توانبخشی نوین (Journal of Modern Rehabilitation)
سال:1391 | دوره:6 | شماره:1 |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف: آسیب های ناشی از کار (Work Related Injury: WRI) می تواند باعث مشکلاتی نظیر تغییر یا از دست دادن شغل، خستگی و فرسودگی شغلی گردد. شیوع این آسیب ها در درمانگران آمریکا از سال 2004 تا 2006 از 10.2% به 13.5% افزایش یافته است. با عضویت حداقل 3700 فیزیوتراپیست و 900 کاردرمانگر در نظام پزشکی ایران و با توجه به گسترش حیطه های شغلی کاردرمانی و فیزیوتراپی در کشورمان و روند رو به رشد پذیرش دانشجو در این رشته ها و نیز تحقیقات اندک در زمینه آسیب های ناشی از کار در درمانگران، ممکن است چالشی تحقیقاتی برای پژوهشگران پیش رو باشد. هدف کلی از این مرور نظام مند، بررسی جامع شیوع مشکلات ناشی از کار،عوامل زمینه ساز و دلایل این آسیبها و مشکلات در درمانگران و در نهایت پیش بینی مشکلات در جمعیت های کاردرمانی و فیزیوتراپی ایران است.روش بررسی: با اجرای مراحل 5 گانه مرور سیستماتیک مبتنی بر شواهد و با توجه به معیارهای ورود بدست آمده ازچند مقاله مرتبط، جستجوی مقالات از طریق پایگاه های اینترنتی، کتب مرجع و مرور پیشنهادی مقالات (Citation review) انجام شد و در ابتدا 50 مقاله بدست آمد. در نهایت این مرور 25 مطالعه تحقیقی در 2 دهه گذشته در نقاط مختلف جهان را در بر می گیرد (1990-2010).نتیجه گیری: مشخص شد که مشکلات عضلانی از رایج ترین انواع آسیب های ناشی از کار است. این آسیب ها در اکثر مراکز درمانی و بیشتر در بخش عمومی، ارتوپدی و بخش حاد دیده شد. آسیب ناحیه کمر مشهودتر بود. سن زیر 30 سال، تجربه کم و کار سنگین از عوامل خطرساز بودند. نحوه دست گذاری(Handling)  غلط درمانگران رایج ترین علت آسیب ها معرفی شد. درکنار آسیب های عضلانی اسکلتی مذکور، مسائل روانی-اجتماعی شایع در این مطالعه افسردگی، عصبانیت و زدگی از کار عنوان شد. در خاتمه تلاش شد تا با درنظر گرفتن فرهنگ، مختصات و ویژگی های شغلی درمانگران در ایران و بسط و مقایسه اطلاعات بدست آمده، ابعاد مختلف مشکلات ناشی از کار در درمانگران ایران پیش بینی شود.

زمینه و هدف: درمان اعمال محدودیت حرکتی روش جدیدی در درمان بیماران همی پلژی مزمن می باشد. هدف از مطالعه حاضر تعیین تغییر کیفیت و مقدار حرکت (توسط آزمون شاخص عملکرد حرکتی) در بیماران همی پلژیک مزمن بعد از اعمال محدودیت درمانی تغییر یافته در مقایسه با درمانهای رایج فیزیوتراپی می باشد.روش بررسی: 10 بیمار به طور تصادفی ساده در دوگروه درمانی (اعمال محدودیت حرکتی تغییر یافته و یا گروه درمان فیزیوتراپی رایج) قرار گرفتند. 5 بیمار در اندام مبتلا برای 2 ساعت در روز؛ 3 بار در هفته به مدت 2 ماه، تمرین درمانی دریافت کردند. این بیماران 5 ساعت در روز هم به منظور استفاده حداکثری از اندام مبتلا در اندام سالم اسپلینت دست - بازو می پوشیدند (گروه اعمال محدودیت حرکتی). 5 بیمار هم در گروه درمان های رایج فیزیوتراپی، تمریناتی مشابه با گروه دیگر از نظر شدت و 2 ساعت در روز، یک روز در میان به مدت 2 ماه دریافت کردند. قبل وپس از 2 ماه درمان، کیفیت و مقدار حرکت بر اساس شاخص فعالیت حرکتی تعیین شد.یافته ها: آزمون ویلکاکسون نشان داد که بیماران در هر دو گروه درمانی بهبودی در کیفیت و مقدار حرکات پس از درمان نشان می دهند. مقایسه بین دو گروه توسط آزمون من- ویتنی مشخص کرد که گروه درمانی اعمال محدویت نسبت به گروه درمان رایج فیزیوتراپی بهبودی بیشتری (P=0.02) نشان می دهد.نتیجه گیری: اگرچه درمان اعمال محدودیت حرکتی تغییر یافته نسبت به درمان های رایج در بهبود کمیت و کیفیت حرکات موثرتر است. اما درمان رایج فیزیوتراپی هم در صورتی که به شکل فعال انجام گیرد در بهبودی این پارامترها موثر می باشد.

