مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

21
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

یادداشت های لغوی و ادبی (3): «به دوری عیسی از پیوندِ ایشا» (مروری بر نظرات شارحان ومحققان دربارۀ بیتی از خاقانی)

صفحات

 صفحه شروع 183 | صفحه پایان 206

چکیده

 در یادداشت حاضر به بحث, نقد و تکمیل نظرات مطرح شده دربارۀ بیتی از قصیدۀ ترسائیۀ خاقانی می پردازم؛ یعنی بیت «به پاکی مریم از تزویج یوسف / به دوری عیسی از پیوند ایشا/اشیا/عیشا». آخرین واژۀ بیت در نسخه ها عموماً به صورت «عیشا» و «اشیا» ضبط شده, و شارحان نیز در توضیح آن اختلاف کرده اند. بنده ضمن تایید دلایل اکبر حیدریان و سید جواد مرتضایی (1396), استدلال می کنم که هر دو ضبط «عیشا» و «اشیا», صورت هایی محرَّف و مصحَّف از «ایشا» بوده, و تفسیر و شرح بسیاری از شارحان و محققان نیز برای هر دو ضبط از قبیل «تعلقات دنیوی», «رَحِم», «علقة» (ترکیب منی و خون در رحم), «صورت مبدل از ایشوع یا یشوع به معنای شبه عیسی که بر دار شد» و «نام زنی که مسیح (ع) را به ارتباط با او متهم می کرده اند», مستند یا مستدل نیست. همچنین نشان می دهم که کهن ترین شواهد ضبط «عیشا» متعلق به قرن نهم ق. بوده و لغت نامه های فارسی پدیدآمده در شبه قارۀ هند نقش بسیاری در اشاعه و ترویج این ضبط داشته اند. در قدم بعد, با بررسی شروح و فرهنگ نامه های تألیف شده در هند استدلال می کنم که «عیشا» در فرهنگ ها, لغتی ساختگی و به نظر بنده حاصل تحریف ضبط اصیل «ایشا» است. سپس بحث می کنم که در میان نظرات طرح شده درمورد این لغت, نظر حیدریان و مرتضایی (1396) مبتنی بر شواهد و استدلالات قانع کننده ایست که ایشا را نام پدر داود (ع) و برپایۀ شجره نامه های مذکور در انجیل لوقا,جدّ یوسف نجار می دانند. در تفسیر آنان از بیت, خاقانی در مصراع اول بیت, مریم (ع) را از هم بستری با یوسف نجار - و در نتیجه, عیسی (ع) را از داشتن رابطۀ بنوت با یوسف- بری می داند و در مصراع دوم, در ادامۀ همان مطلب مصراع اول, نافیِ وجود پیوند نَسَبی بین مسیح (ع) و ایشا  - پدر داود (ع) و جدّ یوسف نجار- می شود (یعنی همان رابطۀ نسبی که در انجیل ها آمده است)؛ به عبارت دیگر, نفی نسب بنوت بین عیسی و یوسف نجار متضمن نفی وجود ارتباط نسبی بین عیسی و «ایشا» یا پدر داود خواهد بود).  نظر حیدریان و مرتضایی به رغم اینکه از همۀ آراء طرح شده در باب این بیت, مستدل تر و مستندتر بوده, اما به دلیل آشفتگی و اطناب ممل در بیان مطلب, موردتوجه اهل فن قرار نگرفته است. در نهایت, ضمن محتمل دانستن نظر حیدریان و مرتضایی, بنده نیز به عنوان امکانی دیگر برای تفسیر بیت, پیشنهاد می کنم که «ایشا» شاید برگردانی باشد از لغت «אִשָּׁה» (ʔiššā) در عبری توراتی, در معنای زن (و خاصه همسر و جفت). بدین ترتیب, معنای محصلِ مصراع می شود «سوگند به برائت عیسی (ع) از پیوند با هر زن و جفت».

چندرسانه ای

  • ثبت نشده است.

    • استنادها

  • ثبت نشده است.

    • ارجاعات

  • ثبت نشده است.

    • استناددهی

    مقالات مرتبط نشریه ای

  • ثبت نشده است.

    • مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.

    • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.

    • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button