مجله جامعه شناسی ایران
سال:1388 | دوره:10 | شماره:3 |تعداد مقالات:7

هدف تحقیق حاضر مطالعه عوامل موثر بر رفتار رای دهی جوانان 18-29 سال شهر مشهد با تاکید بر رویکرد تحلیل شبکه های فردی است. ازجمله اهداف این پژوهش آن است که نشان دهد نه تنها شرکت کردن و یا شرکت نکردن اعضای شبکه در انتخابات، بلکه خصوصیات شبکه های فردی نیز بر نحوه رای دهی افراد موثر است. به این منظور تعداد 262 پرسش نامه به روش پیمایش و با استفاده از رویکرد تحلیل شبکه در مناطق مختلف این شهر اجرا گردید. در این مطالعه تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از دو فایل، شبکه و پیوند، انجام شده است. فایل شبکه حاوی اطلاعات مربوط به پاسخگویان است و فایل پیوند که ماتریس اطلاعات اعضای شبکه (1360 نفر) می باشد. تجزیه و تحلیل نهایی داده ها بر مبنای ادغام دو فایل صورت گرفته است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که ویژگی کارکردی شبکه بر رفتار رای دهی پاسخگویان تاثیرگذار است. رفتار رای دهی اعضای شبکه نیز به عنوان متغیر پیش بین رابطه معناداری با متغیر تابع دارد. در نهایت نتایج حاصله از پژوهش، بر نقش شبکه های فردی در تشریح و تبیین رفتار رای دهی به طور مستقیم صحه می گذارد.

این مقاله با هدف آشناسازی دانشجویان و دیگر کسانی که علاقه مندند جامعه شناسی دین را اجمالا بشناسند، نوشته شده است. نویسنده بر مبنای تجربیات محدود خود در این حوزه، معتقد است که برای دانشجویان و دیگر مخاطبان ایرانی به خاطر زمینه دینی و فرهنگی ویژه، پرسش های خاصی درباره جامعه شناسی دین مطرح می شود. برخی از پرسش ها مهم تر، بنیادی تر، و به تبع مناقشه برانگیزترند. وی با نظر ساده سازی، کوشیده است به مهم ترین پرسش ها درباره جامعه شناسی دین در قالب هشت دوتایی پاسخ دهد و ابهامات موجود در باب این رشته علمی را در حد بضاعت خود برطرف نماید.

تراکم 35 درصدی جمعیت کشور در گستره سنی 15-29 به عنوان جمعیت فعال جامعه یک مزیت نسبی است، اما چنان چه از این فرصت و مزیت به درستی استفاده نشود فرصت ها به تهدیدهای جدی تبدیل خواهد شد. بنابراین، سیاست گذاری و برنامه ریزی برای این بخش از جمعیت از مهم ترین اولویت محسوب می شود. در این میان، سرمایه اجتماعی در کنار دیگر سرمایه ها، فرایند پیش بینی شده در برنامه ها را تسهیل و امکان تحقق اهداف را فراهم می سازد.به منظور سنجش سرمایه اجتماعی جوانان مقیاس چندبعدی ساخته شده و در میان 4500 نفر از افراد 15-29 سال ساکن در استان های کشور به اجرا درآمده است. نوع تحقیق پیمایش، تکنیک گردآوری اطلاعات پرسش نامه بوده است.یافته ها نشان دهنده ضعف سرمایه اجتماعی در میان جوانان به ویژه در بعد روابط انجمنی و اعتماد به ناآشنایان و مسوولان است. تاثیر ویژگی های فردی و اجتماعی بر سرمایه اجتماعی جوانان هم معنادار بوده است. با توجه به معناداری روابط و غلبه سرمایه اجتماعی سنتی در میان جوانان، بهبود محیط اجتماعی، تقویت نهادهای مدنی، اصلاح بینش ها، نگرش ها و کنش های افراد ضروری به نظر می رسد.

هدف اصلی این مقاله، بررسی عوامل تاثیرگذار بر هواداری دانشجویان از تیم های فوتبال لیگ ایران می باشد. روش تحقیق پیمایش و ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه بوده که به روش تصادفی سیستماتیک انتخاب شده اند، به همین منظور، تعداد 232 نفر، به صورت نمونه گیری سیستماتیک انتخاب شده اند، ضریب آلفای کرونباخ 0.825 به دست آمد. نتایج نشان می دهد: بین الگوی نقش و هواداری از تیم های فوتبال رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین بین استفاده از رسانه جمعی و هواداری از تیم های فوتبال رابطه معنی داری وجود دارد، اما بین پایگاه اقتصادی اجتماعی و هواداری از تیم های فوتبال و بین نوع رشته تحصیلی و هواداری از تیم های فوتبال رابطه معنی داری مشاهده نشد، و دیگر این که هواداری برحسب جنسیت متفاوت است.

هدف اصلی این مقاله حاضر، که به روش مطالعه اسنادی تهیه شده است، بررسی و تحلیل جامعه شناختی رویکردهای عربی به جامعه مدنی است. این مقاله خود را به ادبیات جامعه مدنی متمرکز می کند و بدین منظور، ابتدا سوالات اساسی که از سوی متفکران اجتماعی غربی درباره امکان تحقق جامعه مدنی در کشورهای اسلامی- عربی خاورمیانه مطرح گردیده اند، مرور می شود و سپس رهیافت های بومی، که تلاش می کنند به سوالات مطرح شده پاسخ دهند و ابهامات را روشن کنند، مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند. رویکرد غیربومی، جامعه مدنی را ویژگی خاص جوامع مدرن غربی می داند و تحقق آن را در کشورهای اسلامی- عربی به دلایلی چون تضاد اسلام و دموکراسی، وجود ساختارهای اجتماعی سلسله مراتبی، جامعه ضعیف در برابر دین و دولت قوی و بقای دولت اقتدارگرا غیرممکن می داند.در مقابل، در دنیای عرب سه رهیافت لیبرالی، اسلامی و سوسیالیستی نسبت به جامعه مدنی عربی وجود دارد، که می کوشند تا حدودی به ابهامات مطرح شده در رویکردهای غربی پاسخ دهند. هر سه مورد گرچه در همه ابعاد با مدل غربی جامعه مدنی موافق نیستند، اما آن را به طور کلی نفی نمی کنند. آنها موانع تحقق جامعه مدنی عربی را به دلیل بروز تحولات سیاسی اجتماعی گسترده در درون این جوامع در طی چند دهه اخیر امری ممکن می دانند.

مقاله حاضر به معرفی افکار مهاتما گاندی به ویژه در باب عدم خشونت پرداخته و ریشه های این تفکر را در اندیشه های شرقی و غربی جستجو کرده است. این مقاله سعی دارد تا تاثیر اندیشه های گاندی در باب عدم خشونت را بر جنبش های اجتماعی جهان معاصر به نمایش بگذارد و ابعاد و اشکال این تاثیرگذاری را مورد بررسی قرار دهد.