مجله دانشکده دندانپزشکی مشهد
سال:1380 | دوره:25 | شماره:2-1 |تعداد مقالات:10

کاربرد تکنیک GTR در درمان بسیاری از ضایعات پریودنتال با نتایج موفقیت آمیزی همراه بوده است. بررسی کلینکی اثرات استفاده از غشا کلاژن در درمان ضایعات درجه III فورکیشن هدف این مطالعه بوده است. تعداد 8 بیماردر این مطالعه شرکت داشتند که دارای ضایعه فورکشین درجه II درمولر فک پایین بوده اند. از آنجا که نتایج حاصل از روشهای متداول در درمان این ضایعات مشخص مشخص بوده و با موفقیت چندانی همراه نبوده است، بنابراین در این بررسی از بیماران شاهد استفاده نگشت. پارامترهای مورد سنجش شامل عمق پاکت، Clinical attachment level ، میزان تحلیل لثه کراتینیزه در بافت نرم و فاصله CEJ تا لبه کرست استخوان و CEJ تا عمق ضایعه در بافت نرم و بافت سخت بوده است. ضمنا بسته شدن ضایعه نیز با استفاده از پروب پریودنتال از نظر بافت نرم و بافت سخت در انتهای مطالعه مورد ارزیابی قرار گرفت.اندازه گیری های نسج سخت، 6 ماه پس از جراحی اول با عمل Re-entry صورت پذیرفت. پارامترهای مزبور در 6 ناحیه سطوح باکال و لینگوال (مزیال، میانی، دیستال) اندازه گیری شدند. میزان عمق پاکت در تمام نواحی معنی دار بوده و فاصله میانی به اندازه 1.5 mm کاهش را نشان داده است. میانگین تحلیل لثه در ناحیه فورکشین در سطوح باکال و لینگوال معنی دار بوده و در حدود 0.5 mm بدست آمده. تفاوت CAL در ابتدا و انتهای درمان فقط در ناحیه میانی از لحاظ آماری معنی دار بوده و میزان 1.06 mm در طح باکال 0.87 mm در سطح لینگوال می باشد. مقایسه تغییرات نسج سخت بیانگر ترمیم استخوان در عمق ضایعه و در ناحیه فورکیشن بوده است و میزان رسوب استخوان در این قسمت به اندازه تقریبی 1.6 mm حاصل گشت. در ارزیابی چگونگی بسته شدن ضایعه و تبدیل آن به انواع درجه II و I هیچگونه تغییری هم از لحاظ بافت نرم و هم از نظر بافت سخت مشاهده نشد و در انتهای درمان، ضایعات همچنان به صورت درجه III باقی ماندند.از مجموع یافته های فوق می توان این نتیجه را گرفت که کاربرد غشا کلاژن در درمان ضایعات فورکیشن درجه III با موفقیت چندانی همراه نخواهد بود اگرچه در بعضی از فاکتورهای مورد ارزیابی بهبودی وجود داشته اشت، اما در مقایسه با روشهای جراحی قبلی، مزیت خاصی را نمی توان برای آن قائل شد. بنابراین روش درمان GTR با توجه به هزینه نسبتا زیاد آن، برای معالجه ضایعات فورکیشن درجه II پیشنهاد نمی شودپف البته لازم به ذکر است که عدم توفیق در درمان این ضایعات با روشهای فعلی دلیل بر عدم امکان معالجه اختلالات مزبور نبوده و بهبودی نسبی در فاکتورهای بررسی شده، موید احتمال درمان این ضایعات با روشهای جدید موثرتر می باشد.

در یک نگاه کلی به نتایج حاصله از این بررسی و با عنایت به بالاترین درصدهای کسب شده در جداول مختلف بشرح زیر:بهداشت کلی 66.7% غیر قابل قبول بهداشت عمل کننده (کمک دندانپزشک تجربی) 69.7% ضعیفبهداشت بیمار 60.5% غیرقابل قبول روشهای استریلیزاسیون 34.8% غیرقابل قبول روشهای دفع مواد زائد 74.5% ضعیفبه این واقعیت پی می بریم که متاسفانه سطح آگاهی و رعایت مسائل بهداشتی در بخشهای مختلف این بررسی فوق العاده ضعیف بوده که این مساله با توجه به انتشار روزافزون بیماریهای واگیر مخرب همچون ایدز و هپاتیت B و همینطور اشتغال رو به افزایش افراد غیرحرفه ای به درمانهای دندانپزشکی زنگ خطری است برای تامل بیشتر کلیه دست اندرکاران مسائل بهداشتی درمانی خصوصا در حرفه دندانپزشکی تا راه کار مناسبی برای حل این معضل اجتماعی پیدا نمایند.

