مقدمه و هدف: امروزه استفاده مردم از روش های طب جایگزین در نقاط مختلف رو به افزایش است. این تحقیق با هدف تعیین جایگاه طب جایگزین در ارائه خدمات درمانی، سیاست گزاران بهداشتی را در بهبود برنامه ریزی و کنترل کیفیت ارائه این خدمات یاری خواهد داد.روشها: در یک مطالعه مقطعی 875 نفر از خانوارهای ساکن شهر اصفهان بود به روش نمونه گیری تصادفی دو مرحله ای انتخاب شدند. ابزار مطالعه پرسشنامه ای شامل 14 سوال که 7 سوال در برگیرنده مشخصات فردی و 7 سوال مربوط به نوع شکایت بیماران و خدمات دریافت شده و علل استفاده از خدمات بود. و اطلاعات پس از جمع آوری تحت نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: از مجموع 875 نفر، 547 نفر (%62.5) طی 5 سال گذشته از حداقل یکی از روش های طب جایگزین استفاده کرده بودند که از این تعداد %72 را خانم ها تشکیل می دادند و %64.7 خانه دار بودند. %21 بیسواد %10.1 دارای تحصیلات دانشگاهی بودند. مشکلات گوارشی %20.8 و اختلالات روانی %17.9 به ترتیب بیشترین فراوانی علل استفاده از طب جایگزین بودند. رویکرد به طب جایگزین در %57.4 مربوط به توصیه اطرافیان و در %13.5 مربوط به توصیه پزشکان بوده است. نوع درمان جایگزین در %76.6 موارد گیاه درمانی و %10.1 دعا درمانی و %5.9 حجامت و %5.5 طب سوزنی بود.نتیجه گیری: گرایش درصد زیادی از افراد در بهره گیری از روش های مختلف طب جایگزین، ضرورت توجه بیشتر مدیران و سیاستگزاران بهداشتی را می طلبد.

ادعیه و اذکار بخش مهمی از ادبیات غنی شیعی است که از نظر محتوی سرشار از حکمت و معرفت و از حیث سبک و سیاق تابلوهایی نفیس و ارزشمند از زیبایی. جمال و شکوهمندی است نزدیک به تمامی پژوهشهایی که در آثار مذکور انجام یافته است مربوط به محتوی و درونمایه های دعا است و جنبه های زیبایی شناختی آن مغفول عنه مانده است.این مقاله رویکردی است زیبایی شناسانه در ادعیه و اذکار ادیبان عشق، اقطاب عرفان و اسوه های جاودانه عبودیت؛ معصومان (ع) که گوهر معرفت را در صدفهای زیبا و جذاب الفاظ فصیح و بلیغ سفتند و راز و رمز کمال را به آدمی گفتند. در این مقاله ابتدا شکوه تعبیر و ضرورت آن در ادعیه و اذکار و نیز عناصر شکوه تعبیر مطرح گردید و آنگاه ابعاد هفتگانه شکوه تعبیر با ارایه مصادیقی از ادعیه مورد پژوهش قرار گرفت و سرانجام این نتیجه بدست آمد که آثار مذکور نمادی از حکمت و بلاغت است.

