علوم اسلامی انسانی
سال:1399 | دوره:6 | شماره:21 |تعداد مقالات:13

در قرآن کریم در خصوص مباحث علمی آیات فراوانی وجود دارد. در خصوص زیبایی های مربوط به علوم باید گفت که قرآن کریم در آیات متعددی به عالم تکوین اشاره کرده، مخاطبانش را به تفکر و تدبر در آن تشویق می کند. ویژگی آیات مربوط به جهان هستی آن است که با توصیف حوادث شروع میشود و با توصیه به تفکر، تدبر و عبرت آموزی پایان مییابد. قرآن علاوه بر آنکه مشتمل بر آیات علمی است و به تعدادی از حقایق علمی پیش از کشف آنها اشاره کرده است، در مباحث روشی نیز وارد شده و چگونگی کشف حقایق و به عبارت دیگر، روش علمی را مطرح کرده است. نوع روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه ای می باشد.

آموزش و پرورش یکی از بزرگترین نهادهایی است که در هر کشوری توجه ویژه ای به آن می شود. توجه به آموزش و پرورش از آن جهت است که هم می تواند باعث توسعه و پیشرفت و هم باعث نابودی یک کشور شود. برای همین معمولا سیستم آموزشی هر جامعه ای سعی دارد تا بهترین برنامه ریزی را برای آینده ترسیم کنند. یکی از انواع برنامه ریزی که در حرکت رو به جلوی سازمان و ترسیم وضع موجود برای رسیدن به وضع مطلوب را در نظر دارد برنامه ریزی راهبردی می باشد. با توجه به اهمیت و ضرورت تدوین برنامه ریزی راهبردی در سازمان در این تحقیق بر آن شدیم تا با روش تحلیلی-توصیفی به بررسی نقش برنامه ریزی راهبردی در آموزش و پرورش بپردازیم.

نقش مادر در تربیت کودک به لحاظ ارتباط تکوینی و حدود تاثیرات او با دیگر عوامل تربیت قابل مقایسه نیست. آموزه های اسلامی نگاه دقیق و جامعی به مسائل تربیت مبذول داشته و در این راستا توصیه هایی را بیان نموده است. نویسندگان با روش تحقیق کتابخانه ای و جستجو در آیات قرآن و روایات اسلامی، نقش مادر در تربیت کودک را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند. در این میان ضمن ارائه تعریف واضحی از مفاهیمی نظیر تربیت، تعلیم، استعداد و کودک، جهاتی را که باید در تربیت کودک مد نظر قرار داد مورد نقد و بررسی قرار گرفت، جهاتی نظیر توجه به روح و روان کودک، توجه به بعد جسمانی و تغذیه کودک، پرورش صفات مطلوب در کودک، جهت دادن به فکر کودک و. . . . در همین راستا تبیین گردید که باید خود مربی یعنی مادر قبل از تربیت کودک، حائز شرایطی نظیر آگاهی و اطلاع، خودسازی و خودارزیابی، داشتن جهان بینی وسیع، جنبه الگویی، صبر، حوصله و اقتدار بوده باشد. از نظر اسلام تربیت در سه مرحله پیش از تولد، حین تولد و پس از تولد و خود مرحله پس از تولد در سه دوره هفت سالگی اول، دوم و سوم با اقتضائات گوناگونش انجام می پذیرد.

محیط زیست تنها قربانی است که خاموش و بی صدا ذبح می شود و توان دفاع از خود را ندارد. در جرائم زیست محیطی عمدتا شاکی خصوصی که مستقیم قربانی جرم بوده و در پیگرد و تعقیب متهم، ذی نفع باشد وجود ندارد. دولتها بعنوان نماینده ملت ها و نماینده أحاد اتباع خود متاسفانه در بسیاری از موارد، خودشان ناقض جدی محیط زیست می باشند. برای حمایت جدی از محیط زیست و نهادینه کردن حقوق محیط زیست در عرصه های ملی و منطقه ای و بین المللی، نهادهای نظارتی بین المللی و تشکل های غیر دولتی و مردم نهاد بهترین ملجأ هستند که باید مورد شناسایی و توجیه قرار گیرند. در تحقیق پیش رو تلاش شده به این پرسش پاسخ داده شود که عمده ترین راهبرد نهادینه کردن حقوق محیط زیست چیست؟ استدلال و واکاوی صورت گرفته ضرورت توجه به نهادهای نظارتی حوزه بین الملل و تشکل های مردم نهاد در عرصه ملی و بین الملل را به خوبی تبیین می نماید. وارسی اسناد حوزه بین الملل ما را به این نتیجه رهنمون می شود که قوانین و مقررات موجود در خصوص حفاظت از محیط زیست باید از حالت توصیه ای خارج گردد و جنبه الزام آور پیدا کند. تعریف حقوق کیفری محیط زیست و کیفری شدن جرائم زیست محیطی ضمانت اجراء خوبی است که می تواند به نهادینه شدن حقوق محیط زیست کمک نماید.

