مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
سال:1398 | دوره:18 | شماره:4 |تعداد مقالات:10

کرت لوین (1947-1890) Kurt Lewin را بنیانگذار پژوهش عملیاتی Action Research می دانند. کاربردی که وی از پژوهش عملیاتی در نظر داشت عبارت بود از: پاسخ گویی به یک مسأله اجتماعی که با مشارکت فعال گروهی از مردم در یک فرآیند یادگیری، به منظور حمایت از تغییرات در نظام اجتماعی آنها و با استفاده از ابزار پژوهش صورت می پذیرد [1]. از همین رو، پژوهش عملیاتی به طور سنتی به عنوان رویکردی به پژوهش در نظر گرفته می شود که بر پایه حل مسأله و بر اساس رابطه یک موکل (Client) و یک پژوهش گر (Researcher) با هدف حل مسأله و تولید دانش مشارکتی رخ می دهد. بنابراین، ایده کلیدی پژوهش عملیات به کارگیری رویکرد علمی برای مطالعه و پیدا نمودن راه حل برای مسائل اجتماعی و سازمانی می باشد که با مشارکت فعال کسانی که این مشکلات را تجربه کرده اند، رخ می دهد...

زمینه و هدف: از آنجایی که سردرد یکی از رایج ترین شکایت ها در کلینیک های عصب شناختی است، پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش تعدیل-کننده نشخوار فکری در رابطه بین کمال گرایی و ناتوانی ناشی از سردرد تنشی انجام شد. مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی بود. جامعه آماری آن را تمامی بیماران مبتلا به سردرد تنشی مراجعه کننده به 10 کلینیک شهرستان شاهین شهر در چهار ماهه نخست سال 1396، تشکیل می دادند. به شیوه نمونه گیری در دسترس، 80 بیمار مبتلا به سردرد تنشی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه های ناتوانی ناشی از سردرد Jacobson، کمال گرایی مثبت و منفی Terry-Short و سیاهه نشخوار فکری افسرده زا، Yousefi و همکاران استفاده گردید. داده ها با استفاده از تحلیل رگرسیون خطی چندگانه، تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که نشخوار فکری، در رابطه بین کمال گرایی مثبت و منفی با ناتوانی ناشی از سردرد در کل نمونه، نقش تعدیلی معنی داری دارد (001/0=p). نقش تعدیل کننده نشخوار فکری، در رابطه بین کمال گرایی مثبت کمال گرایی منفی با ناتوانی ناشی از سردرد در زنان (001/0=p) و مردان (017/0=p) نیز معنی دار بود. ولی نقش تعدیل-کننده نشخوار فکری، در رابطه بین کمال گرایی مثبت با ناتوانی ناشی از سردرد در زنان و مردان معنادار به دست نیامد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، در مجموع می توان گفت که نشخوار فکری در رابطه بین کمال گرایی منفی و مثبت با ناتوانی ناشی از سردرد تنشی نقش تعدیلی معنی داری دارد.

زمینه و هدف: شانه منجمد یا چسبندگی کپسولی شانه، یکی از شایع ترین بیماری های شانه محسوب می شود. در این بیماری کپسول شانه سفت، کوتاه، چسبنده، دردناک و منجمد می شود. هدف از این مطالعه تعیین و مقایسه اثر الکتراکوپانکچر و لیزر کم توان در درمان بیماری شانه منجمد بود. مواد و روش ها: این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی یک سوکور در درمانگاه فیزیوتراپی فاطمیه رفسنجان در سال 1396 انجام گرفت. هفتاد و پنج بیمار مبتلا به شانه منجمد به طور تصادفی به سه گروه مساوی 25 نفری تقسیم شدند. گروه های اول، دوم و سوم به ترتیب الکتراکوپانکچر، لیزر و درمان رایج فیزیوتراپی را به مدت 10 جلسه دریافت کردند. شدت درد و دامنه حرکات در طی جلسات اول، پنجم، دهم و یک ماه بعد از پایان درمان ارزیابی شدند. شدت درد و دامنه حرکات از طریق مقیاس آنالوگ بصری و گونیامتر بررسی گردید. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس دوطرفه با اندازه گیری های مکرر همراه با آزمون Tukey و مجذور کای، تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که الکتراکوپانکچر به مدت 10 جلسه تأثیر بیش تری در کاهش درد شانه منجمد نسبت به لیزر و درمان رایج فیزیوتراپی داشته است (001/0p<). در رابطه با بهبودی دامنه حرکات شانه منجمد نیز الکترواکوپانکچر نسبت به لیزر و درمان رایج فیزیوتراپی مؤثرتر بود (001/0>p). نتیجه گیری: براساس یافته های این مطالعه به نظر می رسد الکتراکوپانکچر به مدت 10 جلسه می تواند نقش مؤثرتری در کاهش درد و بهبودی دامنه حرکات نسبت به لیزر و درمان رایج فیزیوتراپی داشته باشد.