سابقه و هدف: سندرم تونل کارپ (CTS: Carpal Tunnel Syndrome)، از شایع ترین انواع اختلالات فشارنده عصبی با هزینه بالای یک بیلیون دلار در سال است. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر دعا درمانی بر شدت شایع علایم بالینی و یافته های تشخیصی در مبتلایان به این بیماری است.موارد و روش ها: در این مطالعه مداخله ای قبل و بعد، بیماران داوطلب مبتلا به CTS (تایید شده با روش الکترودیاگنوزیس) و دارای معیارهای ورود، به صورت غیراحتمالی و غیرمتوالی، در طول پاییز 1384 وارد گردیدند. بیماران تحت دعا درمانی به صورت هفته ای یک مرتبه تا سه هفته قرار گرفتند. بیماران درمانگر انرژی حیاتی (ماورایی) را توسط دستانش به سر و مچ دست های بیمار بدون تماس فیزیکی با استفاده از اذکار قران کریم انتقال می داد. از نظر علایم بالینی، معاینه فیزیکی و یافته های الکترودیاگنوز قبل و بعد از دعا درمانی بررسی شدند. بررسی های آماری با ضرایب اطمینان 95%، توسط آزمونهای t خروجی و کای دو انجام شد.یافته ها: در این تحقیق 12 بیمار و 23 دست مبتلا به سندرم تونل کارپ وارد شدند. 11 مورد از نوع خفیف (47.2%) و 8 مورد از نوع متوسط 34.7% و 4 مورد از نوع شدید (27.39%) تحت دعا درمانی قرار گرفتند. در بررسی 6 هفته پس از پایان دعا درمانی، بین علایم بالینی بیماری (براساس معیار آنالوگ چشمی)، معاینه فالن، معاینه قالن معکوس و یافته های الکترودیاگنوز قبل و بعد از دعا درمانی، از لحاظ آماری تفاوت معنی داری دیده شد (P<0.001). تغییرات بیماران در تست تینل و علامت فلیک، چشمگیر نبود (P=1, P=0.621). (P=1, P=0.621) در مجموع 78.2% بیماران با نوع خفیف، درمان کامل گردیده و 34.8% از خیلی کم تا خیلی زیاد تغییراتی داشته اند که منجر به تغییر درجه ابتلا نشده اند. 58.33% بیماران از این روش درمانی راضی بوده اند.نتیجه گیری: تاثیر دعا درمانی بر کاهش شدت علایم بالینی، تست های فالن و فالن معکوس و یافته های الکترودیاگنوزیس چشمگیر بود.

ورود به دانشگاه و شروع زندگی دانشجویی خود به نوعی سرآغاز رویارویی با مجموعه ای مجهولات، تحولات و تغییرات می باشد که بی شک پیامدهایی از قبیل احساس ترس، ناامنی به آینده، اختلالات انطباقی، رفتاری و اخلاقی در پی خواهد داشت. از آنجا که نماز، دعا، نیایش و مناجات در فرهنگ غنی اسلام ذکر محسوب می شوند و برابر آیات و روایات اذکار به عنوان یک سپر حمایتی انسان را در برابر مسایل و بلایا حفظ می نماید. لذا نگرش دانشجویان نسبت به اثر بخشی نماز در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است.پژوهش حاضر مطالعه ای است توصیفی – پایه ای، که روش نمونه گیری آن به صورت غیر تصادفی است. ابزار گردآوری داده ها یک پرسشنامه دو قسمتی می باشد که در اختیار 102 نفر از دانشجویان دختر و پشر غیر بومی ساکن در خوابگاه های دانشجویی گذاشته شده که پس از تکمیل، نگرش آنها مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.یافته های این پژوهش با توجه به محاسبات آماری و نمودارهای بدست آمده مبین آن است که تمامی نمونه ها با توجه به سوالات پرسشنامه در حیطه های نه گانه نگرش خود را نسبت به اثر بخشی نماز مثبت اعلام داشته اند. قرآن کریم در بیش از 120 آیه در سوره های مختلف درباره نماز، آداب، فضایل و اثرات آن نکات گوناگونی را متذکر شده که منجر به اثرات مثبت و فراوانی در نمازگزار می شود.نتایج این پژوهش مبین آن است که نمونه های مورد پژوهش نگرش خود را نسبت به اثر بخشی نماز در حیطه های اعتقادی، مذهبی و بهداشت روانی در حد بالا، در حیطه های اجتماعی، فرهنگی، اخلاقی در حد متوسط و حیطه های تحصیلی، اقتصادی و جسمانی در حد پایین نسبت به سه حیطه اولیه اعلام داشته اند.

