مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی بابل
سال:1381 | دوره:5 | شماره:1 (پی در پی 17) |تعداد مقالات:12

سابقه و هدف: سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOs) مدت هاست که شناخته شده، اما علت آن که مختل کننده عملکرد تخمدان می باشد، ناشناخته است. داروهایی که عملکرد تخمدانها یا غدد فوق کلیوی را متاثر می سازند همانند درمانهای نوروآندوکرین برای معالجه بیماران PCOs بکار می روند. مواد و روشها: این مطالعه بصورت کارآزمایی بالینی کنترل شده بر روی 60 بیمار مبتلا به PCOs مراجعه کننده به بیمارستان میرزا کوچک خان تهران در سال های 80-79 انجام شده است. به این ترتیب که آزمایشات هورمونی و همینطور درجه هیرسوتیسم بر حسب (Freeman-Galloway score) و قطر متوسط تخمدان ها بر حسب میلی متر در روز سوم اولین قاعدگی، 3 ماه و شش ماه بعد از شروع مطالعه انجام می شد. بیماران بطور اتفاقی به دو گروه 30 نفره تقسیم شدند که گروه اول تحت درمان با OCP و گروه دوم تحت درمان با GnRHa +OCPLD قرار گرفتند.یافته ها: نتایج نشان داد که هر دو رژیم درمانی در کاهش آندروژنها، کاهش درجه هیرسوتیسم و قطر متوسط تخمدانها درطی شش ماه درمان مؤثر بودند. اما این کاهش در گروه دوم نسبت به گروه اول بطور معنی داری بیشتر بوده است. بطوریکه در گروه دوم مقادیر تستوسترون، آندرستندیون، نسبتLH/FSH  و قطر متوسط تخمدانها و درجه هیرسوتیسم نسبت به گروه اول بطور معنی داری کاهش بیشتری داشته است.نتیجه گیری: اطلاعات فوق در واقع از کارآیی بیشتر رژیم GnRHa + OCPLD نسبت به OCPLD به تنهایی در درمان بیماران PCOs حمایت می کند.

سابقه و هدف: آفت دهانی، یکی از ضایعات شایع دهانی است که به صورت زخم های عودکننده بروز می کند عوامل مختلفی در اتیولوژی آفت دهانی از جمله، اختلالات ایمنی، نقایص خونی و استرس های روحی موثرند. برای درمان این ضایعات روش های گوناگونی از جمله استفاده از استروییدها توصیه می شود. در این تحقیق نوعی چسب مخاطی معرفی شده که به تنهایی و همچنین به عنوان حامل استرویید برای درمان زخم آفتی دهان، مورد بررسی قرار گرفت.مواد  و روشها: این مطالعه از نوع تجربی و به روش دوسوکور با نمونه گیری به روش تصادفی ساده انجام شد. دو گروه مورد مطالعه قرار گرفتند: گروه اول (پیش آزمون)، شامل 20 نفر، که برای تعیین میزان چسبندگی و سایر عوارض جانبی چسب مخاطی، چسب بدون دارو دریافت کردند. گروه دوم نیز شامل 20 نفر، به عنوان مورد و شاهد با سابقه زخم آفتی مینور انتخاب شدند و طی دو دوره ابتلا به زخم آفتی، یک بار با چسب مخاطی بدون دارو (شاهد) و بار دیگر با چسب مخاطی حاوی دارو (مورد) تحت درمان قرار گرفتند. آنالیز آماری یافته ها با استفاده از آزمونstudent T-test  انجام شد.یافته ها: در گروه پیش آزمون، مدت چسبندگی در همه افراد حداقل 20 دقیقه بود و هیچ طعم یا بو و عوارض خاصی گزارش نشد. در گروه مورد و شاهد، مدت زمان رسیدن به بیدردی و مدت زمان بهبودی کامل، تقریبا یکسان بود. مدت زمان بهبودی، در افراد گروه موردو شاهد، بعد از درمان کوتاهتر از دوره های ابتلا قبل از درمان بود (p<0.000).نتیجه گیری: از آنجایی که درد زخم آفتی معمولا به علت عفونت ثانویه و یا تحریک مکانیکی و شیمیایــی می باشد، استفاده از چسب مخاطی به عنوان یک ماده پوشاننده و محافظ می تواند باعث بی دردی و تسریع مدت زمان بهبودی زخم آفتی دهان شود. وجود یا عدم تریامسینولون نیز، در چسب مخاطی تاثیری در کاهش درد و تسریع مدت زمان بهبودی زخم آفتی ندارد.

