مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی
سال:1397 | دوره:2 | شماره:7 |تعداد مقالات:8

با توجه به هدف «بررسی جهاد فرهنگی در اندیشه حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی)»، محققین در پی آن هستند که بیانات حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) را در زمینه جهاد فرهنگی دنبال نماید. بدین منظور بیانات و مکاتبات معظم له مورد بررسی قرار گرفته است. نوع پژوهش حاضر، کاربردی-توسعه ای می باشد که با استفاده از روش کیفی و گردآوری اطلاعات با بررسی در سوابق موجود و مطالعات کتابخانه ای انجام شده است که پس از تحلیل محتوای کیفی از فیش ها و گزاره های انتخابی (30 مورد)، تعداد 6 مولفه و 59 شاخص استخراج و احصاء گردید. در نهایت مولفه ها و شاخص های احصا شده به تایید پنج نفر از جامعه خبرگی رسید. بر اساس نتایج پژوهش حاضر می توان بیان نمود که اهداف جهاد فرهنگی اعتلای کلمهِ اسلام و ترویج مکتبِ اهل بیت (علیهم السّلام)، حکمیّتِ فرهنگ اسلامی، تعظیم دستاوردهای انقلاب و تقویت اندیشه های بارور، راهگشا و هدایت گر قرآن و سنت است که تحقق این امر علاوه بر برخورداری از روحیه جهادی، ایثار، فداکاری، شجاعت، ایمان، معرفت و باورهای دینی، جز با اتحاد، وحدت و هماهنگی، تربیت دینی و معرفتی مردم و ترویج نوآوری و علم و تحصیل میسر نیست.

دفاع نظامی از دیرباز نقش قابل توجهی در جوامع داشته است و کشورها منابع قابل ملاحظه ای را صرف دفاع از خود و دفع خطر احتمالی می کنند. با این وجود قدرت طلبی یا کشورگشایی می تواند انگیزه برخی کشورها برای حمله به سایرین شود و این منجر به آن می شود که سایر کشورها در اندیشه تقویت توان نظامی خود باشند. با توجه به شرایط کنونی در منطقه غرب آسیا، شناخت ماهیت فعالیت های نظامی در میان کشورهای مجاور و به ویژه کشورهای ترکیه، عربستان و رژیم اشغالگر قدس از اهمیت ویژه ای برای کشورمان برخوردار است که با توجه به این موضوع، تعیین سیاست دفاعی جمهوری اسلامی ایران تا حدودی وابسته به شرایط منطقه ای و رقابت های تسلیحاتی در میان کشورهای منطقه است. با توجه به موارد فوق، پژوهش حاضر به دنبال بررسی رقابت تسلیحاتی در میان کشورهای منتخب منطقه است. روش تحقیق به کار رفته، نظری و تجربی می باشد و اساس کار تجربی پژوهش حاضر برمبنای رویکرد اقتصادسنجی سری زمانی و به طور خاص روش خودرگرسیون برداری (VAR) می باشد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که جمهوری اسلامی ایران با ترکیه و اسرائیل در رقابت تسلیحاتی است. همچنین اسرائیل علاوه بر ایران با ترکیه در رقابت تسلیحاتی است و عربستان نیز با ترکیه در رقابت تسلیحاتی است.

در ساختار اقتصادی کشورهای پیشرفته، موازنه میان دانش و سایر منابع به نفع دانش تغییر یافته است؛ به گونه ای که نحوه ی بهره گیری از فن آوریهای نوین دانش مدار و چگونگی پیاده سازی فرایندهای آن، عاملی تعیین کننده در ارتقای انعطاف پذیری فرایندهای درون سازمانی محسوب می شود. این مهم به سازمان ها کمک کرده تا در بستر یادگیری سازمانی و استقرار نظام مدیریت دانش، با شناسایی فرصت های جدید، مزیت رقابتی پایدار ایجاد نموده و چالش های پیش روی خود را به خوبی اداره کنند. هدف مقاله حاضر بررسی رابطه بین مدیریت دانش و نوآوری سازمانی می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان دارای مدرک کارشناسی و بالاتر درمعاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه در تهران به تعداد 48 نفر می باشد. روایی پرسشنامه توسط گروه تخصصی تعیین و پایایی آن با استفاده از آلفای کرنباخ برابر 84/0 محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نر م افزار اس. پی. اس. اس انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که رابطه معنی داری بین مدیریت دانش و نو آوری سازمانی وجود دارد. همچنین شاخص های مدیریت دانش نیز که شامل خلق دانش، ذخیره سازی دانش، انتقال دانش و کاربرد دانش است نیز همگی ارتباط معنی داری با نوآوری سازمانی دارند.

پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کاربردی، توسعه ای و با هدف ارائه راهبردهای مؤثر در اداره امور نخبگان و متخصصین ایرانی مقیم خارج از کشور صورت گرفته است. روش تحقیق، ترکیبی (کمی و کیفی) است که در بخش کمی با بهره گیری از ابزار پرسشنامه و در بخش کیفی کیفی علاوه بر مطالعه اسناد و مدارک موجود، مصاحبه عمیق با برخی خبرگان موضوع نیز انجام شده است. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ی محقق ساخته بهره گرفته شد که پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ برابر 87/0 محاسبه و تأیید گردید و 40 نفر از خبرگان سازمان های مرتبط با ایرانیان مقیم خارج در وزارت خانه های امور خارجه، علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نسبت به تکمیل آن اقدام نمودند. با توجه به تجزیه و تحلیل داده های صورت گرفته می توان بیان نمود که بر اساس نتایج پژوهش؛ "دست یابی به فن آوری های نوین از طریق ایرانیان مقیم خارج"، "ایرانیان مقیم خارج بستر جذب و فعالیت منابع انسانی مستعد برای اهداف ملی"، "امکان افزایش صادرات علم و فن آوری از طریق ایرانیان مقیم خارج" و "امکان بهره برداری از ایرانیان مقیم خارج برای کمک به افزایش سطح تحصیلات عالیه" از ابعاد تأثیرگذار اصلی در اداره امورنخبگان و متخصصین ایرانی مقیم خارج از کشور هستند.

توسعه کشورها و سازمان ها به مدیرانی نیاز دارد که توانایی ایجاد تغییرات بزرگ را داشته باشند. یکی از مؤثرترین راه کارهای رویارویی با چالش های کنونی، بهره گیری از نیروهای کارآفرین است. در آموزش کارآفرینی به حوزه کارآفرینی راهبردی توجهی نشده و مدیران ارشد کشور از مزایای آن بی بهره اند. هدف تحقیق حاضر شناسایی شایستگی های مورد نیاز مدیران ارشد کشور در حوزه علمی جدید کارآفرینی راهبردی بود. نوع تحقیق بر مبنای نتیجه، توسعه ای-کاربردی و بر مبنای نوع داده ها، کمّی است. روش پژوهش پیمایش است و گردآوری اطلاعات به روش های کتابخانه ای و پرسش نامه صورت پذیرفت. جامعه آماری تحقیق شامل مدیران شاغل در سازمان ها و نهادهای سیاست گذار و اجرایی در حوزه آموزش عالی و توسعه نیروی انسانی کشور بود. برای نمونه گیری از روش نمونه گیری طبقه ای استفاده و حجم نمونه 237 نفر محاسبه گردید. روایی پرسش نامه با استفاده از طیف ترستون و پایایی آن توسط ضریب آلفای کرونباخ به دست آمد. برای پردازش داده ها از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که مدیران ارشد کشوربه سیزده شایستگی در حوزه کارآفرینی راهبردی نیاز دارند تا بتوانند وظایف خود را در سطح عالی یا قابل قبول انجام دهند. این شایستگی ها را می توان در طراحی دوره های آموزش کارآفرینی راهبردی استفاده کرد.

