نگارش دانشگاهی یکی از سیاق‎های زبان علم است که می‎تواند انواع مختلفی داشته‎ باشد: کتاب درسی، مقالات پژوهشی، پایان‎نامه‎های دانشگاهی و ... . هدف مقالۀ حاضر مقایسۀ ساختار زبانی در سیاق مقالات علمی­ ‎پژوهشی در رشته‎های علوم انسانی و علوم پایه است. بدین منظور، سی چکیده از مقالۀ علمی­ ‎پژوهشی رشته‎های روان‎شناسی، زبان‎شناسی و جامعه‎شناسی (در مجموع 90 چکیده) بررسی و ساختار بندهای مرکب آن‎ها با سی چکیده از مقاله‎های پژوهشی رشته‎های فیزیک، شیمی و زیست‎شناسی (در مجموع 90 چکیده) مقایسه شد. رویکرد مورد استفاده در مقالۀ حاضر، دستور نقش‎گرای نظام‎مند هلیدی است و بندهای مرکب از این منظر تحلیل شدند. روش پژوهش حاضر، کمّی است. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل شده است. برای تحلیل داده ها از روش اماری آنوا (ANOVA) و برای نرمال بودن داده ها از آزمون کولمرگروف­ ‎اسمیرنوف استفاده شد. یافته‎ها حاکی از آن است که گروه علوم انسانی بیش از گروه علوم پایه از بندهای مرکب استفاده کرده است. در میان گروه علوم انسانی هم، به ترتیب گروه جامعه‏شناسی بیش از زبان‏شناسی و گروه زبان‏شناسی بیش از روان شناسی از بندهای مرکب در نگارش خود بهره برده ‏است. در گروه علوم پایه هم گروه زیست‏شناسی بیش از دو گروه دیگر بندهای مرکب را در نگارش خود به کار برده ‏است، اما در کل این تفاوت در خود گروه‏ها معنادار نبود. تفاوت توزیع بندهای مرکب در دو گروه را می‎توان در نگاه کلی به تفاوت‎های سبکی هر کدام از آن‎ها نسبت داد. از سوی دیگر، نگارش دانشگاهی در رشته‎های علوم انسانی بیشتر موضوع درک و انسجام متن و گفتمان را لحاظ می‎کند تا رشته‎های علوم پایه. و در نهایت، رشته‎های علوم انسانی تمایل بیشتری به استفاده از ابزارهای استدلال منطقی در نگارش خود دارند تا رشته‎های علوم پایه.

در سال های اخیر، علم سنجی نقش مهمی در سنجش و ارزیابی عملکرد پژوهشی داشته است. این علم، رشد و تکامل پژوهش را در طول زمان با مراجعه به داده های استانداردشده پژوهش های دانشگاهی به ویژه اطلاعات کتاب شناختی، تجزیه وتحلیل می کند. در واقع، علم سنجی یا همان دانش سنجش علم با ارزیابی و رتبه بندی اصولی پژوهشگران، دانشگاه ها و مراکز پژوهشی به ارتقای آنها کمک کرده و منجر به شناخت بهتر نقاط قوت و ضعف آنها می شود و نقش مهمی در سیاستگذاری عمومی و حکمرانی علمی بر عهده دارد. در این میان، جدای از مبنامندی علم سنجی و به تبع آن، امکان بومی سازی علم سنجی که در جای خود جزو مباحث مناقشه برانگیز جامعه علمی به شمار می رود، اینکه آیا علم سنجی در همه علوم از مبانی و منطق واحدی تبعیت می کند و یا باید برای علم سنجی علوم انسانی به دنبال منطق متفاوتی بود، یکی از دغدغه مندی های اصحاب علوم انسانی محسوب می شود. این مقاله، با در نظر گرفتن مفهومی عام از فلسفه و مبانی علوم و با الهام از نظریه لاکلا و موفه، از روش توصیفی و تحلیلی استفاده نموده تا از این طریق ضمن توجیه علمی لزوم استقلال نسبی علم سنجی علوم انسانی از مطلق علم سنجی، امکان شکل گیری مکتب علم سنجی علوم انسانی را مورد بررسی قرار دهد. از آنجا که شکل گیری مکتب علم سنجی علوم انسانی نیازمند ارائه تصویری عملی از آن نیز می باشد، شش سئوال کاربردی نیز در این مقاله بر اساس روش تحقیق کیفی مطرح و پاسخ های اولیه ای به این پرسش ها ارائه شده است.