سابقه و هدف: اغلب بیماران مبتلا به سرطان با ترکیبی از شیوه های درمانی که با توجه به نوع تومور، وسعت بیماری و وضعیت جسمانی آنان مشخص می شوند، تحت درمان قرار می گیرند و در این راستا نیاز به فراگیری راهکارهای عملی در رابطه با مواجهه با عوارض و ناتوانی های حاصل از آن و جلوگیری از بروز هرگونه تغییر در الگوی زندگی مددجو و به عبارتی گویاتر «نحوه مراقبت از خود» در بیماران سرطانی امری اجتناب ناپذیر است. با چنین دیدگاهی بررسی نیازهای آموزشی «مراقبت از خود» در بیماران سرطانی مراجعه کننده به مراکز درمانی خصوصی و دولتی شهر رشت در سال 1380 صورت گرفت.مواد  و روشها: در این مطالعه جامعه پژوهش کلیه بیماران سرطانی مراجعه کننده جهت شیمی درمانی به مراکز خصوصی و دولتی شهر رشت بوده و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه ای مشتمل بر 40 سوال در دو بخش مربوط به نکات مراقبتی طی جریان شیمی درمانی و نکات مراقبتی مربوط به زمان رادیوتراپی بود.یافته ها: 62% از بیماران در خصوص نکات مراقبتی مربوط به شیمی درمانی و 54% از نمونه ها در خصوص آگاهی نکات مراقبتی حین رادیوتراپی آگاهی در حد ضعیف داشتند که خود بیانگر نیاز آموزشی در حد بالای مدد جویان در این رابطه است. همچنین در رابطه با تعیین ارتباط نیازهای آموزشی مددجویان با «شغل، سن، تحصیلات آنان» ارتباط معنی داری وجود نداشت.نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان می دهد که مددجویان مبتلا به سرطان در هر سن، سطح تحصیلات و رده شغلی که باشند نیازمند «آموزش مراقبت از خود» می باشند.

سابقه و هدف: یکی از عوارض شایع بروسلوز، تظاهرات اسکلتی آن می باشد. شناخت عوارض اسکلتی، منجر به تشخیص به موقع آن شده و از عمل جراحی بی مورد جلوگیری می شود. این مطالعه مقایسه ای به منظور شناخت انواع تظاهرات اسکلتی این بیماری در بابل انجام شده است.مواد و روشها: این مطالعه به روش آینده نگر بر روی بیماران مبتلا به عوارض اسکلتی بروسلوز که از سال 80-1377 به بخش عفونی و ارتوپدی بابل مراجعه نموده بودند، انجام شد. درگیری اسکلتی و یافته های آزمایشگاهی در پرسشنامه ثبت گردید. برای مقایسه نسبت های اعضای گرفتار در اطفال و بزرگسال از تست X2 و تست دقیق فیشر استفاده شد.یافته ها: 161 نفر (37.6%) از 431 نفر بیمار بروسلوزی، عوارض اسکلتی داشتند که 94 نفر (58.4%) مرد و 67 نفر (41.6%) زن بودند. میانگین سنی بیماران بزرگسال 34±17.6 سال و میانگین سنی بیماران اطفال 9.5±4.2 سال بود. 127 نفر (78.9%) بالاتر از 15 سال سن داشتند. آرتریت محیطی در 79 نفر (62%) بالغین دیده شد که در 48 نفر (37.8%) به صورت آرتریت منوآرتیکولر بود. آرتریت محیطی در 32 نفر (94%) کودکان دیده شد که در 26 نفر (76.5%) بصورت آرتریت یک مفصلی بود. آرتریت محیطی و درگیری مفصل زانو در اطفال بیشتر از بزرگسال بود(p<0.05)  و اسپوندیلیت منحصرا در بالغین دیده شد (p<0.05) در 14 مورد (8.7%) تشخیص بروسلوز بعد از عمل جراحی داده شد. سرعت سدیمانتاسیون در 80.7% بیماران طبیعی بود و فاکتور روماتویید در 15.5% بیماران مثبت بود.نتیجه گیری: چون تظاهرات اسکلتی بروسلوز، با تظاهرات بیماریهای روماتولوژیک و سپتیک شباهت دارد و با توجه به اینکه شایعترین تظاهرات در این بیماری بصورت آرتریت منوآرتیکولر است پیشنهاد می شود که در تشخیص افتراقی آرتریت منوآرتیکولر، بروسلوز نیز مطرح شود تا مواجهه با اشتباه تشخیص و درمان نگردیم.

