مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان
سال:1383 | دوره:9 | شماره:1 (مسلسل 33) |تعداد مقالات:9

مقدمه: ظرفیت سلولهای بنیادی رویانی در تمایز به سلولهای مختلف سازنده بدن و توانایی تجدید خود بطور نامحدود، این سلولها را به یک منبع دهنده و جذاب سلولی جهت انجام مطالعات مربوط به تکوین جنین و استراتژیهای سلول درمانی و ژن درمانی مبدل ساخته است. در پژوهش حاضر دودمان سلولی CCE به سلولهای عصبی تمایز داده شد.مواد و روشها: برای شروع آزمایش سلولهای جدا شده از فلاسکهای کشت به پتری دیشهای سیلیکونیزه منتقل شدند. تحت این شرایط سلولها بطور ناگهانی مجتمع شده و اجسام شبه رویانی را در محیط کشت تشکیل دادند. اجسام شبه رویانی بدست آمده به مدت چهار روز در محیط کشت فاقد رتینوئیک اسید و چهار روز در محیط کشت حاوی اسید رتینوئیک کشت داده شدند. سپس به پتری دیشهای مخصوص کشت سلولهای چسبنده منتقل شده و تحت ارزیابی مورفولوژیک قرار گرفتند. همچنین از رنگ آمیزی کرزیل ویولت و ارزیابی ایمونوسیتوشیمی به کمک آنتی بادیهای نستین و سیناپتوفیزین جهت تایید فنوتیپ سلولهای شبه عصبی حاصله استفاده گردید.یافته ها: نتایج بعمل آمده از این پژوهش نشان داد که چند روز پس ازانتقال اجسام شبه رویانی به فلاسکهای مخصوص کشت سلولهای چسبنده، سلولهای شبه عصبی در حاشیه آنها ظاهر شده و بتدریج مورفولوژی سلولهای عصبی را بیشتر کسب می کنند. این سلولها با اتصال به کف پتری دیشها رشد کرده و با گذشت زمان بر تراکم آنها افزوده می گردد. مشاهده اجسام نیسل در رنگ آمیزی کرزیل ویولت و مثبت بودن نتیجه واکنشهای ایمونوسیتوشیمی ماهیت عصبی سلولهای تمایز یافته را تائید کرد.نتیجه گیری: آنچه از این پژوهش می توان نتیجه گرفت این است که اجسام شبه رویانی که در پتری دیشهای سیلیکونیزه از دودمان سلولی CCE تهیه می شود قادر است تحت تاثیر اسید رتینوئیک به سلولهای عصبی تمایز پیدا کند. همچنین سلولهای CCE دودمان سلولی مناسبی جهت شبیه سازی مراحل مختلف تکوین عصبی جنین به صورت آزمایشگاهی می باشند.

مقدمه: ظهور رایانه ها، پایانه های تصویری و قابلیتهای روز افزون آنها باعث گردیده که روز به روز بر شمار کاربران آنها افزوده گردد. استفاده از این وسائل مخاطرات جدیدی را برای شاغلین ایجاد کرده است که میدانهای الکترومغناطیسی از آن جمله می باشند. لذا ارزیابی این عامل خطر زا و پایش سلامت کاربران رایانه ها ضروری می باشد.مواد و روشها: این مطالعه از نوع توصیفی تحلیلی است که با استفاده از دستگاه HI-3603 ساخت شرکت Holaday  آمریکا، شدت میدانهای الکتریکی و مغناطیسی اطراف 80 مانیتور رایانه های اداری و آموزشی دانشگاه علوم پزشکی همدان در فواصل و جهات مختلف اندازه گیری شده است. از بین کاربران رایانه 50 نفر به عنوان گروه مورد و از بین پرسنل دیگر، 61 نفر نیز به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. علائم سندرم خستگی مزمن ناشی از کار با مانیتورها نیز با استفاده از یک پرسشنامه برای گروه مورد و شاهد جمع آوری گردیده است. برای تحلیل نتایج نیز از آزمون مجذور کای و t-test استفاده گردیده است.یافته ها: نتایج نشان داد که در 7/97% از موارد در فاصله 30cm جلو مانیتور شدت میدان مغناطیسی بیشتر از 20mA/m (استاندارد MPRII وTCO ) بود و در فاصله cm 50، در 5/27% موارد بالاتر از حد استاندارد بود. در 7/28% موارد در فاصله 30cm جلوی مانیتور شدت میدان الکتریکی بیشتر از 2.5V/m(استاندارد MPRII) بود، در حالیکه در فاصله cm 50، در 10% موارد بیشتر از این حد بود. عوامل موثر دیگر بر شدت میدان مغناطیسی نوع مانیتور (001/p0<) و عمر مانیتور (034/p=0) تعیین گردید. مقایسه علائم سندرم خستگی مزمن در بین دو گروه نشانگر شیوع بیشتر اکثر این علائم مثل آبریزش از چشم (001/p<0)، سردرد (001/p<0) و سرگیجه (002/0 p=) در گروه مورد نسبت به گروه شاهد بود.نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصله، حداقل فاصله ایمن بیش از 60 سانتیمتر از اطراف مانیتور جهت کار با آن توصیه می شود.

