پژوهشنامه حمل و نقل
سال:1394 | دوره:12 | شماره:1 (پیاپی 42) |تعداد مقالات:8

استفاده از ژئوتکستایل ها یکی از راهکارهای به تاخیر انداختن ترک های انعکاسی است. در چند دهه اخیر متخصصان به این نتیجه رسیده اند که با استفاده از الیاف مقاوم مانند الیاف شیشه می توان کارایی ژئوتکستایل ها را افزایش داد. در این تحقیق با اجرای آزمایش تیرچه خمشی چهارنقطه ای به بررسی تاثیر ژئوتکستایل های مسلح به الیاف شیشه بر عمر خستگی نمونه های آسفالتی پرداخته شده است. سه نوع ژئوتکستایل در این تحقیق استفاده شده است که نوع پارچه آنها یکسان بود و در دو سطح به الیاف شیشه مسلح شده بودند. نتایج آزمایش ها نشان داد که در کرنش های زیاد، الیاف شیشه کارایی کمتری دارند، ولی در کرنش کم موثرترند. بنابراین برای جاده های با ترافیک زیاد استفاده از ژئوتکستایل های مسلح به الیاف شیشه از کارایی بیشتری برخوردار است.

شناخت رفتار سازه خط آهن، به تحلیل دینامیکی آن و ارزیابی پارامترهای تاثیرگذار در رفتار دینامیکی بستگی دارد. یکی از پارامترهای مهم و موثر بر سازه خط آهن، فرکانس طبیعی آن است. با توجه به متفاوت بودن سختی تکیه گاهی در خطوط بالاستی و محدوده مجاز تغییرات آن، فرکانس طبیعی سازه خط تابعی از آن سخت خواهد بود. هدف این مقاله تعیین و محاسبه فرکانس های طبیعی سازه خط است. در این مقاله ریل به صورت تیر بر روی تکیه گاه های مجزا مدل شده است. با تغییر سختی یا مدول بستر ریل، ماتریس های جرم و سختی محاسبه شده و از روی آن فرکانس های طبیعی محاسبه شده است. همچنین با توجه به نوع تکیه گاه انتخابی، تحلیل حساسیت بر روی فرکانس های طبیعی با تغییر سختی خط صورت گرفته است.

یکی از سیاست هایی که در مواجهه با مشکلات ناشی از حجم زیاد ترافیک در شهرهای پرجمعیت اتخاذ می شود، سیاست بازدارندگی مانند طرح ترافیک یا طرح زوج و فرد است که بر اساس آنها عبور و مرور آزاد وسایل به حوزه ای از مناطق پررفت و آمد ممنوع می شود. در نظرگیری فرض طرح ترافیک وسایل نقلیه در مساله، آن را به مسیریابی وسایل نقلیه با وابستگی وسایل به نقاط تقاضا تبدیل می کند. در این مقاله ابتدا مدل مساله مطرح می شود که فرض وابستگی وسایل نقلیه به نقاط تقاضا را درنظر می گیرد و برای هر تور از وسیله نقلیه، محدودیت زمانی طول مسیر را اعمال می کند، سپس الگوریتمی کارا برای حل این مساله، طراحی می شود. حل مساله در دو مرحله صورت می گیرد. در مرحله نخست، به حل دقیق مسائل با ابعاد کوچک پرداخته می شود و در مرحله دوم، روش حل مبتنی بر الگوریتم فراابتکاری اجتماع مورچگان ارایه شده است که برای حل مسائل بزرگ مقیاس به کار می رود. قدرت جست وجوی الگوریتم پیشنهادی با ارائه روش های جست وجوی محلی در همسایگی نقاط موجه افزایش می یابد و از عملگرهای الگوریتم ژنتیک به منظور بهبود حل استفاده می شود. در پایان، دسته ای از مسائل آزمایشی طراحی شده و الگوریتم پیشنهادی، بر روی این دسته مسائل اجرا می شود. نتایج عددی حاصل از حل مسائل نمونه، کارایی چشمگیر الگوریتم پیشنهادی در مقایسه با جواب بهینه را نشان می دهد.

عملیات امدادرسانی در شرایط بلایای طبیعی یکی از کاربردهای مسائل حمل و نقل است. در زمان وقوع یک بحران (مانند سیل یا زلزله) انتقال آسیب دیدگان به اماکن امدادی مانند بیمارستان ها و تخلیه محیط بحران زده از اهمیت خاصی برخوردار است. به همین منظور در این مقاله، مدلسازی جدیدی برای مسئله مسیریابی وسایل نقلیه چنددپو با تابع هدف کمینه سازی زودترین زمان رسیدن وسیله نقلیه به دپوی بیمارستان ارایه شده است. در مسئله مورد بررسی وسایل نقلیه از دپوی استقرار اولیه به مناطق بحران زده حرکت می کنند و پس از حمل مجروحان، آنها را به دپوی بیمارستان می رسانند. در ادامه به منظور اعتبارسنجی، مدل پیشنهادی در ابعاد کوچک توسط نرم افزار لینگو حل شده و سپس مساله در ابعاد بزرگ با الگوریتم بهینه سازی ذرات انبوه و الگوریتم بهینه سازی ذرات انبوه بهبودیافته حل شده است. سپس در پایان نتایج به دست آمده مقایسه و تجزیه و تحلیل شده است.

