سالمند: مجله سالمندی ایران
سال:1397 | دوره:13 | شماره:2 |تعداد مقالات:11

اهداف اختلال تعادل یکی از اصلی ترین مشکلات سالمندان است که می تواند عملکرد روزانه را تحت تاثیر قرار دهد. درمان اختلالات تعادل هدف اصلی متخصصان این زمینه است. بنابراین، هدف این تحقیق مشخص کردن معتبرترین آزمون های عملکردی ارزیابی تعادل سالمندان برای امور بالینی است.مواد و روش ها جست وجوی الکترونیکی منابع اطلاعاتی PubMed، EMBASE، CINAHL، Magiran، IranMedex و IranDoc با استفاده از ترکیب کلیدواژه های «اندازه گیری، ارزیابی، اندازه گیری نتایج یا آزمون اندازه گیری»، «تعادل، موازنه، کنترل پاسچر، نشستن یا ایستادن»، «سالمند یا بازنشسته» و «سقوط، خطر سقوط، پیش بینی سقوط یا اختلالات تعادل»، و جست وجوی دستی و استفاده از منابع مقالات انجام شد. ضوابط ورود شامل هدف بیان شده ارزیابی تعادل، ارزیابی حداقل یک ویژگی روایی و پایایی، داشتن برنامه و ضوابط ساخت آزمون استاندارد بود که به انگلیسی یا فارسی منتظر شده بودند.یافته ها برای این پژوهش 41 آزمون تعادلی انتخاب شد. از بین آن ها آزمون های مقیاس تعادل برگ، زمان بلند شدن و رفتن، مقیاس تعادل پیشرفته فولرتون، آزمون غربالگری تعادل، آزمون رسیدن عملکردی، آزمون بالینی تعامل حسی در تعادل، ارزیابی اجرای جهت دار تحرک و ارزیابی راه رفتن عملکردی انتخاب شدند که ویژگی های مورد نظر این تحقیق را داشتند. نتیجه گیری آزمون های انتخاب شده در این تحقیق مناسب ترین موارد برای استفاده در امور بالینی و پیشگیری از سقوط هستند.

اهداف هدف از پژوهش حاضر، تحلیل محتوای مفاهیم و تصاویر سالمندی در کتاب های درسی دوره ابتدایی بعد از انقلاب اسلامی از این نظر بوده است که این کتاب ها از نظر جسمانی چه دیدی به سالمندی داشته اند.مواد و روش ها پژوهش حاضر پژوهشی توصیفی است که با روش تحلیل محتوا انجام شده است. جامعه آماری، تمامی کتاب های درسی دوره ابتدایی بعد از انقلاب است که از میان آن ها کتاب های سال های 1358، 1365، 1375، 1385 و 1394 انتخاب شده اند. دلیل انتخاب سال های یادشده این بود که این سال ها مقاطعی بودند که کتاب ها تغییر کرده اند. در این پژوهش واحد زمینه هر متن درس و واحد تحلیل مضامین و تصاویر مرتبط با سالمندی بوده است. در ضمن این مقاله در کمیته اخلاق دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی به تایید رسیده است.یافته ها نتایج این پژوهش مشخص کرد در کتاب های بررسی شده بیشتر سالمندان به صورت افرادی با چهره دارای چین وچروک (52.1 درصد)، با موی خاکستری یا سفید (44.4 درصد)، دارای قامتی صاف (57 درصد) و با توان جسمانی زیاد (43 درصد) تصویر شده اند. افرادی که عموما از نظر جسمانی (72.5 درصد) مستقل و سالم (73.2 درصد) هستند. در این کتاب ها سالمندان عموما (64.1 درصد) بدون استفاده از هیچ یک از وسایل کمکی تصویر شده اند و در مواردی که سالمندان با وسایل کمکی به تصویر کشیده شده اند، وسیله استفاده شده (14.1 درصد) عینک بوده است.نتیجه گیری نتایج نشان داد در کل تصویری طبیعی از وضعیت جسمانی سالمندان در کتاب های درسی ارائه شده است. به بیان دیگر تصویری که از سالمندان در کتاب های درسی ارائه شده است، تصویری عموما متناسب با وضعیت جسمانی افراد در دوره سالمندی است. جالب آنکه در سال های اولیه بعد از انقلاب در مقایسه با سال های اخیر، تصویر جوان تری از سالمندان ارائه شده است که با توجه به روند افزایش امید به زندگی در دهه اخیر طبیعی و با واقعیت موجود سالمندی نیز متناسب است.