مقدمه: از آنجایی که آب عمومی ترین ماده مصرفی انسان است. لذا کیفیت آن نقش مهمی در سلامت مصرف کننده دارد. از طرفی این ماده حیاتی به راحتی آلوده شده و می تواند انواع مختلف اجرام بیماریزا را با خود حمل می کند. لذا ضرورت کسب اطمینان از عدم وجود آلودگی (بویژه آلودگی بیولوژیکی) الزامی است. که جهت حصول به این مهم تعیین شاخص های بیولوژیکی از جمله گروه کلیفرم و آزمایش MPN طراحی و اجرا شده است. منتهی در روش های روتین کنترل کیفیت بیولوژیکی آب، بررسی کیفیت آب از نظر انگلی، چون کار دشواری است و انجام آن به ابزار و لوازم پیچیده ای جهت فیلتراسیون حجم زیاد آب (حدود 400 لیتر) نیازمند است، توجهی نشده است. مواد و روشها: نوع مطالعه نیمه تجربی و هدف تعیین کارایی فیلترهای پمپ خلا در حذف کیست- تک یاخته و تخم انگل در آب می باشد. روش گردآوری داده ها بصورت مشاهده و انجام بررسیهای آزمایشگاهی بود. بطوریکه ابتدا یک وسیله ساده و بدون نیاز به پمپ خلا برای فیلتراسیون آب با امکانات موجود طراحی شد و سپس با افزودن دستی تعداد مشخصی کیست ژیاردیا (شامل سه نمونه حاوی 3 میلیون، سی هزار و سیصد عدد کیست در 50 لیتر آب) به حجم معینی آب و فیلتراسیون آن و سپس شمارش کیست های باقی مانده روی فیلتر، کارآیی سیستم مشخص شد. سپس در مرحله بعد با کمک دستگاه طراحی شده در 12 نقطه شهر (7 مخزن و 5 نقطه شبکه توزیع) و 2 نقطه در تصفیه خانه (آب خام ورودی و آب تصفیه شده خروجی) برداشت نمونه به حجم 400 لیتر انجام شد.یافته ها: نتایج بررسی نشان داد که دستگاه طراحی شده در جدا سازی کیست های ژیاردیا در نمونه های بکار رفته با تعداد سه میلیون، سی هزار و سیصد عدد کیست به ترتیب دارای راندمان 75، 66 و 59 درصد بوده است. همچنین نتایج بررسی آب شهر در تمام نقاط داخل شهر منفی و فقط نمونه آب خام ورودی به تصفیه خانه مثبت و حاوی تعدادی تخم و لارو کرم های آزاد زی، 4 مورد کیست ژیاردیا و 2 مورد کیست آنتامباکلی بود.نتیجه گیری: نتیجه حاصل گویای این واقعیت است که دستگاه طراحی شده با توجه به درصد های جداسازی انگل و کیست ها واجد کارآیی لازم می باشد و لذا به عنوان یک وسیله ساده و ارزان برای هدف فوق مناسب است. و در خصوص آب شرب شهر نتیجه گرفته می شود که اولا سیستم شبکه توزیع آب شهر تقریبا سالم بوده و امکان ورود زه آبهای آلوده در آن بسیار ضعیف است. و ثانیا کارآیی سیستم تصفیه بالا بوده و مراحل تصفیه آب از جمله صاف سازی و گندزدایی بدرستی انجام می شود. و در مورد آب خام بدلیل ورود فاضلابهای انسانی و کشاورزی منطقه بالا دست سد، وجود عامل بیولوژیکی طبیعی است.

