مرتع
سال:1394 | دوره:9 | شماره:1 |تعداد مقالات:8

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید. 

هدف از انجام این مطالعه بررسی غلظت فلزات سرب و روی در خاک و اندام های هوایی و زیرزمینی گیاهان موجود در مراتع اطراف شرکت ملی سرب و روی زنجان و در نهایت شناسایی گونه های مرتعی دارای پتانسیل گیاه پالایی بود. برای انجام این مطالعه نمونه برداری در خرداد ماه 1393 انجام شد. بخش های هوایی و زیرزمینی 11 گیاه مرتعی از 11 سایت اطراف شرکت سرب و روی زنجان جمع آوری شدند. همچنین نمونه های خاک از این 11 سایت جمع آوری شد. سپس با آنالیز اندام های گیاهان و خاک منطقه، غلظت سرب و روی با استفاده از دستگاه ICP-OES تعیین شد. برای مقایسه غلظت فلزات مورد نظر در سایت های مختلف و در گونه های مورد مطالعه تجزیه واریانس یک طرفه انجام شد. برای تعیین پتانسیل گیاه پالایی گیاهان از شاخص های TF، BCF و BAC استفاده شد. به طورکلی نتایج این مطالعه نشان داد که از بین 11 گونه مورد بررسی، Stipa hohenackeriana، Scariola orientalis، Descurainia sophia، Stachys lavandulifolia و amoenum Echium دارای خاصیت بیش اندوزگر برای سرب و روی از طریق فرآیند گیاه استخراجی بودند. Astragalus effesus فقط برای روی یک گونه بیش اندوزگر بود. از طرفی وجود سرب و روی در خاک بیش از مقدار مجاز، از عمده ترین تهدیدات زیست محیطی است که می تواند اثرات سوء متعددی بر سلامتی انسان و اکوسیستم های طبیعی داشته باشد. بنابراین شناسایی گیاهان بیش اندوزگر سرب و روی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

مهندس مایا عزیزی، دکتر احمد عبدل زاده ، دکتر پویان مهربان جوبنی، دکتر حمیدرضا صادقی پور استاد دانشگاه گلستان این مطالعه با هدف بررسی تاثیر سیلیسیم در افزایش تحمل به شوری گیاه علف بره نئی انجام شد. آزمایش به صورت طرح کاملا تصادفی و با دو عامل شوری شامل دو سطح صفر و 100 میلی مولار کلرید سدیم و سیلیسیم شامل سه سطح صفر، 0.75، 1.5 میلی مولار به صورت سیلیکات سدیم بود که به محلول هوگلند اضافه شد. شوری سبب کاهش رشد گیاهان شد و تغذیه سیلیسیم به ویژه در تیمار 0.75 میلی مولار سبب بهبود رشد و افزایش وزن تر و خشک کل گیاهان گردید. تیمار شوری موجب افزایش یون سدیم و کاهش یون های پتاسیم، آهن و کلسیم بخش هوایی گیاهان شد، اما تیمار سیلیسیم مقدار سدیم را کاهش و میزان آهن را افزایش داد. فعالیت آنزیم های پراکسیداز محلول، پراکسیداز دیواره ای و پلی فنل اکسیداز در گیاهان تحت شوری کاهش یافت، ولی سیلیسیم موجب افزایش فعالیت این آنزیم ها گردید. شوری سبب کاهش میزان کلروفیل ها، کارتنوئیدها و گزانتوفیل و محتوای پروتئین های محلول و افزایش میزان پراکسید هیدروژن و پراکسیداسیون لیپید شد. برعکس، کاربرد سیلیسیم به ویژه در سطح 0.75 میلی مولار محتوی کلروفیل ها، کارتنوئیدها، گزانتوفیل و پروتئین های محلول را افزایش و محتوی پراکسید هیدروژن و پراکسیداسیون لیپید را کاهش داد. همچنین میزان نشت الکترولیت ها از غشاهای زیستی برگ گیاهان تحت شوری نسبت به شاهد افزایش یافت، در حالی که سیلیسیم باعث کاهش میزان نشت الکترولیت ها از غشا گردید. این نتایج نشان می دهد که تیمار سیلیسیم به ویژه در سطح 0.75 میلی مولار با کاهش میزان سدیم و افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان سبب کاهش تنش اکسیداتیو شد که در کاهش پراکسیداسیون لیپید و نشت الکترولیت ها منعکس است. در نتیجه رشد گیاهان تحت شوری با کاربرد سیلیکون افزایش یافت.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید. 