زمینه و هدف: هدف از این مطالعه مقایسه تاثیر کفی با گوه خارجی بر میزان درد، علائم آرتریت، فعالیت های روزانه، فعالیت های ورزشی-تفریحی و کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به استئوآرتریت بخش داخلی زانو با تاثیر کفی با گوه خارجی و استرپ ساب تالار بود.روش بررسی: بیست و هفت بیمار با استئوآرتریت درجه 1 یا 2 بخش داخلی زانو بر اساس سیستم درجه بندی Kellgren و Lawrence با سنی بیش از 40 سال در این مطالعه شرکت کردند. بیماران به صورت تصادفی در دو گروه کفی با گوه خارجی (n=14) کفی با گوه خارجی و استرپ ساب تالار (n=13)، قرار گرفتند. نسخه فارسی پرسشنامه Knee injury and osteoarthritis outcome score (KOOS) یکبار قبل از استفاده از کفی و 4 هفته بعد از استفاده از کفی در منزل به مدت 5 تا 10 ساعت در روز توسط شرکت کنندگان مطالعه تکمیل گردید.یافته ها: در مرحله اول و شروع تحقیق تفاوتی در میزان درد، علائم، فعالیت های روزمره، فعالیت های تفریحی-ورزشی و کیفیت زندگی بیماران در دو گروه وجود نداشت و دو گروه کاملا همگن بودند. بعد از 4 هفته استفاده از کفی با گوه خارجی و کفی با گوه خارجی و استرپ ساب تالار بهبودی معناداری در 5 شاخص پرسشنامه KOOS یافت شد. نتایج به دست آمده در گروه کفی با گوه خارجی و استرپ ساب تالار نسبت به گروه کفی با گوه خارجی، به جز شاخص درد اختلاف معناداری نشان داد.نتیجه گیری: کفی با گوه خارجی می تواند سبب بهبودی علائم آرتریت در بیمارانی با استئوآرتریت خفیف بخش داخلی زانو گردد، گرچه تعامل استرپ ساب تالار با کفی با گوه خارجی می تواند انتخاب موثرتری در تجویز کفی در این دسته از بیماران باشد.