به جهت شیوع سرطانهای ناحیه سر و گردن و به موازات آن، افزایش اشعه درمانی در این ناحیه و عوارض شدید حاصله از آن در حفره دهان (بافت نرم و سخت)، بر آن شدیم تا تحقیقی را به منظور بررسی احتمالی اشعه درمانی روی بافت سخت حفره دهان  (بخصوص استئورادیونکروز و پوسیدگی دندانها) و نقش درمانهای پیشگیری کننده در کاهش بروز این عوارض انجام دهیم.در بررسی یکساله (از تاریخ 1/10/1375 الی 1/10/1376)، 13 بیمار مبتلا به سرطان که در بیمارستان امید تحت رادیوتراپی سر و گردن قرار گرفتند. علائم و نشانه ای دال بر بروز استئورادیونکروز مشاهده نشد. تنها در یکی از بیماران، پوسیدگی سرویکالی دندانها دیده شد. نبود نسبی این عوارض رادیوتراپی ممکن است به علل: 1- متغیر بودن فاصله زمانی بروز استئورادیونکروز نسبت به زمان خاتمه رادیوتراپی (حتی بیشتر از 20 سال)، 2- محدود بودن زمان مطالعه، 3- کم بودن تعداد بیماران، باشد.

فرسایش یک پدیده مهم در دندانپزشکی است و یکی از مهمترین عوامل استهلاک دندان و مواد ترمیمی در دهان است. این پدیده به طرق مختلف رخ می دهد که از آن جمله سایش است.چون آمالگام یکی از پر مصرف ترین مواد ترمیمی در دندانپزشکی است، تعیین میزان سایش این ماده مورد توجه دندانپزشکان و پژوهشگران می باشد. البته علیرغم تکامل فرمول آن، این ماده هنوز هم دارای معایبی است که مهمترین آن، خوردگی در دهان است. در این تحقیق میزان فرسودگی در اثر سایش آمالگام ایرانی سینا با دو نمونه آمالگام خارجی لوکس آلوی (Luxalloy) و آریست آلوی (Aristalloy) در آزمایشگاه مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفته و مشخص گردیده و در بین این سه نمونه آمالگام آریست آلوی بیشترین و لوکس آلوی کمترین میزان سایش را دارا می باشد.

تاکنون سالهاست که اسید فسفریک 37% برای اچ کردن مینا و چسباندن کامپازیت استفاده می شود، ولی تحقیقی که نشان دهنده وضعیت PH این اسید باشد بعمل نیامده است.در این بررسی PH های مختلف اسید فسفریک 37% در قیاس با همین اسید با 0.4=PH مورد استفاده قرار گرفته است. هفتاد دندان مولر اول فک پایین که عاری از پوسیدگی، ترمیم یا هر نوع ترک بود انتخاب شدند. سطح باکال آنها بوسیله دیسک فلزی الماسی با خشونت 600 صاف شد تا سطحی مناسب برای چسباندن سیلندر کامپازیت آماده شود. دندانها به 7 گروه ده تایی تقسیم شدند و هر دسته با اسید فسفریک PH=37%های 0.4، 1، 1.5، 2، 2.5، 3، 3.5 بمدت 15 ثانیه اچ شدند و آنگاه 30 ثانیه با آب شستشو داده و خشک شدند. رزین مایع به سطح اچ شده زده شد و با استفاده از لوله پلاستیکی به قطر 4mm سیلندری از کامپازیت نوری به ارتفاع 4mm روی مینا قرار داده و 60 ثانیه نور داده شد. سپس نمونه ها بمدت 24 ساعت در حرارت 37 درجه سانتی گراد و رطوبت 100% قرار گرفتند و سپس با استفاده از دستگاه کشش و فشار با سرعت تیغه 4mm در دقیقه سیلندرهای کامپازیت از دندانها جدا شدند و میزان نیروی لازم برای جداسازی سیلندر از دندانها یادداشت شد و مجموعه آنها با استفاده از آنالیز واریانس مورد بررسی قرار گرفتند. نتیجه: اختلاف قابل ملاحظه ای بین میزان نیروی لازم برای جداسازی در گروه های مختلف مشهود بود. آنالیز دانکن نشان داد که بیشترین نیروی باند مربوط به گروههایی بود که با اسید فسفریک 37% با PH=0.4 و پس از آن با PH=1 اچ شده بودند.

