سلامت کار ایران
سال:1399 | دوره:17 | شماره:ویژه نامه: کووید-19 |تعداد مقالات:13

زمینه و هدف: با توجه به شیوع بالا و عدم وجود درمان استاندارد برای کرونا ویروس جدید، بهترین راه در شرایط حاضر اجتناب از آلودگی و جلوگیری از انتشار آن است. در محیط های شغلی به خصوص صنایع، بخاطر آلودگی هوای صنایع با گرد و غبار، گازها و بخارات و مواد آلرژن و تحریک کننده، کارگران این صنایع مستعد ابتلا به ویروس کرونا هستند. با توجه به تراکم بالای جمعیت در کارخانه ها و شرکت ها، بررسی وضعیت پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا و اقدامات کنترلی انجام شده در آنها ضروری است. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی وضعیت پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا در صنایع انجام شده است. روش بررسی: این مطالعه در سه فاز شامل طراحی چک لیست، اعتبار سنجی چک لیست و ارزیابی صنایع انجام گردید. بر اساس آخرین توصیه های پیشنهاده شده توسط سازمان های بین المللی معتبر سوالات چک لیست طراحی شد. پرسشنامه تدوین شده اولیه دارای 40 سوال بود. پرسشنامه جهت تعیین روایی در اختیار پنل خبرگان قرار گرفت. شاخص روایی محتوایی(CVI) و نسبت روایی محتوایی(CVR) جهت بررسی روایی استفاده گردید. همچنین جهت تعیین پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید. چک لیست تدوین شده برای 350 صنعت به صورت الکترونیکی تکمیل گردید. داده های جمع آوری شده توسط نرم افزار SPSS ورژن 23 مورد آنالیز قرار گرفت. یافته ها: بعد از بررسی روایی چک لیست طراحی شده، 13 سوال چک لیست حذف و در مجموع 27 سوال با مقادیر کل CVI و CVR 87/. و 92/. به دست آمد. همچنین بر اساس نتایج پرسشنامه های تکمیل شده توسط صنایع، ضریب الفای کرونباخ کل پرسشنامه 92/0 محاسبه گردید. نتایج ارزیابی نشان داد که تعهد مدیریت نسبت به اجرای برنامه های پیشگیری در صنایع از وضعیت خوبی برخوردار بوده و اکثر صنایع مورد بررسی دارای برنامه تدوین شده جهت مقابل با بیماری کرونا هستند. با این وجود برخی حیطه ها مثل دور کاری، فاصله گذاری و تهیه برخی اقلام ضروری دارای وضعیت نامطلوبی بودند. نتایج نشان داد تنها 4/36 درصد از صنایع نسبت به تقویت سیستم های تهویه موضعی و عمومی اقدام نموده اند و بیش از 90 درصد صنایع برنامه های آموزشی در راستای پیشگیری برگزار نموده اند. بیشترین و کمترین اقلام تامین شده مربوط به مواد شوینده (1/95%) و ماسک تنفسی (8/37%) می باشد. صنایع کمی از پروتکل دور کاری استفاده نموده اند (1/48%) و اقدام به ایجاد اتاق ایزوله (1/26%) جهت جداسازی موارد مشکوک در شرایط اضطراری نموده اند. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که چک لیست طراحی شده از اعتبار بالایی برخوردار بوده و می تواند به مدیریت سازمان در بررسی وضعیت موجود جهت مدیریت پیشگیری از ابتلا به بیماری کرونا کمک کند. نتایج ارزیابی نشان داد که تعهد مدیریت نسبت به اجرای برنامه های پیشگیری در صنایع از وضعیت خوبی برخوردار بوده و اکثر صنایع مورد بررسی دارای برنامه تدوین شده جهت مقابل با بیماری کرونا هستند. با این وجود برخی حیطه ها مثل دور کاری، فاصله گذاری و تهیه برخی اقلام ضروری دارای وضعیت نامطلوبی بودند که مستلزم تقویت نقاط ضعف کشف شده می باشد.

زمینه و هدف: بیماری نوپدید و فوق العاده مسری کووید-19 سلامت جامعه بشری را با چالش بزرگی روبرو کرده است. پزشکان و پرسنل پزشکی در خط مقدم مبارزه با ویروس و آلوده شدن به ویروس هستند. تلاش های زیادی که در چند ماه گذشته صورت گرفته عمدتا در جهت شناسایی ویروس و آزمایش داروهای مختلف در محیط های بیمارستانی بوده و کمتر به مراکز پزشکی سرپایی مثل مطب ها و کلینیک ها پرداخته شده است. هدف از این مطالعه جستجو، جمع آوری، و سازماندهی مطالب مرتبط با چگونگی طبابت سالم در مطب ها و کلینیک ها در دوران پاندمی کرونا برای پرسنل پزشکی می باشد. روش بررسی: در این مطالعه، با استفاده کلمات کلیدی مطالب مربوطه در سایتهای مختلف گردآوری و سازمان داده شده، تا در مراحل مختلف تماس بیمار با کلینیک به صورت قدم به قدم راهنمای عمل پرسنل پزشکی قرارگیرد. یافته ها: یافته های این مطالعه شامل: روش شناسایی بیماران پرخطر از کم خطر، دانش لازم برای طبقه بندی بیماران، راهکارهای طبابت سالم در مراحل مختلف مراجعه بیماران به مطب ها و کلینیک ها از مرحله قبل از مراجعه حضوری بیمار تا آداب سوار شدن به آسانسور، غربالگری در محل ورود، بایدها و نبایدهای حضور در اتاق انتظار، آداب سرفه کردن و عطسه کردن، چگونگی معاینه کردن بیماران، پایش بیماران بعد از ترک کلینیک، عدم استفاده از دستگاه های نبولایزر در کلینیک ها و مطب ها، ترتیب پوشیدن و درآوردن وسایل حفاظت شخصی، پایش سلامت پرسنل پزشکی از نظر بیماری کووید-19، زمان دور ماندن از محیط کار، و معیارهای بازگشت به کارمی باشد. نتیجه گیری: اطلاعات به دست آمده حاکی از این است که با دانش تقسیم بندی بیماران بر اساس بیماران پر خطر و کم خطر می توان اکثریت مبتلایان به این ویروس که نوع خفیف بیماری را دارند با استفاده از تله مدیسن در قرنطینه خانگی اداره کرد. این اکثریت نباید در دوران بیماری در سطح جامعه پخش شوند یا به تمام مطب ها، کلینیک ها و بیمارستان های سطح شهر مراجعه نمایند؛ زیرا پرسنل پزشکی و سایر بیماران را مبتلا می کنند. این بیماران بهتر است به مراکز خاص این بیماری که آمادگی برخورد با این بیماری را دارند مراجعه نمایند.