زمینه و هدف: فلج مغزی شامل ناهنجاری های غیرپیشرونده در مغز درحال رشد است که منجر به بروز مشکلاتی در زمینه اجرای حرکتی شده و نهایتا فعالیتهای عملکردی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. عملکرد محدود دست، یک خصوصیت اختلالات حرکتی در کودکان مبتلا به فلج مغزی می باشد که منجر به ناتوانی درانجام فعالیت های روزمره زندگی، کار و بازی میشود. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر Kinesio Taping مچ برعملکرد دست کودکان مبتلا به فلج مغزی دایپلژی اسپاستیک بود.روش بررسی: این پژوهش یک کارآزمایی بالینی تصادفی و یک سویه کور(single-blind)  بود که در آن 26 کودک 6-3 ساله مبتلا به فلج مغزی دایپلژی اسپاستیک به روش غیراحتمالی دردسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی به دوگروه کنترل و مداخله اختصاص داده شدند. درطول پژوهش به مدت 12 روز، گروه کنترل تنها تحت درمان رایج کاردرمانی (Neuro-Developmental Treatment) قرار گرفت و گروه مداخله علاوه بر آن Kinesio Taping مچ دریافت کرد، به این ترتیب که چسب به صورت 24 ساعته درشبانه روز، بر روی هردو دست، مورد استفاده قرارگرفت. در هر دو گروه از آزمون (Quality of Upper Extremity Skills Test) QUEST جهت بررسی کیفیت مهارتهای اندام فوقانی و از مقیاسModified Ashworth جهت ارزیابی اسپاستی سیته مچ دست، قبل و بعد از مداخله، استفاده شد و داده ها از طریق آزمون های T مستقل و ویلکاکسون تحلیل شدند.یافته ها: نتایج ارزیابی ها نشان دهنده افزایش معنادار نمره کلی آزمون (P=0.029) QUEST و بهبود عملکرد در دو زمینه از زمینه های این آزمون یعنی حرکات مجزا (p=0.003) و گرفتن (P=0.008) می باشند اما در دو زمینه تحمل وزن (P=0.46) و بازکردن حفاظتی (P=0.89) بهبودی معناداری مشاهده نشد. همچنین نتایج بدست آمده درمورد شدت اسپاستی سیته نشان دهنده کاهش معنادار تون دست راست (P=0.004) می باشند درحالیکه کاهش تون دست چپ معنادار نبوده است (P=0.06).نتیجه گیری: اطلاعات حاصل از تحقیق حاضر نشان میدهند که Kinesio Taping مچ می تواند روش موثری جهت بهبود کیفیت مهارتهای اندام فوقانی کودکان فلج مغزی دایپلژی اسپاستیک در زمینه های حرکات مجزا و گرفتن باشد و احتمالا بدلیل همراهی با استفاده عملکردی بیشتر از دست غالب باعث کاهش معنادار تون در مچ دست راست می شود.

زمینه و هدف: اسپاستیسیته یکی از علایم سکته مغزی است که با افزایش وابسته به سرعت رفلکس های کششی تونیک و تشدید رفلکس های تاندونی (به علت افزایش تحریک پذیری رفلکس کششی) مشخص می شود. ارزیابی این اختلال حرکتی در تعیین میزان کارایی مداخلات درمانی از اهمیت خاصی برخوردار است. مقیاس اصلاح شده تاردیو یک معیار بالینی برای ارزیابی اسپاستیسیته در افراد مبتلا به سکته مغزی می باشد. هدف این تحقیق، ارزیابی پایایی آزمون - بازآزمون مقیاس اصلاح شده تاردیو در عضلات راست کننده زانو و پلانتار فلکسور مچ پا در مبتلایان به ضعف نیمه بدن ناشی از سکته مغزی مزمن می باشد.روش بررسی: در تحقیقی از نوع تحلیلی- مقطعی، 17 فرد (10 مرد، 7زن) مبتلا به سکته مغزی مزمن با میانگین سنی13.45 ±55.58 سال که حداقل سه ماه و حداکثر چهار سال از بیماری آنها گذشته بود، با روش نمونه گیری ساده و از افراد در دسترس مراجعه کننده به مراکز توان بخشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران، وارد مطالعه شدند. شدت اسپاستیسیته عضلات راست کننده زانو و پلانتار فلکسورهای مچ پا توسط یک آزمونگر در دو نوبت زمانی به فاصله یک هفته در دو ماه اردیبهشت و خرداد سال 1390، ارزیابی شدند.یافته ها: توافق بین دو نوبت ارزیابی کیفیت واکنش عضلات راست کننده زانو و پلانتار فلکسور مچ پا بر اساس آزمون آماری ICCبه ترتیب 0.8 و 0.92 به دست آمد. مقادیر ICC برای اختلاف دو زاویه واکنش عضلانی و دامنه حرکتی کامل (R2-R1) به عنوان معیار شدت اسپاستیسیته، در عضلات راست کننده زانو و پلانتارفلکسورهای مچ پا به ترتیب 0.66 و 0.87 محاسبه گردید.نتیجه گیری: مقیاس اصلاح شده تاردیو در عضلات اندام تحتانی مبتلایان به سکته مغزی مزمن دارای پایایی خوبی است. احتمالا از این مقیاس می توان برای ارزیابی اسپاستیسیته عضلات اندام تحتانی در مبتلایان به سکته مغزی مزمن استفاده کرد.

