مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک
سال:1380 | دوره:4 | شماره:1 (پیاپی 14) |تعداد مقالات:16

کاتاراکت یا کدورت عدسی از بیماریهای چشمی حائز اهمیت در کودکان است که به دو صورت مادرزادی و اکتسابی طبقه بندی می شود. در مورد شیوع این بیماری در کودکان کشور ما تاکنون آمار مستدلی منتشر نشده است. از طرف دیگر تشخیص به موقع بیماری تا قبل از 6 سالگی در جلوگیری از عوارض آن اهمیت فراوانی دارد. این مطالعه به منظور بررسی میزان شیوع کاتاراکت در اطفال بالای 6 سال در مدارس ابتدایی شهر اراک انجام شد.مطالعه از نوع توصیفی ـ مشاهده ای و مقطعی (Cross-Sectional) بود. تعداد کل دانش آموزان ابتدایی شهر اراک 58887 نفر بود که در هر ناحیه آموزش و پرورش و در هر پایه تحصیلی بصورت نمونه گیری چند مرحله ای تعداد 7668 (3972 نفر پسر ـ 3696 نفر دختر) بعنوان نمونه انتخاب شدند نتایج بدست آمده حاکی از آن بود که 10 نفر از کل دانش آموزان انتخاب شده مبتلا به کاتاراکت بودند. به این ترتیب شیوع بدست آمده کاتاراکت در بین دانش آموزان ابتدایی شهر اراک 0.13 درصد بود (بهار 1376).

ترکیبات نیتروگلیسیرین از جمله داروهای اصلی در کنترل ایسکمی حاد در بیماران مبتلا به تنگی عروق کرونر می باشد و به فرم های متنوعی در دسترس این بیماران قرار می گیرد. فرم پرل زیر زبانی از شایع ترین فرم های مصرف می باشد که تاکنون بصورت وارداتی در اختیار بیماران بوده است. با ساخت قرص زیرزبانی 0.4 میلی گرم توسط شرکت داروسازی سها، جهت بررسی اثرات آن و مقایسه با پرل زیرزبانی و دارونما مطالعه ای بر روی یکصد بیمار بستری در بیمارستان شهید رجائی صورت گرفت که در نیمی از آنها اثرات سوبژکتیو (کاهش درد) و در نیمی دیگر اثرات همودینامیک ارزیابی شد. نتایج حاکی از اثرات یکسان قرص و پرل در تسکین درد و اثرات مفید قرص در مقایسه با دارونما (P≤0.01) و نیز اثرات همودینامیک یکسان قرص و پرل (P≤0.01) بود.

امروزه ناهنجاری های مادرزادی بخش مهمی از مسایل طبی را تشکیل می دهند و بخش عمده ای از مراقبت های معلولین و مرگ و میر شیرخواران مربوط به آن می باشد. پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی است که با هدف بررسی میزان شیوع ناهنجاری های مادرزادی آشکار در نوزادان متولد شده در بیمارستانهای طالقانی و قدس شهر اراک در بهار سال 1379 صورت گرفته است. در این مطالعه 2069 نوزاد متولد شده در مقطع زمانی مذکور، در نظر گرفته شدند که از میان آنها 17 نوزاد مبتلا به ناهنجاری مادرزادی آشکار بودند. نتایج بدست آمده از بررسی این نوزادان حاکی از این بود که شیوع کلی ناهنجاری ها 0.82% می باشد. که 58.82% این نوزادان دختر بودند، در 29.41% موارد بین پدر و مادر خویشاوندی وجود داشت. 46.41% زیر 37 هفته حاملگی بدنیا آمدند و 4.28% زیر 2500 گرم وزن داشتند. 58.81% مادران این نوزادان چندزا بوده و 70.59% آنها در گروه سنی زیر 30 سال قرار داشتند. همچنین 35.29% این مادران طی بارداری دچار بیماری بوده و 11.77% آنها دارو مصرف می کرده اند. در ارتباط با شیوع ناهنجاری ها براساس سیستم درگیر نیز مشخص گردید که 77.47% نوزادان دچار یک ناهنجاری بودند که اختلالات به ترتیب در سیستم عصبی مرکزی، سر و گردن و استخوانی دیده شدند. همچنین 23.53% از این نوزادان مبتلا به بیش از یک ناهنجاری بوده اند.