اهداف ارزیابی و شناخت نیازهای برآورده شده و نشده سالمندان و برطرف کردن نیازهای برآورده نشده آن ها می تواند کیفیت زندگی سالمندان را افزایش دهد. برای استفاده از هر ابزار اندازه گیری اعتبار و پایایی آن ضروری است. این مطالعه با هدف بررسی تکرارپذیری در دفعات آزمون، اعتبار سازه و اعتبار معیار نسخه فارسی پرسش نامه نیازسنجی کمبرول در سالمندان ایرانی مبتلا به آسیب سلامت روان و مراقبان آن ها انجام شد.مواد و روش ها مطالعه حاضر از نوع توصیفی تحلیلی است که در سال 1394 روی 123 سالمند (61 نفر مرد و 62 نفر زن) مبتلا به آسیب سلامت روان (نمونه گیری آسان) با میانگین سنی (9.24) 72 سال و 41 نفر از مراقبان غیررسمی آن ها انجام شد. تکرارپذیری در دفعات آزمون با انجام دو بار مصاحبه به فاصله حدودا دو هفته و اعتبار معیار با سنجش همبستگی بین نمرات پرسش نامه کمبرول با پرسش نامه های 36 سوالی کیفیت زندگی، شاه مقیاس شاخص بارتل و پرسش نامه 12 سوالی بررسی سلامت عمومی بررسی شد. اعتبار سازه با تشکیل ماتریس همبستگی بین همه دو بخش پرسش نامه بررسی شد. تحلیل آماری داده ها با استفاد از نرم افزارSPSS19 انجام شد.یافته ها نتایج ضریب توافق کاپا در بررسی تکرارپذیری سالمندان (0.1-48.00)، مراقبان غیررسمی آن ها (0.1-65.00) و ضریب همبستگی درون طبقه ای در سالمندان 0.951 و مراقبان غیررسمی آن ها 0.970 در سطح معنی داری 0.05 به دست آمد. در بررسی اعتبار معیار هم زمان، همبستگی اسپیرمن بین نمره کل کمبرول با نمره کامل پرسش نامه کیفیت زندگی (-0.790) و شاه مقیاس شاخص بارتل (-0.788) و همبستگی متوسط بین نمره نیازهای برآورده نشده کمبرول با نمره کامل پرسش نامه کیفیت زندگی (-0.474) و همچنین همبستگی زیاد بین نمره بخش استرس روانی مراقبان کمبرول با نمره کامل پرسش نامه بررسی سلامت عمومی (0.875) به دست آمد. نتایج اعتبار، سازه خوب پرسش نامه را نشان داد.نتیجه گیری نتایج تکرارپذیری در دفعات آزمون، اعتبار سازه و اعتبار معیار هم زمان خوب نسخه فارسی پرسش نامه کمبرول را نشان داد. پیشنهاد می شود در مطالعات دیگری نیز ویژگی های روان سنجی پرسش نامه کمبرول ارزیابی شود.

اهداف هدف از پژوهش حاضر بررسی معنای زندگی و بهزیستی روان شناختی در سه گروه جوانان، بزرگسالان و سالمندان است.مواد و روش ها در این پژوهش 215 نفر به صورت نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب شدند. این تعداد عبارت بودند از: سالمندان بین 65 تا 80 سال (72نفر، 33.5 درصد)، بزرگسالان بین 26 تا 46 سال (59 نفر، 27.4 درصد) و جوانان با محدوده سنی 17 تا 25سال (84 نفر، 39.1 درصد). این افراد با استفاده از پرسش نامه های معنای زندگی استگر و بهزیستی روان شناختی ریف بررسی شدند.یافته ها به منظور بررسی مقایسه گروه های سنی در مولفه های معنا و بهزیستی روان شناختی از تحلیل واریانس چندمتغیری (مانووا) استفاده شد. نتایج به دست آمده از تحلیل نشان می دهد بین گروه سنی 17 تا 25، 25 تا 46 و 65 تا 80 سال، از نظر مولفه های وجود معنا، خودپذیری، روابط مثبت با دیگران، رشد فردی و زندگی هدفمند، تفاوت معنی دار وجود دارد. بر این اساس، مولفه های ذکرشده در سالمندان میانگین بالاتری دارند.نتیجه گیری نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد عامل سن می تواند موجب افزایش معنای زندگی و بهزیستی روان شناختی شود. بنابراین می توان دوران سالمندی را دوره بازنگری و ارزیابی خود دانست و آن را در ادامه راه زندگی، زمان رشد و شکوفایی و آرامش قلمداد کرد.