مشکل ناباروری در دنیای امروز به صورت یک نگرانی اجتماعی درآمده و بسیاری از زوجین در طول سال های باروری خود به نوعی مشکل ناباروری را تجربه می کنند. این مساله ضربه روانی شدیدی را به زوجین وارد ساخته و روابط زناشویی، بین فردی و اجتماعی را تحت تاثیر قرار می دهد. بدین منظور این پژوهش که یک مطالعه توصیفی است برای بررسی عوامل تنش زا و راهبردهای مقابله ای برای زنان نابارور مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی الزهرای تبریز در سال 1376 انجام گرفت. هدف از این مطالعه بررسی عوامل تنش زای جسمی، روانی و اجتماعی و راهبردهای مقابله ای متمرکز بر عاطفه در زنان نابارور می باشد. در این پژوهش تعداد 150 زن نابارور با روش نمونه گیری آسان انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات بوسیله مصاحبه منظم و با کاربرد پرسشنامه ای سه قسمتی جمع آوری شد. بخش اول در مورد مشخصات فردی اجتماعی، روشهای تشخیصی و درمانی انجام گرفته و علت ناباروری، بخش دوم مربوط به تعیین عوامل تنش زای جسمی و روانی اجتماعی و بخش سوم مربوط به تعیین راهبردهای مقابله ای زنان نابارور بود. برای ارزیابی یافته های تحقیق از نوع روش آماری آزمون مجذور کای استفاده گردید.نتایج این مطالعه نشان داد که خستگی ناشی از رفت و آمد مکرر به درمانگاه با تنش زیاد (3/67%) بیشترین عامل تنش زای جسمی بوده است. نگرانی در مورد نتیجه بخش بودن درمان با تنش زیاد و خیلی زیاد (3/87%) بیشترین عامل تنش زای روانی اجتماعی شناخته شد. از بین راهبردهای مقابله ای 3/79% افراد شرکت کننده در پژوهش دعا کردن را همیشه به کار برده اند. دعا کردن با 3/79% پاسخ همیشه بیشترین راهبرد مقابله ای متمرکز بر عاطفه بوده و قبول موقعیت با 74% پاسخ همیشه بیشترین راهبرد مقابله ای متمرکز بر مساله مورد استفاده بوده است.

مقدمه: آلوپسی آرئاتا بیماری نسبتا شایعی است که به علت عدم شناسایی عامل بیماری، مزمن بودن و تغییر ظاهر بیمار می تواند تاثیرات فراوانی در کیفیت زندگی بیمار Quality of life بگذارد. هدف: این مطالعه به منظور بررسی نگرش بیماران و میزان تاثیر بیماری در کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آلوپسی آرئاتا انجام شد. روش اجرا: پرسشنامه ای مشتمل بر 28 سوال در مورد میزان آگاهی بیماران متبلا به آلوپسی آرئاتا از علل بیماری، نگرش آنها در مورد سیر بیماری و میزان تاثیر بیماری بر کیفیت زندگی آنها در اختیار بیماران مبتلا به آلوپسی آرئاتا با سن بالاتر از 12 سال مراجعه کننده به یک مطب خصوصی پوست در سال 1378 قرار گرفت. سوالات بصورت بسته مطرح و از بیماران خواسته شده بود که یکی از گزینه های موافقم، نظری ندارم یا مخالفم را بدون نوشتن نام خود علامت بزنند. پرسشنامه هایی که بیشتر از 80 درصد سوالات پاسخ داده شده بوده مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین نقش عوامل سن، جنس، مدت ابتلا به بیماری، میزان مراجعه قبلی جهت درمان، میزان تحصیلات، شدت بیماری، سابقه فامیلی آلوپسی آرئاتا در پاسخ های بیماران بررسی گردید. یافته ها: 80 بیمار (42 نفر مرد و 38 نفر زن) با متوسط سن 9.3- 27.5 سال دراین مطالعه شرکت کردند. 60 نفر از بیمارن آلوپسی آرئاتا و 20نفر به آلوپس توتالیس/ یونیورسالیس مبتلا بودند. 77 درصد بیماران به نقض استرس در ابتلا به بیماری اعتقاد داشتند که این اعتقاد در بیماران مسن تر و بیماران با دوره کوتاهتر بیماری بیشتر بود. 17 درصد به ژنتیک بودن بیماری اعتقاد داشتند که این اعتقاد در بیماران با سابقه فامیلی مثبت و با دوره طولانی تر بیماری بیشتر بود. در 58 درصد بیماران، این بیماری تاثیر مهمی بر زندگی آنها گذاشته بود که این تاثیر در بیماران جوان تر بیشتر بود. 51 درصد بیماران بیماری خود را وخیم قلمداد کردند که این اعتقاد در بیماران جوان تر و با بیماری شدیدتر بیشتر بود. تنها 58 درصد بیماران درمان های صورت گرفته را موثر می دانستند و 49 درصد بیماران معتقد بودند این بیماری با دعا و نذر کردن بهبود خواهد یافت. نتیجه گیری: آلوپسی آرئاتا می تواند تاثیرات جدی در جنبه های مختلف زندگی بیماران بگذارد. میزان آگاهی بیماران در مورد علل و سیر این بیماری بسیار محدود و ناقص می باشد و صرف وقت بیشتر جهت توجیه و آموزش بیماران لازم به نظر می رسد.  