در این پژوهش شناسایی و رتبه بندی اعتماد در کار تیمی، رهبری، سیستم پاداش و ساختار ارتباطات کاری و اندازه تیم با اهمیت کار تیمی مورد بررسی قرار گرفت. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی و کاربردی بوده که به صورت مقطعی بین سال های 1397 تا 1398 صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش مدیران و کارمندان پالایشگاه فراشبند است. حجم نمونه با روش نمونه گیری جرسی و مورگان (1975) 120 نفر تعیین شد، ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه استاندارد کیفیت کارتیمی هوگل و گموئندن (2001) می باشد. یافته ها براساس نتایج پژوهش بین اعتماد، رهبری، سیستم پاداش، ساختار ارتباطات کاری، اندازه تیم و میزان اهمیت به کار تیمی رابطه ی معنادار و مثبتی وجود داشت.

از آنجا که بهبود کیفیت زندگی یکی از شاخص های پراهمیت در سلامت می باشد و با توجه به نقش خودبسندگی و آثار مترتب بر آن بر کلیه ابعاد زندگی و رابطه آن با بهبود کیفیت زندگی، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش خودبسندگی بر اساس مولفه اسلامی قناعت انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی بانوان اعضاء موسسه فرهنگی فاطمیه بودند که در این پژوهش 30 نفر از آنها به روش داوطلبانه به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی 26 سوالی تکمیل و سپس در دو گروه 15 نفری بعنوان گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. طرح تحقیق از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل و آزمایش است که به گروه آزمایش طی 10 جلسه90 دقیقه ای آموزش خودبسندگی و نحوه عملی اجرای آن در زندگی آموزش داده شد و گروه گواه هیچ آموزشی را دریافت نکردند. پس از اتمام دوره آموزشی، پس آزمون برای هر دو گروه اجرا گردید و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، روش تحلیل کواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش خودبسندگی تفاوت معنی داری را در کیفیت زندگی و تمامی ابعاد آن در سطح 0. 05 ایجاد کرده است.

تئوری انتقادی جنبشی فکری-فلسفی است که به دنبال نقد جامعه و فرهنگ در سر تا سر علوم اجتماعی و انسانی می پردازد. که دارای دو معنای کاملاً مختلف با ریشه های متفاوت است. یکی ریشه در جامعه شناسی و دیگری ریشه در نقد ادبی دارد؛ که در بخش جامعه شناسی تئوری غالب در مکتب فرانکفورت که نگاهی انتقاد آمیز به استفاده ابزاری از علم و فلسفه دارد و پیشرفت های علمی را وسیله ای برای رهایی انسان می داند. در بخش نقد ادبی دیدگاهی به آینده پژوهی و اینده نگری دارد و می کوشد با تلفیق دو جریان فکری اثبات گرا و تعبیری؛ با گذر از این دو گانگی در ساختار، ادارکی گسترده در مسیر مشارکت کنشگران در تکامل اجتماعی پدیدار شود. نظریه انتقادی تحت تاثیر مفاهیم نظریه پسا ساختارگرایانه و پسامدرن است. پژوهش پیش رو به بررسی مفهوم نظریه انتقادی پرداخته و بخصوص تاثیر و تاثر آن را در حسابداری در قالب یک پژوهش کتابخانه ای می پردازد. این پژوهش که بر اساس ساختار کتابخانه ای استوار می باشد بر پایه خوانش ما از نوشته های موجود در مورد حسابداری و نظرات دیگر محققان در مورد نوشته های فیلسوف و طرفدار نهضت اصلاح گری جرمی بنتهام (1748-1832) می باشد. بنتهام بر این باور بود که شفافیت حسابداری باعث ارتقای پیشرفت اجتماعی و رفاه می شود، موردی است که ارزش مطالعه دارد، و با معطوف کردن توجهش به نظارت بر امور اجتماعی، باعث ارتقای احتمال ذهنیت باز و شفافیت می شود؛ شفافیت مهمترین اصل نظارت است. در اینجا با نگاهی منتقدانه به موضوع مورد پژوهش نگاه شده است.

