مجله دانشکده دندانپزشکی مشهد
سال:1390 | دوره:35 | شماره:1 (پیاپی 76) |تعداد مقالات:13

مقدمه: گزارشات مختلف، شیوع کمبود دندانی، دندان اضافی و دندان دوتایی (فیوژن و ژمیناسیون) در دندان های قدامی شیری را کمتر از یک درصد نشان می دهد. به جهت شیوع کم این آنومالی ها، به بروز آنها کمتر اهمیت داده می شود. در حدود 50 درصد از این موارد، اثر سوء مشخصی روی دندان های جانشین دایمی و اکلوژن در حال تکامل به وجود می آید. هدف از این مطالعه ارایه گزارش از توزیع کمبود دندانی، دندان اضافی، فیوژن و ژمیناسیون در 113 مورد و همراهی هر کدام از این آنومالی ها، بر روی جوانه دندان های دایمی جانشین بود.مواد و روش  ها: در این مطالعه توصیفی، 113 مورد از انواع چهارگانه آنومالی ها شامل کمبود دندانی، دندان اضافی و دندان های دوتایی در دندان های شیری مورد بررسی قرار گرفت. این موارد از بیمارانی انتخاب شده بودند که طی 20 سال به مطب شخصی مراجعه کرده بودند. از کلیه بیماران رادیوگرافی مناسب تهیه شد و کلیه مواردی که عدم وجود دندان، بر اثر کشیدن یا تروما بودند از مطالعه خارج شدند. سپس درصدهای مربوطه استخراج و نتایج اعلام گردید. یافته ها: 113 مورد از این آنومالی ها (شامل 39 مورد فیوژن، 14 مورد ژمیناسیون، 39 مورد کمبود دندانی و 21 مورد دندان اضافی) به تفکیک جنسیت، قوس دندانی بالا و پایین، نوع دندان، یک طرفه یا دو طرفه بودن و تاثیر هر کدام بر روی جوانه دندان های دایمی جانشین گزارش شد. بالاترین شیوع فیوژن بین دندان های سانترال و لترال و در فک پایین دیده شد، در حالی که ژمیناسیون در فک بالا بیشتر از فک پایین دیده شد. کلیه دندان های اضافی در فک بالا مشاهده شد، در حالی که توزیع کمبود دندانی در بین فک بالا و پایین از تعادل بهتری برخوردار بود. تقریبا در 50 درصد موارد وجود فیوژن با کمبود یک دندان همراه بود، در حالی که در ژمیناسیون تعداد جوانه های دندان های جانشین کاملا طبیعی بود. حدود نیمی از موارد با دندان اضافی با وجود دندان اضافی در دندان های دایمی همراه بود. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه بر گرفتن رادیوگرافی برای ارزیابی تعداد دندان های دایمی قدامی در صورت وجود آنومالی های دندان های شیری تاکید می کند تا از این طریق طرح درمان مناسب را در صورت وجود این آنومالی ها پیش بینی کنیم.

مقدمه: تخمین سن کودکان در پزشکی قانونی معمولا بر اساس مراحل تکاملی دندان در رادیوگرافی ارزیابی می شود. یکی از روش های مورد استفاده به این منظور تکنیک Demirjian است. این مطالعه با هدف ارزیابی سن مراحل تکاملی Demirjian در دندان های دایمی فک پایین در رادیوگرافی پانورامیک در بیماران 6 تا 13 ساله مراجعه کننده به بخش رادیولوژی دانشکده دندانپزشکی مشهد انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی توصیفی ارتوپانتوموگراف های 310 (169 دختر و 141 پسر) کودک ایرانی 13-6 ساله مراجعه کننده به دانشکده دندانپزشکی مشهد انتخاب شدند. سن تقویمی هر نفر با تفریق تاریخ تهیه رادیوگرافی از تاریخ تولد وی محاسبه شد و مراحل تکاملی هر یک از هفت دندان کوآدرانت چپ فک پایین (31 تا 37) با روش Demirjian ثبت شد. برای مقایسه میانگین سنی مراحل مختلف تکامل دندانی در دو جنس، آزمون t مستقل بکار گرفته شد. یافته ها: میانگین سن تقویمی مراحل G دندان  های 32 و 33، مرحله F دندان 34 و مرحله D و F دندان 35 بین دو جنس متفاوت بود (P<0.05) .میانگین سن تقویمی دندان های 31، 36 و 37 در دو جنس و در مراحل مختلف تکاملی اختلاف معنی داری نداشتند (P>0.05).نتیجه گیری: میانگین سنی مراحل تکاملی مختلف دندان های فک پایین در روش Demirjian مشابه مطالعات قبلی بود. همچنین مرحله تکاملی دندان های فک پایین دختران نسبت به پسران هم سن جلوتر بود.