مقدمه: امروزه گرایش به معنویت به عنوان گرایشی نو، در عرصه های آموزشی، تربیتی و فرهنگی بیش از عرصه های دیگر به چشم می خورد. حوزه تعلیم و تربیت بهترین موقعیت و فرصت را برای تبلور معنویت در انسان فراهم می کند و موضوع معنویت ذاتا موضوعی تربیتی است. توجه به سلامت معنوی در آموزش نیازمند برنامه ریزی آموزشی مناسب است. لذا در این پژوهش به بررسی سلامت معنوی در برنامه آموزش پزشکی و پرستاری ایران پرداخته ایم. روش: این مطالعه، با روش توصیفی و نظری اجرا شده است. داده ها با روش اسنادی و جستجو در پایگاه ها و منابع اطلاعات علمی اینترنتی گردآوری شده است.یافته ها: ورود سلامت معنوی در برنامه های آموزشی بسیاری از کشورهای دنیا صورت گرفته است و برنامه های آموزشی و درسی بر آن اساس و در بستری از مفاهیم معنوی ساخته و پرداخته می شوند. در برنامه آموزشی دوره دکترای پزشکی و دوره کارشناسی پرستاری در ایران نیز حرکت هایی صورت گرفته است. اما محتوای درس باید در مورد معنویت و سلامت معنوی در برنامه آموزش پرستاری و پزشکی گنجانده شود.بحث و نتیجه گیری: آموزش سلامت معنوی در دانشگاه ها مکررا توصیه شده است. لازم است که در این راستا محتوا و محیط آموزشی مناسب نیز فراهم گردد. در کنار مهارت هایی که در زمینه مراقبت پرستار و پزشکی برای دانشجویان لازم است به دست آوردن مهارت در زمینه سلامت معنوی نیز لازم و ضروری به نظر می رسد.

مقدمه و هدف: بررسی ابعاد سلامت اجتماعی دانشجویان و ارتقای آن منجر به بهبود سلامت آنها می شود. هدف مطالعه حاضر بررسی سلامت اجتماعی دانشجویان علوم پزشکی هرمزگان بود. روش ها: این مطالعه توصیفی – مقطعی روی 390 نفر(62 درصد دختر، 38 درصد پسر) از دانشجویان انجام شد. گروه هدف پژوهش به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شده و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه بود که دارای دو بخش بود: بخش سوالات دموگرافی و نسخه ترجمه شده فارسی پرسشنامه سلامت اجتماعی KEYES که در مطالعات مختلف روایی و پایایی آن تایید شده است. داده ها توسط نرم افزار SPSS نسخه 20 با استفاده از آزمون های توصیفی و تحلیلی آنالیز شد. یافته ها: میانگین امتیاز سلامت اجتماعی اکثر دانشجویان در وضعیت متوسط بود. در بین ابعاد سلامت اجتماعی، بعد شکوفایی اجتماعی دارای بالاترین میانگین امتیاز بود. بین متغیرهای دموگرافی سن، جنس، وضعیت سکونت (خوابگاه و غیرخوابگاهی) وضعیت تاهل، وضعیت اشتغال با سلامت اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد (001/0 >. (P. Valueبه طوری که دانشجویان با سنین بالاتر دارای سلامت اجتماعی بهتری بودند. سلامت اجتماعی خانم ها در مقایسه با آقایان وضعیت بهتری داشت و دانشجویان متاهل، شاغل دارای امتیاز سلامت اجتماعی بیشتری در مقایسه با دانشجویان مجرد، غیرشاغل بودند، همچنین وضعیت سلامت اجتماعی دانشجویانی که با خانواده زندگی می کردند در مقایسه با دانشجویان خوابگاهی بهتر بود. نتیجه گیری: تقویت ابعاد سلامت اجتماعی که دارای میانگین امتیاز پایین تری هستند(انسجام، پذیرش، مشارکت اجتماعی)، بهبود شرایط سکونت و تامین زمینه ازدواج دانشجویان منجر به بهبود سلامت آنها می شود.

