مقرنس از الگوهای اصیل و کهن در معماری ایران ست که بعد از شناخت آن توسط معماران ایرانی در دوره های مختلف به تکامل رسیده و به شکل های متفاوت اجرا شده است. الگوهای متفاوت از مقرنس در گونه های مختلف معماری ایرانی هم چون امام زاده- مسجد و بازار قابل مشاهده است. هدف این پژوهش پاسخ به این سوال است که شباهت ها و تفاوت ها بین الگوی مقرنس ها در ارسن بازار تاریخی تبریز چگونه است؟ برای یافتن این تفاوت ها و تشابه ها هندسه مقرنس های به کار رفته در بخش های مختلف بازار تاریخی تبریز بررسی و تحلیل شده است. به نظر می رسد طرح های مقرنس در عین وجود شباهت های ظاهری دارای تفاوت هایی در الگوی طرح ها با توجه به موقعیت قرارگیری در فضاهای متفاوت هستند که موجب ایجاد طرح های متفاوت شده است. این تحقیق از نظر هدف، طرحی کاربردی است، و با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. اطلاعات لازم برای پژوهش از طریق مطالعات کتابخانه ای، پیمایش های میدانی (مشاهده) و ترسیم هندسه مقرنس ها با استفاده از نرم افزار اتوکد و تری دی مکس انجام شده است. چون تبریز براثر زلزله سال 1193 قمری تخریب شد و بیش تر بناهای آن از جمله مجموعه بازار تاریخی تبریز در دوره قاجار ساخته شد، این مطالعه می تواند الگوی هندسی مقرنس سازی دوره قاجار تبریز را نشان دهد. نمونه های تحلیل شده از بناهای بازار مقام صاحب الامر، مسجد حجت الاسلام، سرای کچه چیلر و مسجد-مدرسه حاج صفرعلی و مسجد کوچک (بالا مسجد) هستند که مقرنس دارند و بر مبنای معیارهای شکلی، ایستایی، طرح و اجرایی تحلیل شده اند. یافته های تحقیق حاکی از این است که مقرنس در بازار تاریخی تبریز به نسبت نوع کاربری در بناها، تفاوت هایی در نوع، شکل و مکان کاربرد دارد. مقرنس در بناهای مذهبی در کانه پوش های محراب ها و گوشه بندی گنبد خانه استفاده شده است. ولی در فضاهای عمومی در مکان مشرف به میان سرا و ایوانچه های طبقات فوقانی به کار رفته است. علاوه بر این الگوی طرح ها در بناهای مذهبی پیچیده تر از بناهای غیرمذهبی است.