مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
سال:1396 | دوره:16 | شماره:8 |تعداد مقالات:12

مقالات مروری که به جمع بندی شواهد موجود پیرامون یک موضوع خاص می پردازند، در افزایش دانش بشری به ویژه در حوزه سلامت، از اهمیت به سزایی برخوردار می باشند. با توجه به گسترش شتابان انتشارات مقالات علمی، جمع بندی آنها در قالب مقالات مروری، ضرورتی انکار ناپذیر است. دانشمندان برای پاسخ گویی به این ضرورت، نگارش انواع مقالات مروری را ابداع نموده اند. ...

زمینه و هدف: فلزات سنگین از رایج ترین آلاینده های موجود در پساب های صنعتی هستند. عنصر کادمیوم به دلیل سمیت و اثرات مضر بر انسان اهمیت زیادی دارد. هدف مطالعه حاضر تعیین میزان حذف کادمیوم از محلول های آبی توسط نانوکامپوزیت نیکل فریت- اکسید تیتانیوم بود. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع تجربی- آزمایشگاهی بود که در یک سیستم ناپیوسته تحت دمای محیط انجام گردید. تاثیر پارامتر های pH، مقدار جاذب، زمان تماس، غلظت اولیه فلزات کادمیوم بر میزان جذب، بررسی و مقادیر حذف کادمیوم از محلول های آبی با کمک دستگاه طیف سنج جذب اتمی (Conter AA700) اندازه گیری شد. همچنین مدل سازی سینتیک و ایزوترم های جذب لانگمویر، فروندلیچ و تمکین مورد مطالعه قرار گرفت. یافته ها: بالاترین درصد حذف کادمیوم در pH 6، با غلظت اولیه 2 میلی گرم بر لیتر، در مدت زمان 30 دقیقه و مقدار 0.4 گرم بر لیتر نانو کامپوزیت نیکل فریت-اکسید تیتانیوم رخ داد، بررسی روابط ایزوترمی نشان داد جذب کادمیوم از مدل لانگمویر با مقدار ضریب همبستگی 0.9905 پیروی می نماید. بر طبق نتایج سینتیک جذب کادمیوم از مدل شبه درجه دوم با میزان ضریب 0.9999 تبعیت می کند. نتیجه گیری: نانو کامپوزیت نیکل فریت- اکسید تیتانیوم می تواند به عنوان جاذبی موثر در حذف کادمیوم از محلول های آبی استفاده شود. زیرا توانایی بالایی در حذف این عنصر دارد.