اقتصاد دفاعی دانش بنیان، ضمن پذیرش اصول و قواعد حاکم بر اقتصاد دفاعی به دنبال آن است که نقش دانش و دانش بنیانی را در علم اقتصاد دفاعی بررسی نماید. شرکت های دانش بنیان دفاعی می توانند نقش مؤثری در اقتصاد دفاعی دانش بنیان ایفا نمایند چون در این نوع اقتصاد انبارش دانش جایگزین انبارش محصول خواهد بود و در این نوع اقتصاد باید به دنبال قابلیت های مزیت ساز بود. از این رو تبیین مبانی نظری و ادبیات مرتبط با آن، ارائه تجربیات سازمان ها و مجامع جهانی و کشورهای پیشرو در این حوزه و نیز برنامه ها و راهبردهای آنان در خصوص نقش آفرینی اثربخش تر برای تحقق اقتصاد دفاعی دانش بنیان، می تواند مفید و مؤثر واقع گردد. پژوهش حاضر درصدد ارائه الگوی راهبردی اقتصاد دفاعی دانش بنیان در جمهوری اسلامی ایران است، برای این منظور از روش کمی و کیفی (آمیخته سه سطحی) استفاده شد. ابتدا سازه های اصلی شامل ابعاد، مؤلفه ها و شاخص ها احصاء گردیده و با استفاده از پرسشنامه، نظر خبرگان موضوع، موردسنجش قرار گرفت. با روش تئوری داده بنیاد، جمعاً 5 بعد ساختاری، رفتاری، زمینه ای، فرآیندی و جهت گیری، 18 مؤلفه و 72 گویه احصاء گردید. از منظر خبرگان تمامی ابعاد و مؤلفه ها تأیید و 9 مورد از شاخص ها مورد تأیید واقع نشد. مؤلفه های فن آوری اطلاعات، آرمان خواهی، مدیریت اقتصاد دفاعی، موقعیت ژئوپلیتیک و جهاد اقتصادی بیشترین تأثیر را در الگوی موردنظر دارند

امروزه سامانه های شناسایی با استفاده از فناوری رادیو شناسه (RFID) به جهت داشتن مزایایی از جمله بی سیم بودن، استفاده از فناوری های نوین ارتباطی و جایگزینی آن ها با سیستم های سنتی و تأمین کردن کد شناسایی واحد و قابلیت ردیابی اشیاء از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و به سرعت در حال رشد می باشند. تأثیر گذاری فناوری اطلاعات و استفاده از اینترنت و شبکه های ارتباطی الکترونیکی بر زنجیره تأمین نظامی از یک طرف و استفاده مفید از سامانه های شناسایی خودکار در فرآیندهای زنجیرة تأمین از طرفی دیگر، افزایش کارایی و بهره وری را در مدیریت زنجیره تأمین نظامی به دنبال خواهد داشت. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر ایجاد یک زنجیره تأمین هوشمند صنعت نظامی بر پایه دفاع و اقتصاد دانش بنیان به رشته تحریر درآمده است و براساس هدف، کاربردی و براساس ماهیت و روش تحقیق، توصیفی-پیمایشی می باشد. بر اساس یافته های پژوهش، عوامل هزینه، تکنولوژی، زیرساخت های نرم افزاری و سخت افزاری، استاندارد، مشخصات بین المللی و امنیت بر هوشمندسازی زنجیره تأمین صنعت نظامی تأثیرگذار می باشند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطهی میان سطح نوآوری شرکتهای بخش دفاعی و بهره وری اقتصادی آن ها به رشته تحریر درآمده است. برای این منظور از بین شرکتهای فعال در بخش دفاعی تعداد 22 شرکت انتخاب شده و از اطلاعات سالهای 1394 و 1395 آنها استفاده گردید. سطح نوآوری هر شرکت بر اساس معیارهای کلیدی رهبری و استراتژی نوآوری، مدیریت منابع نوآوری، سطح هوشیاری در شناسایی ایدههای نوآورانه، مدیریت تحقیق و توسعه نوآوری، مدیریت شبکه نوآوری و فرآیند یادگیری، تجاریسازی و بهره برداری از نوآوری و نتایج مالی، منابع انسانی و اجتماعی حاصل از نوآوری ارزیابی شد. در این راستا از چک لیست 112 گزینه ارزیابی سطح نوآوری طراحی شده توسط انجمن مدیریت فناوری ایران استفاده گردید. جهت بررسی فرضیهی پژوهش از تحلیل همبستگی استفاده شد. نتایج حاکی از وجود رابطهی مثبت و معنادار میان سطح نوآوری و بهرهوری اقتصادی در بخش دفاعی بوده و مشخص گردید که شرکتهای بخش دفاعی میتوانند به طور همزمان روی بهرهوری اقتصادی و نوآوری تمرکز نموده و از مزایای هر یک بهرهمند شوند.