سابقه و هدف: حدود 50-25% خانمهای نابارور و 10-3% خانمها در سنین باروری به اندومتریوز مبتلا هستند. تشخیص قطعی اندومتریوز لاپاراسکوپی می باشد. در این بررسی فراوانی نسبی اندومتریوز، شدت بیماری و برنامه ریزی درمانی این بیماران بسته به شدت بیماری مورد ارزیابی قرار گرفت.مواد و روشها: این مطالعه بصورت سرشماری از اطلاعات پرونده 221 بیمار نابارور لاپاراسکوپی شده طی سالهای 80-1377 مراجعه  کننده به مرکز فاطمه زهرا بابل انجام گرفت.یافته ها: از 221 بیمار تحت لاپاراسکوپی، 30 بیمار (13.6%) اندومتریوز داشتند که 63.3% مبتلا به اندومتریوز خفیف، 20% مبتلا به اندومتریوز متوسط و 16.7% مبتلا به اندومتریوز شدید بودند. میانگین سنی مبتلایان به اندومتریوز 5.74±5.13 سال بود. با درمان انتظاری23.3% حاملگی اتفاق افتاد که 16.7% مبتلا به اندومتریوز خفیف، 3.3% با اندومتریوز متوسط و 3.3% با اندومتریوز شدید بودند.نتیجه گیری: سن ازدواج، تعداد حاملگی و مسایل ژنتیکی در شیوع اندومتریوز نقش بسزایی دارند. برنامه ریزی درمانی اندومتریوز بر اساس شدت آن صورت گیرد و در موارد خفیف اندومتریوز، درمان انتظاری توصیه می شود.

سابقه و هدف: یکی از معضلات در زمینه استفاده از آی.یو.دی به عنوان وسیله داخل رحمی پیشگیری از بارداری و خروج زودتر از موعد آن می باشد که میزان کارآیی و استفاده از آی.یو.دی را کاهش می دهد. این مطالعه به منظور تعیین عوامل موثر بر خروج قبل از موعد آی. یو.دی انجام گردید.مواد و روشها: این مطالعه براساس اطلاعات موجود از پرونده 385 نفر از زنان که در طی سالهای 76- 1370 در 11 مرکز بهداشتی درمانی روستایی بابل، آی.یو.دی گذاشته بودند، انجام گردید و وضعیت سرنوشت آنها تا پایان سال 1378 مورد پیگیری قرار گرفت. اطلاعات از پرونده تنظیم خانواده استخراج و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین (انحراف معیار) مدت استفاده از آی.یو.دی (24%) 36 ماه بود. از 385 نفر زنان مورد مطالعه در 263 نفر (62%) آی.یو.دی قبل از موعد مقرر خارج گردید. خونریزی (28.9%)، تمایل به حاملگی مجدد(19.8%) و عفونت (10.6%) از شایع ترین علل خروج نسبت به کل موارد خروج بوده اند. بیشترین میزان خروج (26%) و بیشترین دفع در سال اول اتفاق افتاد.نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه میزان خروج زودتر از موعد آی.یو.دی نسبتا بالا است و شایع ترین علت خروج، خونریزی، تمایل حاملگی مجدد و عفونت می باشد. بسیاری از موارد خارج شده اندیکاسیون خروج نداشته اند که نشان دهنده این امر است که بایستی در انتخاب افراد استفاده کننده از آی.یو.دی و نحوه گذاشتن آن دقت بیشتری انجام گیرد و در این خصوص آموزش لازم و مداوم به کارشناسان برنامه تنظیم خانواده ارایه گردد.

