مقایسه اثر ویتامین E خوراکی بر زخم معده ناشی از آسپرین از راه خوراکی و تزریقی در موش رت انجام شد. مواد و روش ها: مطالعه به صورت مداخله ای (آزمایشگاهی) روی 30 سر موش صحرایی نر (رت) با وزن 20±200 انجام گردید که به صورت تصادفی به 5 گروه تقسیم شدند شامل گروه کنترل، گروه دریافت کننده200 mg/kg  آسپرین خوراکی، گروه دریافت کننده 200 mg/kg آسپرین تزریقی، گروه دریافت کننده ویتامین E با دوز 100 mg/kg نیم ساعت قبل از دریافت آسپرین خوراکی و گروه دریافت کننده ویتامین E با دوز 100 mg/kg نیم ساعت قبل از دریافت آسپرین تزریقی بودند. عدد J. Score حاصله به صورت J. Score ±S.E.M گزارش شد و مقایسه بین داده ها با استفاده از آزمون t استودنت و ANOVA صورت گرفت و p<0.05 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: ازلحاظ میزان زخم زایی، J. Score زخم های حاصل از تجویز آسپیرین تزریقی شدیدتر و بالاتر بود (18.83±0.5)، در رتبه بعدی J. Score زخم های حاصل از تجویز آسپیرین خوراکی (16.1±0.6)، پس ازآن J. Score ویتامین E + آسپیرین تزریقی با (8.6±0.3) و J. Score گروه ویتامین E + آسپیرین خوراکی با (7.3±0.4) کمترین میزان بود. بحث و نتیجه گیری: کاهش معنی داری در کاهش زخم زایی آسپیرین در گروه هایی که قبل تزریق آسپیرین، ویتامین E به صورت خوراکی به موش ها داده شده بود، مشاهده شد (p<0.05).

پیش زمینه و هدف: هدف اصلی از انجام این مطالعه، بررسی میزان تاثیر انرژی فوتون های تابشی (6 و 15 مگاولت) و همچنین تعداد میدان های تابشی (3 و 4 میدان) بر توزیع دوز تومور و دوز دریافتی بافت های در معرض خطر در رادیوتراپی سرطان مثانه است. مواد و روش ها: در این مطالعه از اطلاعات تصاویر سی تی اسکن 12 بیمار مرد مبتلا به سرطان مثانه استفاده گردید. برای هریک از بیماران 8 سناریوی مختلف تابشی (با انرژی های 6 و 15 مگاولت و بیناب های تابشی سه میدان و چهار میدان)، طراحی و دوز کلی 6100 سانتی گری (4500 سانتی گری لگن و 1600 سانتی گری مثانه) منظور شد. یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که استفاده از انرژی های 15 مگاولت برای تابش کل لگن و مثانه با به کارگیری 3 میدان تابشی به بیشینه یکنواختی و همگنی دوز در بافت تحت تابش می انجامد. همچنین استفاده از انرژی 15 مگاولت برای تابش کل لگن و مثانه و به کارگیری 4 میدان تابشی منجر به کاهش میانگین دوز تجمعی در پروستات و سر استخوان های ران می گردد. درعین حال به منظور کاهش دوز میانگین تجمعی رکتوم در پرتودرمانی مثانه، بهتر است از 3 میدان تابشی با انرژی 15 مگاولت برای لگن و 6 مگاولت برای مثانه استفاده گردد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان دهنده تاثیر قابل توجه انتخاب مناسب انرژی فوتون و تعداد میدان های تابشی بر چگونگی توزیع دوز در بافت تومورال و همچنین دوز تجمعی بافت های در معرض خطر در پرتودرمانی سرطان مثانه می باشد.