هدف: سالمندی دروان حساسی از زندگی بشر است و توجه به مسائل و نیازهای این مرحله یک ضرورت اجتماعی است. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش مرور زندگی بر رضایت از زندگی و احساس انسجام زنان میانسال و سالمند مقیم خانه سالمندان شهر قزوین انجام شد.مواد و روش: طرح پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری را کلیه زنان سالمند 50-80 خانه سالمندان ساکن در شهر قزوین تشکیل می داد، نمونه آماری پژوهش شامل 30 آزمودنی بود که به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه 15 نفره (آزمایش و کنترل)، به شیوه تصادفی قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های رضایت از زندگی داینر (1985)، احساس انسجام فلستنبرگ و همکاران (2006) استفاده شد. ابتدا همه نمونه ها به پرسشنامه های مذکور پاسخ دادند. سپس برنامه مرور زندگی بر روی گروه آزمایش در 6 جلسه اجرا شد و در نهایت پس آزمون از گروه آزمایش و کنترل گرفته شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آزمون تحلیل کواریانس استفاده شد.یافته ها: میانگین و انحراف معیار سن گروه کنترل 65±2.88 و گروه آزمایش 67±3.56 بوده است. میانگین رضایت از زندگی گروه کنترل قبل از آموزش 17.86 اما پس آموزش 17.60 و میانگین رضایت از زندگی گروه آزمایش قبل از آموزش 17.90 و بعد آموزش 24.86 بود. همچنین میانگین احساس انسجام گروه کنترل قبل از آموزش 69.80 و بعد از آموزش 69.93 در حالیکه میانگین گروه آزمایش قبل از آموزش 73.46 اما بعد آموزش 84.46 بود. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که فرایند جلسات درمان مرور زندگی باعث افزایش میزان رضایت از زندگی و احساس انسجام سالمندان در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل شده است (P<0.001).نتیجه گیری: نتایج این پژوهش حاکی از تاثیر آموزش مرور زندگی بر میزان رضایت زندگی و احساس انسجام سالمندان است. لذا می تواند به عنوان رویکرد درمانی جایگزین یا روش مکمل در کنار درمان های موجود برای بهبود زندگی در میان سالمندان مورد توجه قرار بگیرد.

اهداف آمادگی عملکردی مفهومی است که توانایی سالمند را برای اجرای فعالیت های جسمانی زندگی روزمره با سهولت نسبی منعکس می کند. هدف از پژوهش حاضر بررسی و مقایسه تعادل و انعطاف پذیری مردان و زنان سالمند در دامنه سنی 60 تا 79 سال خرم آباد بود. مواد و روش ها این مطالعه توصیفی مقایسه ای، 140سالمند را (35 مرد و 35 زن در دامنه سنی 60 تا 69 سال و 35 مرد و 35 زن در دامنه سنی 70 تا 79 سال) به طور در دسترس انتخاب کرد که داوطلبانه در مطالعه شرکت کردند. برای ارزیابی تعادل و انعطاف پذیری به ترتیب از آزمون های دسترسی عملکردی و نشستن و رساندن استفاده شد. برای سهولت اجرا، آزمون ها در منزل آزمودنی ها انجام شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون T مستقل استفاده و سطح معنی داری P<0.05 در نظر گرفته شد. یافته ها یافته ها نشان داد بین تعادل و انعطاف پذیری زنان و مردان در دامنه های سنی 60 تا 69 سال و 70 تا 79 سال اختلاف معناداری وجود دارد (P<0.05)، بین تعادل و انعطاف پذیری مردان در دامنه سنی 60 تا 69 سال و 70 تا 79 سال اختلاف معناداری وجود دارد (P<0.05)، بین تعادل و انعطاف پذیری زنان در دامنه سنی 60 تا 69 سال و 70 تا 79 سال اختلاف معناداری وجود دارد (P<0.05) و از سن 60 تا 79 سالگی تعادل و انعطاف پذیری مردان و زنان کاهش پیش رونده را نشان می دهد و میزان کاهش در زنان بیشتر از مردان است (-15.79 در برابر -14.55درصد برای تعادل و -17.79 در برابر -12.63 درصد برای انعطاف پذیری).نتیجه گیری با توجه به نقش بارز تعادل و انعطاف پذیری در انجام بهتر فعالیت های روزمره و کاهش آن ها در مردان و زنان سالمند، تقویت این دو بعد از عوامل آمادگی جسمانی در سراسر طول عمر مهم به نظر میرسد و برای تقویت این عوامل مداخلات ورزشی چندمولفه ای می تواند بهترین گزینه باشد.