سابقه و هدف : در سالهای اخیر طول عمر بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور به طور قابل توجهی افزایش پیدا کرده است ولی علیرغم آن، عوارض درازمدت بیماری مشکلاتی را برای بیمار ایجاد می نماید که می توان به عوارض کبدی، قلبی و غیره ناشی از هموسیدروزیس اشاره نمود. در این مطالعه اثرات درازمدت بیماری بر روی بافت ریه با تست عملکرد ریوی مورد سنجش قرار می گیرد.مواد و روش ها: این مطالعه تحلیلی بر روی 100 بیمار تالاسمیک بالای 5 سال مراجعه کننده به مرکز تحقیقات تالاسمی و 91 فرد سالم صورت گرفت. دو گروه از نظر متغیر سن و جنس همسان سازی شده و بعد از اخذ شرح حال و معاینه فیزیکی، فریتین سرم اندازه گیری و گرافی قفسه سینه و اسپیرومتری نیز برای کلیه افراد دو گروه انجام گردید. پارامترهای تست عملکرد ریه در دو گروه مقایسه شد و p<0.05 به عنوان سطح معنی داری آزمون در نظر گرفته شد.یافته ها: بیماران مبتلا به تالاسمی، ترانسفوزیون مکرر داشته و 94% آنان دسفرال دریافت نمودند. در گروه بیمار 63% افراد نتایج اسپیرومتری طبیعی داشته، در حالی که این میزان در گروه سالم 75.8% بود. اختلال اسپیرومتریک ایجاد شده در گروه بیمار به صورت الگوی تحدیدی بود (37%) و الگوی انسدادی خالص مشاهده نگردید؛ در حالی که در گروه کنترل 15.4% افراد الگوی تحدیدی و 8.8% الگوی انسدادی داشتند. همچنین مصرف همزمان دسفرال باعث کاهش محدودیت در تست عملکرد ریه بیماران می شود. ضمنا اختلال عملکرد ریه در جنس مونث واضح تر و شدیدتر از جنس مذکر بوده است (P<0.0001).نتیجه گیری : شایع ترین اختلال اسپیرومتریک در بیماران تالاسمیک، الگوی تحدیدی بود و با مصرف دسفرال می توان از عوارض ریوی بیماری کاست.