از زمانهای قدیم، نوشته های خطی به عنوان تنها وسیله تزیینی به کار برده می شد و از تصاویر خبری نبود. در واقع از این نوشته های خطی بعدها به عنوان تنها منابع تاریخی قدیمی استفاده می شد. با آمدن اسلام، قرآن که حامل سخنان خداوندی است به عنوان موضوعی ارزشمند و با مفاهیم عالی به استخدام هنرمندان خطاط و کتیبه نگار درآمد و هنرمندان با استفاده از این خطها به تزیین اماکن مقدسی چون مسجد، امامزاده، خانقاه و مدارس مذهبی پرداختند. هنرمندان مسلمان نه تنها از قرآن برای تزیین اماکن مقدس استفاده می کردند. بلکه از آیات ملکوتی قرآن برای تزیین اشیاء روزمره و ظروفی چون بشقاب، کاسه، چراغها و پایه شمعدانهایی ساخته شده از فلز، مرمر، سنگ، چوب و پارچه، استفاده می کردند. جدای از زیبایی تزیینی، این خطها در حقیقت حضور خداوند را در هر جا از جمله مسجد، مدرسه، خانقاه، امامزاده برای مسلمانان تداعی می کنند. مسلمانان خداوند را حتی هنگام خوردن و آشامیدن ستایش می کنند، زیرا بشقاب و کاسه اشان با کلمات خداوندی تزیین شده است. بنابراین هنرمند مسلمان همیشه سعی داشته با استفاده از این خطوط حضور خداوند، ایمان به وجود او، انعکاسات معنوی سخنان اولیای خدا و ادعیه، در همه جا برای مسلمانان تداعی شود. به طورکلی هنرمندان مسلمان همواره کوشیده اند تا آثارشان از نظر شکل، تزیینات و رنگ بیشترین هماهنگی و تفاهم را با نیازهای روحی و جسمی انسان داشته و از این طریق محلی آرام، دلپذیر و زیبا برای انسانها فراهم آورند. چنین است که مسلمانان وقتی پا به درون مسجد یا اماکن مقدس می گذارند کلمات خداوندی نوشته شده بر در و دیوار مسجد آنها را به عبادت خداوند دعوت می کند. در حقیقت این کلمات و آیات، حضور خداوند را که با پدیدار شدن لطافت و زیبایی روح به دست می آید تداعی می کنند. بحثی که در این مقاله خواهد آمد بررسی این موضوع و سه شعبه مهم کتیبه های مذهبی شامل: 1) کتیبه های قرآنی، 2) کتیبه ها با مضامین دعا، 3) کتیبه ها با مضامین حدیث در زمان تیموریان و صفویان است.

درد زایمان یکی از جانکاه ترین دردهایی است که مادران از ابتدای آفرینش انسان تجربه کرده اند. ولی چون نوزادی متولد می شود، این درد و رنج زایمان تا حدودی فراموش می شود. از قرون متمادی و تا اواسط قرن بیستم کوششهای فراوانی برای تسکین درد زایمان شده است. از آن جمله استفاده از طب سنتی، تلقین، جادوگری، دعا، طب سوزنی، روان درمانی، مسکنهای گوناگون که چندان مفید نبوده اند. در چند دهه گذشته مطالعات متعددی برای تسکین و یا از بین بردن کامل درد زایمان انجام شده است که هر کدام از آنها درصدی از درد جانکاه مادران را کم کرده و هر کدام منافع و یا اثرات جانبی برای مادر و جنین داشته است.