مجله دیابت و متابولیسم ایران
سال:1392 | دوره:12 | شماره:4 |تعداد مقالات:8

در بسیاری از مطالعات علوم پزشکی، هدف بررسی تاثیر یک مداخله یا ارزیابی اختلاف بین گروه های مطالعه برای یک متغیر کمی است. هدف از این مقاله، معرفی مفاهیم و روش های ساده و کاربردی روش های آماری بررسی اختلاف در این مطالعات می باشد.مبانی و نحوه انجام محاسبات آزمون فرض های بررسی اختلاف، نحوه محاسبه فاصله اطمینان و نحوه گزارش کردن یافته ها برای مقایسه میانگین با یک عدد ثابت، مقایسه میانگین در دو وضعیت وابسته، مقایسه میانگین در دو و بیش از دو گروه مستقل ارائه گردید.برای متغیر کمی نرمال، آزمون t یک نمونه ای جهت مقایسه میانگین با یک عدد ملاک، آزمون t زوجی برای مقایسه میانگین ها در دو وضعیت وابسته (زوجی)، آزمون t مستقل برای مقایسه میانگین در دو گروه مستقل و تحلیل واریانس و آزمون های تعقیبی برای مقایسه میانگین در بیش از دو گروه مستقل به کار می روند. در هر یک از وضعیت های فوق علاوه بر P-Value برای تصمیم گیری، اندازه اثر مناسب اختلاف و فاصله اطمینان آن باید گزارش شود. بر اساس مثال های مطالعاتی، محاسبات آزمون فرض ها و فاصله اطمینان های مزبور انجام و نتایج آنها ارائه گردید.برای بررسی تاثر مداخله بر، یا بررسی رابطه عوامل خطر با یک متغیر کمی، آزمون ها و فواصل اطمینان معرفی شده با توجه به موقعیت و هدف مطالعه توصیه می شود.

مقدمه: نروپاتی دیابت منجر به اختلالات نرون های حسی می گردد؛ اما سازوکارهای پیام رسانی آسیب در این بیماری به طور کامل مشخص نشده است. بنابراین، هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی بیان ژن SYD در نرون های حسی ریشه های نخاعی عصب سیاتیک رت های نر ویستار دارای نروپاتی دیابت در پی تمرین استقامتی بود.روش ها: 12 سر رت صحرایی بالغ نر نژاد ویستار به طور تصادفی در سه گروه چهار تایی: دیابتی تمرین کرده، دیابتی تمرین نکرده و کنترل سالم قرار گرفتند. جهت القا دیابت، از روش تزریق درون صفاقی محلول(mg/Kg 45) STZ  استفاده گردید. دو هفته پس از تزریق STZ، با اثبات نروپاتی دیابت توسط آزمون های آلودینیای مکانیکی و هایپرآلژزیا حرارتی، پروتکل تمرین استقامتی با شدت 50-55 درصد Vo2max، به مدت 6 هفته اجرا گردید. 24 ساعت پس از آخرین جلسه تمرینی، رت ها تشریح و نرون های حسی L4-L6 بافت نخاع استخراج گردید. بیان ژن SYD نیز به روش Real time-PCR بررسی شد.یافته ها: سطوح گلوکز خون در گروه دیابت تمرین کرده نسبت به گروه دیابت تمرین نکرده کاهش معنی داری داشت. بیان ژن SYD در گروه دیابت تمرین نکرده نسبت به گروه کنترل سالم بالاتر بود (0.001=P). همچنین تمرین منجر به کاهش معنی دار بیان ژن SYD در گروه دیابت تمرین کرده نسبت به گروه دیابت تمرین نکرده شد (به ترتیب 0.001=P و 0.0001=P).نتیجه گیری: در نرون های حسی رت های دیابتی، تنظیم افزایشی mRNASYD، در پیام رسانی آسیب نرونی درگیر بوده و ورزش به عنوان یک راهبرد غیر دارویی، می تواند آن را تعدیل و به سطوح نرمال نزدیک نماید. بنابراین، پیشنهاد می شود SYD به عنوان یک هدف درمانی بدیع در بیماری دیابت مورد توجه قرار گیرد.