مقدمه: کنترل خونریزی در بیماران مصرف کننده داروهای ضد انعقادی مثل وارفارین همواره یکی از چالش های پیش روی دندانپزشکان بوده است. قطع مصرف وارفارین 3-2 روز پیش از کشیدن دندان از جمله راه های پیشگیری از خونریزی در این افراد است. اما این عمل همراه با افزایش خطر تشکیل لخته و ترمبوآمبولیسم می باشد. هدف از این مطالعه، استفاده از هموستازهای موضعی شامل اسفنج ژلاتینی و دهان شویه Tranexamic Acid به جای قطع مصرف وارفارین بود. مقدارINR ، از طریق محاسبه نسبت زمان پروترومبین (PT) بیمار و مقدار استاندارد کنترل به دست می آید. مواد و روش ها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی، تعداد 22 بیمار مصرف کننده وارفارین با میزان INR 2 تا 4، انتخاب شدند. برای هر بیمار سه دندان در زمان های مختلف کشیده شد. به ازای هر دندان کشیده شده به ترتیب از : اسفنج ژلاتینی،  Tranexamic acid %4.8) به صورت دهانشویه) و گاز استریل (بدون استفاده از هموستاز موضعی) برای کنترل خونریزی استفاده شد. در مجموع تمایل به خونریزی برای 66 دندان در زمان های 2 و 24 ساعت پس از کشیدن بررسی شد. برای هیچ کدام از روش های فوق از بخیه استفاده نشد. اطلاعات با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی و میانگین) و آزمون کای دو و آزمون دقیق فیشر مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میزان خونریزی در گروه های اسفنج ژلاتینی،  Tranexamic acid %4.8 و گاز استریل به ترتیب، 9.1%، صفر و 27.3% بود. نتیجه گیری: در بیماران مصرف کننده وارفارین نیازی به قطع وارفارین یا کاهش دوز آن نیست. استفاده از  Tranexamic acid %4.8 به عنوان هموستاز موضعی بدون استفاده از بخیه موثر می باشد.

مقدمه: هیچ شکی در مورد سودمند بودن معاینات رادیوگرافی در تشخیص بیماری و بررسی پیشرفت آن وجود ندارد. هرچند اطلاعات تشخیصی به دست آمده توسط رادیوگرافی ها ارزشمند است، اما پزشکان باید از اثرات مضر اشعه یونیزان آگاه و با اصول حفاظت اشعه آشنایی داشته باشند. هدف از این مطالعه ارزیابی میزان آگاهی دندانپزشکان عمومی شهر رشت در مورد حفاظت اشعه در معاینات رادیوگرافی دهان بود. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی مقطعی، بر روی 110 نفر از دندانپزشکان عمومی شهر رشت انجام شد. اطلاعات درباره مشخصات دموگرافیک و فردی دندانپزشکان، و آگاهی آنها در رابطه با حفاظت اشعه در معاینات رادیوگرافی دهان از طریق یک پرسشنامه به دست آمد. سپس آنالیز آماری داده ها توسط ANOVA انجام شد. یافته ها: 68.2% از دندانپزشکان مرد و 31.8% زن بودند. 53.6% تجربه کاری بیشتر از 10 سال داشتند. تنها 12.7% از آنها به صورت عمومی کار می کردند و 73.6% آنها از زمان فارغ التحصیلی سابقه شرکت در دوره های آموزشی رادیولوژی دهان نداشتند. میانگین نمره آگاهی کل دندانپزشکان 13.66±4.09 از 27 بود. جنسیت، کار در اماکن دولتی یا خصوصی و سال های تجربه کاری و شرکت در دوره های آموزشی رادیولوژی دهان با میزان آگاهی ارتباط معنی داری نداشت (P>0.05).نتیجه گیری: در مطالعه حاضر، نتایج نشان داد که سطح آگاهی دندانپزشکان عمومی شهر رشت در زمینه حفاظت اشعه متوسط می باشد و باید تلاش هایی برای بهبود آگاهی دندانپزشکان در مورد حفاظت اشعه انجام گیرد.