زمینه و هدف: با توجه به مقاومت انگل پلاسمودیوم عامل بیماری مالاریا نسبت به داروهای ضد مالاریایی، یافتن دارویی جایگزین برای درمان بیماران امری ضروری به نظر می آید. لذا مطالعه حاضر با هدف مطالعه اثر ضد مالاریایی عصاره هیدروالکلی گیاه زنجبیل (Zingiber Officinale) در موش های آلوده به پلاسمودیوم برگئی انجام شد. مواد و روشها: در مطالعه تجربی حاضر، 40 سر موش به پلاسمودیوم برگئی آلوده شدند و طی چهار روز متوالی با غلظت های 50، 100، 150، 200 و250 میلی گرم بر میلی لیتر عصاره هیدروالکلی گیاه زنجبیل مورد درمان قرار گرفتند. تست سمیت بر روی کبد و کلیه موش ها انجام شد. در آخر داده ها از لحاظ آماری با آزمون های tزوجی و آنالیز واریانس یک طرفه تجزیه و تحلیل شدند. یافتهها: عصاره هیدروالکلی گیاه زنجبیل در دوز درمانی 250 میلی گرم اثر مهاری 62 درصدی بر رشد انگل در موش سوری داشت که از نظر آماری اختلاف آن با گروه کنترل معنی دار بود (05/0>P). بیش ترین میزان بقاء در موش ها مربوط به غلظت 250 میلی گرم با میانگین 2± 24 روز بود که اختلاف آن نسبت به سایر گروه های درمانی معنی دار بود (05/0>P). مقایسه کبد و کلیه موش ها با گروه کنترل منفی نشان داد عصاره فوق فاقد سمیت برای این ارگان ها می باشد (071/0P=). نتیجه گیری: با توجه به تأثیر 62 درصدی گیاه زنجبیل در درمان موش های آلوده به پلاسمودیوم برگئی، تحقیقات بیشتر در زمینه استفاده از این گیاه در درمان انگل مالاریا با افزایش دوز درمانی و یا تهیه عصاره های مختلف کلروفرمی و آبی آن پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: از آنجایی که سندرم درد میوفاشیال در ناحیه عضله ذوزنقه ای شایع است، لذا هدف این مطالعه، تعیین و مقایسه اثر لیزر درمانی کم توان، ورزش درمانی و دارو درمانی بر روی سندرم درد میوفاشیال در عضله ذوزنقه ای فوقانی بیماران مراجعه کننده به کلینیک های طب فیزیکی اصفهان در سال 1392 بود. مواد و روش ها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی، 44 بیمار به طور تصادفی به دو گروه ورزش و دارو (24 نفر) و لیزر، ورزش و دارو (20 نفر) تقسیم شدند. علائم براساس مقیاس آنالوگ بصری(Visual Analogue Scale; VAS)، شاخص از کار افتادگی گردن(Neck Disability Index; NDI) و شاخص درد و از کار افتادگی شانه(Shoulder Pain and Disability Index; SPDI) در سه مرحله قبل از درمان، بلافاصله بعد از درمان و یک ماه بعد از درمان ارزیابی شدند. از آزمون t مستقل و آنالیز واریانس با اندازه گیری های مکرر جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج: تفاوت معنی داری در گروه های مورد مطالعه از نظر VAS، NDI و SPDI، قبل و بعد از شروع درمان مشاهده شد (001/0>P). بلافاصله پس از درمان، لیزر درمانی نسبت به گروه کنترل، اثر مطلوب تری بر روی VAS داشت (032/0=P). با این حال، ارزیابی انجام شده یک ماه پس از درمان، تفاوتی معنی دار در سه مقیاس را در دو روش درمانی نشان نداد (05/0

زمینه و هدف: اختلالات خوردن شامل طیف وسیعی از بیماری ها همراه با افزایش یا کاهش وزن هستند. پژوهش ها نشان می دهد که این اختلال از اواسط تا اواخر دوره نوجوانی (14 تا 18 سالگی) آغاز می گردد و هم چنین در جنس مؤنث شیوع بیش تری دارد. هدف از پژوهش حاضر، طراحی و آزمون الگویی از پیشایندهای علائم اختلالات خوردن در دانشجویان دختر مقطع کارشناسی دانشگاه اصفهان در سال 1396 بود. مواد و روش ها: در این پژوهش توصیفی، تعداد 497 نفر با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای از بین دانشجویان دختر مقطع کارشناسی دانشگاه اصفهان در سال 1396 انتخاب شدند و به پنج مقیاس پژوهش پاسخ دادند. در الگوی پیشنهادی پژوهش کمال گرایی، باورهای مربوط به خوردن، نگرانی از تصویر بدنی و عزت نفس به عنوان متغیرهای پیشایند در نظر گرفته شد. برای آزمودن الگوی پیشنهادی پژوهش، از روش الگویابی معادلات ساختاری، با به کارگیری روش برآورد حداکثر درست نمایی استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل ها نشان داد که شاخص برازش برای الگوی پژوهش در دامنه قابل قبولی قرار دارد. هم چنین این نتایج نشان داد که همه مسیرهای مستقیم در الگوی پژوهش از نظر آماری معنی دار می باشند (05/0>p). نتایج حاصل از بررسی مسیرهای غیر مستقیم الگو پژوهش نیز از نظر آماری معنی دار هستند (05/0