زمینه و هدف:مکانیسم شایع برای پیچ خوردگی خارجی مچ پا اینورشن شدید، پلانتار فلکشن شدید و یا ترکیب هر دو است، که می تواند منجر به بی ثباتی مزمن مچ پا شود. به نظر می رسد وضعیت پا در هنگام تماس با زمین نقش موثری در ایجاد پیچ خوردگی مچ پا دارد. بنابراین ممکن است با محدود کردن وضعیت پا بتوان احتمال پیچ خوردگی را کاهش داد. بنابراین هدف این تحقیق، بررسی تاثیر وضعیت پلانتار فلکشن و ایورژن بر نیروی عکس العمل زمین در جهت داخلی-خارجی حین فرود آمدن در افراد مبتلا به بی ثباتی عملکردی مچ پا بود.روش بررسی: در این تحقیق که از نوع مورد-شاهدی بود، 32 نفر (18 تا 35سال) شامل دو گروه 17 فرد مبتلا به بی ثباتی عملکردی یک طرفه مچ پا و 15 فرد سالم شرکت داشتند. ابتدا افراد گروه مبتلا به بی ثباتی عملکردی یک طرفه مچ پا توسط پزشک ارتوپد ارجاع داده می شدند. سپس تست های کشویی قدامی و تالار تیلت برای تشخیص بی ثباتی عملکردی مچ پا و سایر معاینات انجام می گردید. آنگاه افراد گروه سالم از لحاظ جنس، سن، قد، وزن و شاخص توده بدنی با افراد گروه بیمار جور می شدند. آزمودنی ها از یک ارتفاع 40 سانتی متری که در فاصله 25 سانتی متری صفحه نیرو قرار داشت در حالی که پای مورد نظر ریلکس و در وضعیت عدم تحمل وزن بود بر روی پای مقابل ایستاده و با پا مورد نظر در مرکز صفحه نیرو فرود می آمدند. حرکت فرود آمدن در چهار وضعیت مختلف انجام می شد:1- وضعیت خنثی مچ پا و گوه خارجی پا، 2- وضعیت خنثی مچ پا، 3- وضعیت پاشنه مثبت و گوه خارجی، 4- وضعیت پاشنه مثبت.یافته ها: در گروه سالم نیروی عکس العمل زمین در جهت داخلی در وضعیت 3 نسبت به وضعیت 2(p=0.007) و هم چنین وضعیت 3 نسبت به وضعیت  4(p=0.018) افزایش یافته بود. در گروه بیمار نیروهای خارجی در وضعیت 3 نسبت به وضعیت 2 (p=0.001) و هم چنین وضعیت 3 نسبت به وضعیت 1 (p=0.002) افزایش یافته بود. در گروه بیمار نیروهای داخلی در وضعیت 4 نسبت به وضعیت 1 کاهش معناداری را نشان داد (p=0.014).نتیجه گیری: اعمال گوه خارجی هنگامی که پا در پلانتار فلکشن قرار دارد باعث افزایش نیروهای عکس العمل زمین در جهت داخلی-خارجی گردید. با توجه به نتایج تحقیق می توان احتمال داد که وضعیت پلانتار فلکشن در ایجاد پیچ خوردگی مچ پا موثرتر از اینورژن است. هم چنین از بررسی اطلاعات حاصل از این مطالعه می توان نتیجه گرفت که احتمالا گوه خارجی پا در هنگامی که مچ پا در پلانتار فلکشن قرار دارد در تغییر نیروهای عکس العمل داخلی-خارجی زمین موثرتر از حالتی است که مچ پا در وضعیت خنثی قرار دارد.