اهداف هدف از این پژوهش مقایسه سرمایه اجتماعی خانوادگی بین دو گروه خانواده است: خانواده های دارای سالمند و بدون سالمند. برخی از اندیشمندان علوم اجتماعی زندگی خانوادگی را سنگ بنای سرمایه اجتماعی می دانند که ریشه برخی از نابسامانی های اجتماعی امروز جامعه در نبود یا کمبود آن است. از همین رو، تقویت و تحکیم خانواده، بازگشت اخلاق به درون خانواده و ارتقای پیوند بین اعضای آن باعث ارتقای سرمایه های مهم جامعه می شود.مواد و روش ها پژوهش حاضر روی نمونه های معتبر جامعه آماری به حجم 384 نفر از خانواده های مناطق چهارگانه شهر قم و با روش پیمایش، فن پرسش نامه و روش نمونه گیری خوشه ای و تصادفی انجام شد. ابتدا بر اساس ملاک های عرفی و اجتماعی، شهر به سه منطقه تقسیم شد و در مرحله بعد از هر منطقه یک خیابان به صورت تصادفی انتخاب شد. در نهایت، با توجه به تشابه حدودی اندازه جمعیت هر منطقه، از یک یا دو بلوک در مناطق انتخاب شده، روی 100 پاسخ گو به صورت تصادفی مطالعه شد. 92 درصد پاسخ گویان مرد و 8 درصدشان زن بودند. 50 درصد از پاسخ گویان 26تا 35 ساله و 33 درصد 36تا 45 ساله و 17 درصد باقی مانده 45سال و بیشتر بودند.یافته ها نتایج حاکی از این است که بین سرمایه اجتماعی شناختی درون خانوادگی در دو گروه خانواده های دارای سالمند و بدون سالمند تفاوت معناداری وجود ندارد. اما بین سرمایه اجتماعی ساختاری درونی و بیرونی و شناختی بیرونی خانواده دو گروه تفاوت معناداری دیده می شود. با لحاظ متغیرهای زمینه ای مانند جنسیت، تحصیلات، سن، تعداد فرزندان و اشتغال نیز بین دو گروه خانواده ها، تفاوت معناداری به وجود نیامد. نتیجه گیری حضور سالمند در خانواده باعث افزایش سرمایه اجتماعی خانوادگی و به تبع آن کاهش مسائل عدیده اخلاقی جامعه خواهد شد. دولت ها باید با حمایت از سالمندان و برطرف کردن نیازهای آن ها اعم از خدمات درمانی و هزینه های دارویی، حمایت های اقتصادی و غیره، شرایط را برای حضور سالمند در کنار فرزندان و افزایش سرمایه اجتماعی خانوادگی فراهم کنند.

هدف: فرایند ایجاد محیط های دوستدار سالمند از چالش های کلیدی سیاست گزاران است. هدف از مطالعه حاضر مقایسه دیدگاه سالمندان و مدیران نسبت به وضعیت شاخص های شهرهای دوستدار سالمند بود.مواد و روش ها: دراین مطالعه توصیفی-تحلیلی، دیدگاه 379سالمند و 57 مدیر مقایسه شد.ابزار گرداوری داده ها پرسشنامه شاخص های شهرهای دوستدار سالمند سازمان بهداشت جهانی (2013) بود. داده ها با آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، درصد فراوانی) و آزمون گاما با استفاده از SPSS نسخه 21 تحلیل شد.یافته ها: از 379 سالمند مورد بررسی 64.9% (246 نفر) زن بودند. میانگین سنی سالمندان 68.31±8.25 (حداقل 60 و حداکثر 89 سال) بود. در 13 شاخص از 21 شاخص، اختلاف معنی داری بین دیدگاه سالمندان و مدیران وجود داشت.عمده ترین شاخص هایی که از دیدگاه سالمندان بد تا بسیار بد ارزیابی شد و اختلاف معنی داری با دیدگاه مدیران داشت شامل موارد زیر بود: وجود جایی برای دریافت اطلاعات، جهت رفع نگرانی های بهداشتی و نیازهای خدماتی سالمندان (57% سالمندان درمقابل 14% مدیران) (P=0.001)، وضعیت سیاست گزاری برای ساخت مسکن های جدید مطابق نیازهای سالمندان (57% سالمندان درمقابل 31.6% مدیران) (P=0.014).نتیجه گیری: تشریک مساعی بین مدیران سازمان های متولی سالمندی با سالمندان، جهت دست یابی به شاخص های شهرهای دوستدار سالمند ضروری به نظر می رسد.