زمینه و هدف: یائسگی یکی از بحران های زندگی هر زن می باشد که در طی این زمان اکثر زنان علائم جسمی و روانی همراه با تغییرات خلقی را تجربه می کنند. عوارض هورمون درمانی برای این علائم، علاقه به درمان های جایگزین غیر هورمونی را افزایش داده است. در این میان گیاهان فیتواستروژنی جایگاه خاصی دارند. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر کوهش سیاه ( Cimicifuga racemose) بر علائم یائسگی انجام شد. مواد و روش ها: این کارآزمایی بالینی تصادفی شده بر روی 86 زن یائسه تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی شهر رفسنجان در سال 1394 که بر اساس روش تصادفی ساده در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند، انجام شد. مداخله با قرص روکشدار سیمی فوگل حاوی 6.5 میلی گرم ریشه خشک گیاه کوهش سیاه ساخت شرکت گل دارو به مدت 8 هفته انجام شد و گروه کنترل هیچ دارویی دریافت نکردند. داده ها با استفاده از فرم ویژگی های فردی و پرسش نامه MRS Menopause Rating Scale)) قبل از مداخله، 4 و 8 هفته بعد از مداخله جمع آوری شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های t مستقل و آنالیز واریانس دو طرفه با اندازه گیری های مکرر انجام شد. یافته ها: میانگین و نمرات مقیاس یائسگی در گروه کوهش سیاه و گروه کنترل قبل از مداخله به ترتیب 19.02±7.61 و 19.77±10.44 بود که اختلاف آماری معنی داری مشاهده نشد. این میزان 4 هفته بعد از شروع مداخله به ترتیب 13.09±5.86 و 20.62±7.88 و 8 هفته بعد از مداخله به ترتیب 10.09±5.13 و 21.66±8.57 بود که اختلاف آماری معنی داری بین گروه مداخله و کنترل وجود داشت (p<0.05). نتیجه گیری : نتایج نشان داد کوهش سیاه در کاهش علائم یائسگی موثر بوده و می تواند به عنوان یک داروی جایگزین در کسانی که قادر به هورمون درمانی نبوده یا تمایلی به استفاده از این روش ندارند، مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: در طول دهه گذشته، خودشفقتی به عنوان یک سازه مکمل در ذهن آگاهی محبوبیت زیادی کسب نموده و پژوهش درباره خودشفقتی در زمینه های مختلف علوم روان شناختی رو به رشد است. هدف پژوهش حاضر تهیه نسخه فارسی مقیاس خودشفقتی (Self-compassion scale- Persian version; SCS-P) و بررسی خصوصیات روان سنجی آن بود. مواد و روش ها: در قالب یک مطالعه توصیفی، نسخه فارسی مقیاس خودشفقتی (SCS-P) پس از آماده سازی به روش ترجمه مضاعف، بر روی 377 نفر از دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. پایایی نسخه فارسی مقیاس خودشفقتی از طریق روش های همسانی درونی، بازآزمایی و همبستگی بین مجموعه ماده بررسی شد. هم چنین، ساختار عاملی مقیاس از طریق تحلیل عاملی تاییدی و روایی آن با استفاده از همبستگی بین خرده مقیاس ها، روایی محتوا، واگرا، همگرا و ملاکی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: دامنه ضرایب آلفای کرونباخ خرده مقیاس ها 0.68-0.77، ضریب آلفای کرونباخ کل مقیاس 0.90، دامنه ضرایب بازآزمایی 0.56-0.71 و دامنه همبستگی بین ماده ها 0.54-0.78 بیانگر پایایی مطلوب مقیاس بود. نتایج تحلیل عاملی تاییدی از برازش قابل قبول ماده ها حکایت داشت. همچنین الگوی ضرایب همبستگی بین خرده مقیاس ها 0.32-0.65، روایی محتوا، واگرا، همگرا و ملاکی بیانگر روایی خوب مقیاس بود. نتیجه گیری: در مجموع می توان گفت نسخه فارسی مقیاس خودشفقتی خصوصیات روان سنجی مطلوبی دارد و ابزار معتبر جهت استفاده در موقعیت های پژوهشی، غربالگری، تشخیصی و درمانی است.

زمینه و هدف: کیفیت نامطلوب ﺧﻮاب، ﺑﺎﻋﺚ ایﺠﺎد اﻧﻮاع اﺧﺘﻼﻻت از جمله کاهش عملکرد ریوی و افزایش چاقی می شود. بنابراین هدف از تحقیق حاضر بررسی همبستگی بین کیفیت خواب با شاخص های تنفسی و شاخص توده بدنی در دانشجویان پسر فعال و غیر فعال دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1396 بود. مواد و روش ها: در این تحقیق توصیفی از بین دانشجویان پسر دانشگاه محقق اردبیلی، 40 دانشجوی سالم به صورت داوطلبانه و پس از اخذ رضایت نامه در دو گروه فعال (20 نفر) و غیرفعال (20 نفر) شرکت کردند. شاخص های تنفسی با استفاده از اسپیرومتری میکرولب اندازه گیری شد. برای بررسی کیفیت خواب از پرسشنامه پیتزبورگ استفاده شد. همچنین شاخص توده بدنی آزمودنی ها از تقسیم وزن (به کیلوگرم) به مجذور قد (به متر) بدست آمد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری t مستقل و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: میانگین نمره کیفیت خواب در گروه فعال به صورت معنی داری پایین تر از گروه غیرفعال بود (P=0.001). همچنین مقادیر پارامترهای ظرفیت حیاتی اجباری (P=0.013)، حجم بازدمی با فشار در ثانیه اول (P=0.006)، حداکثر تهویه ارادی (P=0.021)، جریان بازدمی قوی 75-25 درصد (P=0.025) در گروه فعال به صورت معنی داری بیشتر از گروه غیرفعال بود. در بررسی همبستگی متغیر ها بین نمره کیفیت خواب با شاخص توده بدن (r=0.672، P=0.001) و درصد چربی (r=0.681، P=0.001) در گروه غیرفعال همبستگی معنی دار مثبتی مشاهده شد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج بنظر می رس د فعالیت ورزشی می تواند عاملی اثرگذار بر بهبود کیفیت خواب و عملکرد سیستم تنفسی در افراد غیرفعال باشد.

