مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

69
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

13
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

سنجش اثرگذاری توسعۀ گردشگری شهری بر سطح کیفیت زندگی ساکنین مناطق شهری کلان‏ شهر تبریز

صفحات

 صفحه شروع 142 | صفحه پایان 157

چکیده

 مقدمهکیفیت زندگی مفهومی پیچیده, چندبُعدی و فرارشته ای است که از دهۀ 1960 به طور گسترده توسط رشته های مختلف علوم بهداشتی و علوم اقتصادی و اجتماعی مورد بحث قرار گرفته است. کیفیت زندگی (QOL) به رفاه عمومی زندگی افراد اشاره دارد و اساساً از طریق مفاهیم بهزیستی عینی و ذهنی ساختار یافته است. مطالعات قبلی رابطۀ بین کیفیت مکان و گردشگری را از دو جنبه مورد بحث قرار دادند: صحنه ها و امکانات رفاهی. نخست, سبک زندگی که توسط صحنه ها حمل می شود, جاذبۀ اصلی گردشگری فرهنگی است. شرکت کنندگان یا ناظران صحنه ها به عنوان گردشگر نیز شناخته می شوند و گردشگران در تجربۀ اصیل و منحصر به فرد خود در صحنه ها غوطه ور می شوند. دوم, امکانات رفاهی مانند کیفیت چشم انداز, تئاتر, پارک ها, موزه ها, رستوران ها و فرصت های خرید می تواند از نظر روان شناختی برای گردشگران جذاب باشد, که این نیز به دلیل سبک زندگی ارائه شده توسط امکانات رفاهی است. با مصرف امکانات, افراد سبک زندگی خود را حفظ می کنند که می تواند هویت آن ها را منعکس کند. گردشگران و ساکنان بلندمدت با انگیزۀ مصرف امکانات رفاهی به عنوان مهاجران رفاهی شناخته می شوند. شهرهای پر از امکانات رفاهی به «شهرهای جشنواره» و «ماشین های سرگرمی» تبدیل شده اند. این شهرها نه تنها طبقۀ خلّاق, بلکه گردشگران را نیز جذب می کنند. بنابراین یکی از بخش هایی که می توان گفت عامل ایجاد تغییرات اساسی اقتصادی, اجتماعی و فرهنگی در شهرها است و امروزه به عنوان یک صنعت پویای اقتصادی از آن نام برده می شود, گردشگری است؛ که نقش کلیدی در بهبود کیفیت زندگی شهروندان ایفا می کند. هدف پژوهش حاضر, بررسی تأثیرات توسعۀ گردشگری شهری بر سطح کیفیت زندگی شهروندان در مناطق شهری کلان شهر تبریز را است.مواد و روش هاپژوهش حاضر از نظر هدف, کاربردی و از نظر روش پژوهش, توصیفی ـ همبستگی و از نظر گردآوری داده ها, رویکرد پیمایشی بود. جامعۀ آمار شامل کلیۀ ساکنان مناطق شهری کلان شهر تبریز (برابر با 1.773.033 نفر) بود که بر اساس فرمول کوکران تعداد 384 نفر به عنوان حجم نمونه مشخص شد. روش توزیع پرسشنامه ها به شیوۀ تصادفی خوشه ای بر اساس تراکم جمعیت در هر منطقه بود. برای جمع آوری داده ها از دو روش کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) بهره گرفته شد. ابزار سنجش شامل دو پرسشنامۀ کیفیت زندگی ویر و شربون (1992) با 25 گویه و توسعۀ گردشگری شهری محقق ساخته با 15 گویه بود. درخور یادآوری است که روایی پرسشنامۀ محقق ساخته به تأیید اساتید همکار در انجام پژوهش رسیده است. در این پژوهش, پایایی (تعیین اعتماد) پرسشنامه یا قابلیت اعتماد آن با استفاده از روش اندازه گیری آلفای کرونباخ که در محیط نرم افزاری SPSS نسخۀ 24 انجام شد. آزمون آلفای کرونباخ پرسشنامۀ کیفیت زندگی با 50 گویه برابر با (0/869) و آزمون آلفای کرونباخ پرسشنامۀ توسعۀ گردشگری با 23 گویه برابر با (0/876) به دست آمد که این امر نشان دهندۀ پایایی بسیار زیاد پرسشنامه های پژوهش بود. شیوۀ تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی و نرم افزار SPSS صورت گرفت. آزمون آماری شامل آزمون های آماری همبستگی و رگرسیون بودند.