به منظور بررسی ارتباط فاکتورهای بهداشتی با اختلال شب ادراری، در دانش آموزان 12-7 ساله دبستانی مناطق آموزشی 9، 10 و 17 شهر تهران، تعداد 138 کودک مبتلا به اختلال شب ادراری (براساس ملاک های تشخیصی (DSM III-R به عنوان گروه مورد و 127 کودک سالم به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. کودکان گروه مورد و شاهد از نظر سن، جنس، سطح کلاس، منطقه آموزشی و وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی با یکدیگر جور و همسان گردیدند و سوابق بهداشتی کودک و خانواده در هر دو گروه مورد بررسی قرار گرفت تا ارتباط فاکتورهای مختلف بهداشتی در بروز اختلال، مشخص شود. نتایج حاصل از بررسی نشان داد که بین اقدام به سقط مادر در دوران بارداری، سابقه استرس و نگرانی مادر، بروز مسمومیت حاملگی، ضربه شدید به شکم (ضربه همراه با درد شدید و خونریزی)، طریقه زایمان، سیانوز بدو تولد کودک، مدت زمان تغذیه با شیر مادر، سابقه تب همراه با تشنج و بروز اختلال، ارتباط آماری معنی دار وجود دارد. اما براساس نتایج بدست آمده بین سن مادر در زمان بارداری، وزن بدو تولد کودک، زردی بدو تولد کودک (زردی که منجر به تعویض خون می گردد) سابقه استعمال دخانیات در زمان بارداری، رتبه تولد، تاخیر در رشد و تکامل و بروز اختلال، ارتباط آماری معنی دار مشاهده نگردید.

واکسن B.C.G با قدمت 79 ساله همچنان بیشترین واکسن مصرفی در دنیاست. در سال 1993 میلادی بطور متوسط 85 درصد کودکان در دنیا این واکسن را دریافت کرده اند. مصونیت زایی و تاثیر واکسن در مطالعات مختلف بین 2 تا 83 درصد متفاوت گزارش شده است. این مطالعه به منظور ارزیابی میزان تاثیر واکسیناسیون B.C.G در دوره نوزادی صورت گرفت، در 794 شیرخوار واکسینه شده با B.C.G در بدو تولد، سه ماه پس از واکسیناسیون قطر اسکار B.C.G اندازه گیری و سپس تست توبرکولین با محلول 5 واحدی PPD انجام شد. این مطالعه از آذر ماه 1377 لغایت تیرماه 1378 در زایشگاه طالقانی شهر اراک انجام گرفت. قطر اسکار B.C.G در 96 درصد موارد بیشتر یا مساوی 3 میلیمتر (اسکار مثبت) و در 4 درصد موارد کمتر از 3 میلیمتر بوده است. پاسخ تست توبرکولین در 309 نفر (29%) کمتر از 5 میلیمتر (منفی) و در 436 نفر (55 درصد) بین 9-5 میلیمتر )مشکوک یا مثبت واکسینال) و در 49 نفر (6 درصد) بیشتر یا مساوی 10 میلیمتر مثبت بود. در این مطالعه بین اندازه اسکار B.C.G و شدت پاسخ تست توبرکولین رابطه آماری معنی دار وجود داشت.

یکی از شایع ترین بیماریهای اندوکرین، دیابت است. طی ده سال گذشته، تعداد افراد دیابتی در جهان به بیش از هفتاد میلیون نفر افزایش یافته است. بیماران دیابتی عموماً از این امر آگاهند که مستعد عوارض دیررس بیماری بوده و طول عمرشان کوتاه می شود، لذا تعجب آور نیست که واکنشهای عاطفی نسبت به دیابت اغلب در امر درمان مشکل ایجاد می کند شایعترین اختلال این بیماری افسردگی است. این پژوهش مطالعه ای توصیفی ـ تحلیلی استکه در سال 1378 در مرکز دیابت کاشان انجام گرفته است. هدف از این مطالعه تعیین میزان فراوانی و شدت افسردگی در بیماران دیابتی مصرف کننده قرص و انسولین بوده است. بدین منظور تعداد 80 نفر بیمار دیابتی (38 بیمار مصرف کننده انسولین و 42 بیمار مصرف کننده قرص) که دارای شرایط پذیرش بودند به روش سرشماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه دو قسمتی و شامل مشخصات فردی و تست بک (Beck) بود.یافته های بدست آمده نشان داد که 92% بیماران دیابتی مصرف کننده انسولین، به افسردگی مبتلا بودند و شدت افسردگی در آنها نسبت به مصرف کننده قرص بالاتر بود. بدین معنی که رابطه معنی داری بین شدت افسردگی و تزریق انسولین مشاهده گردید (P<0.04). همچنین مشخصات فردی این بیماران در ارتباط با افسردگی مورد آزمونهای آماری قرار گرفت که ارتباط معنی داری را نشان نداد. با توجه به یافته های پژوهش و رابطه معنی دار شدت افسردگی و نوع درمان این موضوع قابل اهمیت است که علاوه بر بالا بودن فراوانی افسردگی در بیماران دیابتی، شدت افسردگی در مصرف کنندگان انسولین از اهمیت بالاتری برخوردار بوده و به نظر می رسد که با تمهیدات لازم می توان از عوارض روانی آن پیشگیری به عمل آورد.