مقدمه:پیدایش جفت در انسان به اندازه نحوه نمو و تکامل جنین انسان شگفت آور است. جنین در زندگی داخل رحمی به جفت به عنوان ریه، کبد و کلیه نیازمند است. گاها به دلایل متعدد و اغلب ناشناخته خونریزی به داخل دسیوابازال روی می دهـد و طبعا تغییرات نکروتیک در بافتـهای مجـاور محـل خونریزی ایجـاد می شـود امـا منجر به جدا شدگی تخم بارور و ایجاد انقباضات رحمی در همان زمان نمی گردد، بلکه حاملگی تداوم پیدا می کند. پیامد چنین حاملگی هایی همواره مورد سوال بوده و مادر حامله و پزشک نگران سلامتی جنین هستند. این مطالعه با هدف بررسی پیامد چنین مواردی انجام شده است.مواد و روشها: مطالعه اخیر از نوع هم گروهی بوده و 75 نفر خانم باردار دارای خونریزی ساب کوریونیک با 83 نفر خانم فاقد این عارضه از نظر پیامد حاملگی مورد بررسی قرار گرفتند. مراجعه کنندگان از میان خانمهای بارداری که جهت مراقبتهای بارداری به کلینیک تخصصی مراجعه کردند انتخاب شدند و تحت سونوگرافی قرار گرفتند. سونوگرافی روتین برای بیماران مراجعه کننده به کلینیک تخصصی بیمارستان بعثت شهر سنندج در طی سال 81 و 82 در هفته 10-8 حاملگی انجام گرفت آن دسته از مادرانی که که مشخصا بیماری سیستمیک خاصی را ذکر می کردند و افراد با سابقه بد مامایی، خونریزی واژینال مشخص در سه ماهه اول حاملگی را داشتند وارد مطالعه نشدند. معیار ورود در گروه مواجهه BHCG مثبت و نتیجه سونوگرافی دال بر خونریزی ساب کوریونیک در فاصله هفته های 10-8 حاملگی بود. از بیماران فاقد  BHCGو همسان شده از نظر سن، سن حاملگی و تعداد حاملگی های قبلی تعداد 83 نفر بعنوان گروه غیر مواجهه وارد مطالعه شدند. سیر حاملگی با مراقبتهای روتین دوران بارداری ارزیابی شد. اطلاعات به دست آمده پس از جمع آوری با استفاده از تستهای آماری T test و X2 تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها:نتایج این مطالعه نشان داد که فراوانی کلیه عوارض حاملگی در افراد دارای خونریزی ساب کوریونیک بیش از گروه کنترل بوده و اختلاف معنی دار وجود داشته است. نتیجه گیری:به طور کلی به نظر می رسد که شیوع اغلب عوارض مامایی از قبیل سقط، مرگ داخل رحمی جنین، دکولمان، محدودیت رشد جنین، پارگی زودرس کیسه آب و زایمان زودرس در حاملگی های دچار عارضه خونریزی ساب کوریونیک بالاتر از افراد گروه کنترل می باشد.

مقدمه:هموفیلی یکی از مهمترین اختلالات انعقادی کودکان بوده که درمان فعلی آن جایگزین کردن فاکتورهای انعقادی می باشد. این درمان از لحاظ اقتصادی و نیز انتقال بعضی از بیماریهای ویروسی خطرناک برای بیماران و جامعه مشکلات زیادی ایجاد کرده است. استفاده از جانشینی مناسب در درمان این بیماری به منظور کاهش مشکلات فوق الذکر هدف این پژوهش می باشد.مواد و روشها: این مطالعه از نوع مداخله ای بوده و جامعه آماری مورد مطالعه شامل بیماران هموفیلی مراجعه کننده به بیمارستان بعثت (39 نفر) بودند که به روش سرشماری ساده انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه مداخله (13 نفر) و مقایسه (15 نفر) تقسیم شدند. داروی TEA فقط در گروه اول به مدت 2 ماه مورد استفاده قرار گرفت سپس نتایج حاصله از مقایسه هر گروه با خودش قبل و بعد از مطالعه توسط نرم افزار SPSS و تست های آماری  wilcoxonو آزمون علامتها مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها:در گروه مداخله میزان خونریزی از 07/4 مورد در ماه به 3 مورد در ماه و میزان مصرف فاکتور از 15/80 واحد برای هر کیلوگرم وزن بدن در ماه به 26/58 واحد در ماه کاهش یافت. در گروه مقایسه در دفعات خونریزی و نیز میزان مصرف فاکتورهای انعقادی قبل و بعد از پایان مطالعه تغییری مشاهده نگردید.نتیجه گیری:نتایج مطالعه نشان داد که مصرف داروی TEA به عنوان پروفیلاکسی در بیماران هموفیلی دفعات خونریزی و نیز میزان مصرف فاکتورهای انعقادی را کاهش می دهد. و لیکن بدلیل کاهش مقدار فاکتورهای انعقادی خون و افزایش PTT ممکن است احتمال خونریزی در شرایط خاص را افزایش دهد لذا به عنوان پیشگیری جایگزین مناسبی نمی باشد.