زمینه و هدف: در حالیکه بیمارستان ها یکی از نهادهای مهم در ارایه خدمات بهداشتی-درمانی محسوب می شوند، این روزها بعلت نبود سیستم تبادل و تصفیه هوا کافی، نرخ تهویه پایین و تردد بیش از اندازه افراد، به یکی از کانون های خطر انتقال ویروس SARS-CoV-2 تبدیل شده اند. مطالعه حاضر به ارزیابی حضور SARS-CoV-2 در هوا و سطوح بخش ICU در یکی از مهمترین بیمارستان های معین در شهر تهران می پردازد، تا از این طریق علاوه بر مشخص شدن امکان مواجهه استنشاقی و تماسی افراد در بخش ICU که به عنوان اصلی ترین مرکز ارایه خدمات درمانی ویژه به بیماران با عفونت شدید حاد تنفسی محسوب می شود، به بررسی فرضیه انتقال هوابرد SARS-CoV-2 نیز پرداخته باشد. روش بررسی: به منظور نمونه برداری از هوای بخش، از روش ایمپینجر استفاده شد. به این ترتیب که در فاصله 5/1 تا 8/1 متری از سطح زمین، هوای بخش از طریق یک پمپ نمونه برداری با نرخ هواگذر 5/1 لیتر بر دقیقه به داخل ایمپینجر متخلخل-ml30 حاوی 15 میلی لیتر محیط انتقال ویروس، پاستوویرال ترانسپورت مدیوم (PVTM)، به مدت 45 دقیقه عبور داده شد. برای تشخیص حضور SARS-CoV-2 در نمونه های هوا، از روش واکنش زنجیره ای پلیمراز رونویسی معکوس (RT-PCR) استفاده گردید. نمونه برداری از سطوح قسمت های مختلف بخش با کمک سواپ آغشته به محلول محیط انتقال (Viral Transport Medium) از یک سطح مشخص (cm2 25) از محل های مورد نظر صورت گرفت و نمونه ها داخل ویال حاوی محیط انتقال (تثبیت کننده پروتیین، آنتی بیوتیک و محلول بافر) قرار گرفتند و از طریق روش RT-PCR آنالیز شدند. یافته ها: از ده نمونه جمع آوری شده از هوای اتاق، 6 عدد آن مثبت (60%) بود که بیشترین غلظت RNA، 3913 کپی در میلی لیتر ثبت شد. اکثر نمونه های منفی اعلام شده مربوط به هوای عمومی وسط اتاق بودکه فاصله بیشتری نسبت به تخت های بیماران داشتند. میانگین غلظت RNA ویروس در هوای اتاق مورد بررسی 820± 2601 کپی بر میلی لیتر بدست آمد. همچنین، از ده نمونه تهیه شده از سطوح مختلف اتاق، 4 نمونه آن (40%) مثبت بود که بالاترین غلظت، 8318 کپی بر میلی لیتر تعیین گردید. تمام نمونه های مثبت در کنار تخت بیماران مشاهده شد و میانگین غلظت RNA ویروس در سطوح مورد بررسی 3227± 3674 کپی بر میلی لیتر گزارش گردید. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه حاکی از حضور این ویروس در هوای و سطوح بخش ICU به خصوص محل های نزدیک تخت بیماران مبتلا بود. این یافته ها تاکیدی بر راه انتقال هوابرد این ویروس در کنار سایر طرق انتقال مانند تماس فرد به فرد و تماس با سطوح آلوده می باشد. با توجه به آلودگی محیط بخش ICU مورد مطالعه به ویروس SARS-CoV-2، اجرای موثر روش های ایزولاسیون هوایی مانند استفاده از تجهیزات حفاظت تنفسی (ماسک N95) و ماسک های الکتریکی تصفیه کننده هوا و همچنین اطمینان از صحت عملکرد سیستم های تهویه بیمارستانی و بهبود آن جهت حفاظت از کارکنان مراقبت های بهداشتی کاملا ضروری است.

