پژوهشی خون
سال:1397 | دوره:15 | شماره:4 |تعداد مقالات:10

سابقه و هدف: نگهداری طولانی مدت سوابق، نیاز به یک فضای استاندارد بایگانی سوابق دارد. این مطالعه به وضعیت اخیر پیاده سازی بایگانی و نگهداری سوابق در پایگاه های انتقال خون ایران و تعریف اقدامات اصلاحی موثر برای ارتقاء شرایط کنونی پرداخته است. مواد و روش ها: در این مطالعه مشاهده ای توصیفی-مقطعی، یک پرسشنامه شامل 60 سوال در 4 زمینه طراحی زیرساخت، کنترل شرایط محیطی، چگونگی بایگانی سوابق، بهداشت و ایمنی کار طراحی شد و در سال 1395 به 31 پایگاه انتقال خون ایران ارسال گردید. تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی (محاسبه میانگین و درصد) و نرم افزار 17 SPSS انجام گرفت. یافته ها: میانگین فراوانی پاسخ های مثبت مطابق با الزامات و استانداردها 13/73% بود. پایش و ثبت دمای اتاق بایگانی سوابق در 47/90% پایگاه ها انجام می شد. نزدیک به 73% پایگاه ها برای رعایت الزامات کنترل رطوبت نسبی و تهویه مناسب پاسخ مثبت گزارش کردند. میانگین فراوانی پاسخ مثبت برای استقرار الزامات فرآیند نگهداری سوابق حدود 72/62% بود. استقرار پارامترهای مرتبط با بهداشت و ایمنی کار دارای بیشترین امتیاز در بین 4 موضوع مورد بررسی بود (36/83%). نتیجه گیری: علی رغم وضعیت خوب پیاده سازی الزامات زیرساخت، بهداشت و ایمنی کار در اتاق های بایگانی، چالش هایی در زمینه کنترل دما، فرآیند بایگانی سوابق و قابلیت ردیابی مستندات وجود دارد که منجر به تعریف اقدامات اصلاحی موثری از قبیل تدوین دستورالعمل الزامات طراحی و نحوه بایگانی سوابق، تعریف محدوده دمایی و رطوبتی و آموزش مهارتی برای استقرار استانداردها در پایگاه ها شد.

سابقه و هدف: نگهداری طولانی مدت سوابق، نیاز به یک فضای استاندارد بایگانی سوابق دارد. این مطالعه به وضعیت اخیر پیاده سازی بایگانی و نگهداری سوابق در پایگاه های انتقال خون ایران و تعریف اقدامات اصلاحی مؤثر برای ارتقاء شرایط کنونی پرداخته است. مواد و روش ها: در این مطالعه مشاهده ای توصیفی-مقطعی، یک پرسشنامه شامل 60 سؤال در 4 زمینه طراحی زیرساخت، کنترل شرایط محیطی، چگونگی بایگانی سوابق، بهداشت و ایمنی کار طراحی شد و در سال 1395 به 31 پایگاه انتقال خون ایران ارسال گردید. تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی(محاسبه میانگین و درصد) و نرم افزار 17 SPSS انجام گرفت. یافته ها: میانگین فراوانی پاسخ های مثبت مطابق با الزامات و استانداردها 13/73% بود. پایش و ثبت دمای اتاق بایگانی سوابق در 47/90% پایگاه ها انجام می شد. نزدیک به 73% پایگاه ها برای رعایت الزامات کنترل رطوبت نسبی و تهویه مناسب پاسخ مثبت گزارش کردند. میانگین فراوانی پاسخ مثبت برای استقرار الزامات فرآیند نگهداری سوابق حدود 72/62% بود. استقرار پارامترهای مرتبط با بهداشت و ایمنی کار دارای بیشترین امتیاز در بین 4 موضوع مورد بررسی بود (36/83%). نتیجه گیری: علی رغم وضعیت خوب پیاده سازی الزامات زیرساخت، بهداشت و ایمنی کار در اتاق های بایگانی، چالش هایی در زمینه کنترل دما، فرآیند بایگانی سوابق و قابلیت ردیابی مستندات وجود دارد که منجر به تعریف اقدامات اصلاحی مؤثری از قبیل تدوین دستورالعمل الزامات طراحی و نحوه بایگانی سوابق، تعریف محدوده دمایی و رطوبتی و آموزش مهارتی برای استقرار استانداردها در پایگاه ها شد.