مقدمه: گلوکز سوخت اصلی بیشتر سلولهای بدن انسان می باشد. از طرف دیگر بالا بودن سطح گلوکز در خون چنانچه در بیماری دیابت دیده می شود، با عوارض مزمن متعددی همراه است. در دیابت فعالیتهای سلولهای پوست مختل شده و در نتیجه باعث پیدایش تظاهرات مزمن پوستی در دیابت می شود. بسیاری از این تظاهرات بعلت مشکل در عملکرد عروق کوچک (Micravascular) پوست بوجود می آید. این مطالعه با هدف تعیین شیوع تظاهرات پوستی در بیماران دیابتی مراجعه کننده به مرکز توحید سنندج انجام شده است.مواد و روشها: جامعه آماری شامل کلیه بیماران دیابتیک مراجعه کننده به مرکز دیابت استان کردستان بود. نمونه برابر با 134 نفر از بیماران دیابتیکی بود که در 6 ماهه اول سال 1381 جهت معاینه به مرکز دیابت استان کردستان مراجعه کرده بودند. و روش نمونه گیری بصورت سرشماری بود. داده های گردآوری شده وارد نرم افزار آماری SPSS win شده و با استفاده از آمار توصیفی بصورت جداول توزیع فراوانی نمایش داده شدند.یافته ها: از میان افراد مورد مطالعه تعداد 38 نفر یعنی 4/28 درصد مرد و 96 نفر یعنی 6/71 درصد زن بودند. میانگین سنی جهت مورد بررسی 5/54 سال با انحراف معیار 12 سال بود. حداقل سن 14 سال و حداکثر 79 سال بود. از میان کل بیماران مورد بررسی 48 مورد یعنی 8/35 درصد فاقد علایم پوستی بودند. در حالیکه 86 نفر یعنی 2/64 درصد بیماران دارای یکی از تظاهرات پوستی بودند. خارش شایعترین تظاهر پوستی در میان بیماران مورد مطالعه ما بوده است. نتیجه گیری:نتایج مطالعه ما و مقایسه آن با سایر مطالعات نشان می دهد که تظاهرات پوستی در بیماران بررسی شده در این تحقیق با میانگین بیشتر مناطق دنیا برابر می باشد در حالی که از نظر شدت ضایعات و جدی بودن آنها فراوانی پایین تری دارد. که ممکن است به علت کنترل نسبتا خوب دیابت در بیماران ما باشد.

مقدمه: آلودگی با انگل های روده ای یکی از مشکلات مهم بهداشتی و اقتصادی ممالک مختلف جهان به ویژه کشورهای در حال توسعه است که می تواند عوارض مختلفی مانند بیماریهای اسهالی و یا مرگ را به همراه داشته باشد. تعیین فراوانی آلودگی و نیز عوامل شایع  این آلودگی در گروههای مختلف اجتماعی به خصوص کودکان دارای اهمیت ویژه ای است. هدف این مطالعه بررسی عوامل فوق در کودکان دبستانی شهرستان علی آباد کتول می باشد.مواد و روشها: این مطالعه روی 252 کودک در مقطع ابتدایی انجام شد. ابتدا پرسشنامه ای حاوی اطلاعات فردی تنظیم گردید. سپس نمونه مدفوع از دانش آموزان ابتدایی جمع آوری شده و سریعا به آزمایشگاه منتقل و پس از بررسی ماکروسکوپی، مطالعه میکروسکوپی روی نمونه ها انجام شد.یافته ها:نتایج نشان داد که2/41 درصد کودکان آلودگی انگلی داشتند که 34 درصد آنها مربوط به تک یاخته های روده ای و 3/8 درصد مربوط به کرمهای روده ای بود. ژیاردیا شایع ترین تک یاخته با 6/20 درصد و هیمنولپیس نانا با 8 درصد شایع ترین کرم جدا شده بودندنتیجه گیری:بین میزان آلودگی با سن، شغل والدین، محل سکونت و قومیت تفاوت معنی داری وجود نداشت ولی تفاوت معنی داری بین سواد مادر و آلودگی دانش آموزان مشاهده گردید (p≤0.05) با توجه به آلودگی حدود 50%در کودکان دبستانی به نظر می رسد آزمایشات دوره ایی جهت کودکان دبستانی این منطقه در تشخیص و درمان به موقع می تواند مفید باشد.  