پیامبر گرامی (صلی الله علیه و آله) در حدیث شریف ثقلین درصدد بیان عظمت و جایگاه والای عترت است. هدف اصلی و اساسی در این حدیث نیز توجه دادن امت اسلامی به ایشان می باشد، چرا که به دلیل فضایل بی شمار اجتماعی، بعد از حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) اسوه حسنه برای جامعه اسلامی هستند. زمانی که امت اسلامی به این امر واقف باشند و آنان را الگوی عملی خود در جامعه قرار دهند، بی شک اثرات و برکات فراوانی را در جامعه و امت اسلامی، شاهد خواهیم بود. چه در بُعد سیاسی، چه در بُعد علمی-فرهنگی و چه در بُعد اقتصادی. در پژوهش حاضر فضایل علمی-فرهنگی ایشان براساس زیارت جامعه کبیره به روش توصیفی-تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته که مهمترین آنها، مرجعیت علمی-فرهنگی می باشد و با فرازهای مختلفی از زیارت جامعه قابل اثبات است.

در این مطالعه درباره ی عبارت فعلی از ساختار ترکیبات فعلی بر اساس دیوان سنایی، چاپ اوّل به تصحیح دکتر مظاهر مُصفّا پرداخته شده است. روش تحقیق این مطالعه به شیوه ی کتابخانه ای بوده است، به این ترتیب که ابتدا به مطالعه ی کتاب های مربوط به دستور زبان فارسی و دیوان سنایی از نظر ساخت طبقه بندی و فیش برداری شده اند سرانجام سازماندهی فیش ها، اطلاعات موجود مورد بررسی قرار گرفته است، فعل رکن اصلی و هسته ی گزاره در دستور زبان فارسی و یکی از محورهای تحلیل سبکی در لایه ی نحوی زبان است. عبارت فعلی، فعلی است که بیش از دو کلمه است و یکی از اجزای آن حرف اضافه بوده که بیشتر در آغاز می آید و از مجموع آنها یک معنی مجازی دریافت می شود.

ابوعلی جبایی از جمله متکلمان معتزلی مکتب بصره است که تقابل های کلامی او با فرزندش ابوهاشم و همچنین تقابل او با یکی از مهم ترین شاگردانش؛ اشعری، منجر به انشعاب های مهم کلامی، هم در میان معتزله و هم در تاریخ علم کلام، گشته است. با اینکه تقریبا هیچکدام از آثار او به جای نمانده است ولی می توان آراء او را در نقل قول های به جا مانده از او در آثار سایر متکلمین، گرد آوری و تنظیم کرد. اهمیت آراء او را می توان در بررسی تقابل او به عنوان نماینده مکتب بصره با مکتب بغداد، همچنین جبهه گیری اشعری در مقابل او در پایه ریزی مبانی کلام اشعری و همچنین بررسی دوره اعتزالی متاخر یعنی دوره ای قبل از معتزلیان متقدمی چون قاضی عبدالجبار، ابوهاشم و صاحب ابن عباد، دانست. با توجه به اینکه هیچکدام از آثار او باقی نمانده است، جز برخی نقل قول ها، این مقاله می کوشد تا بحثی ممکن از آرای او بر اساس این نقل قول ها ارائه دهد.