مقدمه: آملوبلاستوما تومور ادنتوژنیک خوش خیم اپی تلیالی بوده که رفتار تهاجمی تری نسبت به کیست فولیکولار و تومورادنتوژنیک کراتوسیست دارد. هدف مطالعه حاضر تعیین و ارزیابی تاثیر تراکم عروق خونی بر رشد و رفتار بالینی ضایعات ادنتوژنیک فوق به روش ایمونوهیستوشیمی بود. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی به روش مقطعی، 45 بلوک پارافینه از ضایعات مذکور انتخاب شده و رنگ آمیزی ایمونوهیستوشیمی با CD34 انجام شد. میانگین تراکم عروق خونی جهت هر ضایعه در سه فیلد میکروسکوپی و به طور جداگانه در دو ناحیه مجاور و دور از اپی تلیوم ادنتوژنیک جهت ضایعات فوق محاسبه و با یکدیگر مقایسه شد. نتایج با تست های آماری کروسکال والیس و من ویتنی تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: میانگین تراکم عروق خونی در آملوبلاستوما 40.8±15.9، در تومورادنتوژنیک کراتوسیست 25.4±5.3 و در کیست فولیکولار 9.4±3.52 بود. اختلاف آماری معنی داری در ارتباط با تراکم عروق خونی در ضایعات فوق مشاهده شد (P<0.001) .در تمامی ضایعات ادنتوژنیک، تراکم عروق خونی درنواحی مجاوربه اپی تلیوم ادنتوژنیک بیشتر از نواحی دور از اپی تلیوم بود. (P=0.001) .نتیجه گیری: از عوامل اصلی در رفتار تهاجمی تر آملوبلاستوما نسبت به کیست فولیکولر و تومور ادنتوژنیک کراتوسیست ممکن است تراکم عروق خونی بیشتر آن باشد. آنژیوژنز مجاور به اپی تلیوم ادنتوژنیک نقش موثرتری در رشد کیست فولیکولر و پیشرفت و رفتار بالینی تهاجمی تر تومورهای ادنتوژنیک مذکوردارد.

مقدمه: پروگناتیسم فک پایین یکی از اختلالات شایع اسکلتی در جامعه ایرانی می باشد و به همین دلیل جراحی های Setback فک پایین نیز یکی از جراحی های شایع در حیطه جراحی دهان، فک و صورت است. جراحی ساژیتال راموس یکی از جراحی هایی است که به منظور عقب بردن و نیز جلو کشیدن فک پایین انجام می شود. هدف از این مطالعه بررسی روند بهبود حداکثر میزان بازشدن دهان (Maximum Mouth Opening) متعاقب جراحی ساژیتال اسپلیت دوطرفه فک تحتانی (BSSO) در بیماران مبتلا به پروگناتیسم فک پایین بود. مواد و روش ها: در این مطالعه 36 بیمار که به منظور تصحیح پروگناتیسم فک پایین تحت عمل جراحی BSSO با مدیفیکاسیون Hunsuck قرار گرفته بودند، مورد مطالعه قرار گرفتند. برای تمامی بیماران فیکساسیون داخلی با 3 عدد پیچ تیتانیومی در هر طرف انجام گرفت. حداکثر میزان باز شدن دهان پیش از جراحی و با توالی 1، 3، 6 ماه پس از عمل جراحی اندازه گیری شد. تحلیل داده ها با آزمون آماری Repeated measurement در سطح خطای 0.05=α صورت گرفت. یافته ها: بیماران، 81.32% از حداکثر باز شدن دهان قبل از جراحی را در طی ماه اول بعد از جراحی، 92.1% از آن را در ماه سوم و بهبودی تقریبا کامل (98.94%) را طی ششمین ماه بعد از جراحی نشان دادند. نتیجه گیری: نتایج ما این فرضیه را تقویت می کند که محدودیت های ایجاد شده در حداکثر میزان باز شدن دهان یک عارضه طولانی مدت جراحی ساژیتال اسپلیت دوطرفه در بیماران مبتلا به پروگناتیسم فک پایین تلقی نمی شود و شش ماه پس از عمل جراحی تقریبا به میزان قبل از جراحی خواهد بود.