زمینه و هدف: شیوع بیماری کروناویروس در حال حاضر یک نگرانی و چالش اساسی بوده و درک به موقع از وضعیت سلامت روانی افراد در محیط های کاری به یک مسیله مهم تبدیل شده است. پارامترهای فیزیکی-روانی مانند بار کاری ذهنی و استرس شغلی از جمله مهمترین مولفه ها در تعیین عملکرد شغلی کارکنان در محیط های کاری می باشد. این مطالعه با هدف ارزیابی تاثیر اپیدمی بیماری کروناویروس بر استرس شغلی و بار کار ذهنی شاغلان در یک صنعت شیمیایی انجام شده است. روش بررسی: این مطالعه یک بررسی طولی بود که در دو مرحله (قبل و حین شیوع بیماری کروناویروس) از آذر ماه سال 1398 تا اردیبهشت ماه سال 1399 در میان 188 شاغل در یک صنعت شیمیایی در استان خراسان جنوبی انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل کلیه کارکنان شاغل در یک صنعت شیمیایی بود. حجم نمونه محاسبه شده با استفاده از فرمول کوکران با سطح خطای 05/0 شامل 182 کارگر بود که با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. برای بررسی بار کاری ذهنی و استرس شغلی به ترتیب از پرسشنامه های بار کاری ذهنی NASA-TLX و پرسشنامه استرس شغلی HSE استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 25 انجام شده است. آنالیز آماری با استفاده از آزمون های تی زوجی (برای مقایسه شاخص های میانگین دو مولفه روانشناختی بار کاری ذهنی و استرس شغلی قبل و حین شیوع بیماری کروناویروس) و کای-اسکویر/آزمون دقیق فیشر انجام پذیرفت. سطح معناداری نیز 05/0 در نظر گرفته شد. یافته ها: میزان شرکت افراد و نرخ پاسخدهی در این مطالعه 94 درصد (188 نفر) بود. نتایج مطالعه حاضر نشان داد میانگین سن، سابقه کار، ساعت کار روزانه و شاخص توده بدنی کارکنان مورد مطالعه به ترتیب 53/9 ± 88/32 سال، 23/4± 45/9 سال، 13/1± 41/7 ساعت و 68/4± 80/23 کیلوگرم بر متر مربع بود. نتایج ارزیابی بارکاری ذهنی بر اساس شاخص NASA-TLX نشان داد که میانگین امتیاز بار کار ذهنی قبل و حین شیوع بیماری بیماری کروناویروس به ترتیب مقادیر 58/9± 32/56 و 82/11± 45/66 می باشد. نتایج ارزیابی استرس شغلی نیز نشان داد که میانگین امتیاز استرس شغلی قبل و در حین شیوع بیماری کروناویروس به ترتیب مقادیر 29/18± 77/80 و 74/12± 88/68 است. مشخص گردید که بین مقادیر بار کار ذهنی و استرس شغلی افراد، قبل و حین شیوع بیماری کروناویروس ارتباط معنی داری وجود دارد (05/0>P). نتیجه گیری: یافته های مطالعه حاضر نشان داد که شیوع بیماری کروناویروس توانسته است بر ابعاد مختلف فیزیکی-روانی افراد در محیط های کاری تاثیرگذار باشد. بنابراین، انجام مداخلات روان شناختی به منظور بهبود سلامت روانی شاغلین در طی اپیدمی بیماری کروناویروس و پس از آن کاملا ضروری می باشد.

زمینه و هدف: پس از پاندمی کووید-19 و تهدیدات بزرگی که برای سلامت جهانیان ایجاد کرد، محققان زیادی به مطالعه در این زمینه روی آوردند و یافته های زیادی نیز کشف شده است. تحقیقات گسترده و کسب اطلاعات دقیق اهمیت بسزایی دارد. در این مطالعه تیم تحقیق با مرور مطالعات و شواهد منتشر شده در پایگاه های اطلاعاتی، جدیدترین یافته ها را ارایه داده اند. روش بررسی: در این مطالعه مروری روایتی، مقالات چاپ شده تا دسامبر 2020 در پایگاه های اطلاعاتی, SID, PubMed, Scopus Web of science, Google scholar, Science direct, Up To Dateو نیز سایت هایWHO و CDC مورد بررسی قرار گرفتند. 653 مقاله یافت شد که با حذف موارد تکراری و غیرمرتبط و ارزیابی اولیه مقالات، 63 مقاله انتخاب شدند. پس از بررسی متن کامل مقالات، درنهایت تعداد 35 مقاله مرور گردید. یافته ها: بیماری همه گیر کووید-19 بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران را مبتلا و درگیر کرده است. طبق آمار جهانی، نرخ مرگ و میر 3/4 % برای این بیماری ثبت شده است. علایم اولیه کووید-19 شامل پنومونی، تب، دردهای عضلانی و خستگی می باشد. تا به امروز هیچ واکسن یا داروی ضد ویروسی موفقیت آمیزی برای این بیماری از نظر بالینی تایید نشده و در دسترس نیست. بنابراین پیشگیری و کنترل عفونت و رعایت اصول بهداشتی توسط عموم مردم در اولویت می باشد. نتیجه گیری: اپیدمی و مهار ویروس جدید خانواده کرونا ویروس به یک بحران سلامت در دنیا تبدیل شده است اما با توجه به روش های پیشگیری و مدیریت عوامل موثر در انتقال آن، می توان از ابتلا به آن پیشگیری کرد. با توجه به منشا پدید آمدن بیماری کووید-19، به نظر می رسد توصیه های تغذیه ای و بهداشتی دین مبین اسلام بویژه غذای حلال و رعایت بهداشت را بیش از پیش بایستی مورد توجه قرار داد. عدم ایجاد استرس و اضطراب در میان مردم، توصیه و آموزش مردم به رعایت اصول بهداشتی و سلامت و حفظ آرامش مردم برای مقابله با این بیماری از اهمیت بسزایی برخوردار است. امید است که پیشگیری، کنترل و درمان بیماری کووید-19 از طریق تولید واکسن و دارو و همچنین اقدامات بهداشتی درمانی در آینده نزدیک محقق شود.