مقدمه: با توجه به شیوع بالای دیابت حاملگی در ایران و به تبع آن عوارض بیشتر ناشی از این عارضه در کشور، این مطالعه جهت بررسی درصد فراوانی دیابت حاملگی در جمعیت شهری بر اساس معیارهای قبلی ADA و IADPSG طراحی گردیده است.روش ها: این مطالعه بر روی زنان بادار مراجعه کننده به درمانگاه های شهید مدرس و نیک نفس شهرستان رفسنجان انجام شد. برای همه 290 زن باردار در اولین مراجعه FBS و در هفته 24 به بعد تست OGTT با 75 گرم گلوکز انجام می شد. درصورتی که بیمار بعد از هفته 24 مراجعه می کرد بر اساس پرونده بیمار قند خون ناشتا قبل از 24 هفته وارد چک لیست می شد و تست OGTT با 75 گرم گلوکز انجام می شد و بیماران در تمام دوره توسط پزشک متخصص زنان پیگیری شدند. فراوانی دیابت حاملگی بر اساس 3 معیار ADA، WHO و IADPSG ارزیابی شد. سطح معنی دار 0.05 تعیین شده است.یافته ها: میانگین سن این افراد 27.72±5.09 سال بود. میانگین تعداد حاملگی ها 1.91±1.02 (محدوده 1 تا 6، میانه 2) و میانگین تعداد زایمان ها 0.73±0.84 (محدوده 0 تا 4، میانه 1) بود. بر اساس معیارهای ADA، WHO و IADPSG، میزان درصد فراوانی دیابت حاملگی به ترتیب%9.3، %15.2 و %31 بود.نتیجه گیری: فراوانی دیابت حاملگی بر اساس معیارهای IADPSG تقریبا 5/1 برابر معیارهای WHO و 3 برابر معیارهای ADA است. تشخیص به موقع و سریع دیابت حاملگی که توسط IADPSG بدست می آید، می تواند هم از نظر بهداشتی و هم اقتصادی به سیستم بهداشتی، مادر و کودک کمک کند.

مقدمه: پژوهش های متعددی، نقش پیوندهای عاطفی و ادراک فرد از امکان کنترل سلامت را در رفتارهای سلامت محور مورد تاکید قرار داده اند. براین اساس، هدف از انجام این پژوهش، بررسی نقش سبک های دلبستگی و کانون کنترل سلامت بر رفتارهای خودمراقبتی در افراد مبتلا به بیماری دیابت است.روش ها: در یک مطالعه توصیفی- مقطعی، 111 بیمار مبتلا به دیابت (45 مرد و 66 زن) با میانگین سنی 48.38 و انحراف استاندارد 14.62 که عضو انجمن دیابت ایران بودند به مقیاس دلبستگی بزرگسالان کولینز و رید (RASS،1990 )، مقیاس چند وجهی کانون کنترل سلامت (MHLC، 1992) و چکیده فعالیت های خود- مراقبتی بیماران دیابتی (SDSCA، 1994) و پرسشنامه جمعیت شناختی پاسخ دادند. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و استنباطی شامل آزمون معناداری همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه گام به گام استفاده شد.نتایج: نتایج به دست آمده بیانگر وجود رابطه مثبت بین رفتارهای خود-مراقبتی با سبک دلبستگی ایمن و کانون کنترل بیرونی-پزشکان و رابطه منفی با سبک دلبستگی ناایمن (اضطرابی- دوسوگرا) است همچنین بین سبک دلبستگی ایمن با کانون کنترل بیرونی- دیگران رابطه منفی معنادار وجود دارد.نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر نقش الگوهای رفتاری را در سیر و پیش آگهی بیماری دیابت آشکار ساخته و اهمیت مداخلات روانشناختی در درمان دیابت را مورد توجه و تاکید قرار می هد.