هدف از این بررسی ، تعیین ارتباط حفرات کامی (Fovea palatine) با خط لرزان و تاثیر آن بر حد پروتز فک بالا بود که در دانشکده دندانپزشکی مشهد بر روی 200 نفر با میانگین سنی 32.34 سال شامل یکصد نفر مرد و یکصد نفر زن انجام شد و با توجه به آنالیز آماری اطلاعات بدست آمده نتایج زیر حاصل گردید.1- نسبت افراد دارنده حفره کامی معادل 89.5% (179 نفر) بود.2- نسبت افراد دارای یک حفره کامی به کل افراد که حفره کامی واضحی داشتند 33% بود.3- از نظر شکل ریج ( (Ridge arch form 39.5%دارای نوع ریج مربعی و 35% دارای ریج بیضوی بودند.3- نسبت افراد دارای دو حفره کامی نیز 66% بود.4- میانگین فاصله دو حفره معادل 4.58 میلی لیتر بود.5- میانگین فاصله حفرات با خط لرزان معادل 0.94 میلی متر بوده، که این میزان در مردان 1.005 و در زنان 0.876 میلی متر بود.6- بیشترین فراوانی شامل افرادی بود که حفره کامی در آنها بر روی خط لرزان قرار داشت (63 نفر).7- از نظر شکل، حفره کامی، از یک سوراخ ریز به قطر نیم میلی متر تا شکافی بطول 10 میلی متر، متغیر بود.8- از نظر شکل کام (Palate form) 54.5% دارای کام با عمق متوسط بودند و بعد از آن شکل کام عمیق (33%) قرار داشت.9- از نظر Palatal throat form 49% در گروه Class II قرار داشتند و بعد از آن 27% در گروه Class III قرار داشتند.10- نهایتا اینکه طبق این بررسی، حفرات کامی بجز در یافتن مجاری غدد موکوسی کام در اطراف خود هیچگونه مزیت سودمند دیگری ندارند.

هدف از این تحقیق کلینیکی ارزیابی ترمیم های کامپازیت و گلاس یونومر در حفرات سرویکالی دندانها بود. 50 عدد ضایعه سرویکالی دندانهای قدامی و پرمولر، در بالاتر از CEJ انتخاب گردید بعد از تهیه حفره، نیمی از آنها بتوسط گلاس یونومر با نور سخت شونده و نیمی دیگر با کامپازیت مایکروفیلد بهمراه DBA نسل چهارم ترمیم گردید. معیارهای کلینیکی مورد نظر برای طبقه بندی ترمیم ها عبارت بودند از: گیر – تغییر رنگ مارجین – عود پوسیدگی – صحت مارجین – حساسیت پس از ترمیم. سه متغیر مطالعه شامل نوع فک – نوع ماده ترمیمی و نوع دندان بودند. کلیه معیارهای پنج گانه در 6، 12، 18 ماه پس از ترمیم بررسی گردید و ارتباط آنها با هریک از متغیرهای توضیحی مورد مطالعه قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از آزمون آماری Log liner با احتمال 95% استفاده گشته نتایج زیر بدست آمد:1- a- Rating معیارها پس از 6 ماه، نشانگر 95% گیر، در ترمیم کامپازیت دندانهای قدامی فک بالا بود. ولی از نظر آماری ارتباطی بین هیچکدام از معیارها با متغیرهای توضیحی مشاهده نشد.2- a- Rating معیارها پس از 12 ماه، نمایانگر کاهش در گیر، ایجاد حساسیت و تغییر رنگ مارجین بود. همچنین از نظر آماری ارتباطی بین حساسیت پس از ترمیم با متغیر نوع فک مشاهده شد.3- a- Rating معیارهای پس از 18 ماه نمایانگر کاهش تمام معیارهای بجز معیار پوسیدگی بود. 50% موارد حساسیت پس از ترمیم با کامپازیت مشاهده شد. ولی از نظر آماری ارتباطی بین معیارها و متغیرهای توضیحی وجود نداشت.4- یکی از عوامل مهم در شکست ترمیم های طوق حتی در بیماران بدون علایم بروکسیزم و Clinching، استرسهای اوکلوزالی می باشد.خلاصه: گلاس یونومر با نور سخت شونده اجرای کلینیکی بهتری را در ضایعات طوق نسبت به کامپازیت نشان می دهد.

