پژوهشهای میان رشته ای قرآن کریم
سال:1387 | دوره:1 | شماره:1 |تعداد مقالات:8

قرآن حاوی گفتار های ارزنده ای است که برخی در قالب قصه و سرگذشت بیان شده است. موضوع ها و داستان های قرآن مجید از وجوه گوناگون، همواره مورد توجه پژوهشگران در عرصه های مختلف قرار گرفته است.این مقاله به بررسی حکمت و زیبایی در قرآن، بر اساس وی‍ژگی های حکمت محور بودن قصه یوسف و جایگاه زیبایی شناسی قرآنی در این قصه می پردازد.این پژ‍وهش با روش توصیفی تحلیلی، به بررسی قواعد حاکم بر حکمت و زیبایی در قرآن کریم پرداخته، این قواعد را با شخصیت یوسف (ع) در قرآن مقایسه می کند. نتیجه تحقیق حکایت از آن دارد که قصه حضرت یوسف (ع) یک قصه حکمت محور شناخته شده و با قواعد حکمت در قرآن مطابقت دارد.

قرآن کتاب آسمانی مسلمانان است که کل ابعاد حیات انسان را در بر می گیرد و طبیعتا درمان بیماری ها می تواند بْعدی از ابعاد بیشمار آثار آیات قدسی قرآن باشد. حکیمان مسلمان در درمان بیماران از آیات الهی استفاده می کرده اند و در متون مذهبی و اعتقادی مسلمانان بر تاثیرات درمانی فاتحه الکتاب و سوره توحید، تاکید شده است. بر اساس این مستندات مذهبی متقن و باور عمیق به این آیات الهی، تاثیر آیات فاتحه الکتاب و توحید بر 12 بیمار مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروز( Multiple sclerosis ) مطالعه شد. این پژوهش از نوع مطالعات مداخله ای بوده و نتایج قبل و بعد از مداخله مقایسه شده است. مداخله شامل قرائت سوره های فاتحه الکتاب و توحید برای بیماران و قراردادن دست های درمانگر بر سر بیمار و اعضا درگیر بیماران به هنگام قرائت آیات مذکور بوده است. ارزیابی تاثیر مداخله بر بیماران بر اساس پرسشنامه استاندارد کیفیت زندگی ویژه این بیماران (ms Qol-54) انجام شد. نتایج این مطالعه نشان داد که بعد از مداخله، معیار های سلامت جسمانی(P=0.04) ، نشاط و شادابی (P=0.02) و مجموعه (خلاصه شده) سلامت جسمانی(P=0.01)  در بیماران نسبت به قبل از مداخله دارای تفاوت معنی دار است. به طور کلی در صورت فراهم شدن زمینه مساعد جهت انجام گسترده تر این نوع پژوهش ها و بررسی کارایی این روش های درمانی، می توان از کاربرد این شیوه ها در قلمرو درمان های طب مکمل سود جست.

و نُنَزِّلُ مِن الْقُرآن ماهُوَ شِفاء وَ رَحمةً لِلْموُمنین(1)و از قرآن، آنچه شفا و رحمت است برای مؤمنان، نازل می‏کنیمقرآن حکیم کلام وحی و معجزه حضرت محمد(ص) می باشد. در طب سنتی ایران پزشک، حکیم نامیده می شد. او که حکمت الهی می دانست، دعا و دارو را برای بهبود بیمارش ادغام می نمود به این صورت که پس از تجویز نسخه دست بر سر بیمار می گذاشت و در دل دعا می خواند دعایی که عبارت از آیات و اذکار قرآن مجید بود. می دانیم آیات و احادیث اسلامی گنجینه ای عظیم از دستور های مربوط به دعا و شفاست.  دعا درمانی در طب سنتی ما چهار رکن اساسی دارد:  1.خواندن دعا با گذاردن دست بر سر بیمار2.تعویذ (دعای مکتوب)3.انتقال دعا به آب یا مواد خوراکی4.دعا از راه دورمحققی ژاپنی به نام دکتر ایموتو در گزارش خود که به صورت چهار جلد کتاب منتشر نموده می گوید: آب قابلیت نسخه برداری و حفظ اطلاعات دارد. آب اطلاعات را ضبط می کند و همچنان که در سراسر کره خاکی می چرخد اطلاعات را پخش می کند. آنگاه که صوت ایجاد می شود شنونده ای خبره وجود دارد که صدا را دریافت می کند وقتی نوشته ای به آب نشان داده می شود، آب آن را به صورت ارتعاش دریافت می کند و پیام را با شکل بخصوص ارائه می دهد. اکنون دیگر آب صرفا ماده نیست بلکه نیروی با ابهت حیات است.آیا نظرات او یکی از تحلیلات آیه 30 سوره انبیا نیست:«وَجَعلنْا مِن الْماء کُل شیء حَی»این دانشمند که بخشی از تحقیقات خود را به آیه هایی از قرآن مجید اختصاص داده می گوید زیباترین و موزون ترین کریستال ها را در تصویر برداری از امواج قرآن دریافت کرده است.نتایج تکمیلی و مشابه در مطالعات سایر پژوهشگران نظیر «وستوم روی و حمیده بی طرف نشان داده شده است».اگر سلامت را نوعی نظم در دستگاه های مختلف بدن تعبیر کنیم، مسلما بیماری ضد آن یعنی اغتشاش و بی نظمی است. در این جا این سوال مطرح می شود که اگر دعا نظم دارد آیا نمی توان توجیه کرد که موج دعا بی نظمی بیماری ها را جایگزین می کند، زیرا بیش از 70 درصد محتویات جسم انسان آب است.