مقدمه: عدم توجه به عملکرد عضلات محدودکننده پروتز کامل علاوه بر کاهش گیر و ثبات مشکلات دیگری را نیز در پی خواهد داشت که نهایتا پروتز کامل را با عدم رضایت بیمار مواجه می کند. ثبت و به کارگیری منطقه خنثی از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری می کند. منطقه خنثی فضایی از ناحیه بی دندانی در دهان بیمار است که در آن نیروهای اعمال شده از طرف زبان به سمت خارج بر پروتز توسط نیرو های اعمال شده از طرف لب ها و گونه ها به سمت داخل بر پروتز خنثی می شود. ثبت و استفاده از منطقه خنثی در فرم دادن کانتور سطح پالیش شده دنچر و موقعیت دندان ها خصوصا در مورد بیماران دارای ریج های شدیدا آتروفیک، بیماران مسن و نیز بیماران با بعد عمودی کاهش یافته از اهمیت زیادی برخوردار است. معرفی تکنیک: در مطالعه حاضر که یک مطالعه جهت معرفی تکنیک است، منطقه خنثی در بیماری که مبتلا به کاهش تونسیته عضلات صورت بود، با کمک مواد بهسازی بافت بر روی ریم های آکریلی فک بالا و فک پایین که در تری های اختصاصی دو فک ایجاد شده بودند، ثبت شد. نتیجه گیری: از آنجایی که پس ازFollow up  های 2 هفته ای و 2 ماهه پس از تحویل پروتز به بیمار، وی رضایت کافی را از پروتزش داشت، به نظر می رسد که روش معرفی شده در این مطالعه، روش مناسبی جهت ساخت پروتز کامل، خصوصا در اینگونه بیماران (مبتلا به کاهش تونوس عضلانی و ...) باشد.

مقدمه: کندروسارکوما تومور بدخیم با منشا غضروفی می باشد. کندروسارکوما ناحیه فک و صورت تومور غیرشایعی می باشد و در فک بالا شایع تر از فک پایین است. شایع ترین نوع کندروسارکوم در فک، نوع مزانشیمال است. هدف ارایه این مقاله بررسی یک مورد نادر کندروسارکوما قدام فک پایین می باشد. یافته ها: خانمی 65 ساله، با شکایت از تورم دردناک قدام فک پایین که از یک سال پیش ایجاد شده بود به بخش بیماری دهان دانشکده دندانپزشکی مشهد مراجعه کرده بود. بیمار از لحاظ سیستمیک سالم بود و دارویی مصرف نمی  کرد. در معاینه خارج د هانی بیمار، تورم، آسیمتری و لنفادنوپاتی وجود نداشت. در معاینه داخل د هانی توده ای اگزوفیتیک ندولر، با سطح صاف به رنگ قرمز ارغوانی، با قوام سفت و در بعضی نواحی با قوام لاستیکی در باکال و با قوام استخوانی در لینگوال به اندازه تقریبی 3.5×3 سانتیمتر در قدام فک پایین و حساس در لمس مشاهده شد. برای بیمار تقاضای کلیشه پانورامیک و اکلوزال فک پایین شد. در نمای رادیوگرافی یک ضایعه چند حفره ای منفرد در قدام فک پایین از ناحیه دندان پره مولر اول سمت راست تا دندان پره مولر اول سمت چپ با حدود تقریبا مشخص و شکل تقریبا منظم به صورت ضایعه رادیولوسنت رادیواپک که باعث تورم فک در ناحیه و استخوان سازی تحت پریوستی در سمت لبیال شده بود مشاهده شد. بیمار تحت بیوپسی انسیژنال قرار گرفت و در بررسی هیستوپاتولوژی تشخیص کندروسارکوما Grade I گذاشته شد و جراحی ضایعه صورت گرفت. نتیجه گیری: در مجموع می توان گفت نماهای بالینی و رادیوگرافی کندروسارکوما متعدد و متغیر است، و بروز آن در نواحی غیرمعمول مثل قدام فک و حتی به صورت یک ضایعه با حدود کاملا مشخص و همراه استخوان سازی نباید باعث اشتباه کلینیسین و به تاخیر انداختن درمان شود. توجه به سایر نکات در اخذ تاریخچه مانند سن، سیر و تهاجم می تواند در افتراق بالینی بسیار کمک کننده باشد.