مقدمه: حاملگی یک حالت مقاومت به انسولین در بافت های محیطی زن باردار القا می کند، از طرف دیگر، شیردهی ممکن است از ایجاد سندرم متابولیک در آینده پیشگیری نماید. با توجه به اهمیت سندرم متابولیک، هدف از این مطالعه، ارتباط تعداد حاملگی و طول مدت شیردهی با شیوع سندرم متابولیک در مادران 70-40 ساله بود.روش ها: اطلاعات کلیه مادران 40 تا 70 سال مرکز تحقیقات جمعیت آمل بر اساس چک لیست طراحی شده به دست آمده و سپس مادرانی که حداقل یک بار حاملگی داشته اند پس از کسب رضایت نامه وارد مطالعه شده و از نظر وجود سندرم متابولیک طبق معیارهای(Nationa Chlestrol Education Program Panel III) NCEP ATP III  بررسی شدند. سایر اطلاعات نیز مانند سن، تعداد حاملگی، طول مدت شیردهی از طریق پرونده پزشکی مادران و پرسش از آنها استخراج شد. داده ها با استفاده از SPSS و یرایش 16 آنالیز شد. سطح معناداری آزمون ها p-value کمتر از در 0.05 نظر گرفته شد.یافته ها: در نهایت 978 نفر وارد مطالعه شدند. میانگین سنی این افراد در زمان ورود به مطالعه 24.53±7.8 سال و میانگین نمایه توده بدنی افراد42.31±20.5 kg/m2  بود. از کل افراد، (%31.3) 306 یمار دچار پرفشاری خون بودند و (%38.9) 380 نفر به دیابت مبتلا بودند. هر نفر به طور میانگین 4.71±2.26 حاملگی داشت. میانگین متوسط طول مدت شیردهی در کل مادران 81.55±19.53 ماه بود. در گروهی که 4 یا کمتر بارداری داشتند ارتباط معنی داری بین مدت شیردهی و سندرم متابولیک و اجزا آن به جز افزایش تری گلیسرید مشاهده نشد. در کل افراد مورد مطالعه نیزافزایش مدت زمان شیردهی ارتباط معنی داری با بروزسندرم متابولیک نداشت (0.9=P)، ولی تعداد حاملگی ارتباط آماری معنی دار مثبت با بروز سندرم متابولیک داشتند (P=0.00).نتیجه گیری: تعداد حاملگی های بیش از 4 مورد علی رغم افزایش مطلق مدت شیردهی، ارتباط مستقیم و معنی داری با وجود سندرم متابولیک دارند.

مقدمه: سندرم متابولیکی مجموعه ای از اختلالات متابولیکی شامل چاقی مرکزی، افزایش قند خون، اختلالات چربی خون و پرفشاری خونی است که خطر رشد بیماری قلبی عروقی و دیابت را افزایش می دهد. به نظر می رسد روش زندگی و فقدان آگاهی کافی دانشجویان نسبت به این عوامل، آنان را بیشتر در معرض این عارضه قرار می دهد. با توجه به کمبود تحقیقات در مورد دانشجویان، این تحقیق با هدف بررسی میزان شیوع سندرم متابولیک و رابطه آن با شاخص های چاقی و همچنین تعیین شایع ترین عامل خطر آن، به تفکیک در دو جنس انجام شد.روش ها: تعداد 223 دانشجو (150 مرد، 73 زن) در این تحقیق مقطعی شرکت کردند. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه، آزمایش خون، و اندازه گیری های آنتروپومتریکی جمع آوری شد. تمام متغیرهای آنتروپومتریکی و خونی پس از اندازه گیری با استانداردهای سازمان بهداشت جهانی و پانل درمانی بزرگسالان 3 تطبیق داده شد.یافته ها: شیوع سندرم متابولیک %5.4 (%6.67 مردان، %2.7 زنان) و چاقی مرکزی 4.04% %2.69) مردان، %6.85 زنان) بود %60.09 از آزمودنی ها کم تحرک بودند. کمبود HDL-C با %43.50 و پر فشاری خونی با %27.4 به ترتیب از شایع ترین عوامل بودند. از بین شاخص های چاقی، محیط کمر بهترین پیشگوی سندرم متابولیکی برای هر دو جنس بود.نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که شیوع سندرم متابولیک و چاقی در بین آزمودنی های این تحقیق، نسبت به برخی از همتایان ایرانی و اروپایی بیشتر بود. با توجه به ارتباط بین معیارهای سندرم متابولیک و بیماری های قلبی- عروقی، دیابت، و سه اصل افزایش فعالیت جسمانی، کنترل وزن و رژیم غذایی، ارائه برنامه ای مناسب به منظور پیشگیری و درمان دانشجویان مبتلا، و ارتقاء سلامتی آنان، در اولویت قرار دارد.