زمینه و هدف: اسکلروز متعدد (Multiple sclerosis :MS) یک بیماری میلین زدا است که بعلت درگیری مناطق متعدد سیستم عصبی مرکزی از جمله سیستم حسی حرکتی می­تواند سبب اختلال در تعادل بیماران شود. هدف از انجام این مطالعه تعیین میزان تعادل، قدرت عضلات اندام ها و میزان ناتوانی در بیماران ایرانی مبتلا به MS و بررسی میزان ارتباط بین این پارامترها بود.روش بررسی: 68 بیمار مبتلا به MS بصورت داوطلبانه در این مطالعه شرکت کردند. از مقیاس تعادلی برگ (Berg Balance Scale :BBS)، شاخص موتریسیتی (Motricity Index: MI) و مقیاس خود ارزیاب مراحل بیماری (patient determined disease steps: PDDS) برای ارزیابی میزان تعادل، قدرت عضلات اندام ها و ناتوانی بیماران استفاده شد.یافته ها: 56% از بیماران اختلال تعادل داشتند. بین میزان تعادل و قدرت عضلات اندام های فوقانی و تحتانی در بیمارانی که اختلال تعادل داشتند ارتباط معناداری یافت شد (p=0.011 و p<0.001 به ترتیب برای اندامهای فوقانی و تحتانی). اما ارتباط معناداری میان میزان تعادل و قدرت عضلات اندام ها در بیماران بدون اختلال تعادل مشاهده نشد (p>0.05). ناتوانی بیماران ارتباط معکوس و معناداری با میزان تعادل آنان داشت (p<0.001).نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که بیش از 50% بیماران اختلال تعادل دارند. بعلاوه اهمیت ارزیابی قدرت عضلانی به منظور پیش بینی احتمال زمین خوردن بیماران MS مشخص شد.

زمینه و هدف: ویبراسیون کل بدن، بعنوان یک مدالیته جدید ورزشی باعث بهبود عملکرد عصبی عضلانی می گردد ولی تاکنون مطالعه ای که به بررسی اثرات آن بر زمان عکس العمل بعنوان شاخصی جهت بررسی عملکرد عضلات بویژه در اندام فوقانی بپردازد، وجود ندارد. لذا هدف این مطالعه بررسی اثرات آنی ویبراسیون کل بدن بر پارامترهای زمانی در عضلات اندام فوقانی است.روش بررسی: 40 نفر خانم جوان سالم بطور تصادفی در دو گروه آزمون (ویبراسیون روشن) و کنترل (ویبراسیون خاموش) قرار گرفتند. در گروه آزمون، پارامترهای زمانی (زمان عکس العمل، پیش حرکت و حرکت) بوسیله الکترومیوگرافی، قبل و بعد از ویبراسیون (5 ست 30 ثانیه ای با فرکانس 30 هرتز و دامنه 5 میلی متر) اندازه گیری شد. در گروه کنترل همین روند با ویبراسیون خاموش انجام گرفت.یافته ها: ویبراسیون کل بدن تغییر معناداری در زمان عکس العمل ایجاد نکرد (P=0.253). زمان پیش حرکت تنها در عضله ترایسپس بعد از ویبراسیون نسبت به قبل از آن افزایش معناداری یافت (P=0.006). زمان حرکت عضله سراتوس قدامی نیز بین دوگروه ویبراسیون روشن و خامش، تفاوت معناداری داشت (P=0.003).نتیجه گیری: بنظر می رسد که اعمال یک جلسه ویبراسیون کل بدن باعث اثرات متفاوتی در عضلات اندام فوقانی می گردد و در نهایت تاثیر شاخصی بر زمان عکس العمل کلی ندارد.