مقدمه: یکی از موارد بسیار حایز اهمیت در استفاده از روشهای مختلف پیشگیری از بارداری طول مدت تداوم استفاده از آنها می­باشد. آی.یو.دیCu-T380A  روش ضد بارداری  بسیار موثر و کم­ هزینه و طولانی اثری می­باشد که 5/12% زنان حایز شرایط مناطق شهری استان آذربایجان شرقی از آن استفاده می­کنند. با توجه به متفاوت بودن  میزان تداوم و دلایل عدم تداوم این روش در مناطق مختلف و عدم انجام پژوهشی در این زمینه در منطقه، در این مطالعه میزان تداوم و دلایل عدم تداوم استفاده از آی.یو.دی Cu-T380A در مراکز بهداشتی- درمانی شهر تبریز بررسی شده است.مواد و روشها: با روش تصادفی تعداد 401 نفر از زنان تحت پوشش مراکز بهداشتی که از اول سال 1376 لغایت انتهای سال 1378 کارگذاری IUD Cu-T380A داشتند، انتخاب شدند. جهت جمع­ آوری داده­ ها علاوه بر بررسی پرونده­ های بهداشتی با خود افراد نیز مصاحبه تلفنی به عمل آمد. جهت تعیین میزان تداوم آی.یو.دی در زمانهای مختلف پس از کارگذاری از روش کاپلان مایر استفاده شد.یافته­ها: میزان تداوم 1 و 6 ماهه، 1، 2، 3، 4، 5 و6 ساله به ترتیب 3/98%، 3/89%، 3/79%، 3/68%، 3/58%، 6/49%، 9/43% و 36% بود. شایعترین دلایل عدم تداوم درد و خونریزی (47%) و خروج خود به ­خود (6/18%) بودند، در کل 3 مورد حاملگی همراه با آی.یو.دی رخ داده بود که یک مورد آن مربوط به سال اول استفاده بود.نتیجه­گیری: با توجه به پایین بودن میزان تداوم و دلایل عدم تداوم مشخص شده در این پژوهش، به نظر می­رسد که بایستی مددجویان با روش مشاوره و پیگیری به درستی راهنمایی گردند، چرا که این امر منجر به رضایت بیشتر و بهبود میزان تداوم آی.یو.دی  Cu-T380A ­می شود. در ضمن لازم است انواع دیگر آی.یو.دی که عارضه افزایش میزان خونریزی با آنها کمتر می­باشد مثل نوع Progestasert در اختیار کلیه مراکز بهداشتی قرار گیرد.

تومور ویلمز شایعترین تومور توپر کلیوی در دوران کودکی است و 6% کل تومورهای بدخیم این دوران را تشکیل می دهد.این تومور در دوره نوزادی نادر است و تاکنون کمتر از 20 مورد تایید شده آن گزارش شده است. درمان تومور ویلمز اکنون متحول شده و با پیشرفتی مداوم از دو دهه پیش تاکنون سورویوال 4 ساله آن به 90% رسیده است. میانگین سن اکثر بیماران مبتلا به نوع یکطرفه این بیماری 5/3 سال است. در این مقاله یک مورد نوزاد 8 روزه مبتلا به تومور ویلمز یکطرفه که تحت عمل جراحی نفرکتومی راست قرار گرفته و درمان با شیمی درمانی استاندارد ادامه داده و در پیگیری 5 ساله کاملا بهبودی یافته است، گزارش می شود.