هدف از انجام این تحقیق بررسی اثر Occlusal Adjastment (O.A) بر روی کنترل فعالیتهای پارافانکشنال و ناراحتی های T.M.J بود. در این مطالعه 50 بیمار مبتلا به ناراحتی T.M.J که پارافانکشن هم داشتند انتخاب شدند. برای این بیماران Gross Occlusal Adjustment (G.O.A) انجام گرفت. اکثر بیماران پس از G.O.A بهبودی قابل ملاحظه ای نشان دادند. در این بیماران O.A تکمیل شد. در بقیه بیماران از اکلوزال اسپلینت استفاده گردید. پس از کنترل اسپلینتها و تصحیح اکلوژن در مدت هشت هفته کلیه بیماران بهبود یافته و هیچ شکایتی از وجود علائم نداشتند.

در مطالعه حاضر، رابطه پوسیدگی دندانی 800 کودک 36-6 ماهه با پوسیدگی دندانی و وضعیت اقتصادی اجتماعی مادران آنها در شهر مشهد بطور مقطعی مورد بررسی قرار گرفت. نمونه ها بطور تصادفی انتخاب شدند و معاینات برای تشخیص و ثبت پوسیدگی دندانی بر اساس معیارهای سازمان بهداشت جهانی در منزل آنها انجام گرفت. پژوهش ما نشان داد که تجربه پوسیدگی دندانی کودکان همبستگی بسیار زیادی با تجربه پوسیدگی مادران آنها دارد (P<0.001) و میانگین DMFT مادرانی که کودکان مبتلا به سندرم شیشه شیر داشتند بیشتر از میانگین DMFT مادرانی بود که کودکان آنها به سندرم مذکور مبتلا نبودند و اختلاف بین میانگین های مذکور، از نظر آماری معنی دار بود (P<0.0001). هر چند بین پوسیدگی دندانی کودکان با متغیرهای اقتصادی اجتماعی مادران مورد مطالعه ارتباطی جزئی وجود داشت، ولی از بین متغیرهای مذکور تنها رابطه میانگین dmft کودکان با سن مادران آنها از رابطه ای معنی دار برخوردار بوده است (P<0.001) که بالا رفتن سن مادران، تجربه پوسیدگی کودکان نیز افزایش می یافت. نتیجه مهم پژوهش ما آنست که وضعیت دندانهای مادران، می تواند یکی از معیارهای تخمین و پیش بینی میانگین تجربه پوسیدگی کودکان باشد.

هالیتوزیس به عنوان یک بوی بد و ناخوشایند دهان شناخته می شود که در بزرگسالان شیوع بیشتری داشته و از روزگاران قدیم مورد شکایت بیماران بوده است. در بیشتر موارد تنفس بد بو، از حفره دهان منشا می گیرد و عموما باکتریهای گرم منفی، تحت شرایط بی هوازی باعث ایجاد آن می گردند. محققین قبلا گزارش کرده اند که ترکیبات فرار سولفور مثل: سولفید هیدروژن، متیل مرکاپتان و دی متیل سولفید گازهای اصلی همراه با هالیتوزیس می باشند و از طرفی رابطه مستقیمی بین مقدار گازها و شدت بیماری پریودنتال گزارش شده است. در افراد سالم تنفس بد بو اغلب از قسمت خلفی و پشتی زبان منشا می گیرد و ترمیمهای ناقص دندانی، روکشهای نامناسب دندان و نواحی که باعث گیر غذایی در دهان می شوند و همچنین مشکلات سیستمیک ممکن است در ایجاد هالیتوزیس نقش داشته باشند.جهت پیشگیری، حذف پلاک میکروبی، برداشتن بار روی زبان، استفاده از دهان شویه ها، رعایت بهداشت دهان و مسواک زدن دندانها و زبان و درمانهای رایج پریودنتال توصیه می شود که در این مقاله به اهم مسائل فوق پرداخته شده است.