اهداف یکی از عمده ترین مشکلات سلامتی دوران سالمندی، دردهای مزمن است. یکی از روش های کاهش دردهای این دوران رایحه درمانی است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی تاثیر استنشاق عصاره گل سرخ بر درد مزمن اسکلتی عضلانی سالمندان است.مواد و روش ها این پژوهش نوعی مطالعه کارآزمایی بالینی است. نمونه گیری به روش در دسترس با تخصیص تصادفی روی 60 سالمند مبتلا به درد مزمن اسکلتی عضلانی عضو کانون های بازنشستگی شهر سبزوار در سال 1395 انجام شد. سالمندان به صورت تخصیص تصادفی در دو گروه مداخله (31 نفر) و کنترل (29 نفر) تقسیم شدند. درد با پرسش نامه درد مک گیل که پرسش نامه ای روا و پایا در مطالعات دیگر بوده است، قبل از مداخله به صورت مصاحبه و هفته ای یک بار در روز پنج شنبه حین مداخله به صورت تلفنی در دو گروه اندازه گیری شد. در گروه مداخله، استنشاق عصاره گل سرخ با دستمال کتانی آغشته به سه قطره عصاره از ساعت 9 شب تا 6 صبح در فاصله 25 سانتی متری، یک نوبت در شبانه روز به مدت سه هفته انجام شد. در گروه کنترل روغن بادام شیرین با روش مشابه به کار برده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 و با سطح معناداری P£0.05 تحلیل شد.یافته ها یافته ها نشان داد استنشاق عصاره گل سرخ بر بعد حسی و عاطفی درد در زنان و مردان تاثیرگذار نبود. این در حالی است که استنشاق عصاره گل سرخ بر بعد حسی در مقایسه بین زنان و مردان تفاوت آماری معنادار دارد (P£0.05)، اما بر بعد عاطفی بین زنان و مردان تفاوتی ندارد.نتیجه گیری مطالعه حاضر نشان داد استفاده از رایحه درمانی عصاره گل سرخ باعث کاهش بعد حسی دردهای اسکلتی عضلانی بین زنان و مردان می شود، اگرچه انجام تحقیقات بیشتر در این زمینه ضروری است. یافته های حاصل از این پژوهش می تواند برای محققان، مسوولان و متولیان در برنامه ریزی و مدیریت موثر درد مزمن سودمند باشد.

اهداف پژوهش حاضر یک مطالعه کیفی است که به هدف شناسایی و توصیف انتظارات سالمندان مقیم سرای سالمندان از فرزندان خود انجام شد.مواد و روش ها در این مطالعه با بهره گیری از روش پژوهش فرهنگ نگاری، تعداد 30 نفر از سالمندان مقیم آسایشگاه سالمندان شهرستان ملایر با روش نمونه گیری هدفمند از نوع مبتنی بر معیار انتخاب شدند. داده های پژوهش از طریق مصاحبه نیمه ساختار گردآوری و با روش تحلیل مضمونی مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها نتایج تحلیل داده های پژوهش به شناسایی چهار دسته انتطارات اساسی تحت عناوین مراقبت جسمانی و تامین نیازهای بهداشت فردی سالمندان، حمایت اجتماعی و احترام به شان و جایگاه سالمندان در خانواده، حمایت عاطفی و حفظ استقلال و حریم شخصی سالمندان، و حمایت مالی و تامین هزینه های اساسی زندگی سالمندان منجر شد. در مجموع، نتایج این پژوهش از نقش حیاتی نهاد خانواده در برآورده نمودن انتظارات و دغدغه های سالمندان و به تبع آن بهبود کیفیت زندگی جسمانی و روانی آنان حمایت می کند.نتیجه گیری اعضای خانواده و به ویژه فرزندان افراد سالمند می توانند با ایجاد شرایط و فرصتهایی مناسب به سالمندان اطمینان دهند که هم در تامین هزینه های مالی و نیازهای اساسی زندگی حامی و پشتیبان آنها هستند و هم به استقلال و توانمندی آنان بعنوان یک سرمایه اجتماعی برای جامعه باور دارند.