در دﻫﻪﻫﺎی اﺧﯿﺮ رﺷﺪ زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺷﻬﺮی و ﮐﻼنﺷﻬﺮﻫﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮ ارزش زﻣﯿﻦ و ﻓﻘﺪان ﻣﮑﺎنﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. اﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﺳﺎزی ﺑﻪ دﻧﺒﺎل زﻣﯿﻦﻫﺎی ارزان ﺑﺮای اﺣﺪاث ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺎﺷﺪ؛ در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺮ ﺧﻼف ﺗﻤﺎﯾﻞ ﻗﺒﻠﯽ ﺑﺮ روی زﻣﯿﻦ ﺳﺴﺖ اﺟﺮا ﻣﯽﺷﻮد ﯾﮑﯽ از روشﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﺳﺎلﻫﺎی اﺧﯿﺮ در ﻧﻬﺸﺘﻪﻫﺎی ﺳﺴﺖ و ﺧﺎکﻫﺎی رﯾﺰداﻧﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﺳﺘﻮنﻫﺎی ﺳﻨﮕﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮔﺴﺘﺮده در ﮐﺎﻫﺶ ﻧﺸﺴﺖ و اﻓﺰاﯾﺶ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺑﺎرﺑﺮی ﺧﺎک زﯾﺮ ﺳﺎزهﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺨﺎزن ذﺧﯿﺮهﺳﺎزی ﻣﺎﯾﻌﺎت، ﺧﺎﮐﺮﯾﺰﻫﺎ، ﭘﯽﻫﺎی ﮔﺴﺘﺮده و ﺳﺎزهﻫﺎی ﺳﺒﮏ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ. اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺘﻮﻧﻬﺎی ﺳﻨﮕﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ روش ﺑﻬﺴﺎزی ﺧﺎک در ﻃﻮل ﺑﯿﺶ از 40 ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﺴﯿﺎری از ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. روش ﻫﺎی ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ، آﻧﺎﻟﯿﺰﻫﺎی ﻋﺪدی و آزﻣﻮن ﻫﺎی آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ زﯾﺎدی ﺑﺮای ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺧﺎک و ﺳﺘﻮن ﺳﻨﮕﯽ در ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺑﺎرﺑﺮی و ﻧﺸﺴﺖ ﺳﺘﻮﻧﻬﺎی ﺳﻨﮕﯽ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ دﺳﺘﺎوردﻫﺎی ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ، اﯾﺪه ﻣﺴﻠﺢ ﺳﺎزی ﺳﺘﻮﻧﻬﺎی ﺳﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﭘﻮﺷﺶ ژﺋﻮﺳﻨﺘﺘﯿﮑﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺶ از 25 ﺳﺎل ﭘﯿﺶ ﻣﻄﺮح و در ﻃﻮل اﯾﻦ ﻣﺪت رواﺑﻄﯽ ﺑﺮای ﻃﺮاﺣﯽ اﯾﻦ ﺳﺘﻮﻧﻬﺎی ﺳﻨﮕﯽ ﻣﺴﻠﺢ و در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﺛﺮ ﭘﻮﺷﺶ ژﺋﻮﺳﻨﺘﺘﯿﮑﯽ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان در ﻣﻮرد ﺗﺎﺛﯿﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺑﺎرﺑﺮی و ﻧﺸﺴﺖ ﺳﺘﻮﻧﻬﺎی ﺳﻨﮕﯽ اراﺋﻪ ﻣﯽ ﮔﺮدد.