زمینه و هدف: جلبک های دریایی یکی از منابع طبیعی با طیف گسترده از متابولیت های ثانویه می باشند که فعالیت های بیولوژیکی متفاوت از جمله فعالیت ضد تومور و ضد سرطانی دارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی فعالیت سیتوتوکسیک عصاره های آلی جلبک دریایی Gelidiella acerosa علیه دو رده سلولی سرطان پستان و کولورکتال در شرایط برون سلولی انجام گردید. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع آزمایشگاهی بود. رده سلولی سرطان پستان (MCF-7) و کولورکتال (HT-29) در محیط کشت RPMI همراه 10 درصد سرم جنین گاوی کشت شد. اثر سیتو توکسیسیتی غلظت های مختلف جلبک (شامل 125، 250، 500 و 1000 میکروگرم بر میلی لیتر) با روش MTT (دی متیل تترازولیوم بروماید) و تریپان بلو سنجش شد. قطعه قطعه شدن DNA سلول ها پس از کشت و تیمار شدن با عصاره های جلبکی، تریپسینه شدن و رسوب در حضور RNAase با استفاده از ژل آگاروز 2% بررسی شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی Tukey استفاده شد. یافته ها: درصد زنده مانی سلول های سرطانی در هر دو روش با غلظت عصاره ها رابطه معکوس داشت. غلظت 1000 میکروگرم در میلی لیتر عصاره متانولی جلبک بیشترین اثر سمیت سلولی را نسبت به کنترل و غلظت های کمتر عصاره نشان داد (p<0.05). میزان LC50 (غلظت کشنده 50 درصد) عصاره متانولی سلول های سرطانی کولورکتال و سینه به ترتیب برابر با 724.48±25.52 و 845.36±41.05 میکروگرم بر میلی لیتر بود. هم چنین، غلظت بالای عصاره متانولی جلبک به شکل وابسته به دوز در مقایسه با نمونه کنترل قادر به قطعه قطعه کردن DNA سلول های سرطانی و القاء آپوپتوز شد (p<0.05). نتیجه گیری: در این مطالعه اثر سیتوتوکسیک جلبک کارآمد بود و می تواند مبنایی برای انجام مطالعات بعدی به منظور شناسایی ترکیبات ضد سرطان باشد. هم چنین پس از انجام مطالعات درون تنی، پیش کلینیکی و کلینیکی می توان از عصاره این جلبک در صنایع غذایی و دارویی استفاده نمود.

زمینه و هدف: بافت چرپی هورمون هایی را از جمله ارکسین که در تنظیم متابولیسم انرژی، تغذیه، وزن بدن، کنترل سیستم اتونومیک، خواب، حساسیت به انسولین، تنفس، اعتیاد دارویی و محور تولید مثلی نقش دارد، آزاد می کند. از طرفی، بارداری با یک سری تغییرات متابولیک همراه است که انرژی و مواد مغذی مادر و جنین تامین می شود. ارکسین سبب افزایش حساسیت به انسولین وکاهش دیابت، تنظیم متابولیسم و افزایش انرژی مصرفی و رشد و تکامل جنینی و نوزادی می شود. این مطالعه مروری با هدف خلاصه بندی مطالعات مرتبط با ارکسین A و بارداری نرمال و با عارضه، شیردهی و سندرم مرگ ناگهانی نوزاد انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه، مروری 320 مقاله از طریق جستجوی الکترونیکی در بانک های اطلاعاتی Pubmed، Google، Google Scholar، Yahoo، Iran Medex، Science Direct، SID از بازه زمانی 1998 تا 2016 به دست آمد که در نهایت 13 مقاله مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها : یافته ها نشان داد ارکسین A موجود در جفت نقش بسزایی در تنظیم متابولیسم انرژی در بارداری و حجم مایع آمنیوتیک دارد و احتمالا کاهش آن سبب پلی هیدرآمنیوس ایدیوپاتیک و افزایش احتمال ابتلا به دیابت بارداری می شود و کاهش آن بعد زایمان نیز سبب افزایش پرولاکتین و شیردهی می گردد. کاهش ارکسین A در ساقه مغز با اختلال خواب همراه است که سبب مرگ ناگهانی نوزاد می شود. نتیجه گیری: مطالعات نشان دادند ارکسین در بهبود مقاومت به انسولین و تنظیم سیکل خواب، رشد جنینی و نوزادی و بارداری بدون عارضه و شیردهی نقش دارد.