زمینه و هدف: امروزه بیماری کووید-19 به صورت پاندمی جهانی مطرح بوده و رفتارهای محافظتی در پیشگیری از این بیماری موثر است. هدف از مطالعه حاضر، تعیین عوامل موثر بر رفتارهای محافظتی با استفاده از نظریه انگیزش محافظت در کارمندان ادارات دولتی پرتردد شهر قم است. روش بررسی: در این مطالعه ی مقطعی (توصیفی-تحلیلی)، 232 کارمند ادارات دولتی پرتردد شهر قم با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی و رفتارهای محافظت کننده از بیماری کووید-19 و مقیاس سازه های نظریه انگیزش محافظت بود. داده ها با استفاده از آمار توصیفی، معادلات ساختاری در محیط نرم افزار آماری اسمارت پی ال اس تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: میانگین و انحراف معیار سن شرکت کنندگان 7/8± 8/39 بود و 1/90 درصد از ایشان را مردان تشکیل می دادند. بیش از نیمی از شرکت کنندگان (%8/53) رفتارهای محافظتی بالاتر از میانگین داشتند. بین ارزیابی مقابله و انگیزش محافظت (05/0>P-value و 297/0=β ) رابطه معنادار وجود داشت. اما سازه ارزیابی تهدید و ترس با انگیزش محافظت (05/0< P-valueو 060/0-=β ) رابطه معنادار نداشت. همچنین رابطه مثبت معنا دار بین انگیزش محافظت (05/0> P-valueو 214/0=β ) با رفتارهای محافظتی مشاهده شد. شاخص های برازش مدل مطلوب بود و مدل در مجموع توانسته 5 درصد از تغییرات انجام رفتارهای محافظتی را پیش بینی کند. نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که ارزیابی مقابله و انگیزش محافظت از عوامل موثر بر رفتارهای محافظتی بیماری کووید-19 بودند. از نتایج مطالعه حاضر می توان در تدوین برنامه های آموزشی به منظور بهبود رفتارهای محافظتی در کارمندان شاغل در ادارات استفاده نمود.

علیرغم بسیج مردمی بی سابقه برای مبارزه با پدیده کرونا، شناسایی و درمان خیل عظیمی از بیماران باعث شده نظام سلامت بسیاری از کشورها تحت فشار بی سابقه ای قرار گیرد و فراتر از ظرفیتهای موجود خود برای مقابله با این همه گیری به تکاپو بیفتند. در این بین کارکنان نظام سلامت به خصوص پرستاران از افرادی هستند که در خط مقدم این جهاد بیشترین تاثیر را از این بلای طبیعی پذیرا بوده اند. این سرمقاله با نگاهی کلی نگر به بررسی ابعاد گوناگون موانع و مشکلاتی که پرستاران با آنها روبرو بوده اند، پرداخته است. بررسی ها نشان می دهد که کمبود تجهیزات پیشگیری، تشخیص و درمان در ابتدای همه گیری و همچنین کاربردپذیری پایین وسایل حفاظت فردی مهمترین چالش پرستاران بوده است. ویژگی های شغلی پرستاران نیز با افزایش بار کاری فیزیکی و روانی بخصوص فشار زمانی پذیرای تغییرات جدی بوده است. علاوه بر این، شرایط شغلی پرستاران بسیار اثر گرفته از ویژگی های اجتناب ناپذیر پدیده کرونا شامل ترس و عدم اطمینان بوده است. این وضعیت بی سابقه بیمارستان ها را نیز در فراهم کردن محیط فیزیکی مناسب برای پرسنل و بیماران خود با مشکل روبرو کرده است. علاوه بر این، مشکلات سازمانی (شامل کمبود نیروی متخصص، عدم آموزش نیروهای تازه وارد، ناکارا بودن زمان استراحت) و حتی فراسازمانی (شامل تحریم ها و استیگما) نیز علیرغم اهمیتی که داشته اند، کمتر مورد توجه قرار گرفته اند. درنهایت، پیامد این شرایط سخت و طاقت فرسا برای بسیاری از پرستاران اختلالات جسمی و روانی بسیاری بوده است که می توانند تهدیدی جدی برای سلامت و کیفیت مراقبت آن ها و همچنین عملکرد نظام سلامت کشورها باشند.