ترک های خستگی یکی از مهم ترین خرابی های روسازی های آسفالتی هستند که به دلیل افزایش بار و ترافیک در جاده های ارتباطی و فرودگاه های کشور به وجود می آیند. ژئوسنتتیک ها می توانند به عنوان تقویت کننده در روسازی های آسفالتی تا حد زیادی در افزایش طول عمر آنها و جلوگیری از ایجاد ترک های زودرس موثر باشند.کارآیی ژئوسنتتیک ها در روسازی آسفالتی به عوامل زیادی از جمله مخلوط آسفالتی، درجه حرارت، محل قرار گرفتن و ... بستگی دارد. این مقاله، به بررسی عملکرد دو نوع ژئوسنتتیک (ژئوتکستایل و ژئوگرید) در عمر خستگی تیرچه های آسفالتی به ابعاد 50×63×381 میلیمتر می پردازد. نمونه های مسلح نشده، مسلح شده با ژئوتکستایل و مسلح شده با ژئوگرید از دالهای آسفالتی بریده شده، از مقطع آزمایشی ساخته شده در محل تهیه گردیدند. آزمایش خستگی با استفاده از آزمایش تیر خمشی با بارگذاری 4 نقطه ای در حالت کرنش ثابت با موج نیمه سینوسی، بدون استراحت و فرکانس 10 هرتز، انجام شد. در پایان عمر خستگی نمونه ها، کاهش سختی به 50% سختی اولیه تعریف گردید.نتایج نشان می دهد که عمر خستگی نمونه های مسلح شده با ژئوتکستایل و ژئوگرید تا 50 و 56 درصد افزایش می یابد. همچنین لایه مسطح کننده در نمونه های مسطح شده، باعث افزایش سختی اولیه و کاهش ترک در تیرهای آسفالتی در مقایسه با حالت مسلح نشده، می گردد.

امروزه استفاده از مواد نوین جهت بهبود ظرفیت باربری خاک کاربرد فراوانی دارد. نوعی از مصالح جدید مورد استفاده در این زمینه ژئوسینتتیک ها هستند.در بسیاری از مواقع راهکارهای رایج در مهندسی ژئوتکنیک برای بهبود ظرفیت و خواص خاک کارایی نداشته همچنین نیاز به استفاده از مصالحی با دسترسی آسانتر، هزینه ی کمتر و عملکرد بهتر می باشد.هدف از این تحقیق بررسی اثر انواع ژئوسنتتیک ها همچنین کاربرد و نحوه ی استفاده ی بهینه از این مواد نوین در مهندسی ژئوتکنیک در پروژه های مختلف از قبیل فونداسیون ها، استخرها، خاکریزها، کوله ی پل ها و راهها می باشد. در این تحقیق سعی شده تا با مرور مطالعات گذشته بر روی ژئوسنتتیک ها اعم از مطالعات عددی، آزمایشگاهی و عددی به جمع بندی کلی درباره ی فواید و کاربردهای این مواد در مهندسی عمران و جاده بپردازد.. نتایج تحقیقات نشان می دهد که ژئوسنتتیک ها در افزایش ظرفیت باربری و بهبود خواص مقاومتی خاک کاربرد فراوانی داشته و همچنین از لحظ اقتصادی توجیه بیشتری نسبت به روش های دیگر بهسازی خاک دارد.

مطالعات زیادی بر روی دیوار خاک مسلح ژئوسنتتیکی با فرض صلب بودن بستر صورت گرفته است، اما رفتار این سیستم و بررسی اجزاء آن به هنگام تراکم پذیر بودن و یا سست بودن خاک بستر کمتر مورد توجه قرار گرفته است. تحقیق حاضر به بررسی اثر پارامترهای تاثیرگذار )شامل زاویه ی نمای دیوار خاک مسلح نسبت به راستای قائم، نوع اتصال مسلح کنند ه به دیوار، شرایط پنجه ی دیوار، طول مسلح-کننده و فاصله ی عمودی مسلح کننده ها( بر رفتار دیوار خاک مسلح قرار گرفته بر روی بستر تراکم پذیر، به روش اجزاء محدود می پردازد. همچنین رفتار دیوار تحت شرایط پایان ساخت دیوار و نیز بارگذاری سربار مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان داد پارامتر-هایی که بیشترین تاثیر را به هنگام ضعیف شدن بستر بر رفتار دیوار خاک مسلح داشتند، زاویه ی نمای دیوار، فاصله ی عمودی بین مسلح-کننده ها و شرایط پنجه ی دیوار می باشند. کم نمودن فاصله ی مسلح کننده ها و افزایش زاویه ی نمای دیوار موجب کاهش قابل توجه جابجایی جانبی دیوار و بار بیشینه ی مسلح کننده ها می گردد. همچنین طبق نتایج در بستر با خاک تراکم پذیر، نوع اتصال مسلح کننده و طول مسلح کننده تاثیر محسوسی بر بهبود رفتار دیوار، بجز در حالتی که دیوار بر روی بستر ضعیف قرار گرفته است، از خود نشان ندادند.