زمینه و هدف: سندرم متابولیک مجموعه ای از عوامل نظیر چاقی مرکزی، افزایش فشارخون، افزایش قند خون، افزایش تری گلیسیرید و کاهش لیپوپروتئین با غلظت بالای کلسترول می باشد که به عنوان مهم ترین عوامل خطر بیماری قلبی – عروقی است. مطالعه حاضر با هدف تعیین فراوانی سندرم متابولیک و شاخص های آن در کارکنان دانشکده های دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان انجام شده است. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی است که بر روی 24 نفر از کارکنان سه دانشکده پزشکی، پرستاری و دندان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان در سال 1395 انجام شده است. فراوانی سندرم متابولیک بر اساس معیارهای فدراسیون بین المللی دیابت و برنامه ملی آموزش کلسترول – پانل 3 ارزیابی گردید. نتایج به صورت آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، تعداد و درصد) گزارش گردید. یافته ها: فراوانی سندرم متابولیک در افراد تحت بررسی 1 نفر (4.2 درصد) بود. 7 نفر (29.2 درصد) از افراد حداقل دارای 2 عامل خطر سندرم متابولیک بودند. شایع ترین عوامل به ترتیب مربوط به چاقی مرکزی 17 نفر (70.8 درصد)، افزایش قند خون ناشتا 5 نفر (20.8 درصد) و افزایش تری گلیسیرید 3 نفر (12.5 درصد) بود. در هیچ یک از افراد، عوامل کاهش لیپوپروتئین با غلظت بالای کلسترول و فشار خون سیستولیک مشاهده نشد. نتیجه گیری: با توجه به عوارض سندرم متابولیک و شیوع بالای چاقی مرکزی به عنوان مهم ترین شاخص این سندرم در مطالعه حاضر، شاید بتوان با افزایش آگاهی افراد و تدوین برنامه هایی در جهت تغییر سبک زندگی آن ها، به کاهش عوارض ناشی از این سندرم و افزایش سطح سلامت جامعه کمک نمود.

زمینه و هدف: حمل و جا به جایی دستی بار، یکی از چند عامل ایجادکننده اختلالات اسکلتی- عضلانی مرتبط با کار در صنعت ساختمان سازی است و باعث ایجاد مشکل جدی با پیامدهای بزرگ اقتصادی می شود. این مطالعه با هدف تعیین نیروی وارد بر کمر هنگام جا به جایی دستی بار در کارگران ساختمان سازی انجام شده است. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی در بین 100 کارگر ساختمان سازی شهرستان همدان در سال 1394 که وظیفه حمل و جا به جایی بار را بر عهده داشتند انجام گرفت. در مجموع، 955 مشاهده مستقیم و غیرمستقیم، در چهار وظیفه و در پنج کارگاه ساختمان سازی با استفاده از روش Utah ارزیابی گردید. برای تحلیل داده ها از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و آنالیز واریانس یک طرفه استفاده شد. یافته ها: مقدار نیروی وارد شده بر کمر کارگر با 700 پوند استاندارد موسسه ملی ایمنی و بهداشت حرفه ای (National Institute for Occupational Safety and Health; NIOSH) مقایسه شد. نیروی فشاری وارد بر کمر (Fc) در تمام کارگران کمتر از حد مجاز بود. مقایسه میانگین مقدار نیروی وارد بر کمر کارگران در سطوح وظایف مختلف، نشان داد تفاوت معنی داری بین آن ها وجود ندارد (p=0.423). نتیجه گیری: بر اساس یافته های این مطالعه می توان گفت کارگران ساختمان سازی با عوامل خطری که باعث وارد شدن فشار بر دیسک مهره های L5/S1 کمر می شوند، مواجهه داشتند. استفاده از روش Utah به عنوان یک ابزار ساده و سریع غربال گری کمی، جهت بر آورد نیروی وارد بر کمر در وظایف حمل بار مفید می باشد.