اقتصاد درمان، شاخه ای از علم اقتصاد است و سهم زیادی در وضعیت اقتصادی کشورها دارد. مراقبت های بهداشتی-درمانی به عنوان اصلی ترین عنصر هزینه ها، سرمایه گذاری ها و اشتغال زایی در تمامی اقتصادهای پیشرفته جهان شناخته می شود. بنابراین عملکردها و رویکردهای اقتصادی نظام سلامت، به شدت اقتصاد یک کشور را تحت تاثیر قرار می دهد در نتیجه خدمات درمانی مرکز مهم توجه و مدیریت مالی اقتصاد است. اطلاعات مرتبط با هزینه ها یکی از متغیرهای اصلی بهبود کارآیی در تمامی سیستم های ارایه مراقبت های سلامتی است. در حال حاضر در کشور ایران، شیوع بیماری کووید-19 نیز تاثیر منفی بر این روند اقتصاد درمان گذاشته و بیمارستان ها را در زمینه تامین هزینه هایشان با مشکلاتی مواجه کرده است. عواملی مانند اختصاص برخی بیمارستان ها به عنوان مرکز پذیرش کننده بیماران کووید-19، عدم دریافت وجه از بیماران بستری، طول مدت درمان، لزوم پیگیری های پس از ترخیص بیماران و احداث نقاهتگاه ها باعث افزایش هزینه های مراکز درمانی شده است. از طرف دیگر کنسل نمودن اعمال جراحی الکتیو، تامین وسایل حفاظت فردی، فراهم ساختن امکانات و تسهیلات رفاهی برای کادر درمانی و لزوم توجه به جنبه های مختلف بهداشت عمومی جامعه و آموزش همگانی، باعث کاهش میزان درآمد آنها شده است. این اختلال در روند تولید و مصرف منابع مالی در مراکز درمانی می تواند نظام سلامت را با مشکلاتی مواجه کند. تاثیرات این همه گیری تنها به دوران شیوع آن محدود نشده و یکی از موضوعاتی است که می تواند تا مدت ها بر روند اقتصاد سلامت باقی مانده و اثرات سوء داشته باشد. یکی از این موارد، دیدگاه منفی افراد جامعه نسبت به بیمارستان های مرجع کووید-19 است که سبب می شود تا مدت ها بعد از همه گیری، سطح درآمد بیمارستان ها پایین باشد زیرا آنها انتظار خدمات مراقبتی در یک محیط امن را دارند. علاوه بر بیماران، کادر درمانی نیز بایستی در محیطی کاملا ایمن به مراقبت بپردازند و تمرکز لازم و کافی را در درمان بیماران داشته باشند. یکی از حیاتی ترین مواردی که می تواند در افزایش ایمنی، نقش مهم و فعالی ایفا نماید، در دسترس بودن امکانات و منابع موردنیاز برای مراقبت است. امروزه هزینه ها سیر صعودی دارند بنابراین اگر بیمارستان ها برای افزایش درآمد اختصاصی خود و کاهش هزینه های جاری کاری نکنند مطمینا با چالش جدی مواجه خواهند شد. یکی از این چالش ها افت کیفیت مراقبت است. استیگما یا انگ به عنوان مفهومی متشکل از عواقب مربوط به ناآگاهی و پیش داوری و تبعیض نسبت به یک موضوع معرفی شده است. برچسب مسری و خطرناک بودن این بیماری می تواند باعث تخریب وجهه ایمن بودن بیمارستان های مرجع گردد. بنابراین بسیار محتمل است با توجه به گمانه زنی ها درباره ی مدت ماندگاری طولانی این بیماری در سطح جامعه، حتی پس از فروکش کردن بیماری نیز مراجعه به این مراکز درمانی نسبت به قبل کاهش داشته و این مشکل به چالشی اساسی در نظام اقتصاد سلامت تبدیل گردد. لذا ضروری به نظر می رسد با تشکیل کارگروه های تخصصی در حوزه های روانشناسی، جامعه شناسی و اقتصاد سلامت هر چه سریعتر برای کنترل استیگمای ناشی از بیماری اقدام کرده تا از آسیب های مهلک بر بدنه سلامت کشور پیشگیری نمایند. مداخلات آموزشی همراه با راه اندازی کمپین های اجتماعی به منظور افزایش آگاهی و بهبود نگرش جامعه و درنتیجه از بین بردن استیگمای کووید-19پیشنهاد می گردد.

زمینه و هدف: اخیرا بیماری سندرم حاد تنفسی یا بیماری کرونا به یکی از مهم ترین نگرانی ها در سطح ملی و جهانی تبدیل شده است. بیماری کرونا توسط ویروس 2 (SARS-CoV-2) یا کووید-19 ایجاد می شود. ویروس کووید-19 در صورت سرفه یا عطسه از طریق قطرات بزاق و یا ترشحات بینی گسترش می یابد. بیماری کرونا علاوه بر اینکه بر سطح سلامت عمومی جامعه تاثیر بسیار منفی دارد، بر فعالیت های کاری همانند کسب و کار، اقتصاد و فعالیتهای صنایع نیز تاثیر چشمگیری دارد. از طرفی به دلیل اینکه تا این زمان هیچ واکسن یا درمان خاصی برای کووید-19 کشف نشده است؛ بهترین راه پیشگیری و کاهش انتقال آن، آگاهی کامل در مورد این ویروس، چگونگی ایجاد این بیماری و نحوه شیوع آن می باشد. هدف از این مطالعه تعیین عملکرد بهداشتی و تاثیر آموزش به منظور مقابله با کرونا ویروس در کارکنان صنایع فلزی بود. روش بررسی: این مطالعه توصیفی-تحلیلی که از لحاظ زمانی، مقطعی بود؛ 5 صنعت فلزی در استان های اصفهان و چهارمحال بختیاری با روش سرشماری بررسی شدند. چک لیست محقق ساخته برای ارزیابی بهداشت فردی کارکنان و چک لیست بهداشت محیط برای ارزیابی محیط و ساختمان صنایع برای جمع آوری داده ها استفاده گردید. پس از بررسی بهداشت فردی کارکنان توسط چک لیست، به مدت 15-10 دقیقه به کارکنان به ویژه کارکنانی که کمتر بهداشتی فردی را رعایت می کردند یا اصلا رعایت نمی کردند، آموزش داده شد. آموزش به صورت چهره به چهره و با رعایت موازین بهداشتی و فاصله فیزیکی مناسب ارایه گردید. موضوعات آموزش شامل خصوصیات ویروس کووید-19، علایم ابتلا به بیماری، روش های انتقال بیماری، روش های پیشگیری از شیوع و ابتلا به بیماری، ضرورت رعایت بهداشت فردی و روش صحیح استفاده از ماسک و دستکش بود. برای آنالیز داده ها از نرم افزار آماری SPSS 21 و آزمون آماری Paired-Samples T-test استفاده شد. یافته ها: مجموع کارکنان 569 نفر که از این تعداد 38/7% زن و 62/92% مرد بودند. 73/23% کارکنان از ماسک و دستکش بهداشتی و 93/30% فقط ماسک استفاده میکردند.؛ همچنین 21/78% فاصله مناسب با سایرین و 8/76% استفاده از وسایل شخصی یا ضدعفونی وسایل مشترک را رعایت میکردند. رعایت موارد بهداشت فردی قبل و بعد از آموزش رابطه معناداری (001/0>PValue) داشت. موارد بهداشت محیط از قبیل: نصب راهنمای کنترل محیطی مقابله با کرونا، گندزدایی روزانه، جمع آوری زباله ها در سطل درب دار پدالی، دردسترس بودن جعبه کمکهای اولیه، بلااستفاده نمودن آب سردکنها، قرار دادن محلول ضدعفونی کننده دست در ورودی ساختمانها و کنار آسانسورها و وجود شیر آب روشویی سرویسهای بهداشتی از نوع چشمی یا پدالی کمتر رعایت شده بود. نتیجه گیری: بیش از نیمی از کارکنان موارد بهداشت فردی را رعایت میکردند. رعایت موارد بهداشتی پس از آموزش افزایش بیشتری یافت این نتیجه نشان داد که آموزش تاثیر بسزایی در افزایش آگاهی و ترغیب کارکنان در رعایت موارد بهداشتی و جدی گرفتن این بیماری دارد. اقدامات بهداشت محیطی در ساختمان های صنایع مورد بررسی اجرا شده و در مواردی به علت عدم آگاهی و یا مشکلات اقتصادی از آن غافل شده بودند.