سابقه و هدف: رسالت اصلی سازمان انتقال خون، تهیه خون و فرآورده های سالم وکافی برای بیماران است. اهداکنندگان خون، جهت حفظ سلامت اهداکننده و دریافت کننده خون، غربالگری می شوند [O1] و ممکن است بعضی از داوطلبان به علت نداشتن شرایط مناسب، از اهدای خون معاف شوند. هدف از این مطالعه، برآورد میزان بازگشت اهداکنندگان بعد از معافیت موقت در مرکز استان آذربایجان شرقی بود. مواد و روش ها: در این مطالعه گذشته نگر و کوهورت، اهداکنندگانی که در سال 1392 در شهر تبریز، از اهدای خون معاف موقت شده بودند، به عنوان جامعه هدف انتخاب شدند. اهداکنندگان معاف موقت از نظر علت معافیت دسته بندی شده، فراوانی معافیت موقت، میزان بازگشت مجدد بعد از معافیت موقت و علل معافیت مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: از کل 66176 مراجعه کننده، 20% معاف از اهدای خون و 80% موفق به اهدای خون در مراکز شدند. از مجموع افراد معاف شده، 92% معاف موقت بودند. بیشترین علل معافیت موقت در بین مراجعه کنندگان به ترتیب مربوط به معاینه فیزیکی نامطلوب (25%)، سابقه مصرف دارو (23%) و سابقه حجامت یا خالکوبی (8%) بود. از بین معاف شدگانی که برای بار نخست مراجعه کرده بودند، تنها 5/1% در طول سه سال بعد از معافیت موقت برای اهدای خون مراجعه مجدد داشتند. این در حالی بود که 54% از اهداکنندگان با سابقه و 94% از اهداکنندگان مستمر، مجددا مراجعه نمودند. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد، اهداکنندگان بار اول که معاف از اهدای خون می شوند نسبت به اهداکنندگان مستمر و با سابقه معاف شده از اهدا، در آینده برای اهدای مجدد خون کمتر مراجعه می کنند.

سابقه و هدف: تالاسمی ماژور یک بیماری اتوزومال مغلوب، با عوارض زیاد و مرگ و میر بالا است. امروزه امید به زندگی بیماران تالاسمی ماژور با پیشرفت های درمانی به طور قابل توجهی افزایش یافته است در نتیجه بیماران تالاسمی نیازمند مراقبت مادام العمر هستند، اما مراقبت از بیماران تالاسمی هزینه های زیادی را ایجاد می کند، لذا آگاهی از هزینه ها و اثربخشی درمان جهت کنترل هزینه ها و ارائه درمان های کارآمد ضروری می باشد. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی، از روش پایین به بالا برای برآورد هزینه های درمان بیماران تالاسمی استفاده شد و تمام هزینه ها در یک دوره یک ساله (سال 1394) برآورد گردید، تعداد QALYهای ایجاد شده با درمان نیز به کمک پرسشنامه EQ5D در 198 بیمار استخراج و در نهایت با استفاده از مدل مارکوف، هزینه ها و اثربخشی برای طول عمر بیماران محاسبه شد. یافته ها: درمان هر بیمار مبتلا به تالاسمی ماژور به طور متوسط سالیانه 25، 269، 730± 249، 271، 200 ریال هزینه ایجاد می کند، با اعمال نرخ تنزیل 3 درصد، هزینه طول عمر درمان هر بیمار 4. 406. 186. 382 ریال برآورد شد که به ایجاد 8/11=QALY منجر می شود لذا هزینه ایجاد هر QALY، 373. 405. 658 ریال خواهد بود. نتیجه گیری: درمان بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور، با وجود هزینه اثربخش بودن، هزینه های زیادی را ایجاد می کند به طوری که حتی درمان بیماران در دهه چهارم عمرشان به حد آستانه هزینه – اثربخشی نزدیک می شود. به نظر می رسد افزایش هزینه کرد در حوزه غربالگری بیماران و پیشگیری از به دنیا آمدن بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور می تواند مفید باشد.