خلاصه: گوش درد یک شکایت شایع بیماران در درمانگاه گوش و حلق و بینی می باشد و در گوش درد ارجاعی، معمولا ممکن است علت اصلی در سر و گردن بوده که به دلیل ارتباطات عصبی به گوش ارجاع می شود. این مطالعه به منظور شناخت تنوع گوش دردهای ارجاعی و تشخیص و درمان به موقع آن انجام گرفته است.مواد و روش ها: این مطالعه بر روی بیماران با شکایت گوش درد مراجعه کننده به درمانگاه گوش و حلق و بینی بیمارستان شهید بهشتی بابل انجام شد. سن، جنس، مدت شروع و کیفیت درد، نتیجه معاینه، یافته های آزمایشگاهی و اقدامات درمانی قبلی که احیانا توسط اطبای قبلی انجام شده بود، برای 143 بیمار طی سال 1378 در پرسشنامه درج شد.یافته ها: از 143 بیمار تحت بررسی 46% از بیماران گوش درد ارجاعی داشتند که 40% مرد و 60% آنان را زنان تشکیل می داند. علل گوش درد ارجاعی در این مطالعه به صورت استئوآرتریت مهره های گردن 15%، دندان عقل نهفته 21.2%، دندان مولار خراب 13.6% و اختلال در مفصل تمپورومندیبولار 13.6% به دست آمد. 6% بیماران گوش درد ارجاعی بعلت کانسر فارنکس داشتند.نتیجه گیری: شایع ترین علت گوش درد ارجاعی دندان عقل نهفته می باشد. حدود 45% از بیماران با گوش درد ارجاعی مشکل دندانی داشتند لذا توجه به وضعیت دندان ها در معاینه حایز اهمیت است. با توجه به اینکه کانسر نازوفارنکس، اروفارنکس و هیپوفارنکس یک علت برای گوش درد ارجاعی می باشد لازم است در مواردی که پاتولوژی در گوش وجود ندارد برای یافتن علت، دقت بیشتری شود.

سابقه و هدف: مرحله نهایی بسیاری از بیماری های کلیوی، نارسایی مزمن کلیه است. این بیماران متحمل عوارض زیادی به ویژه در سیستم قلبی عروقی می شوند. از آنجاییکه بیش از نیمی از علل مرگ و میر در این بیماران عوارض قلبی است لذا شناخت بیشتر و رفع عوامل موثر توسط پزشکان در بهبود نسبی این بیماران موثر خواهد بود.مواد و روشها: در این مطالعه مقطعی 103 بیمار مبتلا به نارسایی مزمن کلیه که طی سالهای79-77 در بیمارستان شهید بهشتی بابل همودیالیز می شدند از نظر عوارض قلبی بررسی گردیدند. اطلاعات مربوط به سن، جنس، مدت همودیالیز، دفعات همودیالیز در هفته، علایم بالینی، یافته های آزمایشگاهی، معاینه قلبی ـ عروقی، نوار قلبی، اکوکاردیوگرافی رنگی داپلر ثبت و با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون Chi-Square و t- test آنالیز شد.یافته ها: فراوانی نسبی یافته ها بشرح ذیل میباشد: نارسایی آئورت (19.4%)، تنگی آئورت (6.8%)، آهکی شدن دریچه آئورت (1.94%)، نارسایی میترال (55.33%)، نارسایی تریکوسپید (12.61%)، آهکی شدن میترال (3.88%)، مایع پریکاردی (18.4%)، هیپرتروفی بطن چپ (1.30%)، اختلال عملکرد سیستولیک بطن چپ (18.4%). 84% بیماران با مایع پریکاردی آنمی شدید داشتند. 95% بیماران پریکاردیال افیوژن کراتینین کمتر از 8 داشتند.نتیجه گیری: شیوع نارسایی دریچه های میترال و آئورت، مایع پریکاردی، هیپرتروفی و نارسایی بطن چپ در بیماران با نارسایی مزمن کلیه تحت همودیالیز بالاست. شیوع نارسایی میترال، تنگی آئورت و نارسایی آئورت در سنین بالای 50 سال بیشتر است.