زمینه و هدف: کووید-19 یکی از خطرناک ترین پاندمی های قرن 21 می باشد که باعث ایجاد بیماری در انسان شده و تبعات مختلفی برای بشر ایجاد کرده است. یکی از گروه های در معرض خطر این بیماری کارمندان بانک هستند. لذا این مطالعه با هدف بررسی عوامل پیشگویی کننده رفتارهای محافظتی در برابر کووید 19 در کارمندان بانک شهرستان سیرجان انجام گرفت. روش بررسی: این مطالعه توصیفی-تحلیلی به روش مقطعی در سال 1399در شهر سیرجان انجام شد. شرکت کنندگان این مطالعه 280 نفر از کارمندان بانک شهرستان سیرجان بودند که به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه ای در سه بخش شامل اطلاعات دموگرافیک، آگاهی و سوالات مربوط به سازه های تیوری انگیزش محافظت بود که به روش خودایفا تکمیل گردید. پس از جمع آوری داده ها، از آزمونهای توصیفی (فراوانی و درصد)، همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی برای تجزیه و تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS (نسخه 23) استفاده شد. یافته ها: میانگین سنی این افراد 16/2± 6/41 سال بود. نتایج ضرایب همبستگی نشان داد که همبستگی قوی معنی داری بین حساسیت درک شده و شدت درک شده وجود داشت. اگرچه، باید این نکته رو در نظر داشت که بین انگیزش محافظت با حساسیت درک شده (r=. 414, P<0. 001)، شدت درک شده (r=. 354, P<0. 001)، کارآمدی پاسخ (r=. 411, P<0. 001)، خودکارآمدی (r=. 508, P<0. 001)، و ترس (r=. 484, P<0. 001)، همبستگی مثبت؛ و با پاداش های درونی و بیرونی (r=-. 104, P<0. 05) و (r=-. 237, P=0. 002) و هزینه پاسخ همبستگی منفی وجود داشت. طبق آزمون رگرسیون خطی، توانایی پیشگویی انگیزش محافظت به وسیله سازه های حساسیت و شدت درک شده، کارآمدی پاسخ، خودکارآمدی، ترس با همدیگر)585/0 (R2= بود که در این میان نقش ترس درک شده (β =0. 28) قوی تر از سایر متغیرها بود. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه، کارآیی کاربرد تیوری انگیزش محافظت را در پیش بینی رفتارهای پیشگیری کننده از ابتلا به کووید-19 نشان داد. بنابراین می توان از این تیوری و سازه های تاثیرگذار به خصوص ترس درک شده در تدوین برنامه های آموزشی و تکنیک های مداخله ای جهت تغییر نگرش و رفتار در کارمندان بانک استفاده کرد.