به منظور ارزیابی مکانی توسعۀ گردشگری و اثرات آن بر کیفیت زندگی شهروندان تعداد 15 عامل مؤثر بر توسعۀ گردشگری به صورت لایه های مکانی با فرمت رستری تهیه شد, به طوری که کلیۀ معیارهای اسمی نام برده شده در مطالعه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی به بعد مکانی تبدیل شده و نقشه های رستری هم مقیاس به منظور مدل سازی پتانسیل های گردشگری شهری تولید شدند. به منظور تحلیل داده های مکانی از روش های کمی, محاسباتی و نرم افزاری استفاده شد. با توجه به اینکه واحد سنجش هریک از لایه ها منحصربه فرد و متفاوت از هم است, برای هم مقیاس یا هم واحد کردن آن ها از فرایند استانداردسازی عوامل براساس تأثیر هر یک بر افزایش یا کاهش پتانسیل گردشگری در بازه ای بین 1 تا 5 استاندارد شدند.یافته هابر اساس یافته های پژوهش؛ ضریب همبستگی بین عوامل توسعۀ گردشگری شهری با کیفیت زندگی شهروندان مناطق ده گانۀ کلان شهر تبریز برابر با 0/235 و در سطح معنا داری (0/05 P<‎) است که نشان دهندۀ وجود رابطۀ معنا دار بین این دو متغیر است. علاوه بر این, ضریب همبستگی توسعۀ گردشگری شهری با سطح کیفیت زندگی ساکنان مناطق شهری کلان شهر تبریز برابر با 0/588 است که نشان دهندۀ وجود همبستگی بین دو متغیر یادشده است. لذا می توان گفت که با افزایش میزان توسعۀ گردشگری شهری, میزان سطح کیفیت زندگی ساکنان مناطق شهری کلان شهر تبریز افزایش پیدا می کند.همچنین, نتایج نشان داد ضریب همبستگی ابعاد اجتماعی, اقتصادی, زیست محیطی و کالبدی توسعۀ گردشگری شهری با سطح کیفیت زندگی ساکنان مناطق شهری کلان شهر تبریز به ترتیب برابر با 0/376, 0/466, 0/265 و 0/292 است که وجود همبستگی بین دو متغیر یادشده به تفکیک ابعاد را نشان می دهد. از این رو, می توان نتیجه گرفت که با افزایش میزان ابعاد توسعۀ گردشگری شهری میزان سطح کیفیت زندگی ساکنان مناطق شهری کلان شهر تبریز افزایش پیدا می کند. در واقع, بیشترین تأثیر توسعۀ گردشگری شهری بر سطح کیفیت زندگی ساکنان مناطق شهری کلان شهر تبریز ناشی از بُعد اقتصادی است.در نهایت, نتایج نشان داد ضریب همبستگی توسعۀ گردشگری شهری با سطح کیفیت زندگی ساکنان مناطق 10گانۀ کلان شهر تبریز به ترتیب برابر با 0/293؛ 0/376؛ 0/284؛ 0/402؛ 0/384؛ 0/102؛ 0/417؛ 0/296؛ 0/098 و 0/412 است که وجود همبستگی بین دو متغیر یادشده به تفکیک مناطق را نشان می دهد. براساس یافته های پژوهش, مناطق 6 و 9 دارای کمترین سطح کیفیت زندگی و مناطق 1 تا 5, 7, 8 و 10 دارای بیشترین سطح کیفیت زندگی در سطح مناطق 10گانۀ کلان شهر تبریز هستند.نتیجه گیریبی شک توسعۀ گردشگری باید بر اساس فرایند برنامه ریزی جامع صورت گیرد تا بتواند بر بهبود کیفیت زندگی ساکنان تأثیرگذار باشد. سیاست گذاران ملی ملزم به اجرای اقدامات و مقررات کافی برای توسعۀ گردشگری شهری برای بهبود خدمات و فعالیت های گردشگری هستند که در نهایت در کیفیت زندگی ساکنان محلی منعکس خواهد شد. این مطالعه اهمیت ادراک جامعۀ محلی, دلبستگی جامعه و کیفیت زندگی درک شده به مدیران مقصد مسئول برنامه ریزی و توسعۀ پروژه های گردشگری آینده را برجسته می کند. از نظر ساکنان, شاخص های مختلف کیفیت زندگی در سطح قوی و معناداری مثبت با توسعۀ گردشگری قرار دارند. این نشان دهندۀ درک زیاد شهروندان از سطح کیفیت زندگی در کلان شهر تبریز است. یافته ها نشان داد بین عوامل توسعۀ گردشگری شهری باکیفیت زندگی شهروندان مناطق 10گانۀ کلان شهر تبریز رابطۀ معنا دار وجود دارد. توسعۀ گردشگری شهری با واریانس 34/4 درصد تأثیرات مثبتی بر سطح کیفیت زندگی ساکنان مناطق شهری کلان شهر تبریز داشته است. به نظر می رسد که بیشترین تأثیر توسعۀ گردشگری شهری بر سطح کیفیت زندگی ساکنان مناطق شهری کلان شهر تبریز ناشی از بُعد اقتصادی با واریانس 26/4 درصد بوده است. توسعۀ گردشگری شهری بر سطح کیفیت زندگی مناطق 1 تا 5, 7, 8 و 10 کلان شهر تبریز تأثیرگذار است.

چندرسانه ای

  • ثبت نشده است.

    • استنادها

  • ثبت نشده است.

    • ارجاعات

  • ثبت نشده است.

    • استناددهی

    مقالات مرتبط نشریه ای

  • ثبت نشده است.

    • مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.

    • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.

    • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button