در سال های اخیر با گسترش تهدیدهای تروریستی نسبت به عملیات انتحاری-انفجاری در سطح شهرها، مقابله و محافظت از زیرساخت های حیاتی شهری در برابر تهدید های ناشی از انفجار از اهمیت خاصی برخوردار گردیده است. لذا پیش بینی میزان قدرت تخریبی هر انفجار در توده خاک و تبعات آثار آن نیازمند بررسی و مطالعات بیشتری است. به منظور کاهش تنش های ناشی از انفجار و کنترل ازدیاد تنش های فشاری و برشی در خاک و فشارهای جانبی وارده بر لوله ها، راهکارهای متعددی ارائه و بررسی شده است. یکی از این راهکار ها استفاده از مسلح کننده های ژئوسنتتیکی است. در خاک مسلح مکانیسم انتقال تنش مبتنی بر اندرکنش خاک و المان تسلیح است و عکس العمل تنش های برشی در این المان ها باعث ایجاد نیروهای کششی می گردد. این پدیده باعث افزایش مقاومت برشی، خاصیت کشسانی و شکل پذیری خاک مسلح شده می شود. در این تحقیق با مدل سازی عددی لوله های مدفون در خاک ماسه ای مسلح شده تحت اثر بارگذاری انفجاری سطحی به روش اجزای محدود و مقایسه نتایج، می توان به این نتیجه رسید که با استفاده از مسلح کننده ها می توان تنش ها و تغییرشکل را در لوله های تحت انفجار کاهش داد. نتایج نشان می دهد که میزان تغییر شکل به دست آمده از قرارگیری مسلح کننده ها در عمق 5/1 متری از سطح زمین با عرض ثابت، حدود 35 درصد کاهش یافته است. ضمن آن که میزان کاهش تغییر شکل تاج لوله با استفاده از مسلح کننده با عرض 4 متر در عمق ثابت 1 متری، حدود 51 درصد شده است.

در این پژوهش، از شبیه­سازی عددی به روش اجزای محدود و نرم‏افزار عددی PLAXIS (نسخه 2/8) استفاده گردید. همچنین، نقطه محاسبه نشست جاده که معیار مقایسه مدل‏های مختلف است، در مرکز بارگذاری روی جاده انتخاب شده که در نتایج خروجی جابجایی قائم این نقطه به عنوان نماینده نشست جاده در نظر گرفته می‏شود.  نتایج بررسی عددی اثر مقاومت کششی ژئوسنتتیک‏ها بر نشست جسم راه نشان می‏دهد که این پارامتر تأثیر قابل توجهی بر نشست جاده نداشته است. همچنین، از مدل­سازی عددی اثر طول ژئوسنتتیک‏ها بر جسم راه مشخص شد که نشست قائم جاده در مدل‏سازی با ژئوگرید هم­اندازه با عرض جاده (که در این مدل برابر 7 متر می‏باشد) برابر 65/3 میلی‏متر و با ژئوگرید به عرض 9 متر، برابر با 5/3 میلی‏متر می‏باشد. نتایج نشان داد که چنانچه میزان اصطکاک بین المان ژئوسنتتیک با خاک معادل زاویه اصطکاک داخلی خاک در نظر گرفته شود، نشست جاده در مرکز بارگذاری مدل، 12 درصد کاهش داشته است. در نهایت، بررسی تأثیر مکان استقرار المان ژئوسنتتیک بر نشست جاده نشان می‏دهد که با جابجایی لایه ژئوسنتتیک از مرز زیراساس- بستر به مرز رویه - اساس، نشست جاده به میزان 9/0 میلی‏متر کاهش یافت.