زمینه و هدف: محیط های کار به طور مداوم و تحت تاثیر عوامل متعدد تغییر ماهیت داده و خطرات جدیدتری پدید می آیند. فعالیت های یادشده در قالب فرایند ارزیابی و مدیریت ریسک انجام می شود. با این نگاه ویروس کووید 19 و افراد آلوده به آن و یا مشکوک به آلودگی یک خطر محسوب می شود. با توجه به جمعیت ده ها میلیونی شاغلین کشور، رفت وآمد روزانه آن ها بین محل کار وزندگی و ارتباط روزمره و نزدیک با خانواده و نزدیکان، لازم است، روشی مناسب جهت شناسایی، ارزشیابی و مدیریت خطرات مرتبط با ویروس کرونای این گونه افراد طراحی و ارایه شود. در همین راستا مطالعه حاضر به منظور طراحی روش سریع ارزیابی و مدیریت ریسک افراد مشکوک به آلودگی با ویروس کرونا در محیط های کار طراحی و اجرا گردید. روش بررسی: در این مطالعه ابتدا چارچوبی برای تعریف خطر تعیین شد. برای طراحی بخش شناسایی خطرات، معیارهای مناسب جمع آوری و بر اساس نظرات خبرگان غربالگری گردید. برای طراحی بخش ارزشیابی خطرات شامل تعداد پارامترهای برآورد و همچنین تعداد و تعریف طبقات، اقدام به جمع آوری پارامترهای معمول تشکیل دهنده ریسک و همچنین روش های مرسوم ارزشیابی ریسک گردیده و بر اساس نظرات خبرگان غربالگری شد. در این مرحله نظرات صاحب نظران در مورد اهمیت هریک از معیارها با استفاده از آزمون t تک نمونه در نرم افزار SPSS 21 معیارهای بااهمیت انتخاب شدند. در گام بعدی تکنیک های مرتبط با ارزیابی و مدیریت ریسک خطرات بهداشتی متناسب با بیماری کرونا جمع آوری بر اساس معیارهای منتخب بررسی و تکنیک های که بالاترین امتیاز را در پوشش معیارهای یادشده داشتند شناسایی گردیدند. سپس با بررسی دقیق تکنیک های منتخب در گام قبلی، نقاط قوت و ضعف تکنیک های منتخب شناسایی و بر اساس آن اقدام به طراحی تکنیک جدید گردید. تکنیک توسعه یافته درنهایت بنام روش آنالیز سریع خطر ویروس کووید – 19 در محیط های کار نام گذاری شد. در گام نهایی تکنیک طراحی شده به طور هم زمان در شش واحد صنعتی و سازمان تست و پس از طرف ساختن نقاط ضعف تصدیق گردید. یافته ها: خروجی این مطالعه روش RCHA بود. در این روش شناسایی خطر با استفاده از ترکیبی از روش های حس مهندسی، مدیریت دانش، گرفتن شرح حال و مصاحبه با فرد، تب سنجی و بررسی پرونده شخصی صورت می گیرد. برای برآورد ریسک هر شخص از حاصل ضرب سه پارامتر شدت پیامد، سطح نگرش بهداشتی فرد و احتمال ابتلا با وزن های متناسب استفاده می شود. در برآورد سطح شدت پیامد، چهار عامل وضعیت زندگی شخصی، مشخصات محل کار و فعالیت، وضعیت سلامتی و نشانه های بیماری ارزیابی می گردد. نتیجه گیری: هدف اصلی مطالعه حاضر معرفی یک تکنیک ساده، سریع، کم هزینه و درعین حال با دقت بالا جهت غربالگری افراد آلوده و یا مشکوک به بیماری کرونا در محیط های کار بود. بدین منظور سعی گردید پس از انجام بررسی جامع متون و شناسایی معیارها و تکنیک های مشابه اقدام به توسعه آن گردد. تست تکنیک معرفی شده در شش نوع صنعت در استان های مختلف نشان داد که کارشناسان HSE صنایع قادرند با استفاده از تکنیک معرفی شده در حداقل زمان اقدام به شناسایی افراد مستعد و مشکوک نمایند.

زمینه و هدف: دانش افراد جامعه در خصوص کاربرد ماسک در پیشگیری از انتقال بیماری کووید 19 به سرعت در حال افزایش است. سیاستگزاران جهت مبارزه با بیماری همه گیر بیماری کووید 19 نیازمند ارایه راهنمایی های لازم در خصوص ماسک ها و نحوه استفاده از آن ها برای افراد جامعه هستند. در این مقاله، ویژگی های انتقال بیماری کووید 19، ویژگی های فیلتراسیون و اثربخشی ماسک ها و برآورد پیامد کاربرد گسترده ماسک در جامعه بحث شده است. روش بررسی: این مطالعه مروری توصیفی، کلیه مقالاتی که در خصوص پوشیدن ماسک و تاثیر آن در پیشگیری از انتقال بیماری های همه گیری از جمله بیماری کووید 19و آنفولانزا که به زبان انگلیسی چاپ شده بودند مورد بررسی قرار داده است. برای جستجوی مقالات، با تمرکز بر روی کاربرد ماسک و پیشگیری از بیماری کووید 19 و از ترکیب کلیدواژه های مناسب(ماسک ها، کووید 19، آنفولانزا، اپیدمی، پیشگیری، انتقال)، ، بدون اعمال محدودیت در نوع مطالعه، در پایگاه داده های Pubmed، Web of science، Google Scholar، Scopus و Embase استفاده شد. یافته ها: اندازه ویروس کرونا بین 80 تا 160 نانومتر می باشد که این موضوع می تواند در انتخاب ماسک و وسایل حفاظت تنفسی مناسب کمک کننده باشد. احتمالا مسیر اصلی انتقال بیماری کووید 19 از طریق قطرات کوچک تنفسی انجام می شود که توسط افراد علامت دار و بدون علامت قابل انتقال است که هنگام صحبت کردن، سرفه یا عطسه خارج می شود. شایع ترین اندازه قطرات دارای حداقل 5 تا 10 میکرومتر است. کرونا ویروس سندرم تنفسی حاد 2 دارای قابلیت انتقال بالایی دارد و میزان انتقال آن به افراد در حدود 4/2 است. کاهش شیوع این بیماری با محدود کردن تماس افراد آلوده از طریق ایجاد فاصله فیزیکی، قرنطینه مناسب و استفاده از اقداماتی از جمله کاهش احتمال انتقال با پوشیدن ماسک در سطح جامعه امکان پذیر است. شواهد بسیاری نشان می دهد که پوشیدن ماسک با کاهش انتقال قطرات آلوده باعث کاهش انتقال این بیماری در هر تماس می شود. استفاده از ماسک در سطح جامعه در زمانی که میزان شیوع ویروس بالاست در متوقف کردن شیوع ویروس بسیار موثر است. بنابراین یکی از مهم ترین راه های پیشگیری توصیه شده در برابر ویروس کرونا، استفاده از وسایل حفاظت فردی از جمله ماسک است. ماسک های استاندارد توصیه شده توسط سازمان های معتبر، ماسک های جراحی و ماسک های N95است. استفاده از ماسک های پارچه ای به عنوان آخرین راه حل پیشنهاد می شود و بیان شده که این نوع ماسک ها جزء تجهیزات حفاظت فردی به حساب نمی آیند. به ویژه در افرادی که جزء کادر درمانی بوده و کار مراقبت از بیماران را انجام می دهند، زیرا توانایی این ماسک ها در محافظت فرد ناشناخته است و هنگام استفاده از این ماسک ها باید احتیاط کرد. ماسک N95 (استاندارد آمریکایی؛ معادل آن در اروپا FFP2 است) برای کارکنان بهداشتی که مراقبت های بالینی بیماران مبتلا به بیماری کووید 19 را انجام می دهند، به عنوان ماسک توصیه می شود. نتیجه گیری: بررسی مروری در خصوص استفاده از ماسک در این مقاله نشان داد که استفاده مناسب از ماسک در سطح جامعه تاثیر بسزایی در میزان کاهش انتقال بیماری در بین افراد جامعه دارد. پیشنهاد می شود که استفاده عمومی از ماسک های پارچه ای روش موثرتری نسبت به سایر راهبردهای بهداشتی، فاصله گذاری و استراتژی های تشخیص بیماران در کاهش میزان انتقال بیماری دارد. پیشنهاد می شود مسیولین دولتی و سازمان های ذیربط، استفاده از ماسک توسط مردم را در سطح جامعه و محیط های شلوغ به عنوان یک الزام برای کاهش میزان انتقال بیماری به شدت ترغیب کنند.