سابقه و هدف: سرطان های پوستی یکی از شایع ترین بدخیمی های انسان می باشند. تشخیص بموقع و درمان مناسب آن منجر به کاهش مرگ و میر و عوارض آن می گردد. این مطالعه با هدف مشخص نمودن فراوانی انواع سرطانهای پوستی در بابل انجام شد.مواد و روشها: این مطالعه بر روی کلیه بیمارانی که با ضایعات پوستی مزمن به درمانگاه جراحی پلاستیک مراجعه نموده بودند، انجام شد. ضایعات پوستی به طور کامل برداشته و به پاتولوژی فرستاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS آنالیز گردید و برای مقایسه نسبت ها از تست X2 و تست دقیق فیشر استفاده شد.یافته ها: در طی این مدت 132 مورد سرطان پوستی شناخته شد. شایع ترین تومورهای پوستیB.C.C  و S.C.C بودند و شایع ترین محل درگیری در ناحیه سر و صورت بود. از تعداد 132 مورد تومور مورد مطالعه 88 نفر (66.6%) بیش از 50 سال سن داشتند. بین زمان شروع ضایعه تا تشخیص در انواع سرطانها رابطه معنی داری وجود نداشت. میانگین مدت زمان شروع بیماری تا تشخیص در B.C.C و S.C.C ملانوما به ترتیب 3.7±1.2، 2.96±1.3 سال و 3.2±1.3 سال بود. بین توزیع انواع بدخیمی ها بر حسب جنس رابطه معنی داری وجود داشت (P=0.04) بین انواع بدخیمی ها و عود بیماری نیز رابطه معنی داری وجود داشت (P=0.00001).نتیجه گیری: چون اکثر بیماران با سرطان پوستی بیش از 2 سال از شروع ضایعه مراجعه می کنند و چون بعضی از انواع سرطان های پوستی با تهاجم و دست اندازی به اعضا دیگر بدن همراه اند پیشنهاد می شود که، آموزش های لازم جهت مراجعه نمودن به موقع و جلوگیری از ایجاد عوارض آنها انجام شود.

سابقه: مصرف زیاد و بی رویه مواد ضد میکروبی (آنتی بیوتیک ها و بیوساید ها)، در محیط بیمارستانی و اجتماع، منجر به ظهور مقاومت جدید باکتری ها به مواد ضدمیکروبی می شود. این عوامل کدکننده، در ظهور، تکامل و کسب مقاومت، نقش اساسی و اصلی را بازی می کنند؛ که بوسیله مکانسیم های ترانس داکشن، کنژوگیشن و ترانس فورمیشن بین جمعیت های باکتریایی (باسیلوس ها، استافیلوکک ها) و منابع مختلف مانند خاک، گیاهان، حیوانات و انسان منتقل می گردند و نقش مهم و اساسی را در زنده بودن باکتری ها دارند. عوامل مقاومت چندگانه بین باکتری های یک گونه و گونه های مختلف منتقل می گردند. مقاومت باکتری ها به آنتی بیوتیک ها، اندکی بعد از مصرف بالینی آنها ظاهر می گردد و عمر بعضی عوامل مقاومت خیلی قدیمی تر از تاریخ کاربرد بالینی آنهاست.روش های متعدد انتقال ژن و دیگر فاکتورها، نقش اساسی انفرادی و یا جمعی در تکامل و انتشار عوامل مقاومت ضد میکروبی جدید بین استافیلوکک ها و دیگر باکتری ها دارند؛ که منشا آنها می تواند خاک، گیاهان، حیوانات و انسان باشد. امید است که تحقیقات در میکروب شناسی بالینی منجر به کاهش ریسک انتشار عوامل مقاومت و باکتری های مقاوم چند دارویی در محیط های بیمارستانی و اجتماع در آینده گردد.

سابقه و هدف: استئوم کورویید تومور استخوانی خوش خیم و نادری است که در سنین بلوغ تا بالغین جوان مخصوصا در خانم ها شروع می شود و باعث کاهش دایمی دید در چشم مبتلا می گردد.گزارش مورد: بیمار دختر 16 ساله ای است که با کاهش دید چشم راست از حدود یک ماه پیش، مراجعه نمود. در معاینه دارای دید3 m  انگشت شمار در چشم راست می باشد. در فوندوسکوپی توده زرد رنگی با حدود مشخص در ناحیه ماکولا در زیر رتین دیده می شود. اکوگرافی و آنژیوگرافی فلوئورستین موید استئوم کورویید بود درمانی انجام نشد.نتیجه گیری: کوروییدال استئوما را باید در تشخیص افتراقی ضایعات سفید ـ زردرنگ ماکولا مد نظر قرار داد.