   این تحقیق با هدف بررسی تاثیر آموزش مهارت های زندگی با رویکرد قرآنی بر افسردگی دانشجویان صورت گرفته و روش تحقیق آن آزمایشی و با استفاده از گروه کنترل و اندازه گیری مکرر است.جامعه تحقیق یکصد و بیست نفر از دانشجویان علوم پزشکی و حجم نمونه آن 42 نفر با انتخاب تصادفی بوده است. یافته های تحقیق نشان می دهد آموزش مهارت های زندگی با رویکرد قرآنی و تمرینات کارگاهی آن بر متغیر وابسته افسردگی تاثیر داشته، بررسی داده های آماری نیز بیانگر معنی دار بودن تغییرات در شاخص افسردگی است.همچنین مشاهده می شودF به دست آمده در سطح 95% اطمینان برای متغیر مستقل معنی دار می باشد و در سطح 95% اطمینان برای پیش آزمون معنی دار بوده و برای پس آزمون اول معنی دار نیست، پس نتیجه می گیریم آموزش مذکور پس از انجام تمرینات بر متغیر وابسته تاثیر دارد و متغیر پیش آزمون و پس آزمون اول تبیین کننده تغییرات پس آزمون دوم (اندازه گیری مکرر) نیست.

مردم ابتدا امتی واحد بوده و بدون اختلاف می زیسته اند، ولی این امر دیری نپایید و به دلیل طبع مدنی و اجتماعی انسانها و وجود تفاوت هایی که مستند به خلقت انسان و قریحه استخدام در تصرف طبیعت و اوصاف و ویژگی های اوست، اختلاف در امت واحد شکل گرفته، طبقات اجتماعی به وجود می آید، در حقیقت تشریع دین و فلسفه بعثت انبیا نیز برای تعدیل و رفع اختلافات و هدایت قوا و استعداد های انسان برای انتخاب مسیری است که به رشد و تعالی انسان و عدالت و انصاف اجتماعی بینجامد.انسان با داشتن فطرت الهی و وجود اهوا و غرایز و امیال گوناگون و با به دست آوردن امکانات مادی و اقتصادی، وجود طبقات را رقم می زند. شناخت این طبقات برای هدایت در مسیر درست ضروری ست؛ ولی از نظرگاه قرآن، بودن در طبقه ای و یا نبودن در طبقه دیگر فی نفسه دارای ارزش نیست، بلکه ارزش فرد یا طبقه، در گرو نحوه رفتارها، بینش ها، آگاهی ها و ایمانی است که وی در آن قرار داشته و گام می زند.

یکی از انواع چهارگانه سلامت، سلامت معنوی است که ابزارهای مختلفی برای سنجش آن در مورد افراد و گروه های مختلف و بررسی ارتباط سلامت معنوی با دیگر انواع سلامت (جسمی، روانی و اجتماعی) ساخته شده است.علی رغم گستره عظیم پژوهش های انجام شده، مشکلات بسیاری همچون ابهام در تعریف سلامت معنوی، عدم توافق کلی بر مفاهیم اساسی مربوط به مساله، عدم تبیین مرز های سلامت معنوی و معنویت، عدم دستیابی به ابزار هایی مناسب جهت سنجش سلامت معنوی (عدم طراحی صحیح سوالات، سنجش دیگر حیطه های سلامت به جای سلامت معنوی، عدم اعتبار و پایایی برخی ابزارهای سنجش و...) و استفاده از نمونه های کوچک و غیر قابل تعمیم، همچنان به چشم می خورد.با توجه به نفس مساله، بنظر می رسد انجام پژوهش های متقن علمی مبتنی بر «منبع زلال معنویت»، از جمله اقداماتی است که ممکن است در پاسخگویی به مشکلات فوق کمک کند.

در این تحقیق تلاش گردیده نسبت به بررسی تفاوت های جنسیتی از دو دیدگاه قرآن مجید و فمینیسم اقدام شود.در بیان دیدگاه قرآن مجید از تفسیر نمونه نوشته آیت اله مکارم شیرازی استفاده گردیده است.هدف از این تحقیق، ابتدا شفاف نمودن دیدگاه های مذکور در خصوص تفاوت های جنسیتی و سپس ارایه پیشنهادهایی جهت طراحی ساختاری منطقی و کار آمد برای جامعه امروز است.  این تحقیق امیدوار است ضمن اصلاح و بهبود باور های نسبت به موضوع جنسیت و تفاوت های جنسیتی، موجبات رشد و تعالی جامعه به ویژه زنان را فراهم آورد.روش این تحقیق، کیفی و با استفاده از متون مکتوب و منابع کتابخانه ای است.

در این مقاله، ابتدا با مطالعه پیشینه عناصر اصلی باغ اسلامی مانند درخت، آب و ... در تمدن های گذشته به حکمت این عناصر پرداخته می شود. پس از آن با مطالعه بر دیدگاه حکمت اسلامی در مورد عناصر مذکور در قرآن و نمونه های باغ اسلامی، به مفهوم حکمی بهشت نزدیک شده، سپس با جستجو در متن قرآن و توجه ویژه به سوره الرحمن، تفاسیر مربوط به این سوره مطالعه قرار می شود. می توان دریافت که حکمت عناصر باغ مانند نور و سایه، درخت و گیاهان، آب، غرفه، قصور و مانند آن را در نظم بندی محکمی که بر اساس هندسه قدسی، علم الهی و محیطی که با اشارات و ذکر خود، انسان را به سعادت رهنمون سازد دانست.