زمینه و هدف: با شروع پاندمی کرونا ویروس2019 (کوید-19) محدودیتهای وسیعی در سراسر دنیا به منظور مهار گسترش این ویروس وضع شده اند. بدیهی است محیط های کاری از این محدودیتها مستثنی نبوده اند. هزینه ضرر و زیان اجتماعی-اقتصادی این بیماری به طور دقیق قابل تخمین زدن نیست اما مسلما این بیماری می تواند به سلامت شاغلین چه افرادی که در این شرایط مجبور به حضور در محیط کار خود هستند و چه افرادی که مجبور به ماندن در خانه هستند لطمات فراوانی را وارد کند. با توجه به اثرات مستقیم و غیرمستقیم این مسیله بر فعالیتهای اقتصادی، تعیین زمان بازگشت به کار شاغلین-به گونه ای که روند قطع زنجیره انتقال هم چنان حفظ گردد-از اهمیت ویژه ای برخوردار است. درواقع ارزیابی تخصصی بازگشت به کار شاغلین می بایست هم جنبه اطمینان از پایان سرایت پذیری عفونت به سایرین را مورد توجه قرار دهد و هم فرد را از نظر عوارض بیماری که می تواند عملکرد وی را تحت تاثیر قرارداده یا او را نسبت به مواجهات محیط کاری آسیب پذیرتر می کند بررسی نماید. هدف ما از نگارش این مقاله مروری، بررسی دستورالعمل های موجود درمورد چگونگی تعیین زمان اتمام قرنطینه و بازگشت به کار شاغلین مبتلا به کوید-19 می باشد. روش بررسی: پایگاه های اطلاعاتی Google Scholar, PubMed, Scopus از سال 2019 تا 2020 و همچنین دستورالعمل های مرکز کنترل بیماریها، سازمان ایمنی و سلامت شغلی آمریکا، سازمان ملی بهداشت انگلستان و وزارت بهداشت ایران با روش جستجوی موضوعی بررسی شد. یافته ها: بر اساس بررسی انجام شده، تصمیم گیری جهت تعیین بازگشت به کار افراد بهبود یافته از بیماری کوید19، بر دو محور اصلی علایم بالینی فرد و تست واکنش زنجیره ای پلیمراز ترانس کریپتاز معکوس (RT-PCR: Reverse Transcription Polymerase Chain Reaction) استوار است. در مورد انتخاب یکی از دو رویکرد مبتنی بر علایم یا مبتنی بر تست، باید مورد به مورد تصمیم گیری شود چرا که هر یک محدودیتهای مربوط به خود را دارد. اخیرا استفاده از تست های سرولوژی بررسی کننده سطوح آنتی بادی ها نیز مورد توجه قرار گرفته اند. اما بنابر محدودیتهایی که در مورد این تست ها مطرح شده است نتایج تست های سرولوژی بایستی در کنار تست RT-PCR تفسیر گردند در غیراینصورت گمراه کننده خواهند بود. مسیله دیگری که علاوه بر تستهای آزمایشگاهی فوق در تعیین بازگشت به کار حایز اهمیت است درنظر داشتن مواجهات شغلی در افراد بهبود یافته ای است که باید به وظایف شغلی پیشین خود بازگردند. بدین منظور، انجام خطرسنجی از ملزومات حیاتی پیش از شروع به کار مجدد این افراد است. نتیجه گیری: بر مبنای دستورالعمل های موجود، اتفاق نظرکلی جهت بازگشت به کار فرد بهبودیافته در یک بازه زمانی 14-10روزه پس از شروع علایم و بهبود وضعیت بالینی در رویکرد مبتنی بر علایم وجود دارد. در مورد رویکرد مبتنی بر تست نیز وجود دو تست RT-PCR منفی به فاصله حداقل 24 ساعت به عنوان شاخص قابل قبول جهت از سرگیری فعالیتهای شغلی ذکر شده است. در حال حاضر تستهای سرولوژی به عنوان معیاری جهت تصمیم گیری در مورد بازگشت به کار افراد توصیه نمی گردند.