زمینه و هدف: علی رغم افزایش سطح آگاهی و اصلاح ارگونومی، شیوع اختلالات کمری در محیط های کاری رو به افزایش است. تلاش هایی در جهت کاهش شیوع آسیب های عضلانی - اسکلتی ناشی از فعالیت هایی مثل بلند کردن، پایین گذاشتن و حمل کردن اشیاء در محیط های کاری انجام شده که از آن جمله می توان به استفاده از وسایل کمکی مانند کمربندها اشاره کرد. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر حمایت کننده کمری - خاجی بر روی یکی از شاخص های کنترل حرکتی در حین بار برداری های قرینه است.روش بررسی: در این مطالعه از 20 مرد خواسته شد که وزنه های 5.5، 7.5، 9.5 و 12.5 کیلوگرمی را در وضعیت فلکشن کامل تنه و ران با صاف بودن زانوها با کمربند وبدون کمربند از سطح زمین بلند کرده و بر روی سطح میز هدف قراردهند. ثبت الکترومیوگرافی سطحی از دو جفت عضلات پشتی و سه عضله شکمی بعمل آمد.یافته ها: استفاده از کمربند باعث افزایش معنی داری (P<0.05) در میزان ضریب قرینگی هنگام بلند کردن وزنه های مختلف شد.نتیجه گیری: استفاده از کمر بند باعث ایجاد هماهنگی بیشتر در فعالیت عضلات آگونیست و آنتاگونیست تنه حین بلند کردن وزنه ها شد.

زمینه و هدف: خستگی عضلانی عاملی برای آسیب دیدگی است. توانایی انجام حرکت بدون خطا و کنترل پذیری آن در کاهش ضایعات اثر مهمی دارد. به دنبال خستگی تکرارپذیری حرکت کاهش می یابد. ارزیابی کنترل حرکت به دنبال خستگی می تواند بستری مناسب برای بررسی تغییرات بوجود آمده باشد و در توصیه های درمانی جهت جلوگیری از صدمات کمک نماید. هدف این تحقیق بررسی تغییرات بوجود آمده در کنترل حرکت بر اساس بروز خستگی از دیدگاه فیزیولوژیک در افراد سالم و بیماران با درد جلوی زانو است.روش بررسی: تعداد 15 خانم (10 فرد سالم و 5 بیمار با علائم دو طرفه) داوطلبانه در این تحقیق شرکت کردند. ثبت الکترومیوگرافی سطحی از عضلات واستوس مدیالیس، واستوس لترالیس و رکتوس فموریس هر دو سمت (20 عضله سالم و 10 عضله بیمار) در حین آزمون خستگی در دو زنجیره باز و بسته بدست آمد. قبل و بلا فاصله بعد از خستگی پنج تکرار داینامیک تعیین و سه تکرار میانی آن جهت مقایسه ضریب قرینگی به عنوان شاخص ارزیابی کنترل و کاهش میانه طیف فرکانس به عنوان شاخص خستگی در نظر گرفته شد.یافته ها: به دنبال خستگی در هر دو گروه میانه طیف فرکانس کاهش معنی داری نشان داد که در گروه بیماران این کاهش بیشتر بود. همچنین کاهش معنی داری در شاخص قرینگی در بعد از خستگی مشاهده شد. این معیار در بین دو گروه در قبل از خستگی معنی دار بود ولی بعد از خستگی تفاوتی نداشت.نتیجه گیری: خستگی سبب کاهش میانه فرکانس در حرکات داینامیک می گردد. بدنبال درد و اختلال عملکرد مراکز بالای سیستم کنترل حرکت از سینرژی های متفاوتی استفاده می کنند. بعد از خستگی الگوی سینرژی تغییر کرده و در انقباضات داینامیک ضریب قرینگی کاهش می یابد این تغییر وابسته به اختلال عملکردی و درد بوده و الگوی ثابتی ندارد.