با رونق بازار حمل و نقل دریایی و استفاده روزافزون از کانتینر، حجم وسیعی از کانتینرها به سمت بنادر ساحلی سوق پیدا کرده است. مدت زمان زیاد حضور کانتینرها در بنادر کشور و همچنین ساختار سنتی حمل و نقل کانتینری داخل کشور نه تنها موجب مصرف زیاد سوخت می شود، بلکه افزایش آلودگی های زیست محیطی و تراکم ترافیک جاده ای و تصادفات را نیز در پی دارد، ازاین رو یکی از راهکارهای موجود در این زمینه در سایر کشورها موفق بوده است، ایجاد بنادر خشک یا بنادر لجستیکی داخلی است. ایده حضور بنادر خشک در فاصله ای مشخص از بنادر ساحلی سبب کاهش بسیاری از مشکلات بنادر ساحلی شده است، اما بنادر خشک مانند تمامی مراکز خدمت رسانی نیازمند تعیین مکان بهینه اند و توسعه صحیح آنها دستاوردهای ارزشمندی را در پی خواهد داشت. هدف اصلی و کلی در این مطالعه، مکان یابی محل احداث بنادر خشک در کشور است. مکان یابی این بنادر تحت تاثیر معیارهای کمی و کیفی مختلف و گاه متضاد است. با توجه به اینکه فرایند سلسله مراتبی از جامع ترین سیستم های طراحی شده برای تصمیم گیری با معیارهای چندگانه است و قابلیت درنظر گرفتن معیارهای مختلف کمی و کیفی را در مساله دارد، در این تحقیق برای تعیین اوزان معیارها و گزینه ها از روش تحلیل سلسله مراتبی استفاده و بعد از رتبه بندی گزینه ها، نتایج مقایسه شد.در این مطالعه با استفاده از منابع کتابخانه ای و تحقیقات میدانی به تدوین معیارهای موثر در مکان یابی بنادر خشک پرداخته می شود. سپس این معیارها به معیارهای سود و هزینه تقسیم شده و درخت تصمیم هر کدام به صورت جداگانه ترسیم و با استفاده از پرسشنامه و مقایسه زوجی وزن معیارهای موثر تعیین می شود. در نهایت با استفاده از روش تحلیل افزایشی نسبت سود به هزینه جایگزین های موجود برای احداث بندر خشک رتبه بندی می شود.

با جهانی شدن و رشد گسترده مصرف در سرتاسر جهان، شبکه های زنجیره تامین به شبکه های بسیار بزرگی تغییر کرده اند و اجزای مربوط به این شبکه های عظیم سبب ایجاد مشکلات جدی محیط زیستی شده اند. در طراحی شبکه های زنجیره تامین سنتی، مدل های بهینه سازی اغلب تک هدفه اند و هدف، به حداقل رساندن هزینه ها در شبکه است. در این تحقیق، یک مدل دوهدفه عدد صحیح مختلط برای مکان یابی تسهیلات یک شبکه زنجیره تامین حلقه بسته بررسی شده است، به طوری که هر دو جریان رو به جلو و بازگشتی برای اجتناب از زیربهینگی در هم ادغام شده اند. همچنین تمامی جنبه هایی که امکان انتشار گاز دی اکسید کربن در کل شبکه زنجیره تامین پیشنهادی وجود دارد در نظر گرفته می شود و تعادلی منصفانه و معقول بین اهداف اقتصادی و محیط زیستی برقرار می کند. برای نشان دادن موازنه بین اهداف از روش محدودیت اپسیلون استفاده شده است. این تحقیق بر اساس یک مطالعه موردی و داده های به دست آمده از یک شبکه زنجیره تامین متعلق به تولید، توزیع و نیز جمع آوری و بازیافت کالاهای مربوط به صنعت تولید دستگاه های کپی انجام گرفته است. این مقاله کمک می کند که مدیران از لجستیک سبز و بهبود عملکرد محیط زیستی در کل زنجیره تامین به عنوان یک استراتژی مکمل، به منظور کسب مزیت رقابتی پایدار سود ببرند.

ترک های خستگی یکی از مهم ترین خرابی ها در روسازی های آسفالتی اند.ازاین رو، آگاهی از خصوصیات خستگی می تواند نقش مهمی در طراحی روسازی جاده ها ایفا کند. اطلاعات کافی در زمینه خصوصیات خستگی مخلوط اصلاح شده با ضایعات بطری های پلاستیکی (PET) وجود ندارد. در این تحقیق، آزمایش های مدول برجهندگی و خستگی در دماهای 5 و 20 درجه سانتی گراد انجام گرفت.ضایعات PET در مقادیر 2 تا 10 درصد (نسبت به وزن قیر) با روش خشک به مخلوط اضافه شد. برنامه اصلی این تحقیق توسعه مدل خستگی مخلوط اصلاح شده با PET است. نتایج نشان داد که عمر خستگی مخلوط آسفالتی وابسته به کرنش اولیه است و با کاهش دما شیب نمودارهای خستگی کاهش می یابد. در کرنش های بیشتر از 210 میکرو، با افزایش مدول برجهندگی عمر خستگی کاهش می یابد، ولی در کرنش های کمتر از 210 میکرو نتیجه برعکس است.در نهایت بر اساس نتایج آزمایشگاهی بهترین مدل خستگی طبق کرنش حد مرزی 210 میکرو محاسبه شد. مدل خستگی نهایی وابسته به مقدار کرنش اولیه و سختی مخلوط اصلاح شده است.