علوم انسانی پزشکی به حوزه ای آموزشی-پژوهشی اشاره دارد که در آن علوم انسانی (ادبیات، تاریخ، فلسفه)، علوم اجتماعی (جامعه شناسی، انسانی شناسی) و هنر می کوشد در تعامل با علوم پزشکی درک عمیق تری را از سرشت پزشکی، غایت و هدف آن و تجارب وجودی پزشک و بیمار به دست دهند و سپس از این رهگذر، روابط انسانی میان پزشکان و بیماران را بهبود بخشند و ارزش های انسانی در حوزه ی طبابت و مراقبت سلامت را تقویت و احیا کنند. . .

مقدمه: امروزه سواد سلامت چالشی برای تامین کنندگان مراقبت بهداشتی- درمانی و سیستم های سلامت می باشد و باید در تمام بخش های سلامت مورد توجه قرار گیرد. مطالعه حاضر ارتباط سواد سلامت را با وضعیت سلامت کارکنان اداری دانشکده های دانشگاه علوم پزشکی گیلان در سال 1394 بررسی کرد.روش ها: این مطالعه از نوع مقطعی- تحلیلی بود. کارکنان اداری دانشکده های دانشگاه علوم پزشکی گیلان به روش سرشماری وارد مطالعه شدند. جمع آوری داده ها از طریق پرسش نامه ای مشتمل بر سه بخش اطلاعات فردی، وضعیت سلامت و سنجش عملکردی سواد بزرگسالان ( Health literacy for Iranian adultsیا HELIA) صورت گرفت. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی در نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: سواد سلامت کلیه کارکنان (186 نفر) اداری خوب و متوسط به دست آمد. 81 نفر از کارکنان (44.8 درصد)، وضعیت سلامت خود را متوسط گزارش کردند. ارتباط آماری معنی داری بین وضعیت سلامت با تاهل  (P=0.03)و وضعیت اقتصادی  (P<0.001)و نیز بین سواد سلامت با تحصیلات  (P=0.034)و وضعیت بیمه  (P=0.044)مشاهده شد. بین سواد سلامت و وضعیت سلامت ارتباط معنی داری مشاهده نگردید.نتیجه گیری: سواد سلامت کلیه کارکنان اداری با توجه به نتایج، خوب و متوسط به دست آمد و مهم ترین عوامل مرتبط در امر سواد سلامت، داشتن تحصیلات و بیمه بود. از این رو، توجه به این متغیرها در ارتقای سطح سواد سلامت کارکنان اداری می تواند نقش بسزایی داشته باشد. پیشنهاد می شود که سیستم بهداشت و درمان با برنامه ریزی های آموزشی به حفظ سواد سلامت و نیز ارتقای آن در کارکنان اداری توجه ویژه ای نماید تا در نهایت موجب ارتقای سلامت عمومی و بهبود کیفیت خدمات آن ها گردد.

سابقه و هدف: سلامت سازمانی توانایی سازمان برای تحقق اثربخش اهداف خود به منظور رشد و توسعه است و به دوام و بقای سازمان در محیط خود و سازگاری با آن و ارتقا و گسترش توانایی خود برای سازش بیشتر با محیط اشاره دارد. بنابراین، پرداختن به عوامل مؤثر بر سلامت سازمانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بدین منظور، تحقیق حاضر به بررسی ارتباط سلامت معنوی و سلامت سازمانی در کارکنان ستاد دانشگاه علوم پزشکی قم پرداخته است. روش کار: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه ی گردآوری داده ها جزء مطالعات میدانی و از نوع همبستگی است. جامعه ی آماری پژوهش 150 نفر از کارکنان ستاد دانشگاه علوم پزشکی قم بود. برای تعیین حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 108 نفر حداقل حجم نمونه در نظر گرفته شد که نمونه های آماری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها از دو پرسش نامه ی استاندارد پس از بررسی روایی و پایایی آنها و برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آماری همبستگی استفاده شده است. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج آزمون همبستگی پیرسون حاکی از آن است که بین سلامت معنوی و سلامت سازمانی کارکنان ستاد دانشگاه علوم پزشکی قم رابطه ی مثبت و معناداری وجود داشت. از نتایج دیگر این مطالعه می توان به وضعیت متوسط سلامت سازمانی و سلامت معنوی بالا در جامعه ی بررسی شده اشاره نمود. نتیجه گیری: درمجموع می توان اذعان نمود که سلامت معنوی یکی از عوامل مؤثر در وضعیت سلامت سازمانی است. بنابراین جهت ارتقای سلامت سازمانی می توان به سلامت معنوی توجه ویژه ای داشت تا از ثمرات آن بهره مند شد.