مقدمه: مطالعه حاضر به منظور بررسی ارتباط میزان افزایش وزن در بارداری با تغییر وزن یک سال پس از زایمان در مقایسه با وزن قبل از بارداری در زنان یزدی انجام شد.روش ها: این مطالعه مقطعی بر روی 300 نفر زن یزدی که در یک سال پس از زایمان به مراکز بهداشتی مراجعه می کردند صورت گرفت. داده های تن سنجی به روش استاندارد اندازه گیری شد. وزن قبل از بارداری از پرونده بارداری استخراج گردید. اطلاعات زمینه ای با استفاده از پرسشنامه کتبی جمع آوری شد. افزایش وزن در دوران بارداری بر اساس توصیه های IOM طبقه بندی شد. تغییر وزن ³5کیلوگرم در یک سال پس از زایمان، تغییر وزن بیش از حد (SPPWR) تعریف شد. متغیرهای سن، تعداد زایمان، سن اولین زایمان، سن منارک، فاصله بین بارداری، مدت زمان تغذیه انحصاری کودک با شیر مادر، غذای اصلی کودک از شروع غذای کمکی تا یک سالگی در بررسی ارتباط تعدیل شدند.یافته ها: به ترتیب حدود 80، 55 و 20 درصد زنان چاق مبتلا به اضافه وزن و دارای وزن طبیعی بیشتر از مقادیر توصیه شده در بارداری وزن اضافه کرده بودند. 25% افراد مورد مطالعه تغییر وزن بیش از حد در مقایسه با وزن قبل از بارداری داشتند. افرادی که بیشتر از مقادیر توصیه شده وزن اضافه کرده بودند %100 شانس بیشتری برای SPPWR نسبت به افرادی که مطابق یا کمتر از مقادیر توصیه شده وزن اضافه کرده بودند، داشتند.نتیجه گیری: یافته های این مطالعه حاکی از وجود ارتباط مثبت بین میزان افزایش وزن در دوران بارداری و تغییر وزن پس از زایمان در مقایسه با وزن قبل از بارداری می باشد.

مقدمه: هدف از مطالعه حاضر ارزیابی توانایی نوار قلب غیر طبیعی در زمان استراحت (ECG) در مقابل پرسشنامه رز و ارزش افزودن آن در پیش بینی خطر 10 ساله بیماری های عروق قلبی (CHD) در یک جمعیت شهری ایرانی با شیوع بالای این بیماری می باشد.روش ها: در این مطالعه کوهورت، 5101 فرد 30£ سال (2201 مرد و 2900 زن) بدون سابقه بیماری های قلبی- عروقی از سال 1380 تا سال 1388 در تهران بررسی شدند. سپس افراد به چهار گروه بر اساس داده های پرسشنامه رز و یافته های ایسکیمی در نوار قلب تقسیم شدند: Rose-/ECG-, Rose+/ECG-,Rose-/ECG+,Rose+/ECG- خطر نسبی بروز CHD نسبت به گروه Rose-/ECG- به عنوان رفرانس در یک مدل رگرسیونی کاکس محاسبه گردید. به منظور ارزیابی ارزش افزودن ECG به پرسشنامه رز در پیش بینی CHD، از (IDI (Integrated Discrimination Improvement استفاده شد.یافته ها: در طی پیگیری، تعداد 387 واقعه بیماری عروق کرونری مشاهده شد. در تجزیه و تحلیل چند متغیره خطر نسبی برای مردان و زنان با Rose+/ECG- به ترتیب معادل (1.71-3.91) 2.59 و (1.48-3.44)Roze-/ECG+ 2.26  و برای مردان و زنان با 1.36 (0.90-2.05) و (1.40-3.12) 2.09 بود. اختلافی بین مدل های رز به تنهایی و رز با ECG در پیش بینی وقایع CHD به خصوص در مردان (در آماره C، P=0.197 و IDI نسبی، 0.537=P) یافت نشد.نتیجه گیری: پرسشنامه رز به عنوان یک ابزار ساده غربالگری است که از نظر کلینیکی اهمیت یکسانی در پیشگویی بروز CHD در مردان و زنان دارد. افزودن یک نوار قلب غیر طبیعی به پرسشنامه رز خطر بروز بیشتر وقایع CHD در آینده را بیان نمی کند.