هدف از پژوهش حاضر، مطالعة نقش واسطه ای ظرفیت جذب دانش در تاثیر یادگیری الکترونیکی بر اعتماد اجتماعی کارکنان تامین اجتماعی استان اردبیل است. این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق توصیفی-پیمایشی است. و از پرسشنامه استاندارد برای جمع آوری داده ها استفاده شد. آلفای کرونباخ بدست آمده نشان دهنده پایایی پرسشنامه را تائید کرد. جامعه آماری این مطالعه کارمندان تامین اجتماعی استان اردبیل (400) نفر می باشد. و برای تحلیل داده ها از آزمون اسمیرنف و گلموگراف برای تعیین نرمال و غیر نرمال بودن جامعه و برای آزمون فرضیات آزمون های ضریب همبستگی، تحلیل عاملی تائیدی و مدلسازی معادلات ساختاری از نرم افزارهای لیزرل، Spss21 استفاده گردید. نتایج آزمون فرضیه ها نشان دهنده تاثیر مستقیم بین یادگیری الکترونیک بر روی اعتماد اجتماعی کارکنان و همچنین تاثیر یادگیری الکترونیک بر روی ظرفیت جذب دانش کارکنان دارد، همچنین نتایج پژوهش نشان داد ظرفیت جذب دانش در تاثیر یادگیری الکترونیک بر روی اعتماد اجتماعی کارکنان نقش میانجی را ایفا می کند بنابراین می توان نتیجه گرفت با ارتقای سطح یادگیری الکترونیک و کاهش آسیب های اجتماعی یادگیری الکترونیکی، می تواند بر افزایش اعتماد اجتماعی کارکنان موثر باشد.

هدف این تحقیق بررسی ارتباط بین محتوای اطلاعات حسابداری و اظهارنظر حسابرسی با بازده سهام در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. جهت آزمون فرضیه های تحقیق نمونه ای متشکل از 102 شرکت از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1389 تا 1394 انتخاب گردید. داده های مورد نیاز جهت محاسبه متغیرهای پژوهش، از بانک های اطلاعاتی«تدبیر پرداز» و «ره آورد نوین» استخراج شده است. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات توصیفی-همبستگی، براساس ماهیت داده ها، ازنوع تحقیق کمی و بر اساس اهداف نیز از نوع تحقیق کاربردی به حساب می آید. نتیجه آزمون فرضیه اول نشان می دهد گزارش حسابرسی مقبول بر بازده سهام تاثیر مثبت و معناداری دارد. نتیجه آزمون فرضیه دوم پژوهش نشان می دهد گزارش حسابرسی مشروط بر بازده سهام تاثیر منفی و معناداری دارد. نتیجه آزمون فرضیه سوم پژوهش نشان می دهد محتوای اطلاعات حسابداری بر بازده سهام تاثیرمنفی و معنی داری دارد.

قرآن کریم در آیه 33 سوره احزاب به بیان موضوع تبرج و حکم آن پرداخته است. تعاریف ارائه شده از سوی مفسرین و فقیهان درباره تبرج مختلف، اما مشابه یکدیگر است. ارتباط تنگاتنگ دو مبحث عفاف و حجاب با یکدیگر ایجاب می کند که در کنار سفارش فراوان قرآن نسبت به پاکدامنی، چگونگی لباس و پوشش هم تبیین شود. رعایت عفاف از آغازین روزهای نزول وحی در کنار احکام اولیه و ضروری اسلام مورد توجه بوده، درحالیکه بحث حجاب متأخر از آن بیان گردیده است. در این راستا در آیاتی از سوره ی مدنی احزاب به گونه ای تدریجی، جزئیاتی از حجاب و پوشش ذکر شده است. این کار، گاهی با نهی از تبرج، آشکار کردن زینت و پرهیز دادن از اختالط با نامحرم و زمانی با دعوت به استفاده از خمار و جلباب برای زنان انجام شده است. در عین حال، با توجه به گستردگی موضوع و مدخلیت عرف در آن، برداشت مفسرین آمیخته با ابهام و اختلاف نظر بوده است. از این رو بدست آوردن همه جزئیات حجاب، نیازمند مراجعه به سنت و سایر منابع فقهی و با در نظر گرفتن شرایط عرفی و اجتماعی می باشد. این مقاله درصدد تبیین دقیق مفهوم تبرج و تعیین قلمرو و گسترده آن است. تحلیل عناصر تبرج بیانگر آن است که قلمرو تبرج زنان وسیع تر از اظهار زینت و تبرج در پوشش بوده و مظاهر دیگر مانند تبرج در رفتار، محتوای گفتار و. . . را شامل می شود و هر نوع از جلوه گری اعم از نحوه پوشش، نحوه رفتار و محتوای گفتار از سوی زنان در انظار مردان نامحرم که زمینه ساز ارتکاب گناه گردد، تبرج به شمار می آید.