همکاری (Collaboration) در پژوهش های علوم سلامت، جزء ضروری برای به موفقیت رسیدن چنین پژوهش هایی است. قبلا در یکی از سخنان سردبیری مجله دانشگاه به مقالاتی اشاره کردیم که ممکن است تعداد نویسندگان آن ها تا هزار نفر هم بالا رفته چرا که بر اساس شبکه وسیعی از همکاری های بین المللی به انجام رسیده و چاپ شده اند [1]. راتکوف Rutkove در فصل سیزدهم از کتاب خود، همکاری را به موقعیتی اطلاق می کند که دو همتا (Peer) برای انجام یک پژوهش، با هم دیگر مشارکت می نمایند. بنابراین، رابطه بین استاد و دانشجو و یا دستیار پژوهش با پژوهشگر ارشد، در قالب تعریف چنین همکاریی نمی گنجد. راتکوف معتقد است بر اساس این تعریف، سه نوع همکاری به شرح زیر قابل رخ دادن است. نخست، همکاری شما در موضوع پژوهشی مورد علاقه تان با یک نفر همکار هم رشته از دانشگاه و یا محل خدمت خودتان. دوم، همکاری شما در موضوع پژوهشی مورد علاقه تان با یک نفر همکار هم رشته از سایر دانشگاه ها. سوم، همکاری شما با یک نفر همکار غیر هم رشته پیرامون یک موضوع پژوهشی خاص [2]. راتکوف هم چنین، اعلام می دارد که اگر چه هر سه نوع همکاری بسیار ضروری است، اما همکاری نوع سوم است که می تواند نتایج شگرفی را از خود بر جای بگذارد. برای مثال، وی به همکاری خودش به عنوان یک محقق علوم سلامت با برخی از اساتید انستیتو تکنولوژی ماساچوست The Massachusetts Institute of Technology (MIT) اشاره می کند و این که چگونه تفاوت در بین دیدگاه ها و روش های دانشمندان یک انستیتو تکنولوژی با دانشمندان علوم سلامت، می تواند به دستاوردهای علمی مهمی بینجامد [2]. راقم این سطور نیز در این سخن سردبیری، به ضرورت انجام همکاری در پژوهش های علوم سلامت به ویژه همکاری هایی که از مرزهای یک کشور فراتر رفته و دانشمندان از کشورهای مختلف و با تخصص های مختلف را گرد هم می آورد، تاکید می نماید. از آنجایی که مشکلات مربوط به سلامت چند بعدی بوده و نیازمند بررسی های همه جانبه از دیدگاه های مختلف و فرهنگ های مختلف می باشد، از همین رو، همکاری های بین المللی می تواند پاسخ هایی دقیق تر به مشکلات سلامت جامعه را ارایه نماید [3]. برای نمونه، به منظور بررسی علمی تاثیرات عالمگیری کووید-19 بر روی رفتارهای خودکشی، گروهی با عنوان همکاری پژوهشی بین المللی پیشگیری از خودکشی کوید-19 International COVID-19 Suicide Prevention Research Collaboration (ICSPRC) تشکیل شده است. این گروه بین المللی از دانشمندان جهان، تا کنون نتایج همکاری های خود را در دو نشریه معتبر به چاپ رسانیده که مورد استقبال گسترده سایر محققین علوم سلامت قرار گرفته است [5-4].