زمینه و هدف: از آنجایی که وجود زخم دهانی باعث اختلال در عملکرد های طبیعی دهان فرد می شود، بنابراین یافتن راه هایی برای تسریع روند بهبود زخم، ضروری به نظر می رسد. بابونه (Matricaria chamomilla) گیاه دارویی است که دارای اثرات مفیدی در ترمیم انواع زخم ها می باشد. این مطالعه به منظور تعیین و مقایسه اثر دهانشویه عصاره بابونه با کلرهگزیدین 2/0 درصد بر روند بهبود زخم های برشی در موش صحرایی نر انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، تعداد 24 موش صحرایی نر، انتخاب و تحت بیهوشی عمومی قرار گرفتند. سپس زخم برشی در ناحیه مرکزی زبان، به عمق یک میلی متر و محدود به مخاط ایجاد شد. حیوانات به صورت تصادفی به دو گروه کنترل (دهانشویه کلرهگزیدین) و هدف (دهانشویه عصاره بابونه) تقسیم شدند. هر گروه به صورت تصادفی به سه زیرگروه تقسیم و حیوانات در روزهای سوم، هفتم و دهم کشته شدند. سپس از ناحیه زبان نمونه تهیه و توسط پاتولوژیست از نظر وسعت بافت گرانولاسیون، آنژیوژنز، میانگین تعداد فیبروبلاست ها، نوتروفیل ها، لنفوسیت ها و ماکروفاژها بررسی شدند و نتایج ثبت گردید. داده ها با آزمون من-ویتنی تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: هر دو دهانشویه جهت تسریع روند ترمیم به یک میزان عمل کردند و به جز درصد ماکروفاژ ها در روز سوم (028/0=P) دیگر متغیر های مورد بررسی، تفاوت معنی داری را نشان ندادند (05/0

گروههای کوچک که برای یادگیری یک موضوع خاص و یا حل یک مسأله گرد هم میآیند، فرصتهای طلایی آموزشی را رقم میزنند که در صورت استفاده صحیح از این گروه ها میتواند بازدهی خارق العادهای را به همراه داشته باشد. این نکته از آن جهت رخ می دهد که آموزش در گروههای کوچک، یکی از شیوه های مؤثر آموزشی است که می تواند کارآیی بسیار بالایی را در امر یادگیری داشته باشد. گروه های کوچک که از حداقل دو نفر شروع شده و ممکن است تا 30 نفر را نیز در برگیرد، دارای پتانسیل های بسیار قوی می باشند که می توانند جریان آموزش و یادگیری را تسهیل نمایند. شیوه های متنوع آموزشی برای کار در این گروه ها پیشنهاد شده است. هدف از نگارش مقاله حاضر معرفی برخی از مهم ترین این شیوه ها می باشد.

زمینه و هدف: اطلاعات کمی و کیفی پسماندهای شهری یکی از گام های اساسی در زمینه مدیریت علمی پسماندها می باشد. لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین کمیت و کیفیت پسماندهای شهر مشهد انجام پذیرفت. مواد و روش ها: در مطالعه توصیفی حاضر به منظور بررسی کیفی نمونه ها، مواد جداسازی شده وزن شد. برای آنالیز فیزیکی پسماندها، نمونه ها به صورت تصادفی در چگالی سنج قرار داده شد. پسماندها برحسب نوع، جداسازی شده و داخل کیسه های نایلونی وزن شدند. داده ها توسط آزمون آماری مجذور کای آنالیز شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین پسماندهای تولیدی در فصل تابستان 17/126± 2190 و در فصل زمستان 63/100± 1890 تن در روز بوده است. بالاترین مقدار پسماندها مربوط به مواد فسادپذیر و کم ترین مقدار مربوط به شیشه بوده است. بیش ترین نوع فلز سنگین در شیرابه شهر مشهد نیکل با مقدار 1/3 میلی گرم بر لیتر بود. نتیجه گیری: با توجه به میزان بالای مواد فسادپذیر در پسماندهای تولیدی، توصیه می شود تولید کمپوست مورد توجه قرار گیرد.