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

شناخت رفتار گونه های گیاهی نسبت به عوامل اکولوژیکی راهنمای موثری در برنامه های اصلاح و بهره برداری صحیح از مراتع می باشد. در این پژوهش، اثر عوامل محیطی بر پراکنش پوشش گیاهی در ایستگاه آبخیزداری سد زاینده رود در منطقه چادگان اصفهان که بخش هایی از آن سابقه قرق های بلند مدت 20 ساله دارد بررسی شد. ابتدا منطقه بر اساس نوع مدیریت و جهات شیب، لایه بندی شد و در هر کدام از لایه ها اقدام به نمونه برداری تصادفی گردید. تعداد چهار ترانسکت عمود بر هم به طول 500 متر در طول گرادیان محیطی مستقر شد. در طول هر ترانسکت، تعداد 15 پلات (1.5×1 متر) قرار داده شد و در هر پلات درصد تاج پوشش و تراکم گونه های گیاهی، نوع مدیریت (قرق و یا عدم قرق) و عوامل فیزیوگرافی شیب، جهت، ارتفاع و شکل دامنه ثبت شد. در 24 پلات به طور تصادفی نمونه خاک برداشت و برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک اندازه گیری شد. از آنالیز تطبیقی متعارفی برای بررسی ارتباط بین عوامل محیطی و مدیریتی با پراکنش گونه ها و از تجزیه و تحلیل خوشه بندی برای گروه بندی پلات ها استفاده شد. نتایج نشان داد که قرق باعث افزایش معنی دار تراکم و تاج پوشش گیاهی (5%=a) و تغییر برخی خصوصیات خاک شده است. به طوریکه در منطقه قرق، میانگین تاج پوشش گونه های چندساله 29.43 درصد و میانگین تراکم 26.73 پایه و در منطقه چرا، میانگین تاج پوشش گونه های چندساله 24.24 درصد و میانگین تراکم 20.13 پایه است. از مهم ترین خصوصیات موثر در تفکیک گروه های گیاهی، درصد سنگریزه، آهک، مدیریت، بافت، ظرفیت تبادل کاتیونی و میزان فسفر خاک می باشد.

یکی از مهم ترین نظریات جامعه شناختی در مدیریت مشارکتی انطباقی مفهوم سرمایه اجتماعی است. در این تحقیق میزان سرمایه اجتماعی در شبکه ذینفعان محلی در راستای عملیاتی نمودن مدیریت مشارکتی انطباقی در شبکه بهره برداران سامان عرفی گورمومنین در شهرستان دامغان در منطقه کلاته رودبار، مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور با استفاده از پرسشنامه های تحلیل شبکه ای و مصاحبه مستقیم با تک تک بهره برداران مرتع، پیوندهای اعتماد و مشارکت مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق شاخص های سطح کلان شبکه از جمله تراکم، تمرکز، اندازه شبکه و فاصله ژئودزیک محاسبه شد. نتایج این تحقیق نشان دهنده میزان اعتماد، مشارکت، انسجام و سرمایه اجتماعی در حد ضعیف است. در شبکه بهره برداران مرتع، سرعت گردش و تبادل اعتماد و مشارکت، در حد پایین برآورد شده است. هم چنین نتایج نشان می دهد کنشگران مرکزی و پیرامونی بر اساس شاخص مرکز- پیرامون تفکیک شده و میزان انسجام و هماهنگی در بین کنشگران مرکزی به مراتب بالاتر از پیرامونی ها می باشد. به جهت اعمال مدیریت مشارکتی منطبق با شرایط اجتماعی جامعه بهره برداران می بایست سرمایه اجتماعی بر اساس شاخص های مهم شبکه اجتماعی، ارتقاء و بهبود یابد.