سابقه و هدف: تزریق خون مزمن می تواند موجب آلوایمونیزاسیون در بیماران مبتلا به تالاسمی شود. برآورد فراوانی و علل ایجاد آلوایمونیزاسیون در بیماران تالاسمی می تواند منجر به شناخت محدودیت های موجود و ایجاد استراتژی مناسب به منظور پیشگیری از ایجاد آلوایمونیزاسیون در بیماران تالاسمی گردد. مواد و روش ها: این مطالعه مورد-شاهدی از اول فروردین 1394 تا اول فروردین 1395 در بیمارستان دستغیب شیراز انجام شد. در این مطالعه، بیمارانی که افت هموگلوبین داشتند یا افزایش مناسب به دنبال تزریق خون نداشتند، به عنوان مورد و 93 بیماری که از لحاظ سن و جنس با گروه مورد یکسان سازی شده بودند، به عنوان شاهد انتخاب شدند. داده ها با استفاده از آزمون مجذور کا، t test، رگرسیون لجستیک و نرم افزار 21 SPSS، تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج آزمایش های کومبس مستقیم یا غیر مستقیم در تمامی گروه مورد مثبت شد (93 نفر). کومبس غیر مستقیم در 59 نفر از 93 مورد (4/63%) و کومبس مستقیم در 41 نفر از 93 مورد (44%) مثبت شد. هم چنین نتایج کومبس مستقیم و غیر مستقیم در 7 بیمار از 93 مورد (52/7%) مثبت شد. این نتایج در تمامی گروه شاهد(93 نفر( منفی گردید. نتیجه گیری: با توجه به شیوع بالای ایمونیزاسیون در بیماران با افت هموگلوبین، به نظر می رسد انجام آزمایش های غربالگری و شناسایی آنتی بادی در بیماران با افت هموگلوبین ضروری باشد. سن شروع اولین تزریق، طحال برداری و عدم استفاده از خون کم لکوسیت در ایجاد آنتی بادی علیه گلبول قرمز نقش دارد و بایستی همسان سازی گلبول های قرمز از نظر ABO، Rh و Kell به منظور کاهش ایمونیزاسیون، مورد بررسی قرار گیرد.

سابقه و هدف: شیشه ها و شیشه – سرامیک ها، گروهی از مواد زیستی هستند که در برابر محلول شبیه سازی شده بدن، تشکیل هیدروکسی آپاتیت می دهند و در بسیاری از موارد بالینی که نیاز به تولید و ترمیم استخوان است، می توانند کاربرد داشته باشند. هدف از این پژوهش، ساخت نانوذرات شیشه زیست فعال 5S45 و بررسی تاثیر آن در رشد، تکثیر و تمایز سلول های بنیادی مزانشیمی به سلول های استخوانی بود. مواد و روش ها: در این پژوهش تجربی، شیشه زیست فعال 5S45 به روش ذوبی ساخته شده، با آسیاب سیاره ای به ساختار نانو تبدیل و سپس خواص فیزیکوشیمیایی و ساختاری آن بررسی گردید. ویژگی زیست فعالی آن با استفاده از محلول شبیه سازی شده بدن مورد ارزیابی قرار گرفت. قابلیت رشد، تکثیر و تمایز سلول های بنیادی مزانشیمی در مجاورت نانو ذرات بررسی گردید. یافته ها: ارزیابی شیشه زیست فعال 5S45، از تشکیل هیدروکسی آپاتیت بر روی نانوذرات پس از غوطه وری در مایع شبیه سازی شده بدن حکایت داشت. آزمایش های سلولی نیز، عدم سمیت نانو ذرات شیشه، رشد و تمایز سلول های مزانشیمی به سلول های استخوانی را تایید کرد. در تمایز استخوانی میزان فعالیت آلکالین فسفاتاز نانوذره شیشه پس از 14 روز تمایز، 07/0 ± 55/0 بیان شد، در حالی که در نمونه کنترل، 03/0 ± 15/0 بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج می توان گفت که سلول های بنیادی مزانشیمی قابلیت تکثیر و رشد بر روی نانو ذرات شیشه زیست فعال ساخته شده را دارند و نانو ذره فوق علاوه بر آن که سمیت نداشته، بلکه باعث تحریک و القاء رشد سلول ها می شوند.

سابقه و هدف: ناهنجاری های ایمنی، به عنوان چهارمین عامل مرگ بیماران تالاسمی ماژور گزارش شده است. بیماران در تحریک ایمنی مزمن و نقص ایمنی به دنبال تزریق خون مکرر و اضافه بار آهن قرار می گیرند. با توجه به نقش بارز شبکه کموکاینی در اختلالات ایمنی، این تحقیق به بررسی نقش محور کموکاین رسپتور CCL5/CCR5 در بیماران بتا تالاسمی ماژور پرداخته است. مواد و روش ها: پژوهش حاضر به صورت مورد شاهدی، بر روی 45 نفر از بیماران تالاسمی مراجعه کننده به مرکز درمانی بیماری های خاص استان کرمان و 45 فرد سالم در سال 1397 انجام گرفت. برای میزان بیان گیرنده CCR-5 و CCL-5 از روش های فلوسیتومتری و الایزا استفاده گردید. نتایج از طریق آزمون T-test با استفاده از نرم افزار 22 SPSS، مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد میزان بیان کموکاین رسپتور CCR-5 در بیماران 53/0 ± 05/1 درصد و در گروه کنترل 23/0 ± 56/0 درصد بود و لیگاند آن CCL-5 در بیماران 38/764 ± 1255/74 پیکوگرم بر میلی لیتر و در افراد گروه کنترل 8/98 ± 267/6 پیکوگرم در میلی لیتر بود که در بیماران بتاتالاسمی ماژور نسبت به گروه کنترل افزایش معناداری داشت (05/0 p<). نتیجه گیری: مطالعه حاضر افزایش محور کموکاین رسپتور CCL5/CCR5 را در بیماران تالاسمی ماژور نسبت به افراد سالم و همین طور در بیماران دارای طحال نسبت به بیماران فاقد طحال نشان داد. با توجه به این که مطالعه ای بر روی این شبکه کموکاینی تاکنون انجام نگرفته، نیاز به تکرار این مطالعه با نمونه بیشتر و بررسی دقیق نقش طحال می باشد.