انگل کریپتوسپوریدیوم با انتشار جهانی، عامل مهم بیماری زا به ویژه در کودکان شناخته شده است. این انگل در افرادی که نقص ایمنی دارند، اسهال مداوم و شدید ایجاد می کند و در برخی جوامع در کودکان به عنوان سومین یا چهارمین عامل مولد اسهال محسوب می شود. به منظور آشنایی با وضعیت آلودگی به این انگل در کودکان زیر 5 سال شهرستان اراک، مطالعه ای بر روی 405 کودک زیر 5 سال که در ماههای اردیبهشت تا آبان سال  1376جهت آزمایش مدفوع به آزمایشگاه بیمارستان امیرکبیر اراک مراجعه کرده بودند و یا نمونه آنها ارسال شده بود از نظر ابتلای به انگل کرپتوسپوریدیوم مورد بررسی قرار گرفت. از 405 کودک مورد مطالعه، 31 کودک (7.7%) به این انگل آلوده بودند، این میزان در کودکان اسهالی 5.66% بود میزان آلودگی در دختران و پسران به ترتیب 6 و 8.7% بود و این میزان در شهریور و مهر ماه بالاترین حد را داشت. آلودگی در کودکانی که در منزل آنها دام یا طیور نگهداری می شد یا آب غیر لوله کشی مصرف می کردند، بیشتر بود. موارد اسهال در ماه های مختلف اختلاف معنی دار داشت که با وفور کریپتوسپوریدیوم در آن ماه ها تناسب داشت. آلودگی به کریپتوسپوریدیوم در گروه سنی 5-4 سال بیشترین میزان و در گروه سنی 4-3 سال کمترین میزان را داشت.

سپسیس نوزادی یکی از بیماریهای مهم در دوران نوزادی می باشد که با عوارض و مرگ و میر بالایی همراه است. در این مطالعه 500 نوزاد از تاریخ 1/1/78 الی 1/1/79 به مدت یک سال مورد بررسی قرار گرفتند.مکان مطالعه بخش های نوزادان و مراقبت های ویژه نوزادان (NICU) بیمارستان های امیرکبیر و طالقانی شهر اراک بود. در این بررسی میزان فراوانی سپسیس در نوزادان پسر 1.4 برابر نوزادان دختر، در نوزادان نارس 1.5 برابر نوزادان ترم و در نوزادان LBW (نوزادان با وزن کمتر از 2500 گرم)، 1.4 برابر نوزادان با وزن مساوی و یا بیش از 2500 گرم بود. در بین علایم بالینی، شایع ترین علامت Poor Feeding بود. همچنین در میان نوزادان تحت بررسی 375 مورد (75%) سپسیس زودرس و 125 مورد (25%) سپسیس دیررس داشتند.از 474 مورد کشت خون انجام شده،  25مورد (5.27%) مثبت گزارش شد که شایع ترین اجرام گزارش شده باسیلهای گرم منفی Non-Fermentative (32%) و کلبسیلا (28%) بود. از 300 مورد کشت ادرار انجام شده،24  مورد (8%) مثبت گزارش شد و شایع ترین جرم گزارش شده کلبسیلا بود. همچنین از نقطه نظر تغییرات هماتولوژیک در 156 مورد لکوسیتوز (3.12%) و در 63 مورد (17.95%) آنمی وجود داشت. میزان مرگ و میر در نوزادان تحت بررسی، 92 مورد (18.4%) گزارش شد.