پیش زمینه و هدف: کاتکول به عنوان یک ترکیب فنلی، سرطان زا و سمی مطرح بوده و از طریق فاضلاب های صنایع مختلف وارد محیط زیست می شود. هدف اصلی این طرح، بررسی کارایی فرایند ازنی در حذف کاتکول از آب هست. مواد و روش کار: برای تعیین غلظت کاتکول از دستگاه کروماتوگرافی گازی با فشار بالا (HPLC) استفاده گردید. غلظت ازن و اکسیژن موردنیاز شیمیایی (COD) با روش های استاندارد انجام گرفت.یافته ها: کارایی فرایند ازن زنی در تجزیه کاتکول تحت شرایط بهینه (10 pH، غلظت 100 mg/L، دوز ازن زنی2.1 mg/min  و زمان واکنش  100% (20 minبود. بحث و نتیجه گیری: این فرایند تا غلظت100 mg/L  می تواند به عنوان فرایند مستقل در تصفیه آب های آلوده به کاتکول مورداستفاده قرار گیرد. همچنین به علت داشتن اثر هم افزایی فرایند ازن زنی با فرایندهای بیولوژیک، درصورتی که غلظت کاتکول از 1000 mg/L کمتر باشد، این فرایند می تواند به عنوان پیش تصفیه مورداستفاده قرار گیرد. بنابراین فرایند ازن زنی می تواند به عنوان یک فرایند تصفیه مستقل و فرایند پیش تصفیه برای تجزیه و معدنی سازی ترکیبات شیمیایی سمی و مقاوم به تجزیه بیولوژیکی مطرح باشد.

پیش زمینه و هدف: سندروم تخمدان پلی سیستیک (PCOS) شایع ترین ناهنجاری آندوکرینی با علتی ناشناخته است که 5 الی 10 درصد زنان را در سنین باروری مبتلا می سازد. قابل استنادترین نشانه برای وجود تخمدان پلی سیستیک، افزایش آندروژن های خونی (هایپرآندروژنیسم) می باشد که باعث ایجاد عوارضی مانند قاعدگی نامنظم، پرمویی، عدم تخمک گذاری، نقص در لانه گزینی و غیره می شود هدف از این مطالعه بررسی اثر شیرین بیان بر عوارض بافتی و هورمونی هایپرآندروژنیسم ایجادشده توسط PCOS تجربی می باشد. مواد و روش کار: 60 قطعه موش سوری به 6 گروه تقسیم شدند: گروه های کنترل، هایپرآندروژن، تیمار 1 150 mg/kg))، تیمار 2 300 mg/kg))، تیمار(450 mg/kg) 3  و تجویز شیرین بیان تنها با دوز 450 mg/kg صورت گرفت. گروه های هایپرآندروژن و تیمار 21 روز متوالی لتروزول با دوز 2 mg/kg از طریق خوراکی دریافت کردند. گروه های تیماری دو ساعت بعد عصاره را از طریق خوراکی دریافت کردند. بعد از پایان دوره درمان بعد از بی هوشی از حیوانات خون گیری و نمونه های سرمی جهت مطالعات هورمونی تهیه شد. بعد از آسان کشی نمونه های شاخ رحم جهت مطالعات بافتی در نظر گرفته شد. یافته ها: مقایسه نتایج گروه های مختلف نشان داد که در گروه هایپرآندروژن پارامترهای بافت شناسی شاخ رحم شامل قطر، ضخامت دیواره، اپیتلیوم و آندومتر رحم به شدت افت کرده بود. همچنین نتایج حاصل از بررسی آزمایشات هورمونی نیز نشان دهنده افزایش میزان هورمون تستوسترون در گروه های دریافت کننده لتروزول بود. عصاره شیرین بیان توانسته بود اثرات محافظتی نسبی داشته باشد (P<0.05). بحث و نتیجه گیری: به طورکلی می توان نتیجه گرفت که تجویز عصاره هیدروالکلی شیرین بیان در دوز مناسب، به دلیل مواد موثره مختلف ازجمله خاصیت آنتی اکسیدانتی خود اثرات سوء هایپرآندروژنیسم بر دستگاه تناسلی موش ماده را بهبود بخشیده است.

پیش زمینه و هدف: پلانتار فاسئیت دردی است که در اثر التهاب محل اتصال فاسیای پلانتار به قسمت داخلی توبروزیته کالکانئوس ایجاد می شود. هدف از این مطالعه تعیین اثرات شوک درمانی رادیال با انرژی بالا بر روی بهبود سه متغیر درد، فانکشن روزانه و رضایت بیماران و مقایسه آن با تزریقات موضعی کورتیکواستروئید در درمان التهاب مزمن فاسیای کف پا بود.مواد و روش کار: در یک کارآزمایی بالینی تصادفی مقایسه ای در مرکز تحقیقات طب فیزیکی و توان بخشی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، 40 بیمار مبتلا به پلانتار فاسئیت مزمن به طور تصادفی به دو گروه 20 نفره شوک درمانی رادیال با انرژی بالا به مدت 5 جلسه با شدت 0.2 میلی ژول بر میلی متر مربع و گروه تزریق موضعی شامل یک نوبت تزریق کورتیکواستروئید دپومدرول تقسیم شدند. شدت درد بر اساس مقیاس آنالوگ بصری در دو حالت صبحگاهی و در طول روز، فانکشن روزانه بر اساس پرسشنامه ایندکس عملکردی پا میزان رضایت با نظرسنجی از بیماران تعیین شد. بیماران در ابتدای مطالعه و در هفته های 4 و 8 پس از درمان موردبررسی و آنالیز قرار گرفتند.یافته ها: در این مطالعه 40 بیمار شامل 33 نفر زن و 7 نفر مرد با میانگین سنی 42.85±8.62 مبتلا به پلانتار فاسئیت را در دو گروه درمان شوک درمانی و تزریقات موضعی کورتیکواستروئید مورد مقایسه قرار دادیم. تفاوت معنی داری بین میانگین درد صبحگاهی و روزانه و FFI بیماران در بدو مطالعه، یک و دو ماه بعد در بین دو گروه وجود نداشت.کاهش معنی داری در میزان درد صبحگاهی، روزانه و ایندکس عملکردی پا بیماران هر دو گروه در طول درمان وجود داشت (P<0.001). میزان کاهش درد در پایان دو ماه در گروه شوک درمانی بالای 60 درصد و در مورد بهبود فانکشن در حد 67.4 درصد بود و در گروه تزریق آستروئید نزدیک به 50 درصد بهبود درد و فانکشن حاصل شد. هرچند تفاوت معنی دار آماری ازنظر میزان این تغییرات بین دو گروه به دست نیامد.(P=0.068, 0.081) نتیجه گیری: هر دو درمان شوک درمانی و تزریق موضعی آستروئید در درمان پلانتار فاسئیت مزمن در کاهش درد و بهبود فانکشن روزانه بیماران تا دو ماه پس از درمان موثرند بدون آنکه تفاوت واضحی در اثربخشی درمانی داشته باشند. لیکن درمان شوک درمانی به دلیل درصد بهبودی بیشتر و رضایت بالای بیماران به عنوان درمان ارجح بیشتر توصیه می گردد.

پیش زمینه و هدف: با توجه به عوارض جانبی داروهای شیمیایی و گرانی آن ها، امروزه توجه زیادی به گیاهان دارویی می شود که شوید یکی از این گیاهان است. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر ضددردی عصاره هیدروالکلی گیاه شوید با حضور و عدم حضور مورفین تزریقی در موش نر با استفاده از آزمون فرمالین بود.روش کار: در این مطالعه تجربی تعداد 28 سر موش کوچک آزمایشگاهی به 4 گروه کنترل، گروه مورفین (کنترل مثبت)، گروه شوید، گروه شوید + مورفین تقسیم و مورداستفاده قرار گرفتند. عصاره هیدروالکلی شوید با دوز 500 میلی گرم در لیتر آب آشامیدنی به مدت 30 روز به حیوانات داده شد. در گروه کنترل مثبت از مورفین با دوز 10 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن با تزریق تک دوز زیر جلدی استفاده شد. برای به دست آوردن نمره درد از آزمون فرمالین با تزریق 0.02 میلی لیتر فرمالین 5 درصد به انگشت چهارم دست راست حیوان استفاده شد.یافته ها: این پژوهش نشان داد که عصاره هیدروالکلی گیاه شوید به روش خوراکی باعث کاهش معنی دار نمره درد در فاز حاد و مزمن درد در آزمون فرمالین می شود. استفاده همزمان عصاره هیدروالکلی گیاه شوید و مورفین اثرات ضد دردی چشمگیرتری داشت.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش اثرات ضددردی شوید مربوط به ترکیبات موجود در آن را تائید می کند و همچنین عصاره این گیاه اثرات ضددردی مورفین را افزایش می دهد.

پیش زمینه و هدف: تیروکسین به عنوان ترکیب حیاتی جهت تکامل مغز جنین در اوایل دوران بارداری ضروری می باشد. کمبودید در دوران بارداری می تواند منجر به هیپوتیروئیدیسم مادر و آسیب در رشد عصبی جنین شود. این مطالعه با هدف بررسی روند تغییرات میزانید دفعی (UIC) در طول بارداری زنان در ناحیه روستایی (زیوه) شهرستان ارومیه انجام گردید.مواد و روش کار: در این مطالعه توصیفی کاربردی، 107 زن باردار (17 سال < سن) در سه ماهه اول بارداری (12 هفته >) وارد مطالعه و نمونه ادرار تصادفی جمع آوری شد. غلظتید ادراری بر اساس واکنش ساندل- کولتف انجام و تجزیه تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار 22.0 SPSS آنالیز شد.یافته ها: میانگین سن جمعیت مورد مطالعه 5±26 سال بود. میانه UIC در سه ماهه اول، دوم و سوم بارداری، 62، 130 و 90 mg/L بود. آزمون اندازه گیری مکرر تفاوت معنی داری، در بین میانه های UIC در سه مرحله بارداری (P<0.001) نشان داد. فراوانی کمبود (UIC کمتر از 150 mg/L) در سه ماهه اول، دوم و سوم به ترتیب 98 درصد، 67 درصد و 80 درصد بود.بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که 81 درصد زنان باردار بخش زیوه شهرستان ارومیه بر با کمبودید خفیف تا متوسط (UIC£150 mg/L) دارند. همچنین، افزایش چشمگیری در میانه UIC سه ماهه دوم در مقایسه با سه ماهه اول و سوم وجود داشت. الگوی UIC حاضر با الگوی به دست آمده از مناطق کفایتید در ایران متفاوت بود. این تفاوت ممکن است بیانگر تاثیر کل ذخایرید بدن بر روی الگوی UIC در طول دوران بارداری باشد. بنابراین، تامینید کافی مادران باردار به ویژه در سه ماهه اول برای سلامت جنین حیاتی بوده و بایستی در اولویت های برنامه کاری سازمان های بهداشتی به منظور جلوگیری از عقب ماندگی روانی، اختلال در رشد و افزایش مرگ ومیر در میان کودکان تازه متولد شده قرار گیرد.

پیش زمینه و هدف: علی رغم استفاده از واکسن ب.ث.ژ از سال 1921 تابه حال، هنوز بیماری سل به عنوان دومین عامل مرگ ومیر در بین بیماری های عفونی محسوب می گردد. با افزایش مقاومت عامل مولد سل (مایکوباکتریوم توبرکولوزیس) به آنتی بیوتیک های معمول و وسیع الطیف و همچنین با ظهور HIV و عفونت این ویروس با مایکوباکتریوم توبرکولوزیس، مقابله با این بیماری بیشتر به چالش کشیده شده است. شناخت آنتی ژن های موثر در ایمنی زایی محافظتی می تواند به عنوان کاندیدی برای طراحی واکسن های نوین باشد. ازجمله این آنتی ژن ها Ag85B و TB10.4 می باشد که با وزن مولکولی به ترتیب 30 و 10 کیلودالتون توسط لنفوسیت های T شناخته شده و سبب القاء پاسخ قوی Th1 و درنتیجه بالا بردن تولید IF-g می گردند. هدف از این تحقیق، ساخت کاست ژنی حاصل از تلفیق دو ژن فوق در درون وکتور pcDNA3 می باشد.مواد و روش ها: DNA متعلق به مایکوباکتریوم توبرکولوزیس سویه H37Rv به روش روتین استخراج گردید. ژنوم کدکننده این دو آنتی ژن توسط پرایمرهای اختصاصی به روش PCR تکثیر و سپس تلفیق گردید و پس از هضم آنزیمی درون وکتور یوکاریوتی pcDNA3 کلون گردید. پلاسمید نوترکیب فوق در باکتری E.coli DH5a ترنسفورم گردید و پس از تخلیص، توسط آنالیز آنزیمی و توالی یابی مورد تایید واقع شد.یافته ها: نتایج تعیین توالی و آنالیز آنزیمی تایید نمود که کلونینگ با موفقیت انجام شده است.بحث و نتیجه گیری: قطعات TB10.4 و Ag85B ترکیب گردید و در وکتور pcDNA3 با موفقیت کلون گردید. در مطالعات بعدی می توان بیان ژن را در رده سلولی ارزیابی نمود و از این کاست ژنی به عنوان واکسن DNA استفاده نمود.

پیش زمینه و هدف: دهیدراتاسیون می تواند منجر به تشدید زردی و بروز نارسایی کلیه گردد لذا ممکن است بین نارسایی کلیه وزردی نیز ارتباط باشد یکی از این عوامل مشترک بروز نارسایی حاد کلیه و زردی، دریافت ناکافی شیر است. هدف از انجام مطالعه حاضر شناخت ارتباط احتمالی میان دهیدراتاسیون ناشی از دریافت ناکافی، سیربالینی زردی و ازتمی پیش کلیوی (Prerenal) در نوزاد می باشد.مواد و روش کار: مطالعه حاضر یک پژوهش توصیفی است که در فاصله سال های 86 تا 92 بر روی 966 نوزاد مبتلا به زردی صورت گرفته است. جامعه پژوهش شامل تمامی نوزادان مبتلا به زردی مراجعه کننده به بخش مراقبت ویژه نوزادان بیمارستان قائم (عج) است که آزمون های بررسی عملکرد کلیه در آن ها صورت گرفته است. نوزادانی که سطح کراتینین (Cr) خونشان بیشتر از 1.2 میلی گرم بر دسی لیتر و سطح اوره (Urea) خونشان بیش از 40 میلی گرم بر دسی لیتر بود در گروه تجربی و کمتر از این مقادیر در گروه شاهد قرارگرفته اند. با در نظر گرفتن معیار ذکرشده 141 نوزاد در گروه کنترل و 141 نوزاد در گروه تجربی قرار گرفتند.یافته ها: در گروه مورد پس از زردی دومین علامت شایع موقع مراجعه هیپرترمی و پس ازآن کاهش وزن، بی قراری و بی اشتهایی بوده است. در گروه شاهد زردی شایع ترین علامت بوده است. در کاهش وزن بیش از 10 درصد وزن تولد بیش از 86 درصد نوزادان گروه مورد به درستی بیمار و دچار نارسایی کلیه تشخیص داده شدند و 78 درصد نوزادان گروه شاهد نیز به طور صحیح سالم تشخیص داده شدند. در کاهش وزن بیش از 7 درصد، بیش از 75 درصد نوزادان گروه مورد به درستی بیمار و دچار نارسایی کلیه تشخیص داده شدند و 80 درصد نوزادان گروه شاهد نیز به طور صحیح سالم تشخیص داده شدند.بحث و نتیجه گیری: نوزادان دچار زردی ازنظر کاهش وزن و عوارض آن کنترل شوند نوزادان زرد بی قرار و یا دچار هیپرترمی حتما ازنظر درصد کاهش وزن بررسی و در صورت کاهش وزن بیشتر از 7 درصد باید ازنظر نارسایی کلیه بررسی و ارزیابی گردند.

پیش زمینه و هدف: سرطان پستان یکی از شایع ترین سرطان ها در جوامع انسانی بوده و یک سوم سرطان ها در زنان را به خود اختصاص می دهد. گر چه نقش سن در شیوع سرطان پستان، کاملا اثبات شده است ولی در مورد اثر سن در پیش آگهی و ارتباط آن با عوامل موثر در سیر سرطان اختلاف نظر وجود دارد. سن در زمان تشخیص یک عامل مستقل در تعیین طول عمر و پیش آگهی بیماری است که باید موردتوجه قرار گیرد. در این مطالعه رابطه بین سن زمان تشخیص بیماری در دو گروه کمتر 40 سال و بیشتر 40 سال با بقا کلی بیماران موردبررسی قرار گرفته است.مواد و روش: این مطالعه، یک مطالعه مقطعی با اهداف تحلیلی است که در آن داده های سال های 1380 تا 1392 موردبررسی قرار گرفت. نمونه موردمطالعه کلیه بیماران مبتلا به سرطان پستان تاییدشده که به بیمارستان امید معرفی شده بودند. نمونه گیری به روش سرشماری انجام شد و داده ها از پرونده بیماران جمع آوری و مورد پیگیری تلفنی قرار گرفت. برای محاسبه میزان بقای بیماران از روش کاپلان مایر و برای محاسبه تفاوت میانگین ها در دو گروه از روش لگ- رتبه استفاده گردید.یافته ها: در این مطالعه 1410 بیمار مبتلا به سرطان پستان در طی 12 سال بررسی شدند. میانگین سن افراد در زمان تشخیص 47.83 با انحراف معیار 10.76 سال بوده و بقای افراد در گروه سنی کمتر از 40 سال به صورت معناداری بیشتر از گروه سنی بیشتر از 40 سال بود.نتیجه گیری: بقای سرطان پستان با سن رابطه مستقیم دارد، به این معنی که ایجاد بیماری در سنین بالا موجب کاهش بقا و مدت زمان بدون بیماری می شود.