سابقه و هدف: سقط مکرر بیانگر وضعیتی است که فرد 2 یا 3 سقط پشت سر هم قبل از هفته 20 بارداری را تجربه کند، که در 2 تا 5 درصد بانوان احتمال بروز دارد. پلی مورفیسم ژنHPA-1 به عنوان عامل اصلی آلوایمیونیزاسیون در مادران باردار و ایجاد FNAIT و عوارض وابسته به آن و همین طور به عنوان یکی از فاکتورهای ترومبوفیلی مرتبط با سقط مکرر، مطرح می باشد. هدف این مطالعه، بررسی میزان ناسازگاری و پلی مورفیسم ژن HPA-1 در زوجین ایرانی با سابقه سقط مکرر بود. مواد و روش ها: در یک مطالعه توصیفی مقطعی، 75 زوج با سابقه حداقل دو سقط مکرر ایدیوپاتیک (طبق پرونده پزشکی) که در سال 1395 به بیمارستان تخصصی زنان و زایمان صارم مراجعه کردند، مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه خون در لوله EDTA جمع آوری شد و فراوانی آلل های HPA-1 a، b به روش مولکولی PCR-SSP تعیین شد. فراوانی ژنی با استفاده از معادله هاردی وینبرگ محاسبه گردید. سطح اطمینان 05/0 p< در نظر گرفته شد. یافته ها: میانگین سنی بانوان بررسی شده 7 ± 32 سال و میانگین تعداد سقط 9/0 ± 5/2 مورد بود. در این جمعیت، وفور ژن HPA-1a 100% به دست آمد و ژن HPA-1b مشاهده نشد. نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر بیانگر آن است که پلی مورفیسم ژن HPA-1 و [CybeR1] آلوایمیونیزاسیون احتمالی بر علیه HPA-1a در بروز سقط نقشی ندارد و برای مشخص شدن علت سقط مکرر ایدیوپاتیک نیاز به بررسی سایر عوامل می باشد.

سابقه و هدف: هپاتیت های ویروسی B و C، از مشکلات درمانی افراد مبتلا به عفونت HIV به شمار می روند. اهمیت این عفونت ها در راه انتقال مشترک آن ها است و نیز این که بیماری کبد در نتیجه عفونت با HCV و HBV و عفونت توام با HIV می تواند باعث مرگ شود. مواد و روش ها: در یک مطالعه توصیفی مقطعی در سال 1394، تعداد 31 نمونه سرم از افراد مراجعه کننده به مرکز مشاوره بیماری های رفتاری مرکز بهداشت استان چهار محال و بختیاری که از نظر ابتلا به HIV با روش وسترن بلات مثبت قطعی تشخیص داده شده بودند، با کسب رضایت ایشان تهیه و از نظر عفونت هم زمان با ویروس های HBV و HCV به روش PCR مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها به کمک آزمون دقیق فیشر و نرم افزار 7 prism، تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج حاصل از این تحقیق بر روی نمونه های سرم افراد مبتلا به HIV، فراوانی هم زمان عفونت HBV و HCV در افراد HIV مثبت را 22/3%، فراوانی هم زمان عفونت HBV در افراد HIV مثبت را 45/6% و فراوانی هم زمان عفونت HCV در مبتلایان به HIV را 5/22% برآورد کرد. نتیجه گیری: با توجه به راه های مشترک انتقال ویروس های HCV، HBV و HIV، تمامی افرادی که از نظرHIV آزمایش می شوند و یا آلوده بهHIV هستند بایستی از نظر ابتلا به ویروس های